निप्रो
निप्रो
Дніпро | |
|---|---|
सहर | |
| |
 झण्डा  प्रतीक चिह्न  Emblem | |
 निप्रोपेत्रोभस्क ओब्लास्तमा निप्रोको अवस्थिति | |
  निप्रो निप्रोपेत्रोभस्क ओब्लास्तमा निप्रोको अवस्थिति  निप्रो युक्रेनमा निप्रोको अवस्थिति  निप्रो युरोपमा निप्रोको अवस्थिति | |
| निर्देशाङ्क: ४८°२८′०३″उ ३५°०२′२४″पू / 48.46750°N 35.04000°E | |
| देश |  युक्रेन |
| ओब्लास्त | निप्रोपेत्रोभस्क ओब्लास्त |
| रायोन | निप्रो रायोन |
| ह्रोमादा | निप्रो सहरी ह्रोमादा |
| स्थापना | सन् १७७६ (२४९ वर्ष अगाडि) (आधिकारिक)[१]) |
| सहर स्थिति | सन् १७७८ |
| प्रशासनिक केन्द्र | निप्रो सिटी हल |
| जिल्लाहरू | |
| सरकार | |
| • प्रकार | निप्रो सहर परिषद् |
| • नगरप्रमुख | बोर्यस फिलातोभ[२] (प्रोप्रोजित्यिसो[२]) |
| क्षेत्रफल | |
| • सहर | ४०९.७१८ किमी२ (१५८.१९३ वर्ग माइल) |
| • महानगर | ५,६०६ किमी२ (२१६४ वर्ग माइल) |
| उन्नतांश | १५५ मिटर (५०९ फिट) |
| जनसङ्ख्या (सन् २०२२)[३] | |
| • सहर | ९६८,५०२ |
| • क्रम | युक्रेनमा चौथो |
| • घनत्व | २,४११/किमी२ (६२४०/वर्ग माइल) |
| • महानगर | ह्रास १,१४५,०६५ |
| वासिन्दा | निप्रो वासी |
| समय क्षेत्र | युटिसी+२ (पूर्वी युरोपेली समय) |
| • ग्रीष्म (डिएसटी) | युटिसी+३ (पूर्वी युरोपेली ग्रीष्मकालिन समय) |
| हुलाक कोड | ४९०००—४९४८९ |
| क्षेत्रीय सङ्केत | +३८० ५६(२) |
| वेबसाइट | dniprorada.gov.ua |
 | |
.jpg)
निप्रो युक्रेनको चौथो ठुलो सहर हो, जहाँ लगभग १० लाख मानिसहरू बसोबास गर्दछन्। यो युक्रेनको पूर्वी भागमा, ३९१ किलोमिटर (२४३ माइल), युक्रेनी राजधानी किभको दक्षिणपूर्वमा निप्रो नदीमा अवस्थित छ, जहाँबाट यसको नाम लिइएको थियो।[४][५][६][७] निप्रो निप्रोपेत्रोभस्क ओब्लास्तको प्रशासनिक केन्द्र हो।[८] निप्रोमा सहरी ह्रोमादा प्रशासन नामक एक उपविभाजन रहेको छ। निप्रोको जनसङ्ख्या ९,६८,५०२ (सन् २०२२ को अनुमान) रहेको छ।[९]
पुरातात्विक प्रमाणहरूले वर्तमान सहरको क्षेत्रलाई कम्तिमा सन् १५२४ देखि कोसाक समुदायहरूद्वारा बसोबास गरिएको थियो भन्ने सुझाव दिन्छ।[१०] येकातेरिनोस्लाभलाई रूसी साम्राज्ञी क्याथरिन द ग्रेटको उर्दीद्वारा सन् १७८७ मा नोभोरोसियाको प्रशासनिक केन्द्रको रूपमा स्थापित गरिएको थियो। उन्नाइसौँ शताब्दीको अन्तदेखि, यस सहरले विदेशी पूँजी र क्रिभबास फलाम अयस्क र दोनबास कोइलाको दोहन गर्ने अन्तर्राष्ट्रिय, बहु-जातीय कार्यबललाई आकर्षित गरेको छ।
सन् १९२६ मा युक्रेनी कम्युनिस्ट पार्टीका नेता ग्रिगोरी पेत्रोभ्स्कीको नामबाट निप्रोपेत्रोभ्स्क नामकरण गरिएको थियो। उद्योगको तीव्र विकासको लागि स्टालिनवादी प्रतिबद्धताको लागि एक केन्द्र बन्न पुगेको थियो। दोस्रो विश्वयुद्ध पछि, यसमा आणविक, हतियार र अन्तरिक्ष उद्योगहरू समावेश थिए जसको रणनीतिक महत्वले निप्रोपेत्रोभ्स्कलाई बन्द सहरको रूपमा चिनाएको छ।
