सीतामढी जिल्ला

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
सितामढी जिल्ला
बिहारको नक्सामा सितामढी जिल्लाको अवस्थिति
बिहारको नक्सामा सितामढी जिल्ला
देशभारत
राज्यबिहार
प्रशासनिक विभाजनतिरहुत प्रमण्डल
सदरमुकामसितामढी
सरकार
 • लोकसभा निर्वाचनक्षेत्रSitamarhi
 • विधानसभा क्षेत्रRiga, Bathnala, Parihar, Sursand, Bajpatti, Sitamarhi, Runnisaidpur, Belsand
क्षेत्रफल
 • जम्मा२,२९४ किमी (८८६ वर्ग माइल)
जनसङ्ख्या
 (२०११)
 • जम्मा३,४१९,६२२
 • घनत्व१५००/किमी (३९००/वर्ग माइल)
 • सहरी
५.७१ %
सङ्ख्या
 • साक्षरता ५३.५३ %
 • लिङ्ग अनुपात८९९
मुख्य राजमार्गहरु NH 104
कुल वर्षे पानी१२०० mm
वेबसाइटआधिकारिक वेवसाईट

सीतामढी भारतको बिहार राज्यको जिलाहरु मध्ये एक हो। सीतामढी शहर यस जिल्लाको प्रशासनिक मुख्यालय हो। जिल्ला तिरहुत डिवीजनको एक हिस्सा हो।

सीता जन्मेको ठाउँ जनकपुर नजिकै भएको हुनाले पवित्रताको प्रतिक यो ठाउँको नाउँ सीतामढी भएको हो सीता जो हिन्दु महाकाव्य रामायणको मुख्य चरित्र हुन। जिल्ला नेपालको सीमानामा स्थित छ।

१८७५ मा, सीतामढी उपजिला मुजफ्फरपुर जिल्लाको भित्रर बनाईएको थियो।[१]मुजफ्फरपुरबाट सीतामढी लाई अलग गरियो र ११ डिसेम्बर, १९७२ मा एक अलग जिल्लाको रूपमा भयो। [२] यो बिहारको उत्तरी भागमा स्थित छ। जिला मुख्यालय Dumra सीतामढीको पांच किलोमीटर दक्षिणमा स्थित छ।

सीतामढी जिल्ला पुर्ण स्तरको जिल्ला बन्यो जब यो मुजफ्फरपुर जिल्लाबाट १९७२ मा अलग भएको थियो।[३]१९९४ सीतामढीबाट शिवहर जिल्लाको विभाजन देखीयो। [३]

जिल्ला वर्तमानमा रेड करिडोरको एक हिस्सा हो।

भूगोल[सम्पादन गर्नुहोस्]

सीतामढी जिल्लाले२,२९४ वर्ग किलोमीटर (८८६ वर्ग मील) को क्षेत्र ओगटेको छ, [६] [५] तुलनत्मक रूपमा ऑस्ट्रेलिया को Groote Eylandt को बराबर छ।

नदीहर: बागमती, Lakhandei

अर्थव्यवस्था[सम्पादन गर्नुहोस्]

२००६ मा पंचायती राज मन्त्रालयले देशको २५० सबभन्दा पिछडिएको जिलाहरूमा (बाहर के एक कुल ६४०) एक सीतामढी लाई उल्लेख गरेको छ। [७] यो एक बिहारमा ३६ जिलाहरूमा छ जसले वर्तमानमा पिछडिएको क्षेत्र अनुदान कोष कार्यक्रम (बीआरजीएफ)बाट रकम प्राप्त गरेको छ। [७]

यातयात[सम्पादन गर्नुहोस्]

राष्ट्रीय राजमार्ग ७७ ले मुजफ्फरपुर जिल्ला र पटना क्षेत्रलाई दक्षिणमा जोडदछ। राज्य राजमार्गले जिलाहरूलाई मधुबनी (पूर्व) र शिवहर (पश्चिम)सँग जोडदछ। रेल लाईनहरूले सीतामढीबाट दरभंगा, सीतामढीबाट Runnisaidpur र सीतामढीबाट Bairgania (ब्रड गेज) जोडदछ र र्मुजफ्फरपुर, रक्सौल र Narkatiaganj मा मीटर गेजबाट ब्रड गेज काम भईरहेको छ।

जनसाङ्ख्यिकी[सम्पादन गर्नुहोस्]

२०११ को जनगणना के अनुसार सीतामढी जिल्लाको आबादी ३,४१९,६२२ छ, [८] मोटामोटी रूपमार पनामा राष्ट्रको बराबर [९] वा कनेक्टिकट, संयुक्त राज्य अमेरिका [१०] यसले भारतमा ९६ के एक रैंकिंग दिन्छ ( जम्मा ६४० को मध्येमा) [८] जिल्लाको जन घनत्व १४९१ छ, निवासीहरु प्रति वर्ग किलोमीटर (३८६० / वर्ग मील) छ। [८] २००१-२०११ दशकको बिचमा जनसङ्ख्या वृद्धि दर २७.४७% थियो। [८] सीतामढीको सेक्स अनुपात हरेक १००० पुरुषको लागि ८९९ महिला, [८] के र साक्षरता प्रतिशत ५३.५३%[८].

संस्कृति[सम्पादन गर्नुहोस्]

समारोह: दीपावली, ईद, छठ पूजा, दुर्गा पूजा, विश्वकर्मा पूजा, सरस्वती पूजा, महा शिवरात्रि, पवित्र कार्तिक पूर्णिमा Baghmati पबित्र स्नान र अन्य चाडँ ठुलो उत्साहको साथ मनाईन्छ। मेला: महाशिवरात्रि मेला, विवाह पंचमी मेला र रामनवमी मेला (गाई बस्तु, घोडा र हाथिको विशाल बाजार यि मेलाहरूको मुख्य विशेषता हो) मस्जिद: हजरत Basharat करीम मस्जिद, Gorhaul शरीफ. मन्दिर: मां जानकी मन्दिर, Vaisno देवी मन्दिर

उल्लेखनीय ब्यक्ति[सम्पादन गर्नुहोस्]

  • ठाकुर जुगल किशोर सिन्हा [पूर्व सांसद र स्वतन्त्रता लडाकू ]
  • राम दुलारी सिन्हा [पूर्व केन्द्रीय मन्त्री र राज्यपाल र स्वतंत्रता सेनानी]

खेल[सम्पादन गर्नुहोस्]

क्रिकेटको लागि हेमान ट्राफी सालाना गोयनका कलेज ग्राउंडमा आयोजित गरिन्छ।

सन्दर्भ सामग्री[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. Official Website of the District and Civil Court of Sitmahri वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१०-०५-२५ मिति, Retrieved May 26, 2010
  2. District Health Action Plan वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०११-११-२५ मिति, National Rural Health Mission, Government of Bihar, Retrieved May 25, 2010
  3. ३.० ३.१ Law, Gwillim (२०११-०९-२५), "Districts of India", Statoids, अन्तिम पहुँच २०११-१०-११