कुसुन्डा भाषा

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
(कुसुन्दा भाषाबाट अनुप्रेषित)
कुसुन्दा भाषा
मूलभाषीनेपाल
क्षेत्रगण्डकी प्रदेश
मातृभाषी वक्ता८७
भाषा सङ्केतहरू
आइएसओ ६३९-३kgg
ग्लोटोलगkusu1250[१]
यो लेखमा आइपिए ध्वन्यात्मक चिह्नहरूको प्रयोग गरिएको छ। सही आइपिए सक्षम नभएमा तपाईँले युनिकोड अक्षरहरू प्रश्न चिह्न, कोठा अथवा अन्य कुनै चिह्न जस्तो देखिनेछ।

कुसुन्दा वा कुसण्डा पश्चिम र मध्य नेपालका कुसुन्डा जनतामाझ केहीले बोल्ने एकल भाषा हो। २०२२ सम्म, यसमा एक मात्र धाराप्रवाह वक्ता छ, यद्यपि भाषालाई जीवित राख्न प्रयासहरू भइरहेका छन्।[२]

इतिहास[सम्पादन गर्नुहोस्]

दशकौंसम्म कुसुन्दा भाषा लोपको कगारमा रहेको ठानिएको थियो, यसलाई कहिल्यै राम्ररी थाहा पाउने आशा कमै थियो। भूतपूर्व वक्ताहरूको सम्झनाबाट सङ्कलन गर्न सकिने सानो सामग्रीले भाषालाई अलग्गै थियो भनेर सुझाव दियो, तर धेरै प्रमाण बिना, यसलाई प्रायः आफ्ना छिमेकीहरूसँगै भोट-बर्मेलीको रूपमा वर्गीकृत गरिएको थियो।[३]

ध्वनि विज्ञान[सम्पादन गर्नुहोस्]

ध्वनि विज्ञान रूपमा, कुसुन्डाका दुई हार्मोनिक समूहहरूमा छवटा स्वरहरू छन्, जुन फोनेमिक रूपमा तीनवटा स्वरहरू छन्: एक शब्दमा सामान्यतया माथिल्लो (गुलाबी) वा तल्लो (हरियो) सेटबाट स्वरहरू हुन्छन्, तर दुवै एकै साथ हुँदैन।[४]

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, सम्पादकहरू (२०१७), "Kusunda", Glottolog 3.0, Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History। 
  2. McDougall, Eileen, "The language that doesn't use 'no'", www.bbc.com (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच २०२२-०८-११ 
  3. Rana, B.K. (२००४-१०-१२), "Kusunda language does not fall in any family: Study", email with pasted news article, Himalayan News Service, Lalitpur, 2004-10-10, मूलबाट २०१२-१२-१०-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २००७-०९-१२  = Archive.today अभिलेखिकरण २०१२-१२-१० मिति
  4. Watters, David (२००५), "Kusunda: a typological isolate in South Asia", in Yogendra Yadava; Govinda Bhattarai; Ram Raj Lohani; Balaram Prasain; Krishna Parajuli, Contemporary issues in Nepalese linguistics, Kathmandu: Linguistic Society of Nepal, पृ: 375–396।