कङ्गो नदी
| कङ्गो नदी Fleuve Congo Rio Congo Mto Kongo | |
|---|---|
 कङ्गो नदी किसानगानी, प्रजातान्त्रिक गणतन्त्र कङ्गो नजिक | |
 कङ्गो नदीको जलाधार | |
| भौतिक विषेशताहरू | |
| स्रोत | बोयोमा झरना |
| मुख | आन्ध्र महासागर |
• भौगोलिक निर्देशाङ्क | ०६°०४′३०″द १२°२७′००″पू / 6.07500°S 12.45000°E |
• उन्नतांस | ० मी (० फिट) |
| लम्बाइ | कङ्गो–लुआलाबा–लुभुआ–एप्पल–चाम्बेशी ४,७०० किमी (२,९०० माइल); कङ्गो–लुआलाबा ४,३७४ किमी (२,७१८ माइल)[१] |
| चौडाइ | |
| • न्युनतम | २०० मी (६६० फिट) (तल्लो कङ्गो); १,४४० मी (४,७२० फिट) (मध्य कङ्गो) |
| • अधिकतम | १९,००० मी (६२,००० फिट) (मुख) |
| गहिराइ | |
| • औसत | १२ देखि ७५ मी (३९ देखि २४६ फिट) (तल्लो कङ्गो); ५ देखि २२ मी (१६ देखि ७२ फिट) (मध्य कङ्गो) |
| • अधिकतम | २२० मी (७२० फिट) (तल्लो कङ्गो); ५० मी (१६० फिट) (मध्य कङ्गो) |
| निकास | |
| • स्थान | बनाना (मुख नजिकै) |
| • औसत | ४१,४०० मी3/सेक ([convert: अज्ञात एकाइ])[२] |
| • न्युनतम | २३,००० मी3/सेक (८,१०,००० घन फिट/सेक) |
| • अधिकतम | ७५,००० मी3/सेक (२६,००,००० घन फिट/सेक) |
| जलाधारका विशेषताहरू | |
| Progression | आन्ध्र महासागर |
| नदी प्रणाली | कङ्गो नदी |
 | |
कङ्गो नदी, जसलाई पहिले जायर नदी पनि भनिथ्यो, अफ्रिकाको दोस्रो सबैभन्दा लामो नदी हो, नाइल नदीभन्दा छोटो छ, साथै अमेजन र गङ्गा नदीहरू पछि पानी बग्ने मात्राको हिसाबले विश्वको तेस्रो ठुलो नदी हो। यो विश्वको सबैभन्दा गहिरो अभिलेख गरिएको नदी हो, जसको गहिराइ लगभग २२० मिटर (७२० फिट) छ। कङ्गो–लुआलाबा–लुभुआ–लुआपुला–चाम्बेशी नदी प्रणालीको समग्र लम्बाइ ४,७०० किलोमिटर (२,९०० माइल) छ, जसले यसलाई विश्वको नवौँ-लामो नदी बनाउँछ। चम्बेशी लुआलाबा नदीको सहायक नदी हो, र लुआलाबा बोयोमा झरनाको माथिल्लो भागमा बग्ने कङ्गो नदीको नाम हो, जुन १,८०० किलोमिटर (१,१०० माइल) सम्म फैलिएको छ।
मुख्य सहायक नदी लुआलाबासँगै नापिएको कङ्गो नदीको कुल लम्बाइ ४,३७० किलोमिटर (२,७२० माइल) रहेको छ। यो भूमध्य रेखा दुई पटक पार गर्ने एक मात्र प्रमुख नदी हो। कङ्गो जलाधारको कुल क्षेत्रफल करिब ४,०००,००० किलोमिटर २ (१,५००,००० वर्ग माइल), वा सम्पूर्ण अफ्रिकी भू-भागको १३% छ।
पृष्ठभूमि
[सम्पादन गर्नुहोस्]कङ्गोको जल निकासी जलाधारले ४,०१४,५०० किलोमिटर (१,५५०,००० वर्ग माइल) ओगटेको छ, जुन क्षेत्रफल लगभग युरोपेली सङ्घको क्षेत्रफल बराबर छ। कङ्गोको मुखमा पानीको बहाव २३,००० देखि ७५,००० वर्ग मीटर (८१०,००० देखि २,६५०,००० घन फुट/सेकेन्ड) सम्म हुन्छ, जसको औसत ४१,००० वर्ग मीटर (१,४००,००० घन फुट/सेकेन्ड) हुन्छ। नदीले वार्षिक ८६ मिलियन टन निलम्बित तलछट आन्ध्र महासागरमा ढुवानी गर्छ र थप ६% ओछ्यानको भार पनि दिन्छ।
