मगध

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
(मगध साम्राज्यबाट अनुप्रेषित)
मगध
मगध
राजधानीराजगीर
पाटलीपुत्र
आम भाषाहरूसंस्कृत
सरकारराजतन्त्र
ऐतिहासिक कालफलाम युग
पूर्ववर्ती
उत्तरवर्ती
किकाटा राज्य
नन्द साम्राज्य
अचेलभारत
नेपाल

मगध एक क्षेत्र र सोह्र महाजनपद मध्ये एक थियो, जुन अहिले दक्षिण बिहार (विस्तार हुनु अघि) पूर्वी गङ्गा मैदानमा छ।[१] मगधमा बृहद्रथ वंश, प्रद्योता वंश (६८२–५४४ ईसापूर्व), हर्यक वंश (५४४–४१३ ईसापूर्व), शिशुनाग वंश (४१३–३४५ ईसापूर्व) र मौर्य वंशले यसको अन्त्यसम्म शासन गरेको थियो।[२]

मगधले जैनबौद्ध धर्मको विकासमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेको थियो।[३] उत्तरी भारतका चार ठुला साम्राज्यहरू, नन्द साम्राज्य, मौर्य साम्राज्य, शुंगा साम्राज्यगुप्त साम्राज्यले उत्तराधिकारी बने। पाल साम्राज्यले मगधमा पनि शासन गर्यो र पाटलीपुत्रमा शाही शिविर बनाए।[३]

मगध साम्राज्यको विस्तार[सम्पादन गर्नुहोस्]

स्थान[सम्पादन गर्नुहोस्]

मगध राज्यको विस्तार हुनु अघि यसको क्षेत्र उचित रूपमा उत्तर, पश्चिम र पूर्वमा क्रमशः गङ्गा, सन र क्याम्पा नदीहरूले घेरिएको थियो, र विन्ध्य पर्वतहरूको पूर्वी भागहरूले यसको दक्षिणी सिमाना बनाएको थियो। प्रारम्भिक मगध राज्यको क्षेत्र यसरी भारतको बिहार राज्यको आधुनिक पटना र गया जिल्लाहरूसँग मेल खान्छ।[४]

यो पनि हेर्नुहोस्[सम्पादन गर्नुहोस्]

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. Birendra Nath Prasad (१७ जुन २०२१), Archaeology of Religion in South Asia: Buddhist, Brahmanical and Jaina Religious Centres in Bihar and Bengal, C. AD 600-1200, Taylor & Francis Limited, आइएसबिएन 978-1-03-204711-9 
  2. Roy, Daya (१९८६), "SOME ASPECTS OF THE RELATION BETWEEN ANGA AND MAGADHA (600 B.C.—323 B.C.)", Proceedings of the Indian History Congress 47: 108–112, जेएसटिओआर 44141530 
  3. ३.० ३.१ Jhunu Bagchi (१९९३), The History and Culture of the Pālas of Bengal and Bihar, Cir. 750 A.D.-cir. 1200 A.D., Abhinav Publications, पृ: ६४, आइएसबिएन 978-81-7017-301-4 
  4. Raychaudhuri, Hemchandra (१९५३), Political History of Ancient India: From the Accession of Parikshit to the Extinction of Gupta Dynasty, University of Calcutta, पृ: 110–118। 
"https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=मगध&oldid=1205958" बाट अनुप्रेषित