सन् २०१४ को युरोमैदान घटनापछि यो सहर राजनीतिक रूपमा रुसी पक्षधर पार्टीहरू र व्यक्तिहरूबाट युरोपेली सङ्घसँग घनिष्ट सम्बन्धको पक्षधरहरूतर्फ सरेको थियो। कम्युनिस्ट विरोधको परिणामस्वरूप, सहरको नाम सन् २०१६ मा निप्रो राखिएको थियो। फेब्रुअरी सन् २०२२ युक्रेनमा रूसी आक्रमण पछि, निप्रो मानवीय सहायताको लागि आपूर्ति केन्द्र र विभिन्न युद्ध मोर्चाहरूबाट भाग्ने मानिसहरूको लागि स्वागत बिन्दुको रूपमा द्रुत रूपमा विकसित भएको थियो।[११][१२]
सरकार र राजनीति
[सम्पादन गर्नुहोस्]निप्रो सहर निप्रो नगर परिषदद्वारा शासित छ। यो एक सहरी नगरपालिका हो जुन यसको ओब्लास्त भित्र एक अलग जिल्लाको रूपमा अवस्थित छ।
प्रशासनिक रूपमा, सहर सहरी जिल्लाहरूमा विभाजित छ। अहिले तीमध्ये ८ वटा छन्। निप्रो अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल नजिकै रहेको एक ग्रामीण बस्ती एभिएतर्स्के पनि निप्रो शहरी ह्रोमाडाको एक भाग हो।
नगर परिषद विधानसभाले प्रशासनको विधायी शाखा बनाउँदछ, यसैले यसलाई प्रभावकारी रूपमा सहर 'संसद' वा रादा बनाउँदछ। नगरपालिका परिषद १२ निर्वाचित सदस्यहरू मिलेर बनेको छ, जो प्रत्येक चार वर्षको कार्यकालको लागि सहरको एक निश्चित जिल्लाको प्रतिनिधित्व गर्न निर्वाचित हुन्छन्। परिषदमा २९ स्थायी आयोगहरू छन् जसले सहर र यसका व्यापारीहरूको निरीक्षणमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छन्।
१८ जुलाई २०२० सम्म, निप्रो ओब्लास्त महत्वको सहर, निप्रो नगरपालिकाको केन्द्र र निप्रो रायोनको बाह्य प्रशासनिक केन्द्रको रूपमा समावेश गरिएको थियो। युक्रेनको प्रशासनिक सुधारको भागको रूपमा जुलाई २०२० मा नगरपालिका समाप्त गरिएको थियो, जसले निप्रोपेत्रोभस्क ओब्लास्तको रायोनको सङ्ख्या घटाएर सातमा झारेको थियो। निप्रो नगरपालिकाको क्षेत्र निप्रो रायोनमा गाभिएको थियो। निप्रो ओब्लास्तको स्थानीय प्रशासनको सिट हो जुन निप्रोपेत्रोभस्क ओब्लास्त संसदद्वारा नियन्त्रित छ। निप्रोपेत्रोभस्क ओब्लास्तका गभर्नर युक्रेनका राष्ट्रपतिद्वारा नियुक्त गरिन्छन्।[१३][१४] सन् २०१५ को नोभेम्बरको अन्त्यमा आठसहरी जिल्लाहरूमध्ये पाँचको नाम परिवर्तन गरी कम्युनिस्ट विरोधी कानुनको पालना गरिएको थियो।
राजनीति
[सम्पादन गर्नुहोस्]युक्रेनी स्वतन्त्रताको पहिलो दशकमा सहरका मतदाताहरूले सामान्यतया रुससँग निरन्तर घनिष्ठ सम्बन्धका समर्थकहरूलाई समर्थन गरेका थिए। सन् १९९० को दशकमा युक्रेनको कम्युनिस्ट पार्टी र नयाँ शताब्दीमा क्षेत्रगत पार्टीहरू लोकप्रिय थिए। सन् २०१४ मा युरोमैदानको घटनाहरूमा केन्द्रीय सहरमा प्रदर्शन र झडपहरू भएका थिए जसमा क्षेत्रहरूको पार्टीले सोभियत युक्रेनमा युरोपेली सङ्घ घनिष्ठ सम्बन्धको लागि आह्वान गर्ने ती पार्टीहरू र स्वतन्त्रहरूलाई प्रभाव हस्तान्तरण गरेको थियो। निप्रोपेत्रोभ्स्कलाई किभमा राजनीतिक नेताहरूबीच असमान रूपमा प्रतिनिधित्व गरिएको थियो।[१५][१६]
