वार्सा सम्झौता

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट

वार्सा सन्धि सङ्गठन[१] (डब्लुटिओ) आधिकारिक रूपमा मित्रता, सहयोग र पारस्परिक सहयोगको सन्धि,[२] सामान्यतया वार्सा प्याक्ट भनेर चिनिन्छ,[३] शीत युद्धको समयमा मे १९५५ मा पोल्यान्डको वारसामा सोभियत सङ्घ र मध्य र पूर्वी युरोप का सात अन्य पूर्वी समाजवादी गणराज्यहरू गुटको बीच हस्ताक्षर गरिएको सामूहिक रक्षा सन्धि थियो। वार्सा सन्धि मध्य र पूर्वी यूरोपको समाजवादी राज्यहरूका लागि क्षेत्रीय आर्थिक सङ्गठन, म्युचुअल आपसी आर्थिक सहायता परिषद (CoMEcon) को सैन्य पूरक थियो। १९५५ मा १९५४ मा लण्डन र पेरिस सम्मेलनमा प्रतिबद्धता अनुसार [४][५] पश्चिम जर्मनीको नाटोमा जोडिएपछि को [६][७][८] प्रतिक्रियामा वार्सा सन्धि गरिएको थियो, तर यो मध्य र पूर्वी यूरोपमा सैन्य बलमाथि नियन्त्रण कायम राख्न सोभियत इच्छाबाट प्रेरित भएको मानिन्छ।

ईतिहास[सम्पादन गर्नुहोस्]

शुरुवात[सम्पादन गर्नुहोस्]

पोल्यान्डको वारसामा राष्ट्रपति भवन, जहाँ वार्सा सम्झौता स्थापित भयो र १ मे १९५५ मा हस्ताक्षर गरियो

सदस्यहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

पर्यवेक्षक[सम्पादन गर्नुहोस्]

मंगोलिया : जुलाई १९६३ मा , मंगोलियाले वार्सा प्याक्ट को धारा ९ अनुसार वार्सा प्याक्ट मा जोडिन अनुरोध गरेको थियो [१०] चीन-सोभियत विभाजन को कारण , मंगोलिया पर्यवेक्षक राष्ट्रको रूपमा रह्यो। १९६६ मा सोभियत सरकार मंगोलियामा आफ्नो फौज तैनाथ गर्न राजी भयो।.[११][१२]

शीत युद्धको समयमा[सम्पादन गर्नुहोस्]

शीत युद्धको अन्त्य[सम्पादन गर्नुहोस्]

यो पनि हेर्नुहोस्[सम्पादन गर्नुहोस्]

  • सामूहिक सुरक्षा सन्धि सङ्गठन (सीएसटीओ) - छ वटा पूर्व सोभियत राज्यहरू बीच आधुनिक सैन्य गठबन्धन।
  • शंघाई सहयोग सङ्गठन (SCO) - आधुनिक यूरेशियाई राजनीतिक, आर्थिक र सैन्य सङ्गठन।
  • मैत्री सन्धि

सन्दर्भ[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. https://history.state.gov/milestones/1953-1960/warsaw-treaty
  2. "Text of Warsaw Pact", United Nations Treaty Collection, मूलबाट २ अक्टोबर २०१३-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २२ अगस्ट २०१३ 
  3. http://www.php.isn.ethz.ch/lory1.ethz.ch/collections/coll_poland/Introductionb85a.html?navinfo=111216
  4. The Warsaw Pact Reconsidered: International Relations in Eastern Europe, 1955–1969 Laurien Crump Routledge, p. 21–22, 11.02.2015
  5. The Oder-Neisse Line: The United States, Poland, and Germany in the Cold War Debra J. Allen page 158 "Treaties approving Bonn's participation in NATO were ratified in May 1955...shortly thereafter Soviet Union...created the Warsaw Pact to counter the perceived threat of NATO"
  6. "Formation of Nato and Warsaw Pact", History Channel, मूलबाट २३ डिसेम्बर २०१५-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २२ डिसेम्बर २०१५ 
  7. "The Warsaw Pact is formed", History Channel, मूलबाट २३ डिसेम्बर २०१५-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २२ डिसेम्बर २०१५ 
  8. "In reaction to West Germany's NATO accession, the Soviet Union and its Eastern European client states formed the Warsaw Pact in 1955." Citation from: NATO website, "A short history of NATO", nato.int, मूलबाट २६ मार्च २०१७-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २४ डिसेम्बर २०१५ 
  9. ९.० ९.१ ९.२ ९.३ ९.४ ९.५ ९.६ "The Warsaw Pact is formed - May 14, 1955 - HISTORY.com", मूलबाट १८ अगस्ट २०१८-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २३ अगस्ट २०१८ 
  10. Mastny, Vojtech; Byrne, Malcolm (१ जनवरी २००५), A Cardboard Castle?: An Inside History of the Warsaw Pact, 1955-1991, Central European University Press, आइएसबिएन 9789637326080, मूलबाट २३ अगस्ट २०१८-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २३ अगस्ट २०१८ – Google Booksद्वारा। 
  11. Reuters (३ मार्च १९९०), "Soviet Troops to Leave Mongolia in 2 Years", मूलबाट १० अक्टोबर २०१८-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २३ अगस्ट २०१८ – LA Timesद्वारा। 
  12. Reuters (३ मार्च १९९०), "Soviet Troops to Leave Mongolia in 2 Years", मूलबाट १० अक्टोबर २०१८-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २३ अगस्ट २०१८