"अष्ट्रेलिया" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
कुनै सम्पादन सारांश छैन |
|||
पङ्क्ति ४१६: | पङ्क्ति ४१६: | ||
{{portal|Australia|Flag of Australia.svg}} |
{{portal|Australia|Flag of Australia.svg}} |
||
* [[अस्ट्रेलिया संबंधित |
* [[अस्ट्रेलिया संबंधित लेखहरु को सूची]] |
||
* [[अस्ट्रेलिया(महाद्वीप)]] |
* [[अस्ट्रेलिया(महाद्वीप)]] |
||
== नोट्स(टिप्पणी) == |
== नोट्स(टिप्पणी) == |
२३:१९, २० जनवरी २०१२ जस्तै गरी पुनरावलोकन
अस्ट्रेलियाई राष्ट्रमंडल | |
---|---|
राष्ट्रिय गान: Advance Australia FairN1 | |
राजधानी | Canberra |
सबैभन्दा ठुलो सहर | Sydney |
आधिकारिक भाषाहरू | NoneN2 |
राष्ट्रिय भाषा | English (de facto)N2 |
जातिगत समूहहरू | 92% white, 7% Asian, 1% Aboriginal and other[१] |
रैथाने(हरू) | Australian, Aussie[२][३] (colloquial) |
सरकार | Federal parliamentary democracy and constitutional monarchy, see Government of Australia |
• Monarch | Queen Elizabeth II |
Quentin Bryce | |
Kevin Rudd | |
Independence from the United Kingdom | |
1 January 1901 | |
11 December 1931 | |
9 October 1942 (with effect from 3 September 1939) | |
3 March 1986 | |
क्षेत्रफल | |
• जम्मा | ७६,८६,८५० किमी२ (२९,६७,९१० वर्ग माइल) (6th) |
• पानी (%) | 0.897 |
जनसङ्ख्या | |
• 2009 अनुमानित | 21,807,000[४] (53rd) |
• 2006 जनगणना | 19,855,288[५] |
• घनत्व | २.८३३ /किमी2 (७.३ /वर्ग माइल) (232nd) |
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (क्रय शक्ति समता) | 2008 लगत |
• जम्मा | US$795.305 billion[६] (17th) |
• प्रति व्यक्ति | US$37,298[६] (15th) |
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (साङ्केतिक) | 2008 लगत |
• जम्मा | US$1,010 billion[६] (15th) |
• प्रति व्यक्ति | US$47,400[६] (13th) |
मानव विकास सूचकाङ्क (2006) | 0.965 त्रुटि: अमान्य एचडिआई मान · 4th |
मुद्रा | Australian dollar (AUD) |
समय क्षेत्र | अन्तर्राष्ट्रिय प्रमाणिक समय+8 to +10.5 (variousN3) |
• ग्रीष्मकालीन (दिवाप्रकाश समय बचत) | अन्तर्राष्ट्रिय प्रमाणिक समय+9 to +11.5 (variousN3) |
सडक प्रयोग | left |
टेलिफोन कोड | 61 |
इन्टरनेट डोमेन | .au |
अस्ट्रेलिया, सरकारी स्तरमा अस्ट्रेलियाई राष्ट्रमंडल दक्षिणी गोलार्द्ध को महाद्वीप को अर्न्तगत एक देश हो जो विश्वको सबभन्दा सानो महाद्वीप पनि हो र विश्वको सबभन्दा ठुलो द्वीप पनि,[७] जसमा तस्मानिया अरु थुप्रै अन्य द्वीप हिंद र प्रशान्त महासागर मा छ।N4 अस्ट्रेलिया एकमात्र यस्तो ठाउ हो जसलाई एक ही साथ महाद्वीप, एक राष्ट्र र एक द्वीप मानिन्छ। छिमेकी देश उत्तरमा इंडोनेशिया, पूर्वी तिमोर र पापुआ न्यू गिनी, उत्तर पूर्वमा सोलोमन द्वीप, वानुअतु र न्यू कैलेडोनिया र दक्षिणपूर्वमा न्यूजीलैंड छ।
१८ औं शताब्दीको आदिकालमा जब यूरोपियन अवस्थापन प्रारंभ भएको थियो, त्यसको पनि लगभग ४० हज़ार वर्ष पहिले, अस्ट्रेलियाई महाद्वीप र तस्मानियाको खोज अलग-अलग देश[८] को करीब २५० स्वदेशी अस्ट्रेलियाईहरु ले गरेका थिए. [९]तत्कालिक उत्तरबाट माछा मार्नेहरुको छिटपुट भ्रमण र होलैंडवासियो(Dutch) द्वारा 1606,[१०] मा यूरोपको खोज पछी ,1770 मा अस्ट्रेलियाको अर्द्वपूर्वी भागमा अंग्रेजों(British) का कब्ज़ा हो गया, र 26 जनवरी 1788 मा इसका निपटारा "देश निकला" दण्डस्वरुप बने न्यू साउथ वेल्स नगरको रूपमा भयो। इन वर्षहरुमा जनसंख्यामा तीव्र गतिबाट वृद्धि हुई र महाद्वीप का पता चला, १९ औं शताब्दीको बेला अरु पाँच ठुला स्वयं-शासित शीर्ष नगर को स्थापना गरियो।
1 जनवरी 1901 को, छ: नगर महासंघ हो गए र अस्ट्रेलियाई राष्ट्रमंडल का गठन हुआ.महासंघको समय देखी लिएर अस्ट्रेलिया ने एक स्थायी उदार प्रजातांत्रिक राजनैतिक व्यवस्था का निर्वहन किया, र प्रभुता संपन्न राष्ट्र बना रहा.जनसंख्या 21.7 मिलियन(दस लाख) देखी केही नै माथि छ, साथ ही लगभग 60% जनसंख्या मुख्य राज्यों सिडनी,मेलबर्न,ब्रिस्बेन,पर्थ र एडिलेड मा केन्द्रित छ। राष्ट्रको राजधानी केनबर्रा हो जो अस्ट्रेलियाई प्रधान प्रदेश(ACT) मा अवस्थित छ।
प्रविधिक रूपबाट उन्नत र औद्योगिक अस्ट्रेलिया एक समृद्ध बहुसांस्कृतिक राष्ट्र हो, र यसको केही राष्ट्रको तुलना मा यि क्षेत्रमा प्रदर्शन उत्कृष्ट रहेको छ जस्तो स्वास्थ्य, आयु संभाव्यता, जीवन-स्तर, मानव विकास, जन शिक्षा, आर्थिक स्वतंत्रता र मूलभूत अधिकारको रक्षा र राजनैतिक अधिकार.[११]अस्ट्रेलियाई सहरहरुको जीवन कुशलता, सांस्कृतिक प्रस्तावों र जीवन-स्तरको क्षेत्रमा विश्वमा उच्च स्थान दिइन्छ। यह कई संगठनों जस्तो संयुक्त राष्ट्र, जी-20मुख्य अर्थव्यवस्थाहरु, राष्ट्र मंडल देशों, ANZUS, OECD र विश्व व्यापार संगठन(WTO) को सदस्य हो।
व्युत्पत्ति
अस्ट्रेलिया नाम ल्याटिन को एक शब्द अस्ट्रेलिज बाट लीएको हो जिसका अर्थ "दक्षिणी" हुदछ। रोमन समयको एक पौराणिक कथा "अननोन लैंड अफ द साउथ"(Terra australis incognita ) र मध्यकालीन भूगोलमा पनि इसका उल्लेख थियो तर यह महाद्वीपको कुनै दस्तावेजी जानकारीमा आधारित नहीं था। 1521 मा प्रशान्त महासागरमा जहाज चलानेहरु पहिले यूरोपियनों मध्ये एक स्पनिअर्ड्स थिए. अंग्रेजीमा अस्ट्रेलिया शब्द का सर्वप्रथम प्रयोग १६२६ मा, मास्टर हक्लुय्त द्वारा लिखित, 'हक्लुयतूस पोस्थुमस ' मा सामुएल पुर्चास द्वारा प्रकाशित किताब "ए नोट अफ अस्ट्रेलिया डेल एस्पिरितु सैनटो" मा हुआ .[१२]
डच विशेषण रूप अस्ट्रैलिस्चे का प्रयोग बताविया मा डच ईस्ट इंडिया कंपनी को कर्मचारियो द्वारा 1638 मा दक्षिणमा नए भू-भाग खोजी गर्ने सन्दर्भमा गरिएको थियो। अस्ट्रेलिया शब्द का प्रयोग 1693 मा 'जक्क़ुएस सडयूर' उप नामबाट गाब्रिएल दे फोइग्न्य द्वारा 1676 मा फ्रेंचमा लिखित उपन्यास (Les Aventures de Jacques Sadeur dans la Découverte et le Voyage de la Terre Australe ) को अनुवादमा हुआ था.[१३]त्यसपछी एलेकजेंडर डेलरिम्पल ने 'समुद्र यात्रा का ऐतिहासिक संचयन' र 'दक्षिणी प्रशान्त महासागरमा खोज (1771)' मा पुरै दक्षिण प्रशान्त महासागर क्षेत्रको सन्दर्भमा किया था। १७९३ मा, जॉर्ज शॉ र सर जेम्स स्मिथ ने जूलोजी (जीव-विज्ञान) र बोटनी अफ न्यू हॉलैंड (न्यू हॉलैंड का वनस्पति विज्ञान) किताब प्रकाशित गरे, जसमा उनने लेखेका थिए "एक विशाल द्वीप या आंशिक रूपबाट अस्ट्रेलियाई महाद्वीप, अस्ट्रैलेसिया या न्यू-हॉलैंड".[१४]साथ ही 1799 मा जेम्स विल्सन को चार्टमा पनि यह दिखाई पड़ा. [१५]
अस्ट्रेलिया नाम मैथ्यू फ्लिनडेर्स द्वारा मशहूर हुआ,जिन्होंने १८०४ को करीब यसलाई औपचारिक रुपबाट अपनाउनको लागी लिए दबाव डाला.जब वह अपनी पाण्डुलिपि र चार्ट अपनी किताब 1814 ए वोयज टू टेरा अस्ट्रैलिस (A Voyage to Terra Australis) को लागी तैयार कर रहे थे तब वे अपने सहयोगी सर जोसफ बैंक्स द्वारा टेर्रा अस्ट्रैलिस शब्द का प्रयोग गर्नेको लागी प्रेरित किये गए क्योंकि ये जनताको लिए सबभन्दा परिचित शब्द था। फ्लिनडेर्स ने पनि यस्तो नै गरे तर एक टिप्पणीको साथ:
"Had I permitted myself any innovation on the original term, it would have been to convert it to Australia; as being more agreeable to the ear, and an assimilation to the names of the other great portions of the earth."[१६]
"क्या मैं अपने आप को मौलिक शब्दबाट किसी नवरचना को अनुमति दूँ, यह होगा यसलाई अस्ट्रेलिया मा बदलना, जो कानों को सुन्नमा ज्यादा अच्छा लगे र पृथ्वीको दोश्रो महान भू-भागो का सम्मिलन हो", उस व्याखानमा यही एक मात्र संयोग अस्ट्रेलिया शब्दको थियो लेकिन परिशिष्ट III,"रॉबर्ट ब्राउन को सामान्य टिप्पणी, भौगोलिक र व्यवस्थित, टेर्रा अस्ट्रैलिस का वनस्पति विज्ञान" मा ब्राउन ने विशेषण रूप 'आस्ट्रेलियन ' का लगातार प्रयोग गरिएको छ, [१७]यह उस रूप का पहला जाना हुआ प्रयोग था. [१८]लोकप्रिय धारणाको बावजूद किताब नाम धारण गर्नमा सहायक नहीं बनी, यह नाम अगिल्लो दस वर्षमा बिस्तारै बिस्तारै अगाडी आयो। [१९]
लचलान मक्कुँरी 'न्यू-साउथ वेल्सको एक गवर्नर', अनंतर अपने इङ्गल्याण्ड को प्रेषणों मा यस शब्दको प्रयोग गर्दथे र १२ डिसेम्बर १८१७ को यसलाई औपचारिक रूपबाट नगरीय कार्यालयहरुमा प्रयोगको लागी स्वीकार्य बनाउन अनुरोध गरे।[२०]1824 मा, नौ सेना विभाग सहमत भयो की अब यह महाद्वीप सरकारी स्तरमा अस्ट्रेलिया नामबाट जानिन पर्दछ।
