रोमानिया

रोमानिया Romania Româniacode: ro is deprecated   (रोमानियाली)
झन्डा प्रतीकचिह्न
राष्ट्रिय गान: "Deșteaptă-te, române!" (अङ्ग्रेजी: "Awaken thee, Romanian!")
रोमानिया-अवस्थिति (गाढा हरियो) – युरोप (हरियो & गाढा खैरो) – युरोपेली सङ्घ (हरियो)  –  [व्याख्या]
राजधानी र सबैभन्दा ठुलो सहर	बुखारेस्ट ४४°२५′उ॰ २६°०६′पू॰
आधिकारिक भाषाहरू	रोमानियाली
Recognised minority languages	See here अल्बानियन आर्मेनियन बुल्गेरियन क्रोएसियन चेक जर्मन ग्रीक इटालीयन म्यासीडोनियन हङ्गेरीयन पोलिश रोमानी रसियन रुथेनियन सर्बियन स्लोभाक तातर टर्किश युक्रेनियन यिड्डीश
जातिगत समूहहरू (२०११)	८८.९२% रोमानियनहरु ६.५०% हङ्गेरीयनहरु ३.२९% रोमानीहरु १.२९% अन्य
धर्म (२०११)	८६.४५% रोमानियन ओर्थोडोक्स ७.१५% प्रोटेस्टेन्ट ५.१४% क्याथोलिसिज्म ०.७८% अन्य ०.२१% इरिगेलियन नास्तिकवाद
रैथाने(हरू)	रोमानियन
सरकार	एकात्मक राष्ट्रपति प्रणाली गणतन्त्र
•  राष्ट्रपति	क्लाउस लोहन्नीस
•  प्रधानमन्त्री	ल्युडोभिक ओर्बान
व्यवस्थापिका	संसद
• माथिल्लो सदन	सिनेट
• तल्लो सदन	चेम्बर अफ डेपुटीज
स्थापनाकालको इतिहास
• First Romanian polities	अन्दाजी ८९५ / १२४७ए
• Principality of Wallachia	१३३०
• Principality of Moldavia	अन्दाजी १३६०
• Principality of Transylvania	१५७०
• First common rule under Michael the Brave	१६००
• United Principalitiesb	२४ जनवरी १८५९
• Independence from the Ottoman Empire	९ मे १८७७ / १८७८c
• रोमानियाको साम्राज्य	१४ मार्च १८८१
• ग्रेटर रोमानियाd	१९१८ / १९२०e
क्षेत्रफल
• जम्मा	२,३८,३९७ किमी२ (९२,०४६ वर्ग माइल) (81st)
• पानी (%)	३
जनसङ्ख्या
• 01.01.2020 अनुमानित	१९,३१७,९८४ (६१औं)
• 2011 जनगणना	२०,१२१,६४१
• घनत्व	८४.४ /किमी2 (२१८.६ /वर्ग माइल) (११७औं)
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (क्रय शक्ति समता)	२०२० लगत
• जम्मा	$५२५.०५१ बिलियन (40th)
• प्रति व्यक्ति	$२९,५५५ (५४औं)
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (साङ्केतिक)	२०२० लगत
• जम्मा	$२६१.८६८ बिलियन (४६औं)
• प्रति व्यक्ति	$१३,४१४ (५७औं)
गिनी (२०१९)	३४.८ मध्यम
मानव विकास सूचकाङ्क (२०१८)	०.८१६ धेरै उच्च · ५२औं
मुद्रा	रोमानियन ल्यू (आरओएन)
समय क्षेत्र	अन्तर्राष्ट्रिय प्रमाणिक समय+२ (इइटी)
• ग्रीष्मकालीन (दिवाप्रकाश समय बचत)	अन्तर्राष्ट्रिय प्रमाणिक समय+३ (इइएसटी)
मिति ढाँचा	dd.mm.yyyy (एडी)
सडक प्रयोग	दायाँ
टेलिफोन कोड	+४०
आइएसओ ३१६६ सङ्केत	आरओ
इन्टरनेट डोमेन	डटआरओएफ

रोमानिया मध्य-पूर्वी र दक्षिण-पूर्वी यूरोपको चौबाटोमा स्थित एउटा देश हो। यो दक्षिणमा बुल्गारिया, उत्तरमा यूक्रेन, पश्चिममा हङ्गेरी, दक्षिण पश्चिममा सर्बिया र पूर्वमा मोल्दोवाका साथ भूमिको सीमाहरुलाई साझा गर्ने गर्दछ र यसको उत्पति कालो सागरमा हुने गर्दछ। यसको जलवायु मुख्य रूपले समशीतोष्ण-महाद्वीपीय रहेको छ। २३८,३९७ वर्ग किलोमिटर (९२,०४६ वर्ग माइल) को कुल क्षेत्रफलका साथ, रोमानिया यूरोपको १२औं सबभन्दा ठुलो देश रहेको छ र