अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेसन

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
अन्तरराष्ट्रीय अन्तरिक्ष स्टेशन
अन्तरराष्ट्रीय अन्तरिक्ष स्टेशन Space Shuttle Discovery द्वारा एस.टी.एस-१२८बाट देखिएको दृश्य
ISS इनसिग्निया
स्टेसन तथ्याङ्क
SATCAT no.25544विकिडाटामा यसलाई सम्पादन गर्नुहोस्
Call signअल्फा
दल
प्रक्षेपण१९९८-२०११
प्रक्षेपण स्थलKSC एल.सी-३९,
बायकोनुर एल.सी-१/५ & एल.सी-८१/२३
तौल303,663 कि.ग्रा
(669,461 पाउंड)
लम्बाइ७३ मी. (२४० फी.)
चौडाइ१०८.५ मी. (३५६ फी.)
चापीय आयतन३५८ मी.³
(१२,६२६ घन फीट)
Atmospheric pressure
१०१.३ कि.पा (२९.९१ इंच-मर्करी)
Periapsis altitude३४३ कि.मी ऊंचाई (२१३ मील)
Apoapsis altitude३५१ कि.मी ऊंचाई (२१८ मील)
Orbital inclination५१.६४१९ डिगरी
Orbital speed२७,७४३.8 कि.मी/घण्टा
(१७,२३९.2 मील/घण्टा, ७,७०६.6 मीटर/से.)
Orbital period९१ मिनट
Orbital decay२ कि.मी प्रति माह
Statistics as of २८ जुलाई, २००९
References: [१][२][३][४][५]
Configuration
स्टेशन घटक
(एक्स्प्लोडेड दृश्य)

अन्तर्राष्ट्रीय अन्तरिक्ष स्टेशन या केन्द्र (संक्षेपमा आईएसएस, अङ्ग्रेजी: International Space Station इंटर्नॅशनल् स्पेस् स्टेशन्, ISS) बाहिरी अन्तरिक्षमा अनुसन्धान सुविधा या शोध स्थल छ जसलाई पृथ्वीको निकटवर्ती कक्षामा स्थापित गरिंदैछ। यस परियोजनाको आरम्भ १९९८मा भएको थियो र यो २०११सम्म बनेर तैयार हुनेछ। वर्तमान समयसम्म आएएसएस अबसम्म बनाइएको सबै भन्दा ठूलो मानव निर्मित उपग्रह हुनेछ। आएएसएस कार्यक्रम विश्वको धेरै स्पेस एजेंसीहरूको संयुक्त उपक्रम छ। यसलाई बनाउनमा संयुक्त राज्यको नासा सहित रूसको रशियन फेडरल स्पेस एजेंसी (आरकेए), जापान एयरोस्पेस एक्सप्लोरेशन एजेंसी (जेएएक्सए), क्यानाडाको कनेडियन स्पेस एजेंसी (सीएसए) र यूरोपीय देशहरूको संयुक्त यूरोपीयन स्पेस एजेंसी (ईएसए) काम गर रही छन्। यिनका अतिरिक्त ब्राजीलियन स्पेस एजेंसी (एईबी) पनि केही अनुबंधहरू सहित नासा सहित कार्यरत छ। यसै गरी इटालियन स्पेस एजेंसी (एएसआई) पनि केही अलग अनुबंधहरू सहित कार्यरत छ। [६]

पृथ्वीको तल्लो कक्षामा स्थापित हुने पछि आएएसएसलाई नाङ्गो आँखाले हेर्न सकिन्छ। यो पृथ्वीबाट करीब ३५० किलोमीटर माथि औसतन २७,७२४ किलोमीटर प्रतिघण्टाको रफ्तारबाट परिक्रमा गर्नेछ र प्रतिदिन १५.७ चक्कर पूरा गर्नेछ। पछिल्लो आएएसएसमा, जसलाई नवंबर २०००मा कक्षामा स्थापित गरिएको थियो, पछिबाट उनमा लगातार मानवीय उपस्थिति बनेको छ। वर्तमान समयमा यसमा तीन व्यक्तिहरूको स्थान छ। भविष्यमा यसमा छ व्यक्तिहरूका रहन लायक ठाउँ बन्नेछ।अंतरराष्ट्रीय स्पेस स्टेशन अंतरिक्षमा स्थित एक वेधशालाका गरिमा कार्य गर्दछ। अन्य अंतरिक्ष यानहरूका मुकाबलहरू यसका धेरै लाभ दायक छन् जसमा यसमा रहने एस्ट्रोनट्सलाई अधिक समयसम्म अंतरिक्षमा रहेर काम गर्नको मौका मिल्दछ।

यो पनि हेर्नुहोस्[सम्पादन गर्नुहोस्]

सन्दर्भ[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. नासा (१० जून, २००९), "द आए.एस.एस टू डेट", नासा, अन्तिम पहुँच ३० जुलाई, २००९  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २००९-०८-१४ मिति
  2. "आई.एस.एस हाइट प्रोफाइल", हैवन्स अबव.कम, अन्तिम पहुँच अक्तूबर १९, २००७ 
  3. नासा (६ नवंबर, २००८), "औन-और्बिट एलिमा ट्स" (PDF), नासा, अन्तिम पहुँच ९ डिसेम्बर, २००८  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २००९-१०-२९ मिति
  4. क्रिस पिउँट (२९ मई, २००९), "आई.एस.एस-और्बिट डाटा", हेवन्स अबव.कम, अन्तिम पहुँच ३० जुलाई, २००९ 
  5. स्टीवन साइसलफ (१ फेब्रुअरी, २००१), "नासा ईल्ड्स टु यूज अफ अल्फा नेम फर स्टेशन", स्पेस.कम, अन्तिम पहुँच १८ जनवरी, २००९  |publication= प्यारामिटर ग्रहण गरेन (सहायता)
  6. 10 of its member states are currently participating; Austria, Finland, Ireland, Portugal, and the United Kingdom chose not to participate; Greece and Luxembourg joined ESA later."ई.एस.ए - ह्यूमन स्पेस्सफ्लाईट एण्ड एक्स्प्लोरेशन - यूरोपियाई भागीदार राष्ट्र" (अङ्ग्रेजीमा), ईएसए।  |accessyear= प्यारामिटर ग्रहण गरेन (सहायता); |accessmonthday= प्यारामिटर ग्रहण गरेन (सहायता)

बाह्य कडीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]