अस्ट्रेलियाई अंग्रेजी मा अस्ट्रेलिया शब्द का उच्चारण हुदछ[əˈstɹæɪljə, -liə]. [२१]२०-औं शताब्दीको शुरुआती समयमा थुप्रै पटक यस देशलाई स्थानीय र अंतर्राष्ट्रीय रूपमा ओज(Oz) नामबाट उल्लेखित किया गया,N5 अस्सी(Aussie) (कहिले काही ओजी(Ozzie) लेखीन्छ जो उच्चारण को अच्छी तरह पेश गर्दछ) सामान्य बोल-चालको भाषामा यह एक विशेषण हो, र संज्ञा रूपमा यो शब्द अस्ट्रेलियाइहरुको उल्लेख गर्दछ।N6
इतिहास
अस्ट्रेलियाको मानव निवास-स्थानको शुरुवात आज भन्दा ४२००० र ४८००० वर्ष पहिलेको अनुमानित गरिएको छ।[२२]ति पहिले अस्ट्रेलियाई आजको आधुनिक स्वदेशी अस्ट्रैलियाईयो को पूर्वज रहे होंगे,वे भू-सेतुको रास्ते आये होंगे र छोटी समुद्री यात्रा त्यहाबाट कियें होंगे जो आज दक्षिणी-पूर्वी एशिया छ। यिनिहरु मध्ये धेरै जसो मानिस शिकारी-संग्राहक, र साथमा मिश्रित मौखिक संस्कृति र ड्रीमटाइम मा विश्वास र भूमिको इज्ज़त गर्नमा आधारित आध्यात्मिक गुण वाले थे। द टोर्रेस जलसंयोगी द्वीपवासी एथ्निकल्लीमेलानेसियन, वास्तवमा शिकारी र बागवानी गर्ने थिए। उनीहरुको सांस्कृतिक परम्परा सधै महाद्वीपको आदि निवासीहरुसंग अलग रहेको छ।[तथ्य वांछित]
अस्ट्रेलियन महाद्वीपको पहिलो अभिलिखित यूरोपियन अवलोकन डच नाविक विलियम जनस्जून द्वारा गरियो, उनीहरुले १६०६ मा केप यार्क पेनिन्सुलाको अवलोकन गरेका थिए. १७ औं शताब्दीको समयमा डचले सम्पूर्ण पश्चिमी र उत्तरी तटरेखालाई अभिलिखित गरे जसलाई उनीहरुले न्यू-हॉलैंड भने, तर उनी यसको अवस्थापनको कुनै कोशिश गरेनन। १७७० मा, जेम्स कुक ने जहाज़ लेकर पूरा भ्रमण किया र अस्ट्रेलियाको पूर्वी तट का मानचित्र खींचा, जसलाई उन्होंने नाम दिया न्यू-साउथ वेल्स र ग्रेट ब्रिटेनको लागी दावा किया.[तथ्य वांछित]
कूकको खोजले नए दंड सम्बन्धी नगर को स्थापनाको बाटो तैयार गरे। २६ जनवरी १७८८ को कैप्टेन आर्थर फिलिप द्वारा, न्यू साउथ वेल्स का शीर्ष ब्रिटिश नगर पोर्ट जैक्सनमा अवस्थापन शुरू किया गया.यह दिन आगे चल कर अस्ट्रेलिया का राष्ट्रीय दिवस, 'अस्ट्रेलिया दिवस' बना. वेन डीमेंस लैंड जसलाई अब तस्मानिया नामबाट जानिन्छ, को स्थापना १८०३ मा गरियो र १८२५ मा यह एक अलग नगर हो गया.ग्रेटब्रिटेन ने 1829 मा औपचारिक रूपबाट अस्ट्रेलियाको पश्चिमी भागमा अपनो दावा गरे। न्यू साउथ वेल्सको भागबाट पृथक गरेर अलग नगरहरुको निर्माण गरियो, 1836 मा दक्षिणी अस्ट्रेलिया, 1851 मा विक्टोरिया, र 1859 मा क्वींसलैंड.उत्तरी सीमावर्ती क्षेत्रको स्थापना 1911 मा भएको थियो जब यसलाई दक्षिणी अस्ट्रेलियाबाट अलग गरियो। दक्षिणी अस्ट्रेलियाको स्थापना एक स्वतंत्र प्रदेशको रूपमाको गयी, क्योकि यह कहिले पनि दंड संबंधी नगर नहीं रहा.विक्टोरिया र पश्चमी अस्ट्रेलियाको स्थापना पनि स्वतन्त्र रूपमाको गई तर पछी लगिएको दोषी कारागारवासियों को इसने स्वीकार कर लिया.[२३]दोषी कैदियों को न्यू साउथ वेल्स ले जाना नगरवासियों द्वारा चलाये गए एक अभियान पछी १८४८ मा बंद कर दिया गया.[२४]
३५०,,००० को अनुमानित स्वदेशी अस्ट्रेलियाई आबादी जो यूरोपियन अवस्थापनको समय थियो, [२५]त्यसमा मुख्यत: स्पर्शसंचारी बिमारियों को कारण 150 वर्षो तक चिन्ताजनक तरीकाबाट कमी आई.[२६]"चुराई गई पीढ़ी"(आदिवासी बच्चाहरुलाई उनीहरुको परिवारोंबाट हटाउनु), जसमा हेनरी रेनॉल्ड्स जस्ता इतिहासकार दलील दिन्छन की यसलाई जाति संहारको कारण मानिनु पर्छ। [२७]जिसने शायद स्वदेशी जनसंख्या को कम गर्नमा पनि अपना योगदान दिया.[२८]
आदिकालीन इतिहासको यस्तो भाषांतरणमा केही रूढ़ीवादी विवरणकारो द्वारा विवाद गरियो, जस्ता भूतपूर्व प्रधानमंत्री हॉवर्ड, जस्तो की राजनैतिक या वैचारिक कारणहरुको लागी अत्युक्ति या कल्पित भएको छ। इतिहासकार किथ विंडशटल तर्क दिन्छन की आदिवासी मानिसहरुको लागी आचरण का प्रबल ऐतिहासिक भाषांतरण श्वेतो को सीमा अवस्थापनमा अस्ट्रेलियाको कल्पना भयो। दावा गर्दछन कि यह कार्य राजनैतिक रूप प्रेरित विद्वानको एक पीढ़ीको कार्योको नतीज़ा था। उनले आरोप लगाएका छन कि यह कार्य कमज़ोर ऐतिहासिक पद्धति अपनाए तथ्यहरुको अभावमा कहानियां र्चेर, आकृतियां बनाएर, तथ्यहरुलाई लुकाएर गलत संदर्भ स्रोतहरुको जरियाबाट गरिएको छ, जसबाट पाठक ठगीएका छन।[२९]
यस वाद-विवाद को अस्ट्रेलियाको अन्दर इतिहास युद्धों को रूपमा जानिन्छ। १९६७ को रिफ़रेंडम का पालन करते हुए संघीय सरकार ने नीतियों को कार्यान्वित गर्नको लागी शक्ति प्राप्त किया र आदिवासीहरुको कानून बनाया.पारंपरिक भू-स्वामित्व--देशी शीर्षक 1992 तक मानी नहीं गयी,जबतक उच्च न्यायालयने यूरोपियन अधिग्रहणको समय क्वींसलैंडको विरुद्ध मेबोको मामिला मा अस्ट्रेलियाको मतलाई टेर्रा न्युलिय्स (अक्षरश "स्वामित्त्व मुक्त भूमि"प्रभावता "खाली जमीन"या भूमि)कह कर उलट न दिया.[तथ्य वांछित]
१८५० को करीब अस्ट्रेलियामा एक स्वर्ण दौड़ शुरू हुई र यूरेका कठघरे को विद्रोहीहरुद्वारा ,1854 मा, लाइसेंस शुल्कको विरुध्द सविनय अवज्ञा यसको शुरूआती अभिव्यक्ति थी.1855 र १८९० को बीच छ: नगरो ने स्वतः एक दायित्वपूर्ण सरकार प्राप्त किया, धेरै जसो मामिलाको वे खुद व्यवस्था करते थे र बाकी ब्रिटिश साम्राज्य को हवाले था.landan का नगरीय कार्यालय ने कुछ मामले ,विशेष स्तरमा विदेशी मामले, रक्षा, र अंतर्राष्ट्रीय पोत-परिवहन को अपनो सांथ राखे। १ जनवरी १९०१ को, नगरहरु महासंघ,दशकौ को योजनाओं, परामर्श र मतहरु पछी प्राप्त भयो। अस्ट्रेलियाई राष्ट्रमंडल पैदा भयो र यो १९०७ मा ब्रिटिश शासनको रियासत बन्यो। संघीय प्रमुख राज्यक्षेत्र (पछी जसको नाम अस्ट्रेलियाई प्रमुख राज्यक्षेत्र पड़ा) 1911 मा न्यू साउथ वेल्सको केही भागबाट बन्यो, जिसका मकसद प्रस्तावित नई संघीय राजधानीको लागी ठाउ प्रदान करना था. (1901 देखी 1927 सम्म मेलबर्न,सरकार का अस्थायी सीट थियो जबकि केनबर्रा निर्माणाधीन थियो।)उत्तरी क्षेत्र को दक्षिणी अस्ट्रेलियाई सरकारबाट 1911 मा राष्ट्रमंडल स्थानांतरित किया गया.[तथ्य वांछित]
1914 मा अस्ट्रेलिया, पहला विश्व युद्घ लडन,ब्रिटेनको साथ हो गया जसलाई साथमा निर्गामी लिबरल पार्टी र आवक लेबर पार्टी दोनों का समर्थन प्राप्त था.[३०]अस्ट्रेलियाईयो ने पश्चिमी प्रान्त मा भएको केही प्रमुख लड़ाइहरुमा भाग लिए।[३१]थुप्रै अस्ट्रेलियाईहरुको विश्वास छ कि गलीपोली मा अस्ट्रेलिया र न्यूजीलैंडको सैन्य दल को हार, राष्ट्रको जन्म का कारण बनी , जो यसको पहिलो बड़ा सैन्य अभियान था.[३२]कोकोडा मार्ग अभियान को कईयों द्वारा द्वितीय विश्व युद्घ को दौरानको एक अनुरूप राष्ट्र-परिभाषित घटना मानिएको छ।[३३]
ब्रिटेनको 1931 को वेस्टमिन्स्टरको प्रतिमा ने अस्ट्रेलिया र ब्रिटेनको बीच औपचारिक रूपबाट अधिकांशत संवैधानिक कड़ियों को ख़त्म कर दिया,अस्ट्रेलियाले यसलाई १९४२ मा स्वीकार किया, लेकिन यसलाई द्वितीय विश्व युद्घको शुरूको समय का कर दिया ताकि अस्ट्रेलियाई संसद द्वारा युद्घको समयमा पारित यसको कानूनी वैधताको पुष्टि होस। ब्रिटेनलाई 1942 मा एशिया भएको हारको पिडा र जापानी आक्रमणकारीहरुको धमकी ले अस्ट्रेलियालाई संयुक्त राज्य का एक सहयोगी र अपनो रक्षक बनायो। ANZUS संधि अन्तर्गत, 1951 से, लिया अमेरिका का एक औपचारिक सैन्य सहयोगी हो। द्वितीय विश्व युद्घ पछी, १९७० को दशक र अस्ट्रेलियाको श्वेत नीति को अंत से, अस्ट्रेलिया ने यूरोप सेअप्रवास को बढ़ावा दिया, एशिया र अरु ठाउबाट पनि अप्रवास को बढ़ावा दिया गया.परिणामस्वरूप,अस्ट्रेलियाको जनसांख्यिको, संस्कृति, र स्वयंको छवि रूपांतरित हो गयी.अस्ट्रेलिया र ब्रिटेनको बीच अंतिम संवैधानिक संधि को 1986 अस्ट्रेलिया कानून पारित भएपछी अलग कर दिया गया, र अस्ट्रेलिया राज्य-सरकार मा ब्रिटिश भूमिका र UK गुप्त परिषद् को हुए न्यायिक निवेदन को ख़त्म कर दिया गया.[३४]१९९९ को जनमत संग्रहमा, 54% अस्ट्रेलियाई मतदाताओं ने गणतंत्र बनने र राष्ट्रपति सांसदहरुको दुई तिहाई मतबाट नियुक्त गर्ने प्रस्तावलाई खारिज कर दिया.विटलम सरकार को निर्वाचन पछी १९७२ मा, दोश्रो प्रशान्तिय किनारा को राष्ट्रहरु सम्म सम्बन्ध विस्तारमा ध्यान केन्द्रित किया गया,जबकि अस्ट्रेलियाको पारंपरिक सहयोगी र व्यापारिक सहयोगीहरुको साथ संबंधो को मजबूत रखने का प्रयास पनि जारी रहा.
