बाना सिंह

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट

बाना सिंह

परमवीर चक्र पहने हुए बना सिंह।
जन्म (1949-01-06) ६ जनवरी १९४९ (उमेर ७५)
कटियाल, जम्मु काश्मिर ,भारत
निष्ठाभारत भारत
सेवा/शाखा भारतीय सेना
सक्रिय सेवा अवधि१९६९–२०००
सैन्य क्रमहॉनरेरी कैप्टन
Service numberJC-155825[१]
एकाइ८ जाक लाइ
युद्धसियाचिन द्वन्द
ऑपरेशन मेघदूत
ऑपरेशन राजीव
पुरस्कारहरू परमवीर चक्र
सुभेदार मेजर र मानद कप्तान बाना सिंह, पीवीसी (जन्म ६ जनवरी १९४९)) एक अवकाशप्राप्त भारतीय सैनिक र देशको सर्वोच्च सैन्य पुरस्कार, परमवीर चक्र प्राप्तकर्ता हो। [२] [३] उनले भारतीय सेनामा नायब सुवेदार, सुभेदार, सुभेदार मेजर र मानद कप्तानको पद सम्हालेका छन् । नायब सुभेदारको रूपमा उनले टोलीको नेतृत्व गरे जुन सियाचिन क्षेत्रमा उच्च शिखर जित्ने ऑपरेशन राजीवको भाग हो। उनको सम्मानमा चोटीलाई "बाना पोष्ट" भन्ने नाम दिइयो। [४] 

बाल्यकाल[सम्पादन गर्नुहोस्]

बाना सिंहको जन्म जनवरी १९४९ मा जम्मू कश्मीरको कद्यालको सिख परिवारमा भएको थियो। उनका बुबा किसान थिए र उनका काका भारतीय सेनामा सिपाही थिए। [५]

उनले जनवरी १९६९ मा भारतीय सेनामा जम्मू कश्मीर लाइट इन्फन्ट्री (जेएक एलआई) को आठौँ बटालियनमा भर्ना भए। [६] उहाँले मा प्रशिक्षित थियो उच्चउन्नतांश लडाइँलाई स्कूल मा Gulmarg पनि मा अर्को स्कूलमा Sonamarg । [५] उनी १६ अक्टोबर १९८५ मा हवलदारबाट नायब सुभेदारको पदोन्नती भए। [७]

अपरेसन राजीव[सम्पादन गर्नुहोस्]

सन् १९८७ मा रणनीतिक हिसाबले महत्त्वपूर्ण सियाचिन क्षेत्र पाकिस्तानी सेनाले घुस्यो । पाकिस्तानीहरूले एउटा महत्त्वपूर्ण ओगटेका थिए जसलाई उनीहरूले "कायद पोस्ट " ( कयैद-ए-आजमबाट, मुहम्मद अली जिन्नाको पदवी ) भनेका थिए । पोच सियाचिन ग्लेशियर क्षेत्रको उच्च शिखरमा ६५०० मिटरको उचाईमा अवस्थित थियो (यो शिखरलाई बाना सिंहको सम्मानमा भारतीयहरूले “बाना टोप” भनेर बदलिदिए)। यो फिचरबाट पाकिस्तानीहरूले भारतीय सेनाको स्थितिमा छाँटकाँट गर्न सक्थे किनकि उचाइले सम्पूर्ण साल्टोरो दायरा र सियाचिन ग्लेशियरको स्पष्ट दृश्य दिन्छ। दुश्मन पोष्ट लगभग दुबै तिर ४५७ मिटर अग्लो हिम पर्खालहरूको साथ एक अभेद्य हिमनदी किल्ला थियो । [८]

१८ अप्रिल १९८७ मा, कायद पोस्टबाट आएका पाकिस्तानीहरूले पोइन्ट सोनम (६४०० मिटर) मा भारतीय सेनामाथि गोली प्रहार गरे र दुई सैनिकको ज्यान गयो। भारतीय सेनाले त्यसपछि पाकिस्तानीहरूलाई पदबाट निष्कासन गर्ने निर्णय गर्यो। नाइब सुभेदार बाना सिंह सियाचिनमा २० अप्रैल १ 1१९८७ मा पोष्ट गरिएको थियो, आठौँ जेएक एलआई रेजिमेन्टको एक भागको रूपमा, यसलाई कायद पोष्ट कब्जा गर्ने काम दिइयो। २ May मे, जेएक एलआई गस्तीले दोस्रो लेफ्टिनेन्ट राजीव पाण्डेको नेतृत्वमा उक्त चौकी कब्जा गर्न असफल प्रयास गरे, जसमा १० भारतीय सैनिक मरे। एक महिनाको तयारी पछि, भारतीय सेनाले पोष्ट कब्जा गर्न नयाँ अपरेसन शुरू गर्यो। २ / लेफ्टिनेंट राजीव पाण्डेको सम्मानमा "अपरेशन राजीव" भनिने यो अपरेसन मेजर वरंदर सिंहको नेतृत्वमा थियो। [९] [१०]

