गुल्मी जिल्ला
गुल्मी जिल्ला | |
|---|---|
 गुल्मी जिल्लाबाट उच्च हिमालयको दृश्य | |
 लुम्बिनी प्रदेशमा गुल्मीको (गाढा पहेँलो) स्थान | |
| राष्ट्र |  नेपाल |
| प्रदेश | लुम्बिनी प्रदेश |
| सदरमुकाम | तम्घास |
| सरकार | |
| • प्रकार | जिल्ला समन्वय समिति |
| • अङ्ग | जिल्ला समन्वय समिति, गुल्मी |
| क्षेत्रफल | |
| • जम्मा | १,१४९ किमी२ (४४४ वर्ग माइल) |
| जनसङ्ख्या (२०२१) | |
| • जम्मा | २४६,८३६ |
| • घनत्व | २१०/किमी२ (५६०/वर्ग माइल) |
| समय क्षेत्र | युटिसी+०५:४५ (नेपालको प्रमाणिक समय) |
| वेबसाइट | आधिकारिक वेबसाइट |
गुल्मी जिल्ला नेपालको लुम्बिनी प्रदेशको एक जिल्ला हो। यो जिल्लाको सदरमुकाम तम्घास हो। यो जिल्लालाई पूर्वमा स्याङ्जा र पर्वत जिल्ला, दक्षिणमा पाल्पा र अर्घाखाँची, उत्तरमा बागलुङ र पश्चिममा प्युठान जिल्लाले घेरेको छ। यो जिल्ला कफी खेतीको लागि प्रख्यात छ। गुल्मी जिल्लामा उत्पादित कफी नेपाली तथा अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा समेत लोकप्रिय रहेको छ।[१] माघे सङ्क्रान्ति जस्ता चाडपर्वहरू पर्यटक र स्थानीय दुवैमा लोकप्रिय छन्।[२]
नामाकरण
[सम्पादन गर्नुहोस्]संस्कृतमा सैनिक वा पल्टन भएको ठाउँलाई गुल्म भनिने र सामरिक महत्त्व बोकेको हालको गुल्मी क्षेत्रमा पनि लिच्छवि काल र मध्य कालमा सैनिक छाउनी रहेकोले यस स्थानलाई गुल्मी भनी नामाकरण गरिएको हो भन्ने भनाई रहेको छ।[३]लिच्छवि कालमा यो ठाउँ गढी गुल्म गण्डकी नदीको छेउको छाउनी भनिन्थ्यो। यहाँ गुल्मी चारपाला भन्ने ठाउँ पनि छ। जसलाई गुल्मीकोट पनि भनिन्थ्यो। यसैका आधारमा यस जिल्लाको नाम गुल्मी रहेको हो भन्ने भनाई पनि पाइन्छ।
प्रशासनिक विभाजन
[सम्पादन गर्नुहोस्]जिल्लामा २ नगरपालिका र १० गाउँपालिकाहरू गरि १२ वटा स्थानीय तहहरू रहेका छन्।[४]
सन्दर्भ सामग्रीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ खड्का, गङ्गा, "गुल्मीको पहिचान कफी", अन्नपूर्ण पोस्ट (नेपालीमा), अन्तिम पहुँच २०२५-०६-२५।
- ↑ "गुल्मी जिल्ला : एक सङ्क्षिप्त परिचय", लाेकपाटी, अन्तिम पहुँच २०२३-०६-२८। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०२३-०६-२८ मिति
- ↑ मेचीदेखि महाकाली, भाग ३ (नेपालीमा), श्री ५ को सरकार सञ्चार मन्त्रालय, सूचना विभाग, वि.सं. २०३१, पृ: ७२५।
- ↑ "स्थानिय तह" (नेपालीमा), सङ्घीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालय, अन्तिम पहुँच २० असोज २०८२।
गुल्मी जिल्लाका गाविसहरू | ||
|---|---|---|
सदरमुकाम: तम्घास | ||
| गाविस सङ्ख्या: ७९ |
अग्लुङ • तम्घास • सिमीचौर • अर्खले • दुबिचौर • अमर अर्बाथोक • अमरपुर • अर्खवाङ • अर्जे • अर्बेनी • अर्लाङकोट • अस्लेवा • आँपचौर • इस्मा रजस्थल • कुर्घा • खड्गकोट • खर्ज्याङ • गौँडाकोट • ग्वाघा • ग्वादी • घमिर • छापहिले • जयखानी • जुनिया • जुभुङ • जैसीथोक • जोहाङ • ठूलो लुम्पेक • तुराङ • थानपति • दरबार देवीस्थान • दर्लामचौर • दर्लिङ • दिगाम • दिब्रुङ • दोहली • दौँघा • धुर्कोट रजस्थल • नयाँगाउँ • नेटा • पराल्मी • पल्लीकोट • पीपलधारा • पुर्कोट दह • पुर्तिघाट • पौंदी अमराई • फोक्सिङ • बडागाउँ • बम्घा • बलिथुम • बलेटक्सार • बाँझकटेरी • बिसुखर्क • भनभने • भार्से • भुर्तुङ • मर्भुङ • मलायागिरी • मुसिकोट • म्यालपोखरी • रिमुवा • रूपाकोट • रुरु • लिम्घा • वस्तु • वाग्ला • वामीटक्सार • वीरबास • शान्तिपुर • सिर्सेनी • हँसरा • हरेवा • हर्दिनेटा • हर्मिचौर • हर्राचौर • हस्तीचौर • हाडहाडे • हुँगा • ह्वाङ्दी | |