राजनीति
अस्ट्रेलियाई राष्ट्रमंडल संघीय शक्ति विभाजनमा आधारित, एक संवैधानिक प्रजातंत्र छ। सरकारको संसदीय व्यवस्था को साथ सरकार का जो रूप उपयोग हुदछ त्यो अस्ट्रेलियाको संवैधानिक राजतंत्र हो। क्वीन एलिजाबेथ II अस्ट्रेलियाको महारानी हुन, उनको भूमिका दोश्रो राष्ट्रीय मंडल राज्यों को अधीश्वरको पदबाट अलग छ। संघको स्तरमा गवर्नर-जेनरल को रूपमा प्रतिनिधित्व गर्दछन र राज्य स्तरमा गवर्नरको रूपमा। जे भए पनि संविधान गवर्नर-जनरल को विस्तृत प्रबंधकारिणी अधिकार दिन्छ, ये सब सामान्यत: प्रधानमंत्री को परामर्शमा नै प्रयोग हुदछ। प्रधानमंत्रीको आदेशको बाहिर जो आरक्षित आधिकार गवर्नर-जनरल को प्राप्त छ उसका सबभन्दा उल्लेखनीय प्रयोग १९७५ को संवैधानिक संकट को समय विटलम सरकारको बर्खास्तगी था.[३५]
- विधान सभा: राष्ट्रमंडल संसद, जसमा महारानी, मंत्री सभा, र संसद छन। महारानी गवर्नर जनरलको रूपमा प्रतिनिधित्व गर्दछिन, जो प्रथानुसार प्रधानमंत्रीको परामर्शमा कार्यवाही गर्दछन।[तथ्य वांछित]
- कार्यकारिणी: संघीय परिषद(गवर्नर जनरल जैसा कार्यकारिणी पार्षदद्वारा परामर्श दिया जाये); वास्तविकता मा,पार्षद प्रधानमंत्री र राज्यमंत्री हुदछन।[तथ्य वांछित]
- न्यायपालिका:अस्ट्रेलिया उच्च न्यायालय र अन्य संघीय न्यायालये. 1986 मा जब अस्ट्रेलिया कानून पारित हुआ त्यहादेखी ब्रिटेनको न्यायिक परिषदको खुफिया समिति मा अस्ट्रेलियाई न्यायालयों द्वारा निवेदन बंद कर दिया गया.[तथ्य वांछित]
राष्ट्रमंडलको दो सदनोंको संसदमा महारानी, ७६ सभासदहरुको मंत्री सभा (ऊपरी सदन), र 150 सदस्यहरुको एक प्रतिनिधि सभा (निचली सदन) निहित हुदछ। तल्लो सदनको सदस्य एकल सदस्य मतदाता क्षेत्रबाट निर्वाचित गरिन्छ; जसलाई सामान्य रुपमा "निर्वाचन क्षेत्र" वा "सीटहरु" को रूपमा जानिन्छ, जसलाई जनसंख्याको आधारमा राज्यहरुलाई बाडिएको छ, साथमा हरेक मूल राज्यको लागी कम से कम पांच सीटें सुनिश्चित छ. मंत्री सभा मा, हरेक राज्य बारह सभासदहरुद्वारा प्रतिनिधित्व गरिएको छ र हरेक प्रदेश(अस्ट्रेलिया प्रमुख प्रदेश र उत्तरी प्रदेश)दुई को द्वारा b.दोनों सदनको लागी निर्वाचन हरेक तीन वर्षमा हुदछ, साथ-साथ सांसदहरुको कार्यकाल कार्यकाल छ: वर्षको हुदछ, जबकि हरेक निर्वाचनमा आधा सभासदहरुको निर्वाचन हुदछ जब तक कि यह चक्र दोगुनी विलयन द्वारा बाधित न हो.जो पार्टी संसदमा बहुमतमा होती हुदछ सरकार गठन गर्दछन र त्यसको नेता प्रधानमंत्री बन्दछन।[तथ्य वांछित]
संघीय स्तरमा र राज्यमा दो मुख्य राजनैतिक दल छन जो सरकार गठन गर्दछन, उनीहरु हुन: अस्ट्रेलियन लेबर पार्टी र गठबंधन जो औपचारिकत: दुई दलहरुको संगठन हुदछ: द लिबरल पार्टी र त्यसको साना सहयोगी दल, राष्ट्रीय पार्टी.स्वतन्त्र सदस्य र थुप्रै साना दलहरु- जसमा ग्रीन्स र अस्ट्रेलियन डेमोक्रेट्स शामिल छन-इन्होने अस्ट्रेलियाई संसद,अधिकांश: माथिल्लो सदनमा अपना प्रतिनिधित्व प्राप्त गरेको छ। नवम्बर 2007 निर्वाचन मा लेबर पार्टी प्रधान मंत्रीको रुपमा केविन रुड को साथ सत्ता आयो। हर अस्ट्रेलियाई संसद(संघीय,राज्य र प्रदेशीय) मा उस समय 2008 सितम्बर तक एक लेबर पार्टीको सरकार हुदथ्यो जबसम्म पश्चमी अस्ट्रेलियामा नेशनल पार्टीको साथ गठ्संघन गरेर लेबर पार्टीले एक अल्पमत सरकारको स्थापना न कर ली.२००४ को निर्वाचन मा, पछिल्लो जॉन हावर्ड को नेतृत्व भएको गठबंधन सरकारले मंत्रीसभाको सत्ता जिते- यस्तो पछिल्लो बीस वर्षमा पहिलो पटक भयो कि किसी पार्टी(या गठबंधन) ने सरकारमा रहदा रहदै यस्तो गरियो। हरेक राज्य र प्रदेश र संघीय स्तरमा १८ वर्ष र त्यसभन्दा माथिको उमेर भएका लागी मतदान अनिवार्य छ.[३६]दक्षिणी अस्ट्रेलिया को छोड़कर हरेक ठाउ मतदानको लागी नाम दर्ता गर्न अनिवार्य छ।[३७]
राज्य र प्रदेश
ढाँचा:Australia states imagemap
अस्ट्रेलियामा छ: राज्य र दुई मुख्य महाद्वीप प्रदेश छन। साथै केही साना प्रदेशहरु छ जो संघीय सरकारको व्यबस्थापन अंतगर्त छ।[तथ्य वांछित]
राज्यहरु छन, न्यू साउथ वेल्स, क्वींसलैंड, दक्षिण अस्ट्रेलिया, तस्मानिया, विक्टोरिया र पश्चिमी अस्ट्रेलिया। दुई मुख्य महाद्वीप प्रदेश छन उत्तरी प्रदेश र अस्ट्रेलियाई प्रमुख प्रदेश(ACT)। धेरै जसो मामिलामा, दुबै प्रदेशहरु राज्यको सरह कार्य गर्दछन, तर राष्ट्रमंडल संसद यसको सांसदों द्वारा पारित कुनै पनि कानूनको अवहेलना वा त्यसलाई खारिज गर्न सक्दछ। विरोधास्वरूप, संघीय कानून सिर्फ केही क्षेत्रहरुमा राज्य कानूनको अवहेलना गर्न सक्दछन जो अस्ट्रेलियाई संविधानको धारा 51 मा छ; राज्य संसदसंग शेष पनि अधिकार कायम रहन्छ जसमा अस्पताल, शिक्षा, प्रहरी, अदालत, सड़क, जन परिवहन र स्थानीय सरकारमा अधिकार शामिल छ।{Fact|date=June 2009}}
हरेक राज्य वा मुख्य महाद्वीप प्रदेशको अपनो कानून वा संसद छ: उत्तरी प्रदेश, द ACT, र क्वींसलैण्ड मा एक सभा या एक सदन र बाकी राज्यहरुमा दुई सदन वा सभा छ। राज्य सम्प्रभुसत्ता सम्पन्न छ, यद्यपि राष्ट्रमंडलको केही विषयमा अधिकार संविधानमा परिभाषित छ। तल्लो सदन लाई विधान सभा को नामबाट जानिन्छ(दक्षिणी अस्ट्रेलिया र तस्मानियामा संयोजन सभा) र ऊपरी सदन को विधान परिषद नामबाट जानिन्छ। हरेक राज्यमा सरकारको मुखिया प्रधानमंत्री(premier) हुदछ र हरेक प्रदेशमा मुख्य मंत्री। महारानीको केही भूमिका छ, प्रत्येक राज्यमा गवर्नर द्वारा प्रतिनिधित्व गर्दछन र उत्तरी प्रदेशमा प्रबंधक द्वारा र ACT मा अस्ट्रेलियाई गवर्नर जनरलको रूपमा।[तथ्य वांछित]
संघीय सरकार प्रत्यक्ष रूपबाट यि प्रदेशहरुको व्यबस्थापन गर्दछ:
- जर्विस बे प्रदेश एक नौसेना तल र राष्ट्रीय राजधानीको लागी द्वीपमा समुंद्री बंदरगाह जो पूर्वमा न्यू साउथ वेल्स का हिस्सा था.
- क्रिशमस द्वीप र कोकोस(कीलिंग) द्विपें, बाहर बसे प्रदेश
- अशमोर र कारटियर द्वीपें
- कोरल सुमुद्री द्वीप
- हर्ड द्वीपे र मैकडॉनल्ड द्वीपें
- अस्ट्रेलियाई दक्षिण-ध्रुवीय प्रदेश (विस्तृत:बिना बसा हुआ)
नोरफोर्क द्वीप पनि प्राविधिक रूपबाट बाह्य प्रदेश हो,जो कुछ पनि होस,नोरफोर्क द्वीप कानून १९७९ को अन्तर्गत यसले अपनै विधान सभाद्वारा स्थानीय स्तरमा शासन गर्दछ र यसलाई अत्यधिक स्वायत्तता दिईएको छ।महारानी प्रबंधक द्वारा प्रतिनिधित्व गर्दछन, वर्त्तमानमा ओवेन वाल्श[३८].
विदेश संबंध र सेना
पछिल्लो केही दशक देखी अस्ट्रेलियाको विदेश संबंध अमेरिकाको साथ भएको ANZUS संधि को घनिष्ट सहकार्य द्वारा चल्दछ र एशिया, विशेष गरेर ASEAN र प्रशांतीय द्वीप फोरम को साथ संबंधो को विकसित गर्ने इच्छाको साथ। अमितीको सन्धि र दक्षिणी पूर्वी एशिया सहयोगको अपनो अधिमिलन द्वारा अस्ट्रेलियाले पूर्वी एशिया सम्मेलन मा मंचीय आसन सुनिशिचत गर्यो। अस्ट्रेलिया राष्ट्रमंडल देशो का एक सदस्य हो, जसमा राष्ट्रमंडल सरकारों को प्रमुखहरुको बीचको भेटघाट आपसी सहयोगको लागी मुख्य मंच प्रदान गर्दछ।अस्ट्रेलियाले तिब्र गतीबाट अन्तर्राष्ट्रीय व्यापार उदारीकरणको उद्देश्यलाई का अनुसरण गरेको छ। यह कैर्न्स समूह र एशिया प्रशांतीय अर्थव्यवस्था सहयोग गठन का कारण बना.अस्ट्रेलिया आर्थिक सहयोग र विकास संगठन र विश्व व्यापार संगठन का सदस्य हो, र इसने कई प्रमुख द्विपक्षिक स्वतंत्र व्यापार अनुबंधों का अनुसरण किया, तत्कालमा अस्ट्रेलिया-अमेरिका खुला व्यापार सम्क्षौता र न्यूजीलैंड को साथ बराबर का आर्थिक संबंध.अस्ट्रेलिया का जापान को साथ खुल्ला व्यापार सम्क्षौताको लागी वार्ता जारी छ, जसको साथ अस्ट्रेलिया का एशिया प्रशान्त क्षेत्रमा एक विशवासयोग्य साथीको रूपमा संबंध छ।[३९]अस्ट्रेलिया, न्यूजीलैंड, ब्रिटेन, मलेशिया र सिंगापूरको साथ पांच शक्तिशाली रक्षा सम्बन्धन व्यवस्था दल छ। संयुक्त राष्ट्र को स्थापनाको एक सदस्य देश, अस्ट्रेलिया अपने मध्य शक्ति सहयोगी क्यानाडा र नॉर्डिक देशों को साथ बहुपक्षीय सम्बन्धको लागी प्रबल रूपबाट प्रतिबद्ध छ, र एक अंतराष्ट्रीय सहायता कार्यक्रम बहन गर्दछ जसको अन्तर्गत ६० देश सहायता पाउदछन। 2005-06 को बजट विकास सहयोगको लागी A$2.5 करोड़ प्रदान गर्दछ; [४०]घरेलू विकास दर(GDP) को रूपमा यह सहयोग सयुक्त राष्ट्रको सहस्राब्दि विकास लक्ष्य मा सिफारिश गरिएको राशिः बाट कम छ। अस्ट्रेलिया का स्थान 2008 वैश्विक विकास केन्द्र मा विकासको प्रतिबद्धता सूचि मा साँतौं छ।[४१]
अस्ट्रेलियाई सशस्त्र सेनाहरु -- अस्ट्रेलियन सुरक्षा बल(ADF) मा शाही अस्ट्रेलियन नौसेना(RAN) अस्ट्रेलियाई फौज र शाही अस्ट्रेलियाई वायु सेना(RAAF)को कुल संख्या ७३,००० छ(जसमा ५३,००० नियमित र २००० आरक्षित)छ।[४२]अस्ट्रेलियाको सेना विश्वको ६८ औं ठुलो सेना हो, तर प्रति व्यक्ति आधारमा विश्वको एक सानो सेनाहो। अस्ट्रेलियाई सुरक्षा बल(ADF) को सबै शाखाहरु संयुक्त राष्ट्रमा र क्षेत्रीय शान्तिको लागी (हालसालै पूर्वी तिमोर,सोलोमन द्वीप र सूडान में), बिपत्ति सहायता र सैन्य संघर्ष, जसमा 2003 का इराक़ युद्घ सम्मिलित छ, मा शामिल छ। सरकार कुनै पनि एक सैन्य बलबाट सुरक्षा बलको अध्यक्ष को नियुक्त गर्दछ; वर्तामानमा सुरक्षा बलको अध्यक्ष वायु सेना अध्यक्ष एंगस हस्टन हुन। २००६-०७ को बजटमा रक्षा खर्च $22 करोड़ था, [४३]जो वैश्विक सैन्य खर्चको १% भन्दा पनि कम छ। प्रमुखत:अपनो अफगानिस्तान मा उपस्थितिको कारण, 2008 विश्व शान्ति सुचनांक, मा अस्ट्रेलिया को २७ औं स्थान दिया गया.[४४]जबकि गवर्नर जनरल अस्ट्रेलियाई सुरक्षा बल का प्रधान सेनापति हुदछन, इनका सुरक्षा बल(ADF) को चलाउन कोई सक्रिय योगदान नही होता, यह चुनी हुई अस्ट्रेलियाई सरकार चलाउदछ।[४५]
