स्टेफानिया टर्कविच

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
सन् १९२० मा स्टेफानिया टर्कविच

स्टेफानिया टर्कविच - लुकियानोभिच (२५ अप्रिल १८९८ - ८ अप्रिल १९७७) एक युक्रेनी संगीतकार, पियानोवादक, र संगीतकार थिइन्, जसलाई युक्रेनको पहिलो महिला संगीतकारको रूपमा मान्यता दिएकोछ। यद्यपी उनको कामहरूलाई युक्रेनमा सोभियत अधिकारीहरूले प्रतिबन्ध लगाएका थिए।

जीवनी[सम्पादन गर्नुहोस्]

बाल्यकाल[सम्पादन गर्नुहोस्]

स्टेफानिया टर्कविच - लुकियानोभिचको जन्म ल्भिभ, अस्ट्रिया-हंगेरीमा भएको थियो। उनका हजुरबुबा लेभ टर्केभिच र उनका बुबा इभान टर्केभिच पादरी थिए। उनकी आमा सोफिया कोर्मोशिभ पियानोवादक थिइन् र उनले करोल मिकुली र विलेम कुर्जसँग अध्ययन गरेकी थिइन् र युवा सोलोमिया क्रुशेलनित्स्कासँग पनि थिइन्। [१] उनको परिवार संगीतमय थियो र सबै जना वाद्य बजाउँ सक्ने थियो। स्टेफानियाले पियानो, वीणा र हार्मोनियम बजाइन्। पछि गएर संगीतकारहरूले उनको बाल्यकाल र उनको संगीत प्रतिको मायालाई सम्झनुभयो। [१] :23

अध्ययन[सम्पादन गर्नुहोस्]

अन्दाजी सन् १९१५: मध्य पङ्क्ति ( बायाँ देखि दायाँ ) बहिनी इरेना, भाइ लेभ (रैकेट संग), स्टेफानिया

टर्कीविचले आफ्नो संगीत अध्ययन भासिल बर्विन्स्कीसँग शुरु गरे। [२] सन् १९१४ देखि १९१६ सम्म, उनले कुर्जसँग भियनामा पियानो सम्बन्धी अध्ययन गरे। [१] :10 प्रथम विश्वयुद्ध पछि, उनले ल्भिभ विश्वविद्यालयमा एडोल्फ चिबिन्स्कीसँग अध्ययन गरिन्, र ल्भिभ कन्जर्वेटरीमा संगीत सिद्धान्तबारे अध्यापनको समेत कार्य गरेकी थिइन। [२] सन् १९१९ मा उनले आफ्नो पहिलो सांगीतिक कार्य लेखे - लिटर्गी (Літургію), जुन ल्भिभको सेन्ट जर्ज क्याथेड्रलमा धेरै पटक प्रदर्शन गरिएको थियो। [३]

सन् १९२१ मा टर्कविचले युनिभर्सिटी अफ भियनामा गुइडो एडलर र जोसेफ मार्क्ससँग युनिभर्सिटी अफ म्युजिक एण्ड परफॉर्मिङ आर्ट्स भियनामा अध्ययन गरिन्, [२] जहाँबाट उनले सन् १९२३ मा टिचर्स स्नातक तह उत्तीर्ण गरेकी थिइन्। [३] सन् १९२५ मा उनले रोबर्ट लिसोव्स्कीसँग विवाह गरिन् र उनीसँगै बर्लिनको यात्रा गरिन्। [१] :14 जहाँ उनी सन् १९२७ देखि १९३० सम्म बसोबास गरिन र अर्नोल्ड स्कोएनबर्ग र फ्रान्ज श्रेकरसँग अध्ययन गरिन्। [२] यस अवधिमा, सन् १९२७ मा, उनको छोरी जोया (Zоя) को जन्म भएको थियो। [४]