२३ जुन १ १९८७ देखि, मेजर वरइंदर सिंहको टास्क फोर्सले पोष्ट कब्जा गर्न धेरै हमला गरे। प्रारम्भिक असफलता पछि, एनबी सब बाना सिंहको नेतृत्वमा--सदस्य टोलीले २६ June जून १९८७ मा, कयड पोस्ट सफलतापूर्वक कब्जा गरे। एनबी सब बाना सिंह र उनका साथी सैनिकहरू, चुनीलाल सहित, ४५७ मिटर अग्लो पर्खालमा चढेका थिए। टोलीले अप्रत्याशित दिशाबाट कयड पोस्टमा सम्पर्क राख्यो, अन्य टीमहरूको तुलनामा लामो र अधिक गाह्रो दृष्टिकोण प्रयोग गरेर। एउटा हिमपहिरो थियो, जसले नदेख्ने दृश्य देखायो जसले भारतीय सैनिकहरूलाई कभर दियो। शीर्षमा पुगे पछि, एनबी सब बाना सिंहले एकल पाकिस्तानी बन्कर रहेको पाए । उसले बन्करमा एउटा ग्रेनेड लगेर ढोका बन्द गर्‍यो र भित्रपट्टि मरे। दुवै पक्ष एक अर्कालाई हातेमाथिको लडाईमा पनि सामेल भए जसमा भारतीय सैनिकहरूले बन्कर बाहिरका केही पाकिस्तानी सैनिकहरूलाई समाते। केही पाकिस्तानी सैनिकहरू शिखरबाट उफ्रिए। पछि, भारतीयहरूले पाकिस्तानी सैनिकहरूको dead वटा लास भेट्टाए।

२६ जनवरी १९८८ मा, एनबी सब बाना सिंहलाई अपरेशन राजीवको बहादुरीका लागि भारतमा सर्वोच्च युद्धकालीन वीर पदक परमवीर चक्रबाट सम्मानित गरियो। [११] उनले लिने शिखरलाई उनको सम्मानमा बाना शीर्षको नाम दिइयो। कारगिल युद्धको समयमा, उनी एक मात्र पीवीसी पुरस्कार पाए जो अझै सेनामा कार्यरत थिए।

परम वीर चक्र उद्धरण[सम्पादन गर्नुहोस्]

आधिकारिक भारतीय सेनाको वेबसाइटमा परमवीर चक्र उद्धरण निम्न अनुसार छ:

CITATION
NB SUB BANA SINGH
8 JAK LI (JC-155825)

Naib Subedar Bana Singh volunteered to be a member of a task force constituted in June 1987 to clear an intrusion by an adversary in the Siachen Glacier area at an altitude of 21,000 feet. The post was virtually an impregnable glacier fortress with ice walls, 1500 feet high, on both sides. Naib Subedar Bana Singh led his men through an extremely difficult and hazardous route. He inspired them by his indomitable courage and leadership. The brave Naib Subedar and his men crawled and closed in on the adversary. Moving from trench to trench, lobbing hand grenades and charging with the bayonet, he cleared the post all intruders.

Nb Subedar Bana Singh displayed the most conspicuous gallantry and leadership under the most adverse conditions.[१२]

सेवानिवृत्ति पछि[सम्पादन गर्नुहोस्]