युक्रेनका दोस्रो राष्ट्रपति लियोनिद कुचमा र युक्रेनका १०औँ र १३औँ प्रधानमन्त्री युलिया तिमोसेन्को राजधानीमा तथाकथित "निप्रोपेत्रोभस्क गुट" का प्रमुख प्रतिनिधिहरू थिए। कुचमा युज्मासका पूर्व वरिष्ठ प्रबन्धक थिए भने तिमोसेन्को युक्रेनको युनाइटेड उर्जा प्रणालीका अध्यक्ष थिए जुन निप्रोपेट्रोभस्कमा आधारित निजी कम्पनी थियो।[१७] यो जुन १९९५ देखि १९९७ सम्म युक्रेनमा रुसी प्राकृतिक ग्याँसको मुख्य आयातकर्ता थियो।[१८]
जनसाङ्ख्यिकी
[सम्पादन गर्नुहोस्]| वर्ष | जन. | ±% |
|---|---|---|
| १७८२[१९] | २,१९४ | — |
| १८००[२०] | ६,३८९ | +१९१.२% |
| १८११[२१] | ९,००० | +४०.९% |
| १८२५[२२] | ८,४१२ | −६.५% |
| १८५७[२३] | १३,२१७ | +५७.१% |
| १८६२[२२] | १९,५१५ | +४७.७% |
| १८६६[२४] | २२,८४६ | +१७.१% |
| १८८५[२२][२३] | ४६,८७६ | +१०५.२% |
| १८९७[२५] | ११२,८३९ | +१४०.७% |
| १९२६[२५] | १८७,५७० | +६६.२% |
| १९३९[२५] | ५००,६३६ | +१६६.९% |
| १९४३[२६] | २८०,००० | −४४.१% |
| १९५९[२५] | ६६१,५४७ | +१३६.३% |
| १९७०[२५] | ८६२,१०० | +३०.३% |
| १९७९[२५] | १,०६६,०१६ | +२३.७% |
| १९८९[२५] | १,१७७,८९७ | +१०.५% |
| २००१[२७] | १,०६५,००८ | −९.६% |
| २०११[२५] | १,००४,८५३ | −५.६% |
| २०२२[२५] | ९६८,५०२ | −३.६% |
सहरको जनसङ्ख्या लगभग १० लाख रहेको छ। सन् २०११ मा, सहरको निवासी जनसङ्ख्याको औसत उमेर ४० वर्ष थियो। महिलाको तुलनामा पुरुषको सङ्ख्या केही घटेको थियो। निप्रोमा प्राकृतिक जनसङ्ख्या वृद्धि सामान्य रूपमा युक्रेनमा हुने वृद्धि भन्दा अलि बढी छ।
सन् १९२३ र १९३३ बीच यस सहरको जनसङ्ख्याको युक्रेनी अनुपात १६% देखि ४८% मा वृद्धि भएको थियो।[२८]
| वर्ष | नागरिकको जातीयता | विदेशो नागरिक |
स्रोत | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| रुसी | युक्रेनी | यहुदी | पोल्यान्डेली | जर्मनेली | |||
| सन् १८८७ | ४७,२०० | १७,७८७ | ३९,९७९ | ३,४१८ | १,४३८ | १,०७५ | [२३] |
| सन् १८८७ | ४२.६% | १६.०% | ३६.१% | ३.१% | १.३% | १.०% | [२३] |
| सन् १९०४(?) | ५२% | ४०% | ४.५% | उल्लेख नभएको | उल्लेख नभएको | [२९] | |
| जातीय समूह | सन् १९२६[३०] | सन् १९३९[३१] | सन् १९५९[३२] | सन् १९८९[३३] | सन् २००१[३३] | २०१७[३४] |
|---|---|---|---|---|---|---|
| युक्रेनी | ३६.०% | ५४.६% | ६१.५% | ६२.५% | ७२.६% | ८२% |
| रुसी | ३१.६% | २३.४% | २७.९% | ३१.०% | २३.५% | १३% |
| यहुदी | २६.८% | १७.९% | ७.६% | ३.२% | १.०% | |
| बेलारुसी | १.९% | १.९% | १.७% | १.०% |
जुन-जुलाई २०१७ मा गरिएको एक सर्वेक्षणमा, ९% बासिन्दाहरूले उनीहरूले घरमा युक्रेनी बोल्ने गरेको बताउका थिए। ६३% रुसी बोल्दथे भने २५% ले युक्रेनी र रुसी समान रूपमा बोल्दथे।[३४]
