कसुर जिल्ला
कसुर जिल्ला
ضِلع قصُور | |
|---|---|
 | |
 पञ्जाब प्रदेशमा कसुर जिल्लाको अवस्थिति | |
| देश |  पाकिस्तान |
| प्रदेश |  पञ्जाब |
| सदरमुकाम | कसुर |
| सरकार | |
| • जिल्ला समन्वय अधिकारी | सायरा ओमेर |
| • जिल्ला परिषद अध्यक्ष | राना सिकन्दर हयात |
| क्षेत्रफल | |
| • जम्मा | ३,९९५ किमी२ (१५४२ वर्ग माइल) |
| जनसङ्ख्या (२०१७)[१] | |
| • जम्मा | ३,४५४,९९६ |
| • घनत्व | ८६०/किमी२ (२२००/वर्ग माइल) |
| समय क्षेत्र | युटिसी+५ (पाकिस्तानी समय) |
| तहसील | कसुर कोट राधा किसन |
कसुर जिल्ला (पञ्जाबी र उर्दु: ضِلع قصُور) पाकिस्तानको पञ्जाब प्रदेशमा रहेको एक जिल्ला हो । यो जिल्ला १ जुलाई १९७६ मा अस्तित्वमा आएको थियो । यो जिल्ला सन् १९७६ भन्दा पहिला लाहोर जिल्लाको एक भागको रूपमा रहेको थियो ।
यो शहरको सदरमुकाम कसुर शहर हो जुन सुफिवादी कवि बुल्ले शाहको जन्म स्थल हो । यो शहर पुरै पाकिस्तानमा बुल्ले शाहको जन्म स्थलको रूपमा प्रचलित छ । यस जिल्लाले पाकिस्तानमा कुल ४,७९६ वर्ग किलोमिटर ओगटेको छ । [२]
जनशाङ्खिकि[सम्पादन गर्नुहोस्]
सन् १९९८ को राष्ट्रिय जनगणना अनुसार यस जिल्लाको जनसङ्ख्या २३,७५८,५५ रहेको छ जसमध्य पुरुषको जनसङ्ख्या १२,४३८,१८ छ भने महिलाको जनसङ्ख्या ११,३२०,५७ रहेको छ । जनगणना अनुसार पुरुषको आवधी ५२.७५% छ भने महिलाको आवाधी ४७.६४% रहेको छ । यस जिल्लामा मुख्यतया मानिसहरू पञ्जाबी भाषा बोल्छन् जसको आवाधी ८८% छ भने उर्दु भाषाको आवाधी ६.२% रहेको छ ।[३]
विकास[सम्पादन गर्नुहोस्]
कृषिमा आम जनसमुदायको आक्रसण र पँहुच पुगाउनका लागि कसुर जिल्ला सरकारले बाम्बावाली-रवी-बादिन नहरको स्थापना गरेको थियो । कसुर जिल्लामा वाणिज्य र औद्योगिक विकास भएता पनि यस क्षेत्र मुख्यतया कृषिनै जनसमुदायको पेशाको रूपमा रहेको छ । कसुर सेनाले जिल्लामा आर्मी ब्यारेको र बासस्थानको स्थापना गरेको छ ।
विषेशताहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]
कसुर जिल्लालाई रावी नदिले उत्तर-पश्चिमबाट घेरेको छ भने सतलेज नदिले दक्षिण-पुर्वमा तर्फबाट घेरेको छ भने ब्यास नदिले जिल्लालाई दुई बराबर भागमा विभाजन गरेको छ । यस जिल्ला प्रकृतिक रूपमा समुन्द्री सतहबाट १९८ मिटरको उचाइमा रहेको छ । कसुर जिल्ला पुर्वमा लाहोरसँग जोडिएको छ भने ननकाना साहिब जिल्लाको उत्तर तर्फ अवस्थित छ त्यस्तै गरी फैसलनबाद जिल्लाको पश्चिममा रहेको छ भने दक्षिणमा ओकरा र भारत रहेका छन् ।
रुचिका स्थानहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]
कसुर जिल्लाले सिमान क्षेत्रमा अजस्थित छ । कसुर जिल्ला यहाँ हुने सैनिक परिवर्तन समारोहबाट निकै प्रख्यात र पर्यटनको आसय बनेको छ । कसुर जिल्ला कास्सुरी मेथी कास्की माछा को लागि पनि प्रसिद्ध छ । कसुर जिल्लाको कसुर शहर सुफिबाद कवि बुल्ले शाहको अन्त्यस्टी स्थल पनि हो । कासूर यहाँको स्वादिष्ट माछाको लागि प्रसिद्ध छ । इन्द्रास फलुँदा र कसुरी मेथी एक मिठो परिकार यस जिल्लामा पाइन्छ । यस जिल्लामा रहेका अन्य पर्यटकीय स्थलहरू-
- फुल नगर अौधोगीक क्षेत्र
- कसुर सङ्ग्राहलय
- गन्दा सिंह वाला पाकिस्तान-भारत सिमाना
- कसुर रेल मार्ग
- चङ्गा मङ्ग जङ्गल
सन् १९४७ मा पाकिस्तानको स्वतन्त्रता पछि यहाँ रहेका सिखहरू बसाइँसराइ गरेर भारतको पुर्वी पञ्जाबमा गएका थिए । पञ्जाबी लेखक बाबा सोहन सिंह सितल यही स्थानमा बसोबास गर्थे भने उनको निधन पछि उनको घरमा इस्लामी सरणार्थीहरूले शरण लिएका थिए । यस जिल्लामा मुख्यतया मेवातका मिओ जातिहरू बसोबास गर्छन् । [४]
सन्दर्भ सामग्री[सम्पादन गर्नुहोस्]
- ↑ "२०१७- पाकिस्तानको जिल्ला अनुसारको जनगणना", पिबिएस सेन्सस। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१७-०८-२९ मिति
- ↑ कसुर जिल्लाका प्रहरी
- ↑ "पाकिस्तानका जिल्ला अनुसारको जनगणना", पिबिएस सेन्सस। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१६-११-१९ मिति
- ↑ "कसुर जिल्ला", अल एबाउट सिख, अन्तिम पहुँच २०१३-०१-१५।
