गान्धी टोपी

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
गान्धी टोपी लगाएको महात्मा गान्धीको तस्बिर

गान्धी टोपी (हिन्दी: गाँधी टोपी) एक सेतो टोपी हो।यसको नाम भारतीय नेता महात्मा गान्धीको नामबाट लिइन्छ, जसले यसलाई सिर्जना गरेका थिएँ र भारतीय स्वतन्त्रता सङ्ग्रामको समयमा यसको प्रयोगलाई पहिलो पटक लोकप्रिय बनेको थियो।

सामान्यतया भारतीय स्वतन्त्रता कार्यकर्ताहरूले लगाउने, यो स्वतन्त्र भारतमा राजनीतिज्ञ र राजनीतिक कार्यकर्ताहरूका लागि लगाउने प्रतीकात्मक परम्परा बनेको थियो।

उत्पत्ति[सम्पादन गर्नुहोस्]

गान्धीले काका कालेलकरसँगको कुराकानीमा उनले गान्धी टोपी कसरी बनाएको बताए। गान्धीले भने कि उनले भारतका विभिन्न भागबाट धेरै टोपीहरू हेरे र तातो मौसममा टाउको ढाक्ने र खल्तीमा राख्न सजिलो हुने टोपी योजना गर्न चाहन्थे। गान्धीले लेख्छन् कि उनले सेतो कपडाको सट्टा कपासको कपडा प्रयोग गरे किनभने सेतो लुगाहरू नियमित रूपमा धुनुपर्छ र धुन सजिलो हुन्छ।[१]

स्वतन्त्रता पछि[सम्पादन गर्नुहोस्]

स्वतन्त्रता पछिका भारतीय राजनीतिज्ञहरूको पहिलो पुस्ता लगभग सार्वभौमिक रूपमा स्वतन्त्रता सङ्ग्रामका सदस्य थिएँ। यो टोपी नियमित रूपमा भारतीय नेताहरू जस्तै जवाहरलाल नेहरू, भारतका प्रथम प्रधानमन्त्री र त्यसपछिका प्रधानमन्त्रीहरू जस्तै लालबहादुर शास्त्रीमोरारजी देसाईले लगाउने चलन सुरुवात गरेका थिएँ। भारतीय संसदका अधिकांश सदस्यहरूखादीको लुगा र गान्धी टोपी लगाएका थिएँ। १५ अगस्टमा भारतको स्वतन्त्रता वा जनवरी २६ मा गणतन्त्रको घोषणा गर्दा ठुलो सङ्ख्यामा मानिसहरूले टोपी लगाएका थिएँ।

टोपी महाराष्ट्रको ग्रामीण भागहरूमा पुरुषहरूले लगाउने सबैभन्दा लोकप्रिय दैनिक टोपी बनेको छ।[२]

पुन: उदय[सम्पादन गर्नुहोस्]

२०११ मा, महाराष्ट्रका प्रख्यात गान्धीवादी अन्ना हजारेले भारतमा भ्रष्टाचार विरोधी आन्दोलन सुरु गरेपछि गान्धी टोपी फेरि भारतमा लोकप्रिय भयो। यो आन्दोलनको केन्द्रविन्दु दिल्ली थियो। २०११ मा, गान्धी टोपी लगाएका हजारौं मानिसहरू दिल्लीको रामलीला मैदानमा अन्ना हजारेलाई उनको आमरण अनशनमा समर्थन गर्न जम्मा भए। यो आन्दोलन देशका अन्य धेरै भागहरूमा फैलियो र स्टेडियमहरू, सामुदायिक केन्द्रहरू र मैदानहरू समान प्रकृतिको आत्मसातको लागि बुक गरियो। जनआन्दोलनमा सबै उमेर समूह, धर्म र सामाजिक स्तरका मानिसहरू (मुख्यतया मध्यम वर्ग ) सहभागी थिएँ, तिनीहरूमध्ये धेरैले नारा लगाएका थिएँ र गान्धी टोपी लगाएका थिएँ।

यो पनि हेर्नुहोस्[सम्पादन गर्नुहोस्]

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. Clothing Matters: Dress and Identity in India, Emma Tarlo, University of Chicago Press, Sep 1, 1996.82-83
  2. People of India: Maharashtra, Part 2, Mumbai।