सोही सर्वेक्षणले वयस्क बासिन्दाहरूको धर्मको लागि निम्न परिणामहरू प्रस्तुत गरेको छ।[३४]
- ५५% युक्रेनी रूढिवादी
- ७% धर्मविहिन
- १% अन्य धर्मसँग सम्बद्ध
- २८% भगवानमा विश्वास गर्ने, तर कुनै पनि धर्मको सम्बन्धित नभएको
- ५% उत्तर प्राप्त नभएको
सन् २०२३ को अप्रिल–मे महिनामा अन्तर्राष्ट्रिय रिपब्लिकन इन्स्टिच्युटद्वारा गरिएको एक सर्वेक्षणअनुसार, सहरको २७% जनसङ्ख्याले घरमा युक्रेनी भाषा बोल्थे र ६६% ले रुसी भाषा बोल्थे।[३५]
भूगोल
[सम्पादन गर्नुहोस्]
यो सहर मुख्यतया निपर नदीको दुवै किनारमा निर्माण गरिएको छ जुन समारा नदीको सङ्गममा अवस्थित छ। सहरको केन्द्र दाहिने किनारामा निर्माण गरिएको छ जुन निपर उच्चसमस्थलीको भाग हो, जबकि बायाँ किनारा निपरको तल्लो भाग हो। पुरानो सहर एक पहाडको माथि अवस्थित छ जुन दक्षिणमा नदीको मार्ग परिवर्तनको परिणामस्वरूप बनेको छ।
जलवायु
[सम्पादन गर्नुहोस्]कोपेन हावापानी वर्गीकरण प्रणाली अन्तर्गत, निप्रोमा आर्द्र महाद्वीपीय जलवायु छ।[३६] सहरको तल्लो उचाईमा भन्दा पहाडमा हिमपात बढी हुने गरेको छ। सहरमा चार अलग-अलग मौसमहरू छन् जसमा चिसो, धेरै जाडो; गर्मी; र दुई अपेक्षाकृत ओसिलो सङ्क्रमण अवधिहरू पर्दछन्।[३७] गर्मीको समयमा, निप्रो तातो हुन्छ (जुलाईमा औसत दिनको तापमान २४ देखि २८ डिग्री सेल्सियस (७५ देखि ८२ डिग्री फारेनहाइट) हुन्छ। जाडो त्यति चिसो हुँदैन (जनवरीमा औसत दिनको तापक्रम माइनस ४ देखि ० डिग्री सेल्सियस (२५ देखि ३२ डिग्री फारेनहाइट) हुन्छ, तर हिउँ नपर्दा र हावा तीव्र गतिमा चल्दा अत्यन्तै चिसो महसुस हुन्छ। हिउँ र वर्षाको मिश्रण सामान्यतया डिसेम्बरमा हुन्छ।[३८]
तथापि, सहर भएको औद्योगिक उत्सर्जनबाट हावाको महत्त्वपूर्ण प्रदूषणको अनुभव हुन्छ।[३९] निप्रो र दोनेतेस्क "अत्यधिक प्रदूषित हावा र पानी" र कथित रूपमा "विनाशग्रस्त परिदृश्यको विशाल क्षेत्रहरू"लाई कसै-कसैले वातावरणीय सङ्कटको रूपमा लिन्छन्। यद्यपि ठ्याक्कै कहाँ निप्रोपेत्रोभस्कमा यी क्षेत्रहरू फेला पर्न सक्छन् भनेर उल्लेख गरिएको छैन।[४०]
| निप्रो (सन् १९९१–२०२०, उग्र सन् १९४८–हाल)को मौसम जानकारी | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| महिना | जनवरी | फेब्रुअरी | मार्च | अप्रिल | मे | जुन | जुलाई | अगस्ट | सेप्टेम्बर | अक्टोबर | नोभेम्बर | डिसेम्बर | वर्ष |
| उच्चतम रेकर्ड °से (°फे) | १२.३ (५४.१) |
१७.५ (६३.५) |
२४.१ (७५.४) |
३१.८ (८९.२) |
३६.१ (९७.०) |
३७.८ (१००.०) |
३९.८ (१०३.६) |
४०.९ (१०५.६) |
३६.५ (९७.७) |
३२.६ (९०.७) |
२०.६ (६९.१) |
१३.७ (५६.७) |
४०.९ (१०५.६) |
| उच्चतम औसत °से (°फे) | −०.९ (३०.४) |
०.६ (३३.१) |
७.१ (४४.८) |
१६.० (६०.८) |
२२.७ (७२.९) |
२६.६ (७९.९) |
२९.१ (८४.४) |
२८.७ (८३.७) |
२२.४ (७२.३) |
