बुधग्रह

Mercury ☿

MESSENGER false color image of Mercury
विवरण
उच्चारण	/ˈmɜːrkjəri/
विशेषण	Mercurian, Mercurial
कक्षपथको विशेषताहरू
युग J2000
अपसूर	69,816,900 km 0.466 697 AU
अनुसूर	46,001,200 km 0.307 499 AU
अर्ध-मुख्य अक्ष	57,909,100 km 0.387 098 AU
विलक्षणता	0.205 630
कक्षीय अवधि	87.969 1 d (0.240 846 a) 0.5 Mercury solar day
युटिकाला	115.88 d
औसत कक्षीय गति	47.87 km/s
औसत गति	174.796°
झुकाव	7.005° to Ecliptic 3.38° to Sun’s equator 6.34° to Invariable plane
उदविन्दुरको देशान्तर	48.331°
अनुसूरको सिद्धान्त	29.124°
उपग्रहहरू	None
भौतिक विशेषताहरू
औसत व्यास	2,439.7 ± 1.0 km 0.3829 Earths
समरुपताको	0
सतहको क्षेत्रफल	7.48×१०७ km2 0.147 Earths
आयतन	6.083×१०१० km3 0.056 Earths
द्रव्यमान	3.3022×१०२३ kg 0.055 Earths
औसत घनत्व	5.427 g/cm3
भूमध्यरेखीय सतहको गुरुत्वाकर्षण	3.7 m/s2 0.38 g
रिहाइ वेग	4.25 km/s
नाक्षचित्र घृर्णनकाल	58.646 day 1407.5 h
भूमध्यरेखीय आञ्चलिक घृर्णन वेग	१०.८९२ किमी/घंटा (३.०२६ मी/सेक)
अक्षीय ढाल	2.11′ ± 0.1′
उत्तर ध्रुवीय विषुबलम्ब	18 h 44 min 2 s 281.01°
उत्तर ध्रुवीय विषुबलम्ब	61.45°
प्रतिफलन अनुपात	0.068 (Bond) 0.142 (geom.)
सहतको तापक्रम न्यून मध्यक सर्वोच्च 0°N, 0°W 100 K 340 K 700 K 85°N, 0°W 80 K 200 K 380 K
आपात मान	−2.6 to 5.7
कौणिक व्यास	4.5" – 13"
वायुमण्डल
सतहको चाप	trace
गठन	42% Molecular oxygen 29.0% sodium 22.0% hydrogen 6.0% helium 0.5% potassium Trace amounts of argon, nitrogen, carbon dioxide, water vapor, xenon, krypton and neon

Best geodetic map of Mercury's surface by MESSENGER and other sources

Widely-known image of Mercury

म्यारिनर १० अन्तरीक्षयानबाट देखेको बुधको दृष्य

बुधग्रह सौर्यमण्डलमा सूर्यको सबै भन्दा नजीकको ग्रह हो। यो धेरै सानो छ जसको भूमध्यरे़खीय अर्धव्यास् २,४३९.७ किमि रहेको छ। It is covered in craters. हरेक दिन धेरै गर्मी हुन्छ र हरेक रात धेरै जाँडो हुन्छ।

सौर्यमण्डलको सबभन्दा सानो ग्रह हो। अरू ग्रहभन्दा सूर्यनजीक भएकोले, सबभन्दा छिठो ग्रह हो। सूर्यको वरिपरि घुम्न करिब ८८ दिन मात्रै लाग्छ।

यो ग्रह सौर्यपरिवारको धेरै घनत्व भएका ग्रहहरू मध्य दोस्रो ग्रह हो। यसको सतह फलामबाट निर्माण भएको छ जुन् अत्यन्त धेरै घनत्वको हुन्छ। यद्यपी, यसको चुम्बकीय क्षेत्र एकदम कम्जोर छ।

बुधग्रहमा अहीलेसम्म पुगेका दुईअन्तरीक्षयान, मध्य म्यारिनर १०ले १९७४ देखि १९७५ सम्म यसको ४५% सतहको नक्शांकन् गरेको थियो। त्यसपछी दोस्रो पटक प्रक्षपण गरिएको अन्तरीक्षयान मेसेन्जरले जनवरी १४ २००८मा थप् ३०% सतहको नक्शांकन् गरेको थियो। मेसेन्जरले २००९को सेप्टेम्ब‍रमा अन्तीम उडान् भरेको थियो र अब सन् २०११मा यसले बुधग्रहलाई पूर्ण परिक्रमा गरी बाँकी भागको नक्शांकन् गर्नेछ। यो ग्रह सूर्यको वरिपरि धेरै छिठो घुमिरहेकोले, धेरै भाषामा यसलाई रोमाली धर्मको पखेता भएको देवदुत मेर्कुरियुसको नामले भनिन्छ। अङ्ग्रजीमा Mercury भनिन्छ। नेपालीमा यसलाई चन्द्रको छोरोको नामले भनिन्छ।

यी पनि हेर्नुहोस

• List of planets

बाह्य लिन्कहरू

• SolarViews.Com