भूगोल
अस्ट्रेलिया का भूक्षेत्र७६,१७,९३० वर्ग किलोमिटर (२९,४१,३०० वर्ग माइल)[४६] हिन्द-अस्ट्रेलियाई तख़्ते मा छ। हिंदN4 र प्रशान्त महासागरबाट घेरिएको छ, अस्ट्रेलिया एशियाबाट अराफुरा र तिमुर समुद्रको कारण विभाजित छ। अस्ट्रेलियाको तट रेखा३४,२१८ किलोमिटर (२१,२६२ माइल) छ(सबै अपतट द्वीपोंलाई छोडेर)[४७] र ८१,४८,२५० वर्ग किलोमिटर (३१,४६,०६० वर्ग माइल) को विस्तृत विशेष आर्धिक क्षेत्र मा अधिकार छ। यस विशेष आर्थिक क्षेत्रमा अस्ट्रेलियाई दक्षिण-ध्रुवीय प्रदेश सम्मिलित छैन।
विशाल अवरोधक चट्टान, विश्वको सबभन्दा बड़ा मूंगा- चट्टान,[४८] उत्तरी पूर्वी तटबाट बहुत कम दुरीमा स्थित छ र २,००० किलोमिटर (१,२४० माइल) बाट ज्यादा सम्म फैलिएको छ। माउंट अगस्टस को विश्वको सबभन्दा बड़ा पत्थर का खम्भा,मानिन्छ, [४९] जो पश्चिमी अस्ट्रेलियामा स्थित छ।२,२२८ मिटर (७,३१० फिट) मा स्थित ग्रेट डिवाइडिंग रेंज मा माउंट कोसिक्जो अस्ट्रेलियाई महाद्वीपको सबभन्दा ठुलो चट्टान हो; हलाकि हर्ड द्वीप को सुदूर अस्ट्रेलियन प्रदेश का मासन पीक २,७४५ मिटर (९,००६ फिट) लामो छ।
दूर तक का अस्ट्रेलिया का बड़ा भाग मरुस्थल छ वा अर्धशुष्क भूमि छ जसलाई सामन्यता पिछड़ा क्षेत्र भनिन्छ। अस्ट्रेलिया एक समतल महाद्वीप हो, जसको माटो सबभन्दा पुरानो र कम उर्वरक छ र सबभन्दा सूखा आवासीय महाद्वीप हो। सिर्फ महाद्वीपको दक्षिणी पूर्वी र दक्षिणी पश्चिमी किनाराको जलवायु समशीतोष्ण छ। जनसँख्या का घनत्व 2.8 निवासी प्रति स्क्वायर किलोमीटर छ, जो विश्वको सबभन्दा तल्लो मध्ये एक हो, हालाँकि जनसँख्याको एक ठुलो भाग दक्षिणी-पूर्वी तट रेख को समशीतोष्ण भागमा रहदछ। उष्णदेशीय जलवायुको साथ देशको उत्तरी भागको भू-प्रदेशमा वर्षा प्रचुरवन, जंगलीभूमि, घासभूमि, वायुशिफ, दलदल र मरुस्थल सम्मिलित छ। महत्वपूर्णताबाट जलवायु महासागरीय बहावबाट प्रभावित हुदछ, जसमा भारतीय महासागर द्रिधुव र अल नीनो दक्षिणी दोलन, जो सामयिक सूखे को साथ सहसम्बंधित छ र मौसमी उष्णदेशीय निम्न चाप व्यवस्था जो उत्तरी अस्ट्रेलियामा चक्रवात का निर्माण गर्दछ। [५०]
पर्यावरण
हालांकि अधिकांशत: अस्ट्रेलिया अर्दशुष्क या मरुस्थल हो, यसमा अलपाइन झाडिदेखी लिएर उष्णदेशीय वर्षाप्रचुरवन को विमित्र आवासीय क्षेणी हो र यसलाई बहुविधिता वाला देश मानिएको छ। महाद्वीप यति पुरानो भएको कारण, यसको अत्यधिक अस्थिर मौसम नमूना, र यसको लामो अवधि का भोगोलिक विलगन,अस्ट्रेलिया का अधिकांश बायोटा अनूठा र भिन्न-भिन्न प्रकारको छ। लगभग 85% फूल-पौधे, 84% स्तनपायी, 45% भन्दा ज्यादा चिड़ियाँ र ८९% जलचर, समशीतोष्ण क्षेत्रको माछा स्थानिक हुन।[५१]755 जातिहरुको साथ, अस्ट्रेलियामा कुनै पनि देशभन्दा ज्यादा सर्पणशील जन्तु छन. [५२]यस क्षेत्र अर्न्तगत अस्ट्रेलियाको थुप्रै इकोरीजन र जातियाँ मनुष्यको क्रियाकलापों र नई किस्म को बिरुवा र जानवरहरुको कारण खतरामा छ। संघीय वातावरण सुरक्षा र जैव विविधता संरक्षण कानून 1999 खतरामा परेका प्रजातिहरुको संरक्षणको एक कानूनी ढाँचा हो। अनौठो परितंत्रको सुरक्षा र त्यसलाई बचाउनको लागी राष्ट्रीय जैव विविधता कार्य योजना को अंतगर्त विमित्र सुरक्षा क्षेत्र बनाईएको छ; 64 आर्द्रतायुक्त भूमि को रामसर समझौता को अंतगर्त पंजीकृत गरिएको छ र 16 विश्व मीरास स्थल निर्मित गरिएको छ। अस्ट्रेलिया को २००५ को विश्व पर्यावरण निरंतरता सूचनांक मा १३ औं स्थान दिया गया.[५३]अस्ट्रेलियाई जंगलों मा बहुधा विभिन्न किसिमको नीलगिरी को वृक्ष छन र ज्यादातर उच्च वर्षा दर वाले क्षेत्रहरुमा स्थित छ।
धेरै जसो अस्ट्रेलियाई काष्ठीय बिरुवाको जातिहरु सदाबहार छ र कई आग र सुखाको अनुकूल छ, जसमा नीलगिरी र बबूल शामिल छ। अस्ट्रेलियासंग स्थानिक फली जातिको विशाल प्रकार छ जो रिजोबिया बैक्टेरिया र माइक्रोजिल फंगीको साथ सहजीविताको कारण कम-पोषण वाले माटोमा बाच्दछ। बहुप्रचलित अस्ट्रेलियाई जानवरों मेंमनोट्रिम्स(प्लेटिपस र इकिडना); मार्सुपिय्ल्स को परिचारक, जसमा कंगारू, द कोअला र वोमब्रेट; नाम्किनिजल र साफ़ जल मगरमच्छ, र चिडियाँ जस्तो एमु र कोकबुराहुन। अस्ट्रेलिया विश्वको केही विषालु साँप का घर हो।[५४]डिंगो(अस्ट्रेलियाई कुत्ता) लाई अस्ट्रोनेसियन मानिसहरुद्वारा ल्याईएको थियो जो ३००० BCE[५५] को करीब स्वदेशी अस्ट्रेलियाईहरु को साथ व्यापार गर्थथे, पहिले मानव अवस्थापनको साथ कई पौधे र जानवरहरुको जातिहरु चाडै नै गायब भयो,[५६] जसमा अस्ट्रेलियाई मेगाफौना; अन्य जो युरोपियन अवस्थान पछी गायब भयो त्यसमा थाईलेसीनछ।[५७]
हालैको वर्षहरुमा जलवायु परिवर्तन अस्ट्रेलियाको ठुलो चिन्ताको विषय बनेको छ,[५८] साथमा धेरै अस्ट्रेलियाइहरुको विश्वास छ की वातावरणको सुरक्षा एक महत्वपूर्ण मामला हो देश अहिले जसको सामना गरिरहेको छ।[५९] पहिले रुड मंत्रालय ने उत्सर्ग घटाउनको लागी कर क्रियाकलाप प्रारंभ किए, [६०]रुड का पहला कार्यालयीन कानून,कार्यालयको पहिलो दिन,क्योटो प्रोटोकोल को दृढीकरणको कारकमा हस्ताक्षर गर्नु। तथापि अस्ट्रेलियाको प्रति व्यक्ति कार्बन डाइअक्साइड निकासी विश्वमा उच्चमा छ, केही अरु औद्दयोगिक देश जस्तो अमेरिका, क्यानाडा, र नार्वे भन्दा कम छ। पछिल्लो शताब्दीको अनंतर अस्ट्रेलियाको वर्षामा थोरै बढोत्तरी भएको छ, देशभरमा र राष्ट्रको दुबै चतुर्थ भागमा.चिरकालिक कमी जो सहरी आबादीमा बढोत्तरी र स्थानीय सूखे को कारण भैइरहेको छ त्यसको कारण [६१]जलवायुको यस लाभदायक परिवर्तनको बावजूद, अस्ट्रेलियाको थुप्रै सहर र क्षेत्रहरुमा जल सीमा लागू छ।[६२]
अर्थव्यवस्था
अस्ट्रेलियाई डॉलर अस्ट्रेलियाइ राष्ट्रमंडलको मुद्रा छ, जसमा क्रिशमस द्वीप, कोकोस(किलिंग) द्वीप र नोरफोक द्वीप, र साथ साथै किरीबती को प्रशांतीय द्वीप राज्य, नौरु, र तुवालु शामिल छ। अस्ट्रेलियन प्रतिभूति एक्सचेंज र सिडनी फ्यूचर्स एक्सचेंज अस्ट्रेलियाको ठुलो शेयर बाज़ार हो।[तथ्य वांछित]
आर्थिक स्वतन्त्रताको सुचनांक को अनुसार, अस्ट्रेलिया एक निर्वाध पूंजीवादी अर्थव्यवस्था हो। अस्ट्रेलिया का प्रति व्यक्ति(GDP) ब्रिटेन, जर्मनी र फ्रांस बाट क्रय शक्ति समानता मामिलामा थोरै माथि छ। देश को २००७ को संयुक्त राष्ट्र को मानव विकास सुचनांकमा तेश्रो, २००८ को लेगाटम मा समृद्धि सुचनांक मा पहला र द इकोनोमिस्ट वर्ल्डवाइड २००५ को जीवन स्तर सुचनांक मा छैटौ स्थान दिया गया.अस्ट्रेलियाको सबै ठुला सहरहरुले जीवन कुशलताको तुलनात्मक सर्वेमा अच्छा प्रदर्शन किया; [६३] मेलबर्न को 2008 विश्वको सबभन्दा राम्रो आवासीय सहर मा दोश्रो स्थान, यस सूचीमा यसपछी अस्ट्रेलियाको पर्थ शहर को चौथा, एडिलेड को ७ औं र सिडनी को ९औं स्थान मिला. [६४]शताब्दीको शुरुआतमा वस्तुहरुको मुल्य बढ़ते समय,वस्तुहरुको निर्माणको ठाउमा त्यसको निर्यातमा ज्यादा ध्यान देना अस्ट्रेलियाको व्यापारमा बढोतरी का आधार बना. अस्ट्रेलियाको भुगतान संतुलित छ जो GDP को ७% भन्दा ज्यादा नकारात्मक छ र ५० वर्षभन्दा पनि ज्यादाको एकसमान बड़े चालू खाता घाटा छ। [६५]अस्ट्रेलिया 15 वर्षो देखी 3.6% को औसत दरबाट विकसित भएको छ, जसमा कि एक अवधि तक OECD को वार्षिक औसत 2.5% थियो. [६६]IMF को अनुसार, १७ वर्षको विकास पछी [६५]अस्ट्रेलियाई अर्थव्यवस्था २००९ मा मंदी को मार खान सक्दछ।[६७]
'''
१९८३ मा हाक सरकार ने अस्ट्रेलियाई डॉलर को चलाया र अंशत: आर्थिक व्यवस्था को नियंत्रण मुक्त किया.[६८]हावर्ड सरकार लेबर बाज़ारको अंशत: विनियमन को साथ चली र धेरै राज्य अधीन व्यवसायों का निजिकरण किया,खासकरदूरसंचारउद्योग में.10% माल र सेवा कर(GST)लागू गर्नुको साथ [६९]अप्रत्यक्ष कर व्यवस्था को जुलाई २००० मा मूलत: परिवर्तित किया गया, जिसने अस्ट्रेलियाई कर व्यवस्थाको व्यक्तिगत र कंपनी आयकरमा आत्मनिर्भरतालाई थोरै कम गर्यो।
4.6% बेरोजगारी दरको साथ जनवरी २००७ मा 10,033,480 लोग नियोजित थे.[७०]पिछले दशको से, महंगाई 2-3% र आधारभूत ब्याज दर ५-६% छ। अर्थव्यवस्था का सेवा क्षेत्र जसमा पर्यटन, शिक्षा, र आर्थिक सेवा हो, उनका GDP मा ६९% योगदान छ।[७१] यद्यापि कृषि ओर प्राकृतिक संसाधन GDP को सिर्फ ३% र ५% को लागी जिम्मेदार छ, वे मूलतः निर्यात प्रदर्शन मा योगदान गर्दछ। अस्ट्रेलियाको ठुलो निर्यात बाज़ार जापान, चीन, अमेरिका, दक्षिणी कोरिया र न्यूजीलैण्ड हो।[७२]
जनसांख्यिकी
ऐतिहासिक आबादी [७३] | ||
---|---|---|
स्वदेशी जनसंख्या | ||
पूर्व 1788 | लग-भग 350,000 | |
