सामग्रीमा जानुहोस्

जर्मन साम्राज्य

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
जर्मन साम्राज्य
१९१४ मा प्रथम विश्वयुद्ध अघि युरोपमा जर्मन साम्राज्यको विस्तार

जर्मन साम्राज्य (जर्मन भाषा) : Deutsches Reich वा Deutsches Kaiserreich ), (इम्पेरियल जर्मनी[], दोस्रो राइख[][] वा मात्र जर्मनी भनेर पनि चिनिन्छ ), एक ऐतिहासिक जर्मन राष्ट्र-राज्य थियो जुन १८७१ मा जर्मनीको एकीकरणदेखि १९१८ को नोभेम्बर क्रान्तिसम्म अस्तित्वमा थियो ।

१९१८ मा पहिलो विश्वयुद्धमा जर्मनीको पराजय पश्चात एक संघीय गणतन्त्रमा परिणत भयो।[][] जर्मन साम्राज्यलाई कहिलेकाहीँ जर्मन राइख (German Reich) पनि भनिन्छ।[][]

Wilhelm I in 1884

१० डिसेम्बर १८७० मा, उत्तर जर्मन महासंघको राइसस्टागले महासंघको नाम परिवर्तन गरेर "जर्मन साम्राज्य" राख्यो र प्रशियाका राजा विलियम प्रथमलाई महासंघको बुन्डेसप्रेसिडियम (Bundespräsidium )को रूपमा जर्मन सम्राटको उपाधि प्रदान गर्‍यो।[] नयाँ संविधान (जर्मन महासंघको संविधान) र सम्राटको उपाधि १ जनवरी १८७१ मा लागू भयो। १८ जनवरी १८७१ मा पेरिसको घेराबन्दीको क्रममा, विलियमलाई भर्साइल्स दरबारको हल अफ मिरर्समा सम्राट घोषित गरियो।[]

धेरै जर्मनहरू युद्धको अन्त्य चाहन्थे र बढ्दो संख्यामा सामाजिक लोकतान्त्रिक पार्टी (SPD) र बढी कट्टरपन्थी स्वतन्त्र सामाजिक लोकतान्त्रिक पार्टी (USPD) जस्ता राजनीतिक वामपन्थीहरूसँग सम्बद्ध हुन थाले, जसले युद्धको अन्त्यको माग गर्थे। अप्रिल १९१७ मा युद्धमा मित्र राष्ट्रहरूको पक्षमा अमेरिकाको प्रवेशले लामो समयसम्मको शक्ति सन्तुलनलाई अझ बढी प्रभाव पार्यो।

अक्टोबर १९१८ को अन्त्यमा, उत्तरी जर्मनीको किलमा, १९१८-१९१९ को जर्मन क्रान्तिको सुरुवात देखियो। जर्मन नौसेनाका एकाइहरूले युद्धमा अन्तिम, ठूलो मात्रामा अपरेशनको लागि यात्रा गर्न अस्वीकार गरे जुन उनीहरूले हराएको जस्तो देखे, विद्रोह सुरु गरे। ३ नोभेम्बरमा, विद्रोह देशका अन्य शहरहरू र राज्यहरूमा फैलियो, जसमध्ये धेरैमा कामदार र सैनिक परिषदहरू स्थापना भए। यसैबीच, हिन्डेनबर्ग र वरिष्ठ जनरलहरूले कैजार र उनको सरकारमा विश्वास गुमाए।

बुल्गेरियाले २९ सेप्टेम्बर १९१८ मा सालोनिकाको युद्धविराममा हस्ताक्षर गर्यो। ओटोमन साम्राज्यले ३० अक्टोबर १९१८ मा मुड्रोसको युद्धविराममा हस्ताक्षर गर्यो। २४ अक्टोबर र ३ नोभेम्बर १९१८ को बीचमा, इटालीले भिटोरियो भेनेटोको युद्धमा अस्ट्रिया-हंगेरीलाई पराजित गर्‍यो, जसले अस्ट्रिया-हंगेरीलाई ३ नोभेम्बर १९१८ मा भिल्ला ग्युस्टीको युद्धविराममा हस्ताक्षर गर्न बाध्य तुल्यायो।