यूरोपेली संघको ७औं सबभन्दा अधिक जनसंख्या भएको राज्य रहेको छ, यस क्षेत्रमा लगभग २० मिलियन निवासी रहेका छन्। यसको राजधानी र सबभन्दा ठुलो शहर बुखारेस्ट हो। अन्य प्रमुख शहरी क्षेत्रहरुमा क्लुज-नेपोका, तिमाइओरा, इयाई, कोन्स्टोनोआ, क्रायोवा, ब्रेवो, र ग्यालोई समावेश रहेका छन्। यूरोपको अर्को सबभन्दा लामो नदी डेन्यूब, जर्मनीको ब्ल्याक फरेस्टमा निस्किने गर्दछ र रोमानियाको डेन्यूब डेल्टामा खाली हुनुभन्दा पहिले दशवटा देश हँदै २,८५७ किमि (१,७७५ माइल) यात्रा गर्दै प्रायः दक्षिण-पूर्वी दिशामा बग्ने गर्दछ। २,५४४ मिटर (८,३४६ फिट) को उचाइमा अवस्थित कार्पेथियन पर्वत, जो कि रोमानियालाई उत्तरबाट दक्षिण-पश्चिममा पार गर्दछ त्यसमा मोल्दोवेनु पीक शामिल पनि समावेश रहेको छ। आधुनिक रोमानियाको गठन सन् १८५९ मा मोल्दाविया र भेलाचियाको डेन्यूबियन प्रधानताका हिसाबले एउटा निजी संघको माध्यमले गरिएको थियो। आधिकारिक रुपमा सन् १८६६ ले रोमानिया नामको नयाँ राज्य, १८७७ मा ओटोमन साम्राज्यबाट स्वतन्त्रता प्राप्त गरिदिएका थिए। प्रथम विश्व युद्धको प्रकोपपछी, सन् १९१४ मा आफ्नो तटस्थताको घोषणा गरेपछी, रोमानियाले सन् १९१६ मा शुरू भएको आलियाज शक्तिहरुको पक्षमा युद्ध लडेका थिए। बेसराबिया, ट्रान्सिल्भेनिया र साथै बनत, क्रियाना र म्यारामुरोको अंश रोमानियाको सम्प्रभुता साम्राज्यको अंश बनेका हुन। सन् १९४० को जूनदेखि अगस्तमा, मोलोतोव-रिबेन्ट्रप प्याक्ट र द्वितीय भिएना पुरस्कारको परिणामस्वरूप, रोमानियालाई सोभियत संघमा बेसेराबिया र उत्तरी बुकोभिना र हङ्गेरीका लागि उत्तरी ट्रान्सिल्भेनियालाई रोक्नलाई बाध्य बनाएका थिए। सन् १९४० को नोभेम्बरमा, रोमानियाले त्रिपक्षीय सन्धिमा हस्ताक्षर गरे र फलस्वरूप, सन् १९४१ को जून महिनामा एक्सिस पक्षमा द्वितीय विश्व युद्धमा प्रवेश गरे, सन् १९४४ को अगस्टसम्ममा सोभियत संघका विरुद्ध लडाईं लड्दै, जब यी मित्र राष्ट्रहरुमा समावेश भए र उत्तरी ट्रान्सिल्भेनियालाई पुनः प्राप्त गरे। युद्ध पश्चात, लाल सेनाका बलको कब्जामा रहेको, रोमानिया एउटा समाजवादी गणराज्य र वारसा सन्धिको सदस्य बने। सन् १९८९ को क्रान्ति पछी, रोमानियाले लोकतन्त्र र एउटा बजार अर्थव्यवस्थाको प्रति संक्रमण शुरू गरे। रोमानिया, मानव विकास सूचकाङ्कमा ५२औं स्थानमा रहेको छ र एउटा उच्च आय भएको अर्थव्यवस्था रहेको विकासशील देश हो। सन् २०२० सम्ममा ३.५% को वार्षिक आर्थिक विकास दरका साथ नोमिनल जीडीपीद्वारा संसारको ६२औं सबभन्दा ठुलो अर्थव्यवस्था रहेको छ। सन् २००० को दशकको शुरुवातमा गतिलो आर्थिक विकास पछी, रोमानियाको अर्थव्यवस्था मुख्य रूपले सेवाहरुमा आधारित रहेको छ। एउटा निर्माता र मेसिनको शुद्ध निर्यातक, अटोमोबाइल एनर्जी र ओएमभि पेट्रोमजस्तो कम्पनीहरु रहेका छन्। यो सन् १९५५ मा संयुक्त राष्ट्रको सदस्य भएका थिए, सन् २००४ मा नाटोको अंश पनि भए अनि सन् २००७ मा यूरोपीय संघको अंश पनि भए। जनसंख्याको एउटा ठुलो अंश रोमानियन जातीय र पूर्वी रूढिवादी ईसाईका रूपमा परिचित हुने गर्दछ र रोमानियनको मूल वक्ता हुन्, रोमन भाषा।