गैरस्वदेशी जनसंख्या | वृद्धि | |
1788 | 900 | -- |
1800 | 5200 | 477.8% |
1850 | 405,400 | 7,696.2% |
कुल जनसंख्या | वृद्धि | |
1900 | 3,765,300 | -- |
1910 | 4,525,100 | 20.2% |
1920 | 5,411,000 | 19.6% |
1930 | 6,501,000 | 20.1% |
1940 | 7,078,000 | 8.9% |
1950 | 8,307,000 | 17.4% |
1960 | 10,392,000 | 25.1% |
1970 | 12,663,000 | 21.9% |
1980 | 14,726,000 | 16.3% |
1990 | 17,169,000 | 16.6% |
2000 | 19,169,100 | 11.6% |
2009 | 21,828,704 | 13.6% |
अनुमानित 21.8 मिलियन(दस लाख)मा अधिकतर अस्ट्रेलियाइ उपनिवेश कालको स्थापितहरुको वंशज हुन र यूरोप को उत्तर-संघीय अप्रवासी हुन, र करीब जनसँख्याको ९०% यूरोपीय वंशजको छन। पीढ़ियों से, उपनिवेशकालीन स्थापितों र उत्तर संघीय अप्रवासियों का विशाल जनसंख्या ब्रिटिश आइस्ल्सबाट केवल यहाँ आई र अस्ट्रेलियाई जनता अहिले पनि मुख्यतः ब्रिटिश वा आयरिश एथिनिक उत्पतिको छन। २००६ मा अस्ट्रेलियाई गणना सबभन्दा धेरै जसमा अस्ट्रेलियाई वंशज(37.13%),[७४] फिर अंग्रेज(31.65%), आयरिश(9.08%), स्कॉटिश(7.56%), इटालियन(4.29%), जर्मन(4.09 %), चाइनीज(3.37%) र ग्रीक (1.84%) आउदछन। [७५]
अस्ट्रेलियाको जनसँख्या पहिलो विश्व युद्घ भन्दा चार गुणा बढेकोछ,[७६]
र महत्वाकांक्षी आप्रवासी कार्यक्रमको कारण पनि बढ्यो। दोश्रो विश्व युद्ध बाट 2000 तक, कुल जनसंख्या का करीब 5.9 मिलियन देशमा नया अप्रवासीको रुपमा बसे, यसको मतलब भयो की हर सात मध्ये दुई अस्ट्रेलियाई समुद्र पार पैदा भयो।[७७]अधिकतर अप्रवासी कुशल छन, [७८]तर अप्रवासी कोटामा परिवारको सदस्यहरु र रिफ्यूजी को लागी विभाग शामिल छ।[७८]२००१ मा 23.1% अस्ट्रेलियाइयो का पाँच बड़ा समूह समुद्र पार ब्रिटेन, न्यूजीलैण्ड, इटली, भियतनाम, र चीन मा जन्मीएका थिए।[७२] [७९] १९७३ मा अस्ट्रेलियाई श्वेत नीति को अन्तको साथ, बहुसंस्कृतिवाद नीतिको आधारमा जाति सौहार्दलाई प्रोत्साहन र बढ़ावा दिनको लागी थुप्रै सरकारी पहलों को स्थापित गरियो। [८०]
२००५-०६ मा मुख्यतः एशिया र ओसिनिया बाट 131,000 भन्दा ज्यादा अप्रवासी अस्ट्रेलिया आये.[८१]2006-07 का प्रवासी लक्ष्य 144,000 था.[८२]२००८-०९ को लागी कुल प्रवासी कोटा 300,000-यह द्वितीय विश्व युद्घको समय बनेको अप्रवासी विभागको निर्माण पछी सबभन्दा धेरै हो।[८३][८४]
स्वदेशी जनसंख्या-महाद्वीपीय आदिवासी र तोर्स स्ट्रेट द्वीपवासियों-को संख्या २००१ मा 410,003(कुल जनसंख्या का २.२%) गणना गरिएको थियो; जसमा १९७६ को गणनाबाट अभूतपूर्व बढोत्तरी भयो; जसमा सर्वदेशी जनसंख्या 115,953 गिनी गयी.[८५]टुलो संख्यामा स्वदेशी जनसंख्याको गणना नहीं हो सकी क्योंकि उनको स्वदेशी स्थिति फार्ममा दाखिल नहीं हुई थी,कारणहरुको समन्वय पछी,ABS ने 2001 का सही आँकडा लगभग 460,140 (कुल जनसंख्या का 2.4%) अनुमानित किया.[८६]स्वदेशी अस्ट्रेलियाईकारावास र बेरोजगारी, शिक्षा का निचा स्तर, र जीवन काल पुरुषों र महिलाओं का जो ११-१७ वर्ष विदेशीभन्दा कम छन, बट प्रभावित छ।[७२][८७][८८]कुछ सुदूर स्वदेशी वर्ग को "विफल राज्य" जस्तो अवस्थाबाट परिभाषित गरिएको छ।[८९][तथ्य वांछित]
विकसित देशहरुमा जुन एक कुरा समान छ, अस्ट्रेलियाको जनसंख्या बुढो जनसंख्याको तर्फ बढिरहेको छ जसबाट सेवानिवृत्ति र सेवा करने वालों की कम उम्र वाले धेरै छ। २००४ मा, सामान्य जनसंख्याको औसत उमेर ३८.८ वर्ष थियो।[९०]एक बड़ी संख्यामा अस्ट्रेलियाई(२००२-०३ की अवधिमा 759,849) [९१]अपनो देशदेखी बाहर रहे.
भाषा
राष्ट्रीय भाषा अंग्रेजी हो।[९२]अपनो खुदको विशेष उच्चारण गुण र शब्द संग्रह(जसमा केहीले अपनो लागी अंग्रेजीको बाटो खोजे) को साथ अस्ट्रेलियाई अंग्रेजी भाषाको एक मुख्य प्रकार हो, तर अमेरिकन या ब्रिटिश अंग्रेजीसंग आंतरिक बोली भिन्नतामा कम(छोटो क्षेत्रीय उच्चारण र शाब्दिक विविधतालाई छोडेर) हो। व्याकरण र वर्तनी मुख्यत: ब्रिटिश अंग्रेजीमा आधारित छ। 2001 को गणनाको अनुसार स्वदेशको करीब 80% जनसंख्या द्वारा सिर्फ अंग्रेजी भाषा बोलीन्छ। दूसरे सामान्य जो भाषा घरमा बोलिन्छ त्यो हो चिनिया(2.1%), इटालियन(1.9%), र ग्रीक(1.4%).पहलो र दोश्रो पीढ़ीको प्रवासियों का एक उल्लेखनीय अनुपात द्विभाषिक छ। यस्तो मानिन्छ कि पहिले यूरोपियन सम्पर्कको समय,अस्ट्रेलियाई प्राचीन भाषाहरु २०० देखी ३०० को बीच थियो। यसमा सिर्फ ७० को करीब ही बच पाए र त्यसमा 20 अब खतरा मा छ। एक स्वदेशी भाषा 50,000(0.25%) मानिसहरुको मुख्य भाषा अहिले पनि बनेको छ। अस्ट्रेलियासंग साथ एक चिन्ह भाषा छ जसलाई असलन को नामबाट जानिन्छ, जो करीब 6500 बहरे मनिसको मुख्य भाषा हो।
धर्म
अस्ट्रेलियाको कुनै राष्ट्रीय धर्म छैन। २००६ को गणनामा, ६४% अस्ट्रेलियाईलाई कुनै पनि मनुष्य जातिको ईसाई को रूपमा सूचीबद्ध गरिएको थियो। जसमा २६% रोमन कैथोलिक र १९% एंगलिकेन को रूपमा थिए। "धर्म रहित"(जसबाट मानवतावाद, अनीश्वरवाद, अज्ञेयवाद र बुद्धिवाद) कुल मिलाकर १९% र जो तिब्र गतीले बढेको समूह हो(२००६ र २००१ को गणनामा भएको विभिन्नताको सन्दर्भमा; र १२% जवाब दिएनन र न त अनुवादमा कुनै प्रतिक्रिया व्यक्त गरे)। अस्ट्रेलियामा दोश्रो ठुलो धर्म बौद्ध , त्यसपछी हिन्दू र इस्लाम धर्म हो। कुल मिलाकर 6% भन्दा कम अस्ट्रेलियाई इसाई धर्मको अलावाको पाईएको छ। [९३]सर्वेक्षणबाट पता लागेको छ कि विकसित देशहरुमा अस्ट्रेलिया कम धार्मिक राष्ट्र हो, साथ ही अस्ट्रेलियाइहरुले जीवनमा धर्मलाई कुनै महत्वपूर्ण भूमिकाको रूपमा व्याख्या गरिएको छैन। [९४][९५]जस्तो कि विभिन्न पश्चिमी देशहरुमा छ, यहाँ चर्चमा अराधना करने वाले सक्रिय भागीदार कम छन र कम भै रहेका छन, चर्चको कायहरुमा, [९६]२००४ को गणनाको अनुसार, उपस्थित जनसंख्या का करीब 7.5% यानि 1.5 मिलियन छ।[९७]
शिक्षा
पूरै अस्ट्रेलियामा स्कूल उपस्थिति अनिवार्य छ। अधिकांश अस्ट्रेलिया राज्यमा ५-६ वर्षको बच्चा ११1 वर्षको अनिवार्य सिक्षा प्राप्त गर्दछन; त्यसपछी दुई वर्ष अरु बढ्न सक्दछन(११ र १२ वर्ष), इसका साक्षरता दरमा सहयोग करीब 99% मानिएको छ। अन्तराष्ट्रीय विद्यार्थी मुल्यांकन कार्यक्रम, आर्थिक सह भागिता र विकास संगठन(OECD) को सहयोग द्वारा, अस्ट्रलियाई शिक्षालाई विश्वमा आँठ औं स्थान दिईएको छ, जो विशेषतापूर्वक ३० देशहरु OECD को औसत स्थानभन्दा धेरै छ।[९८]सरकारी अनुदानबाट अस्ट्रेलियाको ३८ विश्वविद्यालयहरुलाई समर्थन दिईन्छ, र जबकि थुप्रै नीजि विश्वविद्यालय पनि बानाइएको छ, जस मध्ये अधिकांशलाई सरकारी निधियन प्राप्त भयो। व्यावसायिक प्रशिक्षणको लागी एक राज्य आधारित व्यवस्था छ, जो महाविद्यालयभन्दा ज्यादा छन जसलाई टेफ संस्थान को नामबाट जानिन्छ र थुप्रै उद्योग नया उद्यमीहरुको लागी प्रशिक्षणको व्यबस्थापन गर्दछ। लगभग ५८% २५ देखी ६४ वर्षको अस्ट्रेलियाइहरुको साथ व्यावसायिक या तृतीय श्रेणीको प्रमाणपत्र छ,[७२] र OECD देशहरुमा 49% को स्नातक दरको साथ यसको स्थान सबभन्दा माथि है। तृतीय श्रेणीबाट शिक्षा लेने वाले स्थानीय र अंतराष्ट्रीय विद्यार्थियों का अनुपात OECD को देशहरुमा सबभन्दा धेरै अस्ट्रेलियाको छ।[९९] ढाँचा:Largest cities of Australia
संस्कृति
१७८८ देखी पछी अस्ट्रेलियाई संस्कृतिको प्राथमिक आधार एंग्लो सेल्टिक रहेको छ, यद्यपि देशको प्राकृतिक वातावरण र स्वदेशीबाट संस्कृतिहरुमा थुप्रै अस्ट्रेलियाई विशेषता बाहर निस्किएको छ। २० औं शताब्दीको मध्यदेखी अस्ट्रेलियाई संस्कृति, अमेरिका प्रख्यात संस्कृति(विशेषकर टेलिविज़न र सिनेमा), अस्ट्रेलियाको एशियाई छिमेकी र ठुलो मात्रामा अंग्रेजी भाषा न बोले जाने वाले देशहरुको अप्रवासीहरुबाट प्रभावित रहेको छ।
अस्ट्रेलियाई दृश्यकला की शुरुआत अपने स्वदेशी मानिसहरुको गुफाओं र वृक्षहरुको चित्रकलाबाट मानिएको छ। [१००]स्वदेशी अस्ट्रेलियाइयो की परंपरा मौखिक रूपबाट ज्यादा प्रसारित भयो र ड्रीमटाइम की कहानिलाई भन्ने अरु समारोहसंग जोडिएको छ। अस्ट्रेलियाई प्राचीन संगीत, नृत्य र कला बाट प्रभावित भयो। यूरोपियन अवस्थापनको समयबाट,[तथ्य वांछित] अस्ट्रेलियाई कला को विषय अस्ट्रेलियाई भूमि प्रदेशको चित्र, जो उदाहरणस्वरूप अल्बर्ट नमत्जीरा, अर्थर स्ट्रीटन र अरु हेडिलबर्ग स्कूल र अर्थर बोय्ड साथ जोडिएका कार्यहारुमा देख्न सकिन्छ। यस समय जो अस्ट्रेलियाई कलाकार आधुनिक अमेरिका र यूरोपियन कलाहरुसंग जोडिएको छ त्यसमा क्यूबिस्ट ग्रेस क्रोवली, सुर्रेलिस्ट जेम्स ग्लीसन, अमूर्त व्यंजक ब्रेट विटले र पॉप कलाकार मार्टिन शार्प शामिल छन। अस्ट्रेलियाको राष्ट्रीय चित्रशाला र विभिन्न अरु राज्य चित्रशालाहरु अस्ट्रेलियाई र विदेशी संकलनलाई सम्भालेर राखीएको छ। २० औं शताब्दीको प्रारम्भबाट लिएर अहिलेसम्मा अस्ट्रेलियाई आधुनिक कलाकार को लागी देशको भूमि प्रदेश का चित्र मुख्य प्रेरणास्रोत बनेको छ; यस कुराको स्तुति जीत कलाकारहरुको चित्रहरुमा हुदछ, उनीहरु हुन सिडनी नोलन, ग्रेस कोसिंगटन स्मिथ, फ्रेड विलियम्स, सिडनी लॉन्ग र क्लिफ्टन पघ.