१४.४ (५७.९) |
५.८ (४२.४) |
०.६ (३३.१) |
१४.४ (५७.९) |
| दैनिक औसत °से (°फे) | −३.६ (२५.५) |
−२.८ (२७.०) |
२.५ (३६.५) |
१०.३ (५०.५) |
१६.५ (६१.७) |
२०.५ (६८.९) |
२२.७ (७२.९) |
२२.१ (७१.८) |
१६.२ (६१.२) |
९.२ (४८.६) |
२.६ (३६.७) |
−१.९ (२८.६) |
९.५ (४९.१) |
| न्यूनतम औसत °से (°फे) | −६.१ (२१.०) |
−५.८ (२१.६) |
−१.२ (२९.८) |
५.१ (४१.२) |
१०.९ (५१.६) |
१५.१ (५९.२) |
१७.१ (६२.८) |
१६.३ (६१.३) |
११.० (५१.८) |
५.२ (४१.४) |
−०.१ (३१.८) |
−४.२ (२४.४) |
५.३ (४१.५) |
| न्यूनतम रेकर्ड °से (°फे) | −३०.० (−२२.०) |
−२७.८ (−१८.०) |
−१९.२ (−२.६) |
−८.२ (१७.२) |
−२.४ (२७.७) |
३.९ (३९.०) |
५.९ (४२.६) |
३.९ (३९.०) |
−३.० (२६.६) |
−८.० (१७.६) |
−१७.९ (−०.२) |
−२७.८ (−१८.०) |
−३०.० (−२२.०) |
| औसत वर्षा मिमी (इन्च) | ५० (२.०) |
४३ (१.७) |
५१ (२.०) |
३९ (१.५) |
५१ (२.०) |
६४ (२.५) |
५५ (२.२) |
४५ (१.८) |
४२ (१.७) |
३९ (१.५) |
४४ (१.७) |
४६ (१.८) |
५६९ (२२.४) |
| वर्षा दिनको औसत | ९ | ८ | ११ | १३ | १३ | १३ | १२ | ९ | १० | ११ | १२ | ११ | १३२ |
| हिमपात दिनको औसत | १६ | १५ | ९ | १ | ० | ० | ० | ० | ० | १ | ७ | १५ | ६४ |
| औसत सापेक्ष आर्द्रता (%) | ८८.५ | ८४.७ | ७७.२ | ६४.६ | ६३.२ | ६४.८ | ६३.६ | ६०.५ | ६७.३ | ७७.१ | ८५.५ | ८८.८ | ७३.८ |
| मासिक सौर्यप्रकाश घण्टा औसत | ५० | ७४ | १३२ | १९६ | २६६ | २८१ | ३१० | २८५ | २११ | १४२ | ६२ | ३७ | २,०४६ |
| स्रोत १: Pogoda.ru.net[४१] | |||||||||||||
| स्रोत २: राष्ट्रिय महासागरीय र वायुमण्डलीय प्रशासन (आर्द्रता र सूर्य सन् १९९१–२०२०)[४२] | |||||||||||||
सहरी परिदृश्य
[सम्पादन गर्नुहोस्]
निप्रो मुख्यतया १० लाख जनसङ्ख्या भएको औद्योगिक सहर हो। यो विगत केही शताब्दीहरूमा एक ठुलो सहरी केन्द्रको रूपमा विकसित भएको छ र हाल किभ, खार्किभ र ओदेसा पछि युक्रेनको चौथो सबैभन्दा ठुलो सहर बनेको छ।[४३] स्टालिनवादी वास्तुकला (स्मारकीय सोभियत शास्त्रीयतावाद) सहरको केन्द्रमा हावी छ।
यसको स्थापना पछि तुरुन्तै येकाटेरिनोस्लाभले निपर नदीको दाहिने किनारामा विशेष रूपमा विकास गर्न थालेका थिए। सुरुमा यो सहर सन् १८३५ मा सम्पन्न भएको ट्रान्सफिगरेसन गिर्जाघरद्वारा प्रदान गरिएको केन्द्रीय बिन्दुबाट क्रमिक रूपमा विकसित भएको थियो। ईंटा र ढुङ्गा निर्माणको नवशास्त्रीयतावादी संरचनाहरूलाई प्राथमिकता दिइएको थियो र सहरले युगको एक विशिष्ट युरोपेली सहरको उपस्थिति लिन थालेको थियो। यी मध्ये धेरै भवनहरू सहरको पुरानो सोबोर्नी जिल्लामा राखिएको छ।[४४]
एक पटक येकातेरिनोस्लाभ सोभियत सङ्घ (आधिकारिक रूपमा सन् १९२२ मा) को भाग बनेको थियो, र सन् १९२६ मा निप्रोपेत्रोभस्कमा रुपान्तरण गरिएको थियो। सन् १९१७ को अक्टोबर क्रान्तिपछि माइनिङ इन्स्टिच्युटको अगाडि रहेको क्याथरिन द ग्रेटको स्मारकलाई रुसी प्राज्ञिक मिखाइल लोमोनोसोभले प्रतिस्थापन गरेको थियो।[४५]
