नेपाल ट्रान्सपोर्ट सर्भिस

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
बस ट्र्याकमा रानी पोखरीको नेपाल ट्रान्सपोर्ट सर्भिसको हस्ताक्षर रहेको नेपाल ट्रान्सपोर्ट सेवा ।

नेपाल ट्रान्सपोर्ट सर्भिस पहिलो र एक समयको लागि नेपालको सबैभन्दा ठूलो सार्वजनिक बस सेवा प्रदायक थियो। [१] उक्त कम्पनी काठमाडौँमा आधारित थियो र सन् १९५९ देखि सन् १९६६ सम्म सेवा सञ्चालनमा रह्यो।यसको मुख्य कार्यालय १२२ असन त्याउदा टोल, काठमाडौँमा अवस्थित थियो।

यो कम्पनीको स्थापना करुणा रत्न तुलाधर र लुपौ रत्न तुलाधरद्वारा भएको थियो। [२] तुलाधर दाजु-भाइहरू पहिले व्यापारी थिए जो ल्हासामा पैतृक व्यापारिक गृह चलाउँथे जसले तिब्बत, भारतनेपालको बिच व्यापार गर्थ्यो। [३][४]

नेपाल ट्रान्सपोर्ट सर्भिसले आफ्नो सेवा कार्गो तान्ने ट्रक कम्पनीको रूपमा मार्च १९५९ मा काठमाडौँ र भारतीय सिमानाको नजिक अमलेखगंजको रेलहेडको बीचमा त्रिभुवन राजमार्गमा १९० किलोमिटर दक्षिणतर्फ सुरू गर्यो। [५] त्रिभुवन राजमार्ग देशको पहिलो राजमार्ग हो जुन १९५६ मा जीपको लागि खोलियो, र पछि ठूला सवारीहरूको लागि सुधार गरियो। [६]

अन्तर शहर सेवा[सम्पादन गर्नुहोस्]

जुलाई १९५९ मा, नेपाल ट्रान्सपोर्ट सर्भिसले काठमाडौँ र अमलेखगंज बीच दैनिक सहरी बस सेवा प्रदान गर्न सुरु गर्यो । यसले दुई वटा पहाडी शृंखलाको नागबेली राजमार्ग हुदै यात्रा गर्नु पर्थ्यो । [७] बस सेवा धरहरा नजिकको सुन्धाराबाट सुरु [८] हुन्थ्यो र थानकोटबाट काठमाडौँ उपत्यका बाहिरिन्थ्यो । यो महाभारत पर्वत शृङ्खला माथि चढे र हेटौडामा झर्थ्यो र त्यसपछि शिवलिक पहाडहरू भएर अमलेखगञ्जको मैदानमा पुग्थ्यो यहाँ, बस यात्रुहरू उनीहरूको अगाडिको यात्राको लागि नेपाल गभर्मेन्ट रेलवे (NGR)बाट जारी गर्थे । [९]

शहरी यातायात[सम्पादन गर्नुहोस्]

मार्गहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

नेपाल ट्रान्सपोर्ट सर्भिस is located in नेपाल
नेपाल ट्रान्सपोर्ट सर्भिस (नेपाल)
नेपाल ट्रान्सपोर्ट सर्भिस is located in नेपाल
Kathmandu
Kathmandu
Amlekhganj
Amlekhganj
Trishuli
Trishuli
सेवा प्रदान गर्ने नेपालका स्थानहरू

लामो दुरी[सम्पादन गर्नुहोस्]

  • काठमाडौँ-अमलेखगंज (बस र ट्रक सेवा)
  • काठमाडौँ-त्रिशूली (ट्रक सेवा, अप्रिल १९६२)

स्थानिय[सम्पादन गर्नुहोस्]

  • रानी पोखरी-पाटन ढोका (१९५९ -१९६६)
  • लैनचौर-जावलाखेल (अगस्ट - सेप्टेम्बर १९६२)
  • रानी पोखरी-गौशाला (जुलाई १९६३-जुलाई १९६४)
  • रानी पोखरी-बालाजु (अगस्त १९६३- मे १९६४ )
  • रानी पोखरी - महाराजगन्ज (अप्रिल – मे १९६४)

फ्लीट र लिवारी[सम्पादन गर्नुहोस्]

यसको आफ्नो उच्चतम अवस्थामा, नेपाल ट्रान्सपोर्ट सर्भिसको स्वामित्वमा ११ वटा बस र दुई ट्रकको थियो।