अस्ट्रेलियाई प्रदर्शन कलाको केही कम्पनिहरु संघीय सरकारको अस्ट्रेलिया परिषद बाट आर्थिक सहायता पाउदछ। हरेक राज्यको प्रधान सहरमा एक स्वररचना वादक यंत्र छ र राष्ट्रीय ओपेरा कम्पनी, ओपेरा अस्ट्रेलिया, जो गायक जॉन सुथेरलैण्ड द्वारा निकला.निली मेल्बा उनकी विख्यात पूर्वीधिकारी थी.नाटक र नृत्य अस्ट्रेलियाई बैलेट र विमित्र राज्य नृत्य कम्पनिहरुद्वारा प्रदर्शित गरेन्छ। हरेक राज्य संग सार्वजनिक कोष प्राप्त रंगमंच कंपनी हो।
अस्ट्रेलियन सिनेमा उद्योग की शुरुआत अस्ट्रेलियाइ बुश रेंजर नेड केली की ७० - मिनटको चलचित्र द स्टोरी अफ द केली गैंग प्रदर्शनि साथ १९०६ मा शुरू भयो, जसलाई विश्वको पहिलो लामो चलचित्र मानिन्छ।[१०१]द न्यू वेव अफ अस्ट्रेलियन सिनेमा १९७० को दशकमा उत्तेजक र सफल फिल्मे लाइ, केही देशको आदिवासीहरुको भुत-काल का वर्णन गर्दछ, जस्तो पिकनिक ऐट हैगिंग राक र द लास्ट वेव। पछीको सफलमा मैड मैक्स र गालिपोली शामिल छ। हाल ही की सफलतामा शाइन , रैबिट-प्रूफ फेंस र हैप्पी फीट शामिल छ। अस्ट्रेलियाइ को विविध भूमि प्रदेश र शहर अरु थुप्रै चलचित्रको प्राथमिक स्थान रहेको छ, जस्तो- द मैट्रिक्स , पीटर पैन , सुपरमैन रीटर्न्स र फाइंडिंग नेमो के.हालको राम्ररी विख्यात अस्ट्रेलियाई अभिनेतामा जुडिथ अन्देरसों, एर्रोल फ़्लाइन, निकोले किडमन, हघ जक्क्मन, हेथ लेजर, गेओफ्फ्रे रश, रुस्सेल्ल क्रोवे, टोनी कोलेट्टे, नओमी वॉट्स र सिडनी रंगमंच कंपनी को संयुक्त निर्देशक- केट ब्लैनकेट शामिल छ।
अस्ट्रेलियाई साहित्य पनि भूमि प्रदेशबाट प्रभावित भएको छ, कई लेखकहरुको काम जस्तो बंजो पटेरसों, हेनरी लावसन, र डोरोथा मैकेलर अस्ट्रेलियाई झाड़ों को अनुभवहरो लागी। अस्ट्रेलियाई आदिवासियों का आचरण, जैसा कि शुरूआती साहित्यहरुमा दर्शाएको छ, वह आधुनिक अस्ट्रेलियाइहरुमा प्रशिध्द छ। उनीहरु मान्दछन कि यो समतावाद, मेटशीप र एन्टी-ओथोरीटेनिस्म को बढ़ाउदछ।[तथ्य वांछित] १९७३ मा पेट्रिक वाईट को नोबल पुरष्कार बाट सम्मानित गरिएको थियो, यस्तो गर्ने उनी एकमात्र अस्ट्रेलियाई थिए। कोलीन मैक्कुलोफ़, डेविड विलियम्सन, र डेविड मुलोफ़ पनि प्रसिद्ध लेखक हुन।
अस्ट्रेलिया संग दुई सार्वजनिक प्रसारणकर्ता(द अस्ट्रेलियन ब्रोडकास्टिंग निगम र बहुसांस्कृतिक विशेष प्रसारण सेवा), तीन वाणिज्यिक टेलीविजन नेटवर्क, कई पे-टीवी सेवाहरु, र विभिन्न सार्वजनिक, लाभ राहित टेलीविजन र रेडियो केंद्र छ। हरेक प्रमुख सहरमा दैनिक पत्रिका, र दुई राष्ट्रीय दैनिक अखबारहरु, द अस्ट्रेलियन र द अस्ट्रेलियन फैनैन्शियल रिव्यू छन। २००८ मा रिपोर्ट्स विदाउट बॉर्डर्स को अनुसार, अस्ट्रेलियाको मुक्त प्रेस द्वारा दिए गए, १७३ देशहरुको स्थानमा २५ औं छ, न्यूजीलैण्डलाई (७ औं) र (२३ औं) को पछाडी तर अमेरिका(४८ औं) भन्दा अगाडी। पदचिन्हमा तल भएको प्रमुख कारण हो अस्ट्रेलियामा व्याव्सायिक मीडियालाई सिमित विभेद,[१०२] साथमा, अधिकांश अस्ट्रेलियन प्रिंट मीडिया निउज कार्पोरेशन र जॉन फेयरफेक्स होल्डिंग्स को नियंत्रण अधीन छ।
अस्ट्रेलिया खेल क्रियाकलापहरु मा १५ वर्ष माथिका करीब 24% अस्ट्रेलियाइ नियमित रूपबाट भाग लिदछन।[७२]अस्ट्रेलियाको थुप्रै मजबूत अंतर्राष्ट्रीय टीमहरु क्रिकेट, फिल्ड हॉकी, नेट बॉल, रग्बी लीग, रग्बी यूनियन मा छ र यसले साइक्लिंग, रोइंग र पौडीमा राम्रो प्रदर्शन गर्दछन। अस्ट्रेलियामा केही ठुला सफल खिलाडी छन पौडी डाउन फ्रेजर, मर्रे रोस र लेन थोर्प, स्प्रिंटर बेट्टी कथब्र्ट, टेनिस खिलाडी रोड लेवर र मेर्ग्रेट कोर्ट र क्रिकेटर डोनाल्ड ब्रेडमैन। राष्ट्रीय स्तरमा दोश्रो मशहूर खेल हो अस्ट्रेलियन टूल्स फूटबाल, घुड़दौड़, सर्फ़िंग, फूटबाल(सोकर) र मोटर दौड़.अस्ट्रेलिया ने आधुनिक दौरको सबै समर ओलम्पिक खेलो र सबै राष्ट्रमंडल खेल मा भाग लिएको छ। अस्ट्रेलियाले १९५६ मा मेलबर्न समर ओलंपिक र २००० मा सिडनी समर ओलंपिक को आयोजना गर्यो र २००० मा पदक पाउने शीर्ष छ: मा शामिल रहां.[१०३]अस्ट्रेलिया ने साथ ही 1938, 1962, 1982, र 2006 राष्ट्रमंडल खेलो को पनि आयोजना गरिसकेको छ। अर्को महत्वपूर्ण श्रंखला जो अस्ट्रेलियामा भएको छ त्यसमा ग्रैंड स्लैम अस्ट्रेलियन ओपेन टेनिस टूर्नामेंट, अंतराष्ट्रीय क्रिकेट मैचे, र फार्मूला वन अस्ट्रेलियन ग्रैंड प्रिक्स शामिल छ। उच्च स्थान प्राप्त टेलीविजन कार्यक्रममा खेल प्रसारण जस्तो समर ओलंपिक गेम्स, स्टेट्स अफ आरिजिन र राष्ट्रीय रग्बी लीग र अस्ट्रेलियन फूटबाल लीग को भव्य फाइनल शामिल छ।[१०४]
अंतराष्ट्रीय सूचि
ढाँचा:International rankings of Australia
यो पनि हेर्नुहोस
नोट्स(टिप्पणी)
- ^ अस्ट्रेलियाको अपनो एक शाही राष्ट्रगान हो, "गड सेव दा क़ुइन (या किंग) (God save the Queen(or king))", जसलाई शाही परिवार को उपस्तिथिमा चलाईन्छ, र अर्को मौकामा अस्ट्रेलियामा हुदछ। अर्को मौकामा अस्ट्रेलियाको राष्ट्रगान "अडवांस अस्ट्रेलिया फेयर (Advance Australia Fair)" बजाईन्छ।[१०५]
- ^ अंग्रेजी को कानूनी दर्जा प्राप्त छैन।[९२]
- ^ इन तीन समय क्षेत्रहरुमा सुक्ष्म अन्तर छ, अस्ट्रेलियामा समय हेर्नुहोस।
- ^ अस्ट्रेलिया अपने महाद्वीपको दक्षिणी जालीम भाग को दक्षिणी महासागर को रूपमा पारिभाषित गर्दछन, ना कि भारतीय महासागर, जैसा की अंतराष्ट्रीय जल्माप चित्रण संगठन(IHO) द्वारा पारिभाषित गरिएको छ। २००० मा, IHO सदस्य देशो का एक मत, 'दक्षिणी महासागर' शब्द को परिभाषित किया कि यह अन्टार्टिका र 60 डिग्री दक्षिणी अन्क्षाशाको बीचको जलमा सिर्फ लागू गरिनेछ।
- ^ ओस (Oss) को रूपमा, द अक्सफोर्ड इंग्लिश डिक्सनरी मा यो पहिलो पटक १९०८ मा उल्लेख गरियो।
- ^ फ्रैंक बौम को उपन्यास द वंडरफूल विजार्ड अफ ओजी (१९००) मा आधारित चलचित्र द विजार्ड अफ ओजी (१९३९) मा ओजी को कल्पित भूमि को प्राय: अप्रत्याशित संधर्बको रूपमा प्राय: लिईएको छ ।[१०६]अस्ट्रेलियाइयो "अस्ट्रेलियाइ को ओजी लैण्ड" को रूपमा छवि ग्या छैन, र यसमा धेरै गहिरो समर्पण भावः निहित छ।[१०७]१९३९ को चलचित्रद्वारा oz का अक्षर विन्यांस प्रभावित मानिन्छ, जबकि उच्चारण हमेशा /z/ को साथ हुन्छ, जस्तो छ असी(Aussie) को साथ, कहिले काही लिखित ओजी (Ozzie) .[१०८]बज लुह्र्मन को चलचित्र अस्ट्रेलिया (२००८) मा द विजार्ड अफ ओजी को संदर्भ को ही दुबारा संदर्भित किया,जोअस्ट्रेलिया की युद्घ समयको हलचलहरुको ठीक पहिले प्रकट भएको थियो। एक समीक्षक ने लिखा, "आप लुह्र्मन की बहादुरीमा अपनो सहमति दिन सक्नुहुन्छ बावजूद यसको की, द विजार्ड अफ ओजी का, ओजी भूमि एक चमत्कारी ठाउ इन्द्रधनुषको पार, अस्ट्रेलियामा पुनः प्रस्तुत भएको छ".[१०९]कुछ आलोचकों ने यह अनुमान लगाया कि,ओज भूमि को नामकरणमा , बौम 'अस्ट्रेलिया' बाट प्रेरित थिए ,ओज्मा अफ ओज मा डोर्थी समुद्रमा आएको तूफानको परिणाम स्वरुप ओज फिर्ता जान्छ, जबकि उनी र उनको काका हेनरी समुन्द्री जहाजद्वारा अस्ट्रेलिया यात्रा गरिरहेका छन। इसलिए, अस्ट्रेलिया की तरह, ओज कैलिफोर्नियाको पश्चिमको तर्फ थुप्रैमा छ। अस्ट्रेलियाको सरह ओजी एक द्वीप महाद्वीप हो। अस्ट्रेलियाको सरह, ओजमा महान सीमामा आवासीय क्षेत्र बसेको छ। कसैले यस्तो पनि सोच्न सक्छ की बामले ओजीलाई अस्ट्रेलिया बनाईदियो वा महान अस्ट्रेलियाई मरुस्थलको केंद्रमा एक चमत्कारी भूमि.[११०]
- ^ "ओकर, n 2 अस्ट्र्ल स्लैंग ....एक खुरदरा, अउपजाऊ, या अग्रसित भूरा अस्ट्रेलियाइ आदमी;(विशेषतः रुढिवादी)"(SOED)
संदर्भ
- ↑ "CIA World Factbook: Australia", ९ अप्रिल २००९, अन्तिम पहुँच २००९-०४-२०।
- ↑ "Demonyms - Names of Nationalities", about.com, अन्तिम पहुँच २००८-०७-२३।
- ↑ "Demonyms, or what do you call a person from ...", The Geography Site, अन्तिम पहुँच २००८-०७-२५।
- ↑ "Population clock", Australian Bureau of Statistics, अन्तिम पहुँच ८ जुन २००९।
- ↑ ढाँचा:Census 2006 AUS
- ↑ ६.० ६.१ ६.२ ६.३ "Australia", International Monetary Fund, अन्तिम पहुँच २००९-०४-२२।
- ↑ "Australia in Brief: The island continent", Department of Foreign Affairs and Trade, अन्तिम पहुँच २००९-०५-२९।
- ↑ फर्स्ट ऑस्ट्रेलियंस वृत्तचित्र (प्रकरण 1), स्पेशल ब्राडकास्टिंग सर्विस, अस्ट्रेलिया, 2008.