- वास्तुकला र ऐतिहासिक रूपमा महत्त्वपूर्ण क्षेत्र र निप्रोका स्मारकहरू
-
याभोर्नितस्की ऐतिहासिक सङ्ग्रहालय -
![स्टालिनवादी वास्तुकला निप्रोको किनमेल र मनोरञ्जन केन्द्रको उत्तर-आधुनिकतावादसँग मिश्रण गर्दछ।[४६]](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Passage%2C_Dnepropetrovsk.jpg/250px-Passage%2C_Dnepropetrovsk.jpg)
स्टालिनवादी वास्तुकला निप्रोको किनमेल र मनोरञ्जन केन्द्रको उत्तर-आधुनिकतावादसँग मिश्रण गर्दछ।[४६] -
निप्रोको एक भवन
![स्टालिनवादी वास्तुकला निप्रोको किनमेल र मनोरञ्जन केन्द्रको उत्तर-आधुनिकतावादसँग मिश्रण गर्दछ।[४६]](/wiki/%E0%A4%9A%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0:Passage,_Dnepropetrovsk.jpg)
सन्दर्भ सामग्रीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ Oleh Repan. The origins of Dnipro, the city and its name वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण १५ मार्च २०२२ मिति. The Ukrainian Week. July 2017 (page 46)
- ↑ २.० २.१ "uk:Результати 2 туру виборів у Дніпрі: розгромна перемога Філатова", телеканал) (युक्रेनीमा), २४ नोभेम्बर २०२०, अन्तिम पहुँच २४ नोभेम्बर २०२०।
- ↑ The number of the available population of Ukraine as of January 1, 2022।
- ↑ "Population as of 1 July 2011, and the average for January – June 2011", Department of Statistics in Dnipropetrovsk Oblast (युक्रेनीमा), मूलबाट २० अक्टोबर २०१३-मा सङ्ग्रहित।
- ↑ "General information and statistics", gorod.dp.ua (रुसीमा), अन्तिम पहुँच २७ जुलाई २०१९।
- ↑ Ukrcensus.gov.ua — City वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण ९ जनवरी २००६ मिति URL accessed on 8 March 2007
- ↑ "Official statistics, 01.08.2012 (Ukrainian)", Dneprstat.gov.ua, मूलबाट २५ अक्टोबर २०१४-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २८ नोभेम्बर २०१४।
- ↑ "Coordinates + Total Distance", MapCrow, अन्तिम पहुँच १६ अगस्ट २०१५।
- ↑ "Днепровская городская громада" (रुसीमा), Портал об'єднаних громад України।
- ↑ Cybriwsky, Roman (२०१८), Along Ukraine's River: A Social and Environmental History of the Dnipro, Central European University Press, पृ: 61, आइएसबिएन 9789633862049।
- ↑ Sullivan, Becky (२९ मार्च २०२२), "With front lines on 3 sides, Ukraine's Dnipro sharpens its focus on the war", NPR (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच २०२२-०४-०५।
- ↑ "Dispatch from Dnipro How 'Ukraine's outpost' and its people are faring after one year of all-out war", Meduza, फेब्रुअरी २३, २०२३, अन्तिम पहुँच २०२३-०४-११।