यो नदी र यसका सहायक नदीहरू दक्षिण अमेरिकाको अमेजन वर्षावन पछि विश्वको दोस्रो ठुलो वर्षावन क्षेत्र कङ्गो वर्षावनबाट बग्छन्। यो नदी अमेजन पछि विश्वको दोस्रो ठुलो प्रवाह पनि हो; अमेजन पछिको कुनै पनि नदीको दोस्रो ठुलो जल निकासी जलाधार; र २२० मिटर (७२० फिट) भन्दा बढी गहिराइमा रहेको विश्वको सबैभन्दा गहिरो नदीहरू मध्ये एक हो। यसको जल निकासी जलाधारमा भूमध्य रेखाको उत्तर र दक्षिण दुवै क्षेत्रहरू समावेश भएको हुनाले, यसको प्रवाह स्थिर छ, किनकि नदीको कम्तिमा एक भागमा सधैँ वर्षाको मौसम हुन्छ।[३]
जलाधार
[सम्पादन गर्नुहोस्]कङ्गो जलाधारले दस देशहरू ओगटेको छ र अफ्रिकाको लगभग १३% भाग ओगटेको छ। कङ्गो बेसिनको सबैभन्दा अग्लो बिन्दु रुवेनजोरी पर्वतमा छ, जुन समुद्र सतहबाट लगभग ४,३४० मिटर (१४,२४० फिट) को उचाइमा छ।
देशहरू बीच कङ्गो जलाधार क्षेत्रको वितरण: [४]
| देश | क्षेत्रफल | % | |
|---|---|---|---|
| किमी२ | माइल२ | ||
| कङ्गो जलाधारको जम्मा क्षेत्रफल | ३७,१२,३१६ | १४,३३,३३३ | १००.०० |
 अङ्गोला |
३०५,७६० | ११८,०५० | ८.२४ |
 बुरुन्डी |
१८,७२८ | ७,२३१ | ०.५० |
 क्यामेरून |
८५,३०० | ३२,९०० | २.३० |
 मध्य अफ्रिकी गणतन्त्र |
४०२,००० | १५५,००० | १०.८३ |
 प्रजातान्त्रिक गणतन्त्र कङ्गो |
२,३०७,८०० | ८९१,००० | ६२.१६ |
 गाबाेन |
१,१४६ | ४४२ | ०.०३ |
 गणतन्त्र कङ्गो |
२४८,४०० | ९५,९०० | ६.६९ |
 रुवान्डा |
३८२ | १४७ | ०.०१ |
 तान्जनिया |
१६६,८०० | ६४,४०० | ४.४९ |
 जाम्बिया |
१७६,६०० | ६८,२०० | ४.७६ |
सन्दर्भ सामग्रीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ Ian James, Harrison; Randall E., Brummett; Melanie L. J., Stiassny (२०१६), "Congo River Basin", The Wetland Book, पृ: 1–18, आइएसबिएन 978-94-007-6173-5, डिओआई:10.1007/978-94-007-6173-5_92-2।
- ↑ Aiguo, Dai; Kevin, E. Trenberth (२००२), "Estimates of Freshwater Discharge from Continents: Latitudinal and Seasonal Variations", Journal of Hydrometeorology 3 (6): 660–687, डिओआई:10.1175/1525-7541(2002)003<0660:EOFDFC>2.0.CO;2, बिबकोड:2002JHyMe...3..660D।
- ↑ The Congo River वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१७-१०-२० मिति. Rainforests.mongabay.com. Retrieved on 2011-11-29.
- ↑ "Congo-HYCOS", मूलबाट २०२३-०४-१९-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २०२३-०४-१५।
विश्वका प्रमूख नदीहरूको सूची | ||
|---|---|---|
| एसिया |  | |
| अफ्रीका | ||
| उत्तर अमेरिका | ||
| दक्षिण अमेरिका | ||
| यूरोप | ||