- ↑ बोथ ऑस्ट्रेलियंस एबोरिजिंस एंड यूरोपियन्स रूटेड इन अफ्रीका - 50,000 साल पहिले.
- ↑ मैक्नाईट, सीसी (1976). द वोयाज टू मारेज: मैकासन ट्रेपैन्जर्स यिनी नर्दर्न अस्ट्रेलिया मेलबोर्न यूनिभर्सिटी प्रेस.
- ↑ "Australia: World Audit Democracy Profile", WorldAudit.org, अन्तिम पहुँच २००८-०१-०५।
- ↑ पर्चास, वोल. आइवी, पीपी. 1422-32, 1625. यह मूल स्पेनिश अस्ट्रिअलिया को रूपांतर प्रतीत हुदछ [यस प्रकारबाट] .http://www.hispanicfiesta.com.au/pics/pdf_mag_2004/42.PDF लाइब्रेरी अफ कांग्रेसको एक प्रतिलिपिको अनलाइनमा पढ्न सकिन्छ। http:// memory.loc.gov/service/rbc/rbdk/d0404/02951422.jpg.
- ↑ सिडनी जे बेकर, द अस्ट्रेलियन लैंग्वेज , द्वितीय संस्करण, 1966.
- ↑ Ferguson, John Alexander (१९७५), Bibliography of Australia: 1784-1830 1 (reprint संस्करण), National Library Australia, पृ: ७७, आइएसबिएन 0642990441।
- ↑ Estensen, Miriam (२००२), The Life of Matthew Flinders, Allen & Unwin, पृ: ३५४, आइएसबिएन 1-74114 152 4।
- ↑ Flinder, Matthew (१८१४), A Voyage to Terra Australis।
- ↑ J. J. Bennett, सम्पादक (१८६६–६८), "General remarks, geographical and systematical, on the botany of Terra Australis", The Miscellaneous Botanical Works of Robert Brown, Esq., D.C.L., F.R.S. 2, पृ: 1–89।
- ↑ Mabberley, David (१९८५), Jupiter botanicus: Robert Brown of the British Museum, British Museum (Natural History), आइएसबिएन 3-7682-1408-7।
- ↑ इसटेनसेन पी. 450.
- ↑ वीकेंड अस्ट्रेलियंस, 30-31 दिसंबर 2000, पी. 16
- ↑ अस्ट्रेलियंस प्रोनन्सिएसन:मैक्वेरी डिक्शनरी, फोर्थ एडिसन (2005). मेलबोर्न, द मैक्वेरी लाइब्रेरी प्रेस पीटीवाई लिमिटेड. ISBN 1-876429-14-3.
- ↑ गिलेस्पी, आर. (2002) डेटिंग द फर्स्ट अस्ट्रेलियंस. रेडियोकार्बन 44:455-72; "Dating the First Australians", Ingenta, अन्तिम पहुँच २००८-०३-१८।
- ↑ कोंविक्ट रिकॉर्ड्स पब्लिक रिकॉर्ड अफ विक्टोरिया; स्टेट रिकॉर्ड्स अफिस अफ वेस्टर्न अस्ट्रेलिया.
- ↑ अस्ट्रेलियन ब्यूरो अफ स्टेटीस्टिक 1998 स्पेशल आर्टिकल--द स्टेट अफ न्यू साउथ वेल्स.
- ↑ स्मिथ, एल. (1980), द एबोरिजिनल पोपुलेशन अफ अस्ट्रेलिया, आस्ट्रेलियन नेशनल यूनिभर्सिटी प्रेस, कैनबरा.
- ↑ स्मालपोक्स थ्रू हिस्ट्री.
- ↑ Tatz, Colin (१९९९), "Genocide in Australia", AIATSIS Research Discussion Papers No 8, Australian Institute of Aboriginal and Torres Strait Islander Studies, मूलबाट २००५-०८-०८-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २००७-०९-१३।
- ↑ बैन अटवुड, टेलिंग द ट्रुथ अबाउट हिस्ट्री . (2005) अनलाइन संस्करण.
- ↑ कीथ विंशल, (2001). द फैब्रिकेसन अफ एबोरिजिनल हिस्ट्री , द न्यू क्राइटेरियन वोल. 20, संख्या 1, 20 सितम्बर.बैन अटवुड, द ट्रुथ अबाउट एबोरिजिनल हिस्ट्री (2005) पी. 2.
- ↑ स्टुअर्ट मैकिनटायर, द अक्सफोर्ड हिस्ट्री अफ अस्ट्रेलिया: वोल 4 (1986), पी. 142; सी. बीन एड. (1941). वोल्यूम 1 - द स्टोरी अफ एन्जैक: द फर्स्ट फेज़, फर्स्ट वर्ल्ड वार ओफिसिअल हिस्ट्रीज, ग्यारहवां संस्करण.
- ↑ "First World War 1914 – 1918", Australian War Memorial, अन्तिम पहुँच २००६-१२-०५।
- ↑ मैकिनटायर, 151-3; लिज़ रीड, बिग्गर दैन गल्लिपोली: हिस्ट्री, एंड मेमोरी इन अस्ट्रेलिया (2004) पी. 5 अनलाइन.
- ↑ हांक नेल्सन, "गल्लिपोली, कोकोडा एंड द मेकिंग अफ नेशनल आईडेनटीटी", जर्नल अफ अस्ट्रेलियन स्टडीज , (1997) वी. 53#1 पीपी. 148-160 अनलाइन संस्करण.
- ↑ अस्ट्रेलिया एक्ट टेक्स्ट.
- ↑ पर्लियामेंटरी लाइब्रेरी (1997). द रिजर्व पवर्स अफ द गवर्नर-जनरल.
- ↑ Evans, Tim (२००६), "Compulsory Voting in Australia", Australian Electoral Commission, पृ: p. 4, अन्तिम पहुँच २००९-०६-२१।
- ↑ "What happens if I do not vote?", Voting Australia - Frequently Asked Questions, Australian Electoral Commission, अन्तिम पहुँच २००८-०१-०८।
- ↑ "www.ag.gov.au Administrator of Norfolk Island", Australian Government Attorney-General's Department, अन्तिम पहुँच २००९-०७-२१।
- ↑ जापान-अस्ट्रेलिया संबंध, www.mofa.go.jp.
- ↑ अस्ट्रेलियाई सरकार. (2005).बजट 2005-2006.
- ↑ वैश्विक विकास का केंद्र.विकास सूचकांकको प्रति वचनबद्धता: अस्ट्रेलिया, www.cgdev.org. 5 जनवरी 2008 को लिया गया.
- ↑ "Section 3: Management and Accountability (Chapter 4: People Management)" (PDF), Defence Annual Report 2007-08, Department of Defence, अन्तिम पहुँच २००९-०१-३१। (पीपी. 99-100).
- ↑ अस्ट्रेलियाई रक्षा विभाग (2006)."पोर्टफोलियो बजट स्टेटमेंट्स 2006-07." पी.19.
- ↑ एवरिन्घम, सारा. अस्ट्रेलिया शांति सूचकांक (२००८) को अनुसार २७ औं स्थानमा छ, www.abc.net.au 23 जनवरी 2008 को प्राप्त.
- ↑ Khosa, Raspal (२००४), Australian Defence Almanac 2004–05, Canberra: Australian Strategic Policy Institute, पृ: ४।
- ↑ "Australia's Size Compared", Geoscience Australia, अन्तिम पहुँच २००७-०५-१९।
- ↑ "State of the Environment 2006", Department of the Environment and Water Resources, अन्तिम पहुँच २००७-०५-१९।
- ↑ UNEP World Conservation Monitoring Centre (१९८०), "Protected Areas and World Heritage - Great Barrier Reef World Heritage Area", Department of the Environment and Heritage, अन्तिम पहुँच २००७-०५-१९।
- ↑ "Mount Augustus", The Sydney Morning Herald, अन्तिम पहुँच २००७-०५-१९।
- ↑ नो मोर ड्रोट: यह एक "पर्मानेंट ड्राई" हो; अस्ट्रेलियास एपिक ड्रोट: स्थिति गंभीर छ |
- ↑ "About Biodiversity", Department of the Environment and Heritage, मूलबाट २००७-०२-०५-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २००७-०९-१८।
- ↑ लैम्बरटिनी, कटिबंधों मा एक प्रकृतिवादीको गाइड, अंश www.press.uchicago.edu
- ↑ "2005 Environmental Sustainability Index (p. 112)" (PDF), Yale University, अन्तिम पहुँच २००७-०५-२०।
- ↑ "स्नेक बाईट", अस्ट्रेलियाई जहर संग्रह.
- ↑ सेवोलैनेन, पी. एट अल. 2004.माईटोकोंड्रीयल डीएनए को अध्ययनबाट प्राप्त, एक प्रकारको अस्ट्रेलियाई कुकुरको उत्पत्तिको एक विस्तृत चित्र. नेशनल अकेडमी अफ साइंसेस अफ द यूनाईटेड स्टेट्स अफ अमेरिकाको कार्यवाही. 101:12387-12390 PMID
- ↑ ह्युमंस टु ब्लेम फॉर एक्सटीन्क्सन अफ अस्ट्रेलियास मेगाफौना.द यूनिभर्सिटी अफ मेलबोर्न.
- ↑ "Additional Thylacine Topics: Persecution", The Thylacine Museum, २००६, अन्तिम पहुँच २७ नोभेम्बर २००६।
|dateformat=
प्यारामिटर ग्रहण गरेन (सहायता); "National Threatened Species Day", Department of the Environment and Heritage, Australian Government, २००६, अन्तिम पहुँच २१ नोभेम्बर २००६।|dateformat=
प्यारामिटर ग्रहण गरेन (सहायता) - ↑ वायुमंडल: प्रमुख मुद्दा: जलवायु परिवर्तन, अस्ट्रेलियन स्टेट अफ द एन्वायरन्मेंट कमिटी, 2006.
- ↑ एएनयू पॉल फाइंड्स 'इट्स द इनवायरनमेंट, स्टूपिड', www.anu.edu.au 8 जनवरी 2008 को लिया गया.
- ↑ अस्ट्रेलिया 2020 तक 15% कार्बन कटौती का लक्ष्य राख्दछ, २०१० कार्बन मार्केटको घोषणा, www.greencarcongress.com. 8 जनवरी 2008 को लिया गया.
- ↑ "Regional Rainfall Trends", Bom.gov.au, अन्तिम पहुँच २००९-०७-०८।
- ↑ अस्ट्रेलिया का जल बचाव, बीबीसी न्यूज़, 23 अप्रैल 2008.
- ↑ मेलबॉर्न 'दुनिया का शीर्ष शहर' (2004), द एज. 31 जनवरी 2009 को पुनः प्राप्त
- ↑ "लिवेबिलिटी रैंकिंग:अर्बन इडिल्स.
- ↑ ६५.० ६५.१ डाउनवंडर द इकोनोमिस्ट, 29 मार्च 2007.
- ↑ अस्ट्रेलिया २००९ को मंदीमा अस्थिर दिखाई दिया, इंटरनेशनल हेराल्ड ट्रिब्यून, 19 जनवरी 2009.
- ↑ अस्ट्रेलिया इन रिसेसन: आईएमएफ, द अस्ट्रेलियन, 31 जनवरी 2009.