- ↑ "Про утворення та ліквідацію районів. Постанова Верховної Ради України № 807-ІХ.", Голос України (युक्रेनीमा), १८ जुलाई २०२०, अन्तिम पहुँच २०२०-१०-०३।
- ↑ "Нові райони: карти + склад" (Ukrainianमा), Міністерство розвитку громад та територій України, १७ जुलाई २०२०।
- ↑ Our Ukraine In Coalition Talks With Party Of Regions, Radio Free Europe (15 June 2006)
- ↑ Ukraine's political parties at the start of the election campaign, Centre for Eastern Studies (17 September 2014)
- ↑ Avioutskii, Viatcheslav (२०१०), "The Consolidation of Ukrainian Business Clans", Revue internationale d'intelligence économique 2 (1): 119–141, डिओआई:10.3166/r2ie.2.119-141 (निस्क्रिय 1 November 2024) – Cairn.Infoद्वारा।
- ↑ Staff Country Report Ukraine, International Monetary Fund (October 1997) Ukraine: State and Nation Building by Taras Kuzio, Routledge, 1998, आइएसबिएन ०४१५१७१९५४.
- ↑ "www.eugene.com.ua Dnepropetrovsk History", Eugene.com.ua, अन्तिम पहुँच २८ नोभेम्बर २०१४।
- ↑ Eugene.com states that the population in the early 19th century was 6,389, while Cheba states that this was the population in 1800.
- ↑ Kardasis, Vassilis, Diaspora Merchants in the Black Sea: The Greeks in Southern Russia, 1775–1861, pub Lexington Books, 2001, आइएसबिएन ०-७३९१-०२४५-१, page 34.
- ↑ २२.० २२.१ २२.२ ""History" a Dnipropetrovsk Travel Page by Cheba", VirtualTourist.com, मूलबाट २२ मार्च २०१७-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २८ नोभेम्बर २०१४।
- ↑ २३.० २३.१ २३.२ २३.३ Dnepropetrovsk Jewish Community (DJC.com) – About Yekaterinoslav Dnepropetrovsk वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०२२-०३-०९ मिति, accessed 1 February 2014. (English language version of this page has disappeared since 2008, but Russian language version still present.)
- ↑ Cheba वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २२ मार्च २०१७ मिति states that in a census for 1 January 1866 the population was 22,846. Eugene.com states 22,816 for 1865, while DJC.com states 22,846 for 1865.
- ↑ २५.० २५.१ २५.२ २५.३ २५.४ २५.५ २५.६ २५.७ २५.८ "Cities & Towns of Ukraine"।
- ↑ The emergency evacuation of cities: a cross-national historical and geographical study, by Wilbur Zelinsky, Leszek A. Kosiński, pub Rowman & Littlefield, 1991, आइएसबिएन ९७८-०-८४७६-७६७३-६.
- ↑ "China in Figures" says 1,178,000.