सिंहको प्रतिमा परम योधा स्थलमा, राष्ट्रिय युद्ध स्मारक, नयाँ दिल्ली

एनबी सब बाना सिंहलाई १ डिसेम्बर १९९२ , [१३] सुबेदार मेजरको पदोन्नतिमा २० अक्टोबर १९९६ मा पदोन्नती गरिएको थियो। [१४] उनलाई निवृत्तिभरणमा क्याप्टेनको मानद पद दिइयो। होनी क्याप्चर बाना सिंह ३१ अक्टूबर २००० मा सेवाबाट अवकाश लिए। को जम्मू कश्मीर सरकार उहाँलाई प्रति महिना 166 को एक पेन्सन दिए। बना सिंहले कम रकमको विरोध गरे र छिमेकी राज्यहरू पंजाब र हिमाचल प्रदेशले परमवीर चक्र पुरस्कारदातालाई १०,००० डलरभन्दा माथि मासिक पेन्सन दिए भन्ने कुरा औंल्याए। अक्टोबर 2006 मा, द्वारा कप्तान को पंजाब सरकार नेतृत्व Amarinder सिंह उहाँलाई लागि १,०००,००० को एक नगद पुरस्कार घोषणा। यो मार्च २००७ मा अमरिन्दरको उत्तराधिकारी प्रकाश सिंह बादलले बना सिंहलाई प्रस्तुत गरेको थियो। [१५] पंजाब सरकारले उनलाई २,५००,००० , मासिक भत्ता १५,००० २५ एकड जग्गा (वर्थ करोड़) पनि प्रस्ताव गरेको छ, यदि ऊ पंजाब सर्छ भने। यद्यपि उनले प्रस्ताव प्रस्ताव अस्वीकार गर्दै भने कि उनी जम्मू कश्मीरका बासिन्दा हुन्। [५] [१६] जम्मू-कश्मीर सरकारले उनको नाम पछि जम्मूको रणबीर सिंह पोरा क्षेत्रमा एउटा स्टेडियमको नामकरण गर्‍यो, र २०१० मा यसको विकासको लागि 5,000,००,००० रुपैयाँको स्वीकृति दियो। यद्यपि २०१ 2013 मा, द ट्रिब्यूनले रिपोर्ट गरे कि यो रकम जारी गरिएको छैन, र बाना सिंह मेमोरियल स्टेडियम खराब अवस्थामा थियो। [१७]

बाना सिंहको छोरा राजिंदर सिंह १८ वर्षको उमेरमा २००८ मा भारतीय सेनामा भर्ती भए। [१८]

पनि हेर्नुहोस्[सम्पादन गर्नुहोस्]

  • सियाचिनको कारबाहीमा बाना सिंहसँगै आएका नायब सुभेदार चुनीलाल, जो अशोक चक्र, वीर चक्र र सेना पदकबाट सम्मानित भएका थिए।
  • भारत-पाकिस्तानी युद्धहरू
  • कारगिल युद्ध
  • भारतको सैन्य
  • परमवीर चक्र

सन्दर्भ[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. "BANA SINGH | Gallantry Awards", Gallantry Awards, अन्तिम पहुँच १४ फेब्रुअरी २०१९ 
  2. "The hero of Siachen", मूलबाट ३० डिसेम्बर २०१७-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १४ फेब्रुअरी २०१९ 
  3. "Demilitarisation of Siachen", dna, १९ फेब्रुअरी २०१६, अन्तिम पहुँच १४ फेब्रुअरी २०१९ 
  4. "Don’t pull out troops from Siachen, says 1987 hero Bana Singh", hindustantimes/, ११ फेब्रुअरी २०१६, अन्तिम पहुँच १४ फेब्रुअरी २०१९ 
  5. ५.० ५.१ ५.२ Claude Arpi, "Interview with Captain Bana Singh", मूलबाट २३ सेप्टेम्बर २०१५-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २७ जुन २०१४  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २३ सेप्टेम्बर २०१५ मिति
  6. "Leadership convention at IIT-K", The Times of India, ११ जनवरी २०१४। 
  7. "Part I-Section 4: Ministry of Defence (Army Branch)", The Gazette of India, १० मे १९८६, पृ: ७५०। 
  8. "Naib Subedar Bana Singh", Bharat Rakshak, मूलबाट ५ मार्च २०१५-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २७ जुन २०१४  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण ५ मार्च २०१५ मिति
  9. The Long Road to Siachen 
  10. L.N. Subramanian, "Confrontation at Siachen, 26 June 1987", Bharat Rakshak, मूलबाट २४ फेब्रुअरी २०१४-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २७ जुन २०१४  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २४ फेब्रुअरी २०१४ मिति
  11. Josy Joseph (२५ जनवरी २००१), "Project Hope", rediff.com। 
  12. The Param Vir Chakra Winners (PVC), Official Website of the Indian Army, अन्तिम पहुँच २८ अगस्ट २०१४ 
  13. "Part I-Section 4: Ministry of Defence (Army Branch)", The Gazette of India, ३१ जुलाई १९९३, पृ: १४२९। 
  14. "Part I-Section 4: Ministry of Defence (Army Branch)", The Gazette of India, १० मे १९९७, पृ: ७१७। 
  15. Vimal Sumbly (२ डिसेम्बर २००७), "Bana has reason to be angry", The Tribune 
  16. "From Quaid to Bana", The Sunday Indian, ३० नोभेम्बर २०१२।  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २५ फेब्रुअरी २०१६ मिति
  17. Vikas Sharma (२० जनवरी २०१३), "Bana Singh Stadium in a shambles", The Tribune 
  18. Mufti Islah (१६ मार्च २००८), "Param Vir Chakra winner's son joins army", IBNLive।  = Archive.today अभिलेखिकरण २८ जुन २०१४ मिति