- ↑ मैक्फार्लेन, आई. जे. (1998).बीस औं शताब्दीको अंतिम तिन माहिनाको अस्ट्रेलियाई मौद्रिक नीति. रिजर्व बैंक अफ अस्ट्रेलिया बुलेटिन , अक्टूबर.
- ↑ परहम, डी. (2002).अस्ट्रेलियाको उत्पादकता र जीवन स्तरको वृद्धिमा सूक्ष्म अर्थनैतिक सुधार र पुनरुद्धार.कांफ्रेंस अफ एकोनोमिस्ट्स, एडिलेड, 1 अक्टूबर.
- ↑ अस्ट्रेलियन ब्यूरो अफ स्टेटिस्टिक्स.लेबर फोर्स अस्ट्रेलिया. Cat#6202.0.
- ↑ डिपार्टमेंट अफ फोरेन एंड ट्रेड (2003).एड्वान्सिंग द नैशनल इंटरेस्ट , परिशिष्ट 1.
- ↑ ७२.० ७२.१ ७२.२ ७२.३ ७२.४ अस्ट्रेलियन ब्यूरो अफ स्टेटिस्टिक्स.यर बुक अस्ट्रेलिया 2005.
- ↑ "AUSTRALIA: population growth of the whole country", populstat.info, अन्तिम पहुँच २००८-०७-२२। १९ औं शताब्दीको आकडामा स्वदेशी जनसंख्या शामिल छैन
- ↑ अस्ट्रेलियन ब्यूरो अफ स्टेटिस्टिक्सले घोषित गरेको छ कि धेरै जसो जो अपने पूर्वजों को "अस्ट्रेलियाई" को सूचीमा राख्दछन उनीहरु एंग्लो-केल्टिक समूहको अंग हुन।http://www.abs.gov.au/Ausstats/abs@ .nsf/94713ad445ff1425ca25682000192af2/ 49f609c83cf34d69ca2569de0025c182!OpenDocument
- ↑ "20680-Ancestry by Country of Birth of Parents - Time Series Statistics (2001, 2006 Census Years) - Australia", Australian Bureau of Statistics, २७ जुन २००७, अन्तिम पहुँच २००८-१२-३०।
- ↑ "3105.0.65.001—Australian Historical Population Statistics, 2006" (XLS), Australian Bureau of Statistics, २३ मे २००६, अन्तिम पहुँच २००७-०९-१८, "Australian population: (1919) 5,080,912; (2006) 20,209,993"
- ↑ "Background note: Australia", US Department of State, अन्तिम पहुँच २००७-०५-१९।
- ↑ ७८.० ७८.१ अस्ट्रेलियाई आप्रवासन तथ्य फलक.
- ↑ अस्ट्रेलियाई जनसंख्या: जातीय मूल.
- ↑ "The Evolution of Australia's Multicultural Policy", Department of Immigration and Multicultural and Indigenous Affairs, २००५, मूलबाट २००६-०२-१९-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २००७-०९-१८।
- ↑ उपनिवेशिक संख्या का अभ्युदय.
- ↑ वर्ष, जन्म का देश, को आधारमा विदेशमा जन्मीं जनसँख्या का आगमन; अस्ट्रेलियन इमिग्रेसन फैक्ट शीट 20.प्रवासन कार्यक्रम योजना स्तर.
- ↑ आप्रवासन प्रवेशमा ३००,००० को उन्नति, 11/06/2008.
- ↑ 300,000 कुशल श्रमिकहरुको जरूरत - इवांस.
- ↑ "1301.0 - Year Book Australia, 2004", Australian Bureau of Statistics, २७ फेब्रुअरी २००४, अन्तिम पहुँच २४ अप्रिल २००९।
- ↑ "4705.0 - Population Distribution, Indigenous Australians, 2001", Australian Bureau of Statistics, २६ जुन २००२, अन्तिम पहुँच २४ अप्रिल २००९।
- ↑ Stephen Lunn (२६ नोभेम्बर २००८), "Life gap figures not black and white", The Australian, अन्तिम पहुँच २४ अप्रिल २००९।
- ↑ Joel Gibson (१० अप्रिल २००९), "Indigenous health gap closes by five years", The Sydney Morning Herald, अन्तिम पहुँच २४ अप्रिल २००९।
- ↑ Michelle Grattan (८ डिसेम्बर २००६), "Australia hides a 'failed state'", The Age, अन्तिम पहुँच १७ अक्टोबर २००८।
"Extract: Dear Mr Rudd", Safecom, अन्तिम पहुँच २००८-१०-१७। (तीसरा अंतिम अनुच्छेद). - ↑ पार्लियामेन्ट अफ अस्ट्रेलिया, पार्लियामेन्टरी लाइब्रेरी (2005).अस्ट्रेलिया का ढलता कार्यबल.
- ↑ पार्लियामेन्ट अफ अस्ट्रेलिया, सीनेट (2005).अस्ट्रेलियाई प्रवासियों की जांच.
- ↑ ९२.० ९२.१ "Pluralist Nations: Pluralist Language Policies?", 1995 Global Cultural Diversity Conference Proceedings, Sydney, Department of Immigration and Citizenship, अन्तिम पहुँच २००९-०१-११। "अंग्रेजीको कानूनन कुनै स्थान छैन परन्तु यह साधारण भाषाको रूपमा इतना आरोपित भयो कि वास्तवमा यह आधिकारिक भाषाको साथ-साथ राष्ट्रीय भाषाको रूपमा उपयोग भै रहेको छ |"
- ↑ "Cultural Diversity", 1301.0 - Year Book Australia, 2008, Australian Bureau of Statistics, ७ फेब्रुअरी २००८, अन्तिम पहुँच २००९-०१-२३। (पैराग्राफ़ शीर्षक देखो "धर्म").
- ↑ मॉरिस, लिंडी. गोड इस ओके, इट इस जस्ट रिलिजन बिट वी डोंट लाइक (2008), सिडनी मार्निंग हेराल्ड. 5 जनवरी 2008 को लिया गया.
- ↑ शिक्षाविदहरुको विचारबाट धर्मसंग सम्बंधित जनगणना त्रुटिपूर्ण हो किनकी जनगणना "को धार्मिक आस्था वाले पहचान को नाप्नको लागी योजनावद्ध गरिएको छ - न कि स्वंय आस्था वा इसकी अनुपस्थिति को" . एकाधिक स्वतंत्र सर्वेक्षण मोनाश विश्वविद्यालय, अस्ट्रेलियाई कैथोलिक विश्वविद्यालय र ईसाई रिसर्च एसोसिएशन द्वारा किया गया जो इससे तर्कयुक्त छ कि जनगणनामा सूचित 19% की तुलनामा 52% व्यस्क अस्ट्रेलियाइहरुको कुनै धर्म छैन |स्रोत: द एड्वरटाईज़र अप्रैल 11, 2009 "व्हाई एडिलेड इज़ द सेंटर अफ एथिस्म" पीपी.10-12.
- ↑ राष्ट्रीय चर्च जीवन सर्वेक्षण: चर्च-अगाडी पतन भैइ रहेको छ, www.ad2000.com.au. 5 जनवरी 2008 को लिया गया.
- ↑ एनसीएलएस चर्च उपस्थितिको नवीनतम अनुमान प्रकाशित गर्दछ, राष्ट्रीय चर्च जीवन सर्वेक्षण, मीडिया रिलीज, 28 फरवरी 2004.
- ↑ OECD 42/8/39700724.
- ↑ एजूकेशन एट ग्लांस 2005 बाइ ओएसीडी: परसेंटेज अफ फॉरेन स्टूडेंट्स इन टर्शियरी एजूकेशन.
- ↑ वेल्श, डेविड. "एबोरिजिनल फाइन आर्ट्स गैलरी", aaia.com.au. 2 नवंबर, 2008 को लिया गया.
- ↑ Jo Chichester (२००७), "Return of the Kelly Gang", The UNESCO Courier, UNESCO, अन्तिम पहुँच २००९-०२-०१।
- ↑ बार, ट्रेवर. "मीडिया ओनरशिप इन अस्ट्रेलिया", australianpolitics.com. २ जनवरी २००८ मा लिईएको।
- ↑ एबीएस पदक मिलान: अस्ट्रेलिया तेश्रो स्थानमा, अस्ट्रेलियाई सांख्यिकी ब्यूरो. 25 जनवरी 2008 को लिया गया.
- ↑ "अस्ट्रेलियाई चलचित्र आयोग। अस्ट्रेलियाई के देखी रहेका छन? " फ्री टू एयर, 1999-2004 TV.
- ↑ इट्स एन ओनर - सिम्बल्स - अस्ट्रेलियन नेशनल एंथेम एंड DFAT - "द अस्ट्रेलियन नेशनल एंथेम"; "National Symbols", Parliamentary Handbook of the Commonwealth of Australia (29th संस्करण), २००२ (updated २००५), अन्तिम पहुँच २००७-०६-०७।
- ↑ जैकबसन, एच., इन द लैंड अफ ओज , पेंगुइन, 1988, ISBN 0-14-010966-8.
- ↑ द अमेरिकाना एनुअल: 1988 , अमेरिकाना कारपोरेशन, वोल. 13, 1989, पी.66, ISBN 0-7172-0220-8.
- ↑ पैट्रिज़, इ., एट एल., द न्यू पैट्रिज़ डिक्शनरी अफ स्लैंग एंड अन्कोंवेंशनल इंग्लिश , टायलर & फ्रैन्सिस, 2006, ISBN 0-415-25938-X, 1431.
- ↑ "'अस्ट्रेलिया' टू बिग टु बी कोंट्रोल्ड" ,द साल्ट लेक ट्राईब्युन .
- ↑ एल्जियो, जे, "अस्ट्रेलिया एज द लैंड अफ ओज", अमेरिकन स्पीच , वोल.65, संख्या 1, 1990, पीपी.86-89.
ग्रन्थसूची
- डेनून, डोनाल्ड, एट एल. (2000).ए हिस्ट्री अफ अस्ट्रेलिया, न्यू जीलैंड, एंड द पैसिफिक. अक्सफोर्ड : ब्लैकवेल.ISBN 0-631-17962-3.
- हग्स, रॉबर्ट (1986). द फैटल शोर: द एपिक अफ अस्ट्रेलियास फाउन्डिंग. नोफ.ISBN 0-394-50668-5.
- मैकइनटायर, स्टुअर्ट (2000). ए कोंसाइज हिस्ट्री अफ अस्ट्रेलिया .कैंब्रिज, ब्रिटेन: कैम्ब्रिज यूनिभर्सिटी प्रेस. ISBN 0-521-62359-6.
- पावेल जेएम (1988). एन हिस्टोरिकल जिओग्राफी अफ मॉडर्न अस्ट्रेलिया: द रेस्टिव फ्रिंज . कैम्ब्रिज. यू.के.: कैम्ब्रिज यूनिभर्सिटी प्रेस.ISBN 0-521-25619-4.
- रोबिनसन जीएम, लौफ्रान आरजे, र ट्रैनटर पीजे (2000) अस्ट्रेलिया एन्ड न्यूजीलैंड: इकोनोमी, सोसाइटी एंड इन्वायरनमेंट .लंदन: अर्नोल्ड, NY: OUP; 0-340-72033-6 paper 0-340-72032-8 hard).
बाह्य सूत्र
ढाँचा:Spoken Wikipedia-2 विकिमिडिया मानचित्रावलीमा Australia
- विदेश मामिला र व्यापारको विभाग बाट अस्ट्रेलियाको बारेमा
- अस्ट्रेलिया प्रवेश प्वाइंट को सरकार (संघीय, राज्य र क्षेत्र)
- अस्ट्रेलियन गभर्नमेंट एंट्री पोर्टल
- पार्लियामेन्ट अफ अस्ट्रेलिया: हू इज हू (राज्यको प्रमुख शामिल छन)
- अस्ट्रेलिया को संसद: मंत्रालय सूची
- अस्ट्रेलियाई तथ्याङ् ब्यूरो
- सामुदायिक संगठनहरु को पोर्टल
- सांस्कृतिक संस्थाहरु
- अस्ट्रेलियाई पर्यटन
- Australia बारे सिआइए विश्व तथ्यपुस्तक जानकारी
- अस्ट्रेलिया एट UCB लाइब्रेरीज गोवपब्स
- अष्ट्रेलिया कर्लीमा
- असत्यापित तथ्यहरु वाला लेख
- असत्यापित तथ्यहरु वाला लेख June 2009
- ढाँचा मा अमान्य तिथि को प्यारामिटर वाला लेख
- असत्यापित तथ्यहरु वाला लेख April 2009
- असत्यापित तथ्यहरु वाला लेख January 2009
- अस्ट्रेलिया
- अंग्रेजी बोलिने देश र प्रदेश
- राष्ट्रमंडल राष्ट्रहरुको सदस्य
- संवैधानिक साम्राज्य
- संघीय देशहरु
- G20 राष्ट्रों
- पूर्व ब्रिटिश उपनिवेश
- १९०१ मा स्थापित राज्य र क्षेत्र
- स्वतंत्र लोकतंत्रहरु
- महाद्वीपहरु