  • ५ टाटा मर्सिडीज बेन्ज LP ३१२/३६ बसहरू (टाटा इन्जिनियरिङ एण्ड लोकोमोटिभ कम्पनीले निर्मित)।
  • ४ बेडफोर्ड SB4 बसहरू (भारतको हिन्दुस्तान मोटर्स द्वारा निर्मित)
  • २ शेवरलेट वाइकिङ बसहरू (भारतको हिन्दुस्तान मोटर्स द्वारा निर्मित।)
  • २ टाटा मर्सिडीज बेन्ज ट्रक।

नेपाल ट्रान्सपोर्ट सर्भिसका बसहरू गाढा निलो रङ लगाइएको हुन्थ्यो जसमा कम्पनीको नाम एकातिर देवनागरीमा लेखिएको थियो भने अर्कोतिर अँग्रेजी मा सेतोले पोतिएको हुन्थ्यो ।

विघटन[सम्पादन गर्नुहोस्]

नेपाल ट्रान्सपोर्ट सर्भिस आफ्नो व्यापारबाट बाहिरियो । आफ्नो गाडीहरु लगातार बिग्रिरहने भएकाले घाटा बहन नसक्ने अबस्थामा पुग्यो ।खराब सडकहरूको कारण गाडी बिग्रने सामान्य जस्तै भएको थिए। मुख्य मर्मत सम्भार भारतमा गर्नुपर्पथ्र्‍यो र यसको विविध फ्लीटहरु स्थानीय रूपमा स्पेयर पार्ट्सको अनुपलब्धताको अर्थ यसको बसहरू विस्तारित अवधिसम्म बाहिर रहे। [१०]

कम्पनीको अन्तिम वर्षहरूको दौरान, यसले आम्दानीमा गिरावट आउँदा पनि आयकर बढेकोमा असफल अदालती लडाई लड्यो किनकि यसका पुराना बसहरू सेवा बाहिर थिए।

हुलाक टिकट जारी[सम्पादन गर्नुहोस्]

वि.सं २०६९ पौष १६ मा, नेपाल सरकारको हुलाक सेवा विभागले राष्ट्र सेवाको सम्मानका लागि नेपाल ट्रान्सपोर्ट सर्भिस संस्थापक करुणा रत्न र लुपौ रत्न तुलाधरको चित्र अंकित हुलाक टिकट जारी गर्‍यो। टिकटमा नेपाल ट्रान्सपोर्ट सर्भिसको सेभरोलेट बस पनि देखाइन्छ। [११]

ग्यालरी[सम्पादन गर्नुहोस्]

सन्दर्भ[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. Tuladhar, Kamal Ratna (२६ सेप्टेम्बर २००८), "Nepal took the bus half a century ago", The Kathmandu Post, मूलबाट २४ अक्टोबर २०१३-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २४ जनवरी २०११  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २४ अक्टोबर २०१३ मिति
  2. Shrestha, Krishna, "Time For Comprehensive Urban Transport Policy", Gorkhapatra Online, मूलबाट जुन २४, २०१३-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच जुन २४, २०१३ 
  3. Tuladhar, Kamal Ratna (2011) Caravan to Lhasa: A Merchant of Kathmandu in Traditional Tibet. Kathmandu: Lijala & Tisa. आइएसबिएन ९९९४६-५८-९१-३.
  4. Yoon, Sungoh, "Newar Merchants of Kathmandu in Traditional Tibet", Tibetan Biographies, अन्तिम पहुँच १३ जुन २०१४ 
  5. Shrestha, Surya Bahadur (२००८), "Railway Development In Nepal", The Rising Nepal, मूलबाट ४ डिसेम्बर २०१०-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २१ फेब्रुअरी २०११  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण ४ डिसेम्बर २०१० मिति
  6. Department of Roads, Ministry of Physical Planning and Works, "Project Profile of Priority Projects along the Asian Highway", मूलबाट २८ जुलाई २०११-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २१ फेब्रुअरी २०११  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २८ जुलाई २०११ मिति
  7. "1959 Chevrolet Viking Bus – Nepal Transport", Classic Bus Depot.com, अन्तिम पहुँच १८ फेब्रुअरी २०११ 
  8. Gorkhapatra (23 December 1959). Page 3.
  9. "Indian Railways Fan Club", अन्तिम पहुँच ६ फेब्रुअरी २०११ 
  10. Tuladhar, Kamal Ratna (२६ सेप्टेम्बर २००८), "Nepal took the bus half a century ago", The Kathmandu Post, मूलबाट २४ अक्टोबर २०१३-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २२ फेब्रुअरी २०११  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २४ अक्टोबर २०१३ मिति
  11. "Commemorative stamps issued", The Kathmandu Post, १ जनवरी २०१३, मूलबाट २ डिसेम्बर २०१३-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १ जनवरी २०१३  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २ डिसेम्बर २०१३ मिति