सन् १९३० मा टर्कविचले ततकालिन चेकोस्लोभाकियाको प्रागको यात्रा गरे, चार्ल्स विश्वविद्यालयमा जेडेनेक नेजेडलीसँग र प्राग कन्जर्भेटरीमा ओटाकार सिनसँग अध्ययन गरिन। उनले संगीत एकेडेमीमा भिटेजस्लाभ नोभाक (Vítězslav Novák) सँग रचनाको अध्ययन पनि गरिन्। सन् १९३३ को शरद ऋतुमा उनले पियानो सिकाइन् र प्राग कन्जर्वेटरीमा जोडिइन । सन् १९३४ मा उनले रूसी ओपेराहरूमा युक्रेनी लोककथाको विषयमा आफ्नो विद्यावारिधीको शोध प्रबंधको रक्षा गरे। [१] :15 उनले प्रागको युक्रेनी फ्री युनिभर्सिटीबाट सन् १९३४ मा संगीतशास्त्रमा आफ्नो विद्यावारिधी प्राप्त गरे। [२] उनी विद्यावारिधी प्राप्त गर्ने ग्यालिसिया (जुन त्यसबेला पोल्याण्डको भाग थियो) बाट पहिलो महिला बनिन्। ल्भिभमा फर्केर, सन् १९३४ बाट टर्कविचले ल्भिभ कन्जर्वेटरीमा संगीत सिद्धान्त र पियानोको शिक्षकको रूपमा काम गरे, र युक्रेनी व्यावसायिक संगीतकारहरूको संघको सदस्य बने। [३]

युद्धका वर्षहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

सन् १९३९ को शरद ऋतुमा, पूर्वी ग्यालिसिया र भोल्हनियाको सोभियत विलय पछि, स्टेफानियाले ल्भिभ ओपेरा हाउसमा शिक्षक र कार्यक्रम प्रमुखको रूपमा काम गरिन्, र सन् १९४० देखि १९४१ सम्म ल्भिभ कन्जर्वेटरीमा सहयोगी प्रोफेसर थिए। नाजी कब्जाको समयमा कन्जर्वेटरी बन्द भएपछि, उनले राज्य संगीत विद्यालयमा पढाइ जारी राखिन्। सन् १९४४ को वसन्त ऋतुमा उनले भियना जानको लागि ल्भिभ छोडे। [३]

सन् १९४६ मा उनी सोभियत संघहरूबाट भागेर दक्षिणी अस्ट्रियामा पुगे र त्यहाँबाट इटालीमा, जहाँ उनको दोस्रो पति नार्त्सिज लुक्यानोविच ब्रिटिश कमाण्डमा एक चिकित्सक थिए। [५]

बेलायत[सम्पादन गर्नुहोस्]

सन् १९४६ को शरद ऋतुमा, टर्कविच बेलायतमा सरे, सुरुमा ब्राइटनमा बसोबास गर्नु अघि सन् १९५१ मा लन्डनमा बस्न थाले। उनी पछि सन् १९५२ देखि १९६२ सम्म ब्रिस्टल नजिकै ब्यारो गुर्नी, सन् १९६२ सम्म बेलफास्ट र १९७३ सम्म क्याम्ब्रिजमा बसिन्।

सन् १९४० को दशकको अन्तमा, टर्कविच रचनामा फर्के। समय-समयमा उनले पुन: पियानोवादकको रूपमा कार्य गरिरहे, विशेष गरी सन् १९५७ मा बेलायतमा युक्रेनी समुदायहरूमा कार्यक्रमहरूको श्रृंखलामा र सन् १९५९ मा ब्रिस्टलमा पियानो संगीतको कार्यक्रममा उनको संलग्नता थियो। उनी ब्रिटिश सोसाइटी अफ वुमन-कम्पोजर र संगीतकारको सदस्य थिइन् (जो सन् १९७२ सम्म अस्तित्वमा थियो)।

टर्कविचको ओपेरा ओक्सानाको हार्ट सन् १९७० मा विनिपेग (क्यानडा) मा उनको बहिनी इरेना टर्केभिकज-मार्टिनेकको कलात्मक निर्देशनमा सेन्टेनिअल कन्सर्ट हलमा प्रदर्शन गरिएको थियो। [६]

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. १.० १.१ १.२ १.३ १.४ Павлишин, Степанія Стефанівна. Перша українська композиторка: Стефанія Туркевич-Лісовська-Лукіянович, БаК, Lviv 2004.
  2. २.० २.१ २.२ २.३ २.४ "Stefania Turkewich (1898-1977)", Toronto: Ukrainian Art Song Project (UASP), मूलबाट २२ मार्च २०१६-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १७ अगस्ट २०२२ 
  3. ३.० ३.१ ३.२ ३.३ Kravets, Roman, "Stefanie Turkewicz -Lukianowicz, nee Turkevich", Ukrainians in the United Kingdom, अन्तिम पहुँच १७ अगस्ट २०२२ 
  4. "Зоя Робертівна Лісовська-Нижанківська, the Encyclopedia of Modern Ukraine" (ukrainianमा), अन्तिम पहुँच २०१८-१२-१७ 
  5. "Narcyz Lukianowicz (Нарциз Лукіянович)" 
  6. "Svoboda"  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१६-०७-०९ मिति