- ↑ Volodymyr Kubiyovych; Zenon Kuzelia, Енциклопедія українознавства (Encyclopedia of Ukrainian studies), 3-volumes, Kyiv, 1994, आइएसबिएन ५-७७०२-०५५४-७
- ↑ Surh, Gerald (अक्टोबर २००३), "Ekaterinoslav City in 1905: Workers, Jews, and Violence", International Labor and Working-Class History (Journals.cambridge.org) 64: 139–166, डिओआई:10.1017/S0147547903000231 (निस्क्रिय 1 November 2024), अन्तिम पहुँच २८ नोभेम्बर २०१४।
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1926 года. М.: Издание ЦСУ Союза ССР, 1928–29
- ↑ "ru:Всесоюзная перепись населения 1939 года. Национальный состав населения районов, городов и крупных сел союзных республик СССР. г. Днепропетровск" (रुसीमा), demoscope.ru, अन्तिम पहुँच २७ जुलाई २०१९।
- ↑ Kabuzan, Vladimir Maksimovich (सन् २००६), Украинцы в мире: динамика численности и расселения. 20-е годы XVIII века – 1989 год. Формирование этнических и политических границ украинского этноса (रुसीमा), रुसी विज्ञान एकेडेमी, आइएसबिएन 978-5-02-033991-0, अन्तिम पहुँच २७ जुलाई २०१९।
- ↑ ३३.० ३३.१ "Романцов В. О. – "Населення України і його рідна мова за часів радянської влади та незалежності"", मूलबाट ६ मार्च २०१६-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १८ नोभेम्बर २०१७। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१६-०३-०६ मिति
- ↑ ३४.० ३४.१ ३४.२ "Public Opinion Survey of Residents of Ukraine June 9 – July 7, 2017", iri.org, २२ अगस्ट २०१७, पृ: ८०, मूलबाट २२ अगस्ट २०१७-मा सङ्ग्रहित। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१७-०८-२२ मिति
- ↑ "Municipal Survey 2023", ratinggroup.ua, अन्तिम पहुँच ९ अगस्ट २०२३।
- ↑ Peel, M. C.; Finlayson B. L.; McMahon, T. A. (२००७), "Updated world map of the Köppen−Geiger climate classification", Hydrol. Earth Syst. Sci. 11 (5): 1633–1644, आइएसएसएन 1027-5606, डिओआई:10.5194/hess-11-1633-2007, बिबकोड:2007HESS...11.1633P, मूलबाट ३ फेब्रुअरी २०१२-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २२ फेब्रुअरी २०१३।
- ↑ See also: klimadiagramme.de – Climate in Dnipropetrovsk URL accessed on 20 March 2007
- ↑ Rivas-Martínez, Salvador (२००४), "Bioclimatic & Biogeographic Maps of Europe", University of León, मूलबाट १७ मे २०१७-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १ मे २०१७। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण १७ मे २०१७ मिति
- ↑ "Ministry of Foreign Affairs of Ukraine – Population", Mfa.gov.ua, मूलबाट १२ अक्टोबर २०१२-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २८ नोभेम्बर २०१४।
- ↑ www.mongabay.com Russia – Geography states: "Since 1990 Russian experts have added to the list the following less spectacular but equally threatening environmental crises: the Dnepropetrovsk-Donets and Kuznets coal-mining and metallurgical centres, which have severely polluted air and water and vast areas of decimated landscape;..."
- ↑ "Климат Днепра (Climate of Dnipro)" (रुसीमा), Pogoda.ru.net, २०१६, मूलबाट १३ डिसेम्बर २०१९-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ८ नोभेम्बर २०२१।
- ↑ "Dnipro Climate Normals 1991–2020" (CSV), World Meteorological Organization Climatological Standard Normals (1991–2020), National Oceanic and Atmospheric Administration, मूलबाट १९ अप्रिल २०२५-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १९ अप्रिल २०२५।[स्थायी मृत कडी]
- ↑ "От "сталинского ампира" до "брежневского минимализма" " www.DNEPR.com – Главный портал города Днепропетровска", DNEPR.com, ७ अक्टोबर २०११, अन्तिम पहुँच १२ मार्च २०१३।
- ↑ "История Днепропетровска и Приднепровья", Gorod.dp.ua, अन्तिम पहुँच १२ मार्च २०१३।
- ↑ Вт, 12 марта 201307:51, "Национальный Горный Университет – Днепропетровск", Gorod.dp.ua, अन्तिम पहुँच १२ मार्च २०१३।
- ↑ "Торговый комплекс "Пассаж"", Akselrod-estate.com, मूलबाट २९ जुलाई २०१३-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १२ मार्च २०१३।
बाह्य कडीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]
- क्रिसहोल्म, हुग, सम्पादक (१९११), "निप्रो (सहर)", इन्साइक्लोपिडिया ब्रिटानिका ९ (११औँ संस्करण), क्याम्ब्रिज विश्वविद्यालय छापाखाना, पृ: १३९।
- क्रिसहोल्म, हुग, सम्पादक (१९११), "निप्रो (सरकार)", इन्साइक्लोपिडिया ब्रिटानिका ९ (११औँ संस्करण), क्याम्ब्रिज विश्वविद्यालय छापाखाना, पृ: १३९।
- "निप्रो सहरको नक्सा"।
- "निप्रो सहरमा स्वागत् छ!"।
- "निप्रोको सबै आवासीय परिसरहरूको सबैभन्दा पूर्ण जानकारी" (युक्रेनीमा)।
- "निप्रोको जानकारी पोर्टल" (युक्रेनीमा)।
निप्रोसँग जोडिएर रहेका स्थानहरू | |
|---|---|