त्यसैले, नोभेम्बर १९१८ मा, आन्तरिक क्रान्तिसँगै, मित्र राष्ट्रहरू पश्चिमी मोर्चामा जर्मनीतिर अगाडि बढे, अस्ट्रिया-हंगेरी धेरै जातीय तनावबाट अलग भयो, युद्धबाट बाहिर निस्केका अन्य सहयोगीहरू र जर्मन उच्च कमान्डको दबाबमा, कैजार र सबै जर्मन शासक राजाहरू, ड्यूकहरू र राजकुमारहरूले आफ्नो अधिकार त्याग गरे, र जर्मन कुलीन वर्ग समाप्त भयो।

जर्मन सम्राट (१८७१ –१९१८ )

[सम्पादन गर्नुहोस्]
नामजीवनकालशासन सुरुशासन समाप्तटिप्पणीहरूराजवंशतस्बिर
Wilhelm I
(१७९७-०३-२२)२२ मार्च १७९७ – ९ मार्च १८८८(1888-03-09) (उमेर ९०)१ जनवरी १८७१९ मार्च १८८८
(१७ वर्ष, ६९ दिन)
Held the presidency of the Confederation (Bundespräsidium) in the North German Confederation from 1867 (such title being retained as a subsidiary title following the creation of the German Empire).HohenzollernWilhelm I, German Emperor
Frederick III
[१०]
(१८३१-१०-१८)१८ अक्टोबर १८३१ – १५ जुन १८८८(1888-06-15) (उमेर ५६)९ मार्च १८८८१५ जुन १८८८
(९९ दिन)
Son of Wilhelm IHohenzollernFrederick III, German Emperor
Wilhelm II(१८५९-०१-२७)२७ जनवरी १८५९ – ४ जुन १९४१(1941-06-04) (उमेर ८२)१५ जुन १८८८२८ नोवेम्बर १९१८
(abdicated)
(३० वर्ष, १६७ दिन)
Grandson of Wilhelm I
Son of Friedrich III
HohenzollernWilhelm II, German Emperor

यो पनि हेर्नुहोस्

[सम्पादन गर्नुहोस्]

सन्दर्भ सामग्रीहरू

[सम्पादन गर्नुहोस्]
  1. See, for example, Roger Chickering, Imperial Germany and the Great War, 1914–1918. 3rd ed. Cambridge: Cambridge University Press, 2014; Cornelius Torp and Sven Oliver Müller, eds., Imperial Germany Revisited: Continuing Debates & New Perspectives. Oxford: Berghahn, 2011; James Retallack, ed., Imperial Germany 1871–1918. Oxford: Oxford University Press, 2008; Isabel V. Hull, Absolute Destruction: Military Culture and the Practices of War in Imperial Germany. Ithaca: Cornell University Press, 2005.
  2. "German Empire", Britannica, मूलबाट १७ सेप्टेम्बर २०२१-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ११ अप्रिल २०२२ 
  3. Toyka-Seid, Gerd Schneider, Christiane, "Reichsgründung/ Deutsches Reich | bpb", bpb.de (जर्मनेलीमा), मूलबाट २६ अक्टोबर २०२०-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २१ सेप्टेम्बर २०२०  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २६ अक्टोबर २०२० मिति
  4. Sturm, Reinhard (२३ डिसेम्बर २०११), "Vom Kaiserreich zur Republik 1918/19 – Weimarer Republik", bpb.de (जर्मनेलीमा), मूलबाट १७ सेप्टेम्बर २०२१-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २१ सेप्टेम्बर २०२० 
  5. "Reich, German political concept", britannica.com (अङ्ग्रेजीमा), मूलबाट १३ अप्रिल २०२३-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १३ अप्रिल २०२३ 
  6. Kitchen, Martin (२०११), A History of Modern Germany: 1800 to the Present, John Wiley & Sons, आइएसबिएन 978-1-44439-689-8 
  7. Lua error in मोड्युल:Footnotes at line 275: attempt to call field 'has_accept_as_written' (a nil value).
  8. Case 1902, p. 140
  9. Hull 2004, पृष्ठ 31.
  10. Enumerated as successor of Frederick II who was King of Prussia 1740–1786 but not German Emperor.