"हिन्द महासागर" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
कुनै सम्पादन सारांश छैन |
कुनै सम्पादन सारांश छैन |
||
पङ्क्ति १: | पङ्क्ति १: | ||
[[चित्र:Indian Ocean-CIA WFB Map.png|thumb|right|330px|हिन्द महासागर ([[अन्टार्क्टिक]] क्षेत्र समावेश नभएको)]] |
[[चित्र:Indian Ocean-CIA WFB Map.png|thumb|right|330px|हिन्द महासागर ([[अन्टार्क्टिक]] क्षेत्र समावेश नभएको)]] |
||
{{पाँच महासागरहरू}} |
|||
[[चित्र:हिन्दमहासागर.PNG|right|300px|हिन्द महासागर]] |
|||
[[चित्र:Map_of_the_Indian_Ocean_and_the_China_Sea_was_engraved_in_1728_by_Ibrahim_Müteferrika.jpg|thumb|left|300px|This map of the Indian Ocean and the China Sea was engraved in 1728 by the Hungarian-born Ottoman cartographer and publisher Ibrahim Müteferrika]] |
|||
'''हिन्द महासागर''' संसारको तेस्रो सबैभन्दा ठूलो समुद्र छ, र [[पृथ्वी]]को सतहमा उपस्थित पानीको लगभग 20% भाग यसमा समाहित छ। उत्तरमा यो [[भारतीय उपमहाद्वीप]] देखि, पश्चिममा [[पूर्व अफ्रीका]]; पूर्वमा [[हिन्दचीन]], [[सुंदा द्वीप समूह]] र [[अष्ट्रेलिया|अस्ट्रेलिया]], तथा दक्षिणमा [[दक्षिणध्रुवीय महासागर]]ले घेरिएकोछ।। विश्वमा केवल यही एक महासागर हो जसको नाम कुनै देशको नाम अथवा, हिन्दुस्तान ([[भारत]])को नाम छ। [[संस्कृत]]मा यसलाई ''रत्नाकर'' अथवा रत्न उत्पन्न कर्ता भन्दछन्, जबकि प्राचीन हिन्दू ग्रन्थहरुमा यसलाई ''हिन्दू महासागर'' भनिएको छ। |
|||
वैश्विक रुपले परस्पर जोड़िएका समुद्रहरुका एक घटक हिन्द महासागर को, [[अंध महासागर]]देखि |
'''हिन्द महासागर''' संसारको तेस्रो सबैभन्दा ठूलो समुद्र हो , र यसले [[पृथ्वी]]को सतहमा उपलब्ध पानीको लगभग २०% भाग यसमा निहित रहेको छ । उत्तरमा यो भारतीय उपमहाद्वीप देखि, पश्चिममा पूर्व अफ्रिका, पूर्वमा हिन्दचीन, सुन्दा द्वीप समूह र [[अष्ट्रेलिया|अस्ट्रेलिया]], तथा दक्षिणमा [[आर्कटिक महासागर]]ले घेरिएको छ । विश्वमा यो मात्र एउटा महासागर हो जसको नाम कुनै देशको नाम अथवा, हिन्दुस्तान ([[भारत]])को नाममा रहेको छ । [[संस्कृत]]मा यसलाई ''रत्नाकर'' अथवा रत्न उत्पन्न कर्ता भन्दछन्, जबकि प्राचिन हिन्दू ग्रन्थहरुमा यसलाई ''हिन्दू महासागर'' भनिएको छ । वैश्विक रुपले परस्पर जोड़िएका समुद्रहरुका एक घटक हिन्द महासागर को, [[अंध महासागर]]देखि २०° पूर्वी देशान्तर जो [[एगुलस अन्तरीप|केप एगुलस]] देखि गुज्रिन्छ, र [[प्रशान्त महासागर]]देखि १४६°५५' पूर्वी देशान्तर पृथक गर्दछ । हिन्द महासागरको उत्तरी सीमाको निर्धारण फारसको खाड़ीमा ३०° उत्तर अक्षांश द्वारा हुन्छ । अफ्रिका र अस्ट्रेलियाका दक्षिणी बिन्दुहरुमा यस महासागरको चौड़ाई करिब १०,००० किलोमिटर (६२०० माईल) छ र यसको क्षेत्रफल ७,३५,५६,००० वर्ग किलोमिटर (२,८४,००,००० वर्ग माईल) छ जसमा लाल सागर र फारसको खाड़ी समेत रहेको छ । |
||
⚫ | सागरमा जलको कुल मात्रा २९,२१,३१,००० घन किलोमिटर (७,००,८६,००० घन माईल) हुने अनुमान छ । मेडागास्कर जो विश्वको चौथो सबैभन्दा ठूलो द्वीप हो यो यसै हिन्द महासागरमा स्थित रहेको छ । [[कोमोरोस]], [[सिचेल्स]], [[माल्दिभ्स]], [[मौरिसस|मरिशस]], [[श्रीलंका]] र [[इण्डोनेशिया]]को द्वीपसमूह जसले यस महासागरको पूर्वी सीमाको निर्धारण गर्दछन् यो यसै महासागरको क्षेत्र भित्र पर्दछन । |
||
⚫ | सागरमा |
||
== संदर्भ == |
== संदर्भ == |
१२:०७, २७ मार्च २०१४ जस्तै गरी पुनरावलोकन
हिन्द महासागर संसारको तेस्रो सबैभन्दा ठूलो समुद्र हो , र यसले पृथ्वीको सतहमा उपलब्ध पानीको लगभग २०% भाग यसमा निहित रहेको छ । उत्तरमा यो भारतीय उपमहाद्वीप देखि, पश्चिममा पूर्व अफ्रिका, पूर्वमा हिन्दचीन, सुन्दा द्वीप समूह र अस्ट्रेलिया, तथा दक्षिणमा आर्कटिक महासागरले घेरिएको छ । विश्वमा यो मात्र एउटा महासागर हो जसको नाम कुनै देशको नाम अथवा, हिन्दुस्तान (भारत)को नाममा रहेको छ । संस्कृतमा यसलाई रत्नाकर अथवा रत्न उत्पन्न कर्ता भन्दछन्, जबकि प्राचिन हिन्दू ग्रन्थहरुमा यसलाई हिन्दू महासागर भनिएको छ । वैश्विक रुपले परस्पर जोड़िएका समुद्रहरुका एक घटक हिन्द महासागर को, अंध महासागरदेखि २०° पूर्वी देशान्तर जो केप एगुलस देखि गुज्रिन्छ, र प्रशान्त महासागरदेखि १४६°५५' पूर्वी देशान्तर पृथक गर्दछ । हिन्द महासागरको उत्तरी सीमाको निर्धारण फारसको खाड़ीमा ३०° उत्तर अक्षांश द्वारा हुन्छ । अफ्रिका र अस्ट्रेलियाका दक्षिणी बिन्दुहरुमा यस महासागरको चौड़ाई करिब १०,००० किलोमिटर (६२०० माईल) छ र यसको क्षेत्रफल ७,३५,५६,००० वर्ग किलोमिटर (२,८४,००,००० वर्ग माईल) छ जसमा लाल सागर र फारसको खाड़ी समेत रहेको छ । सागरमा जलको कुल मात्रा २९,२१,३१,००० घन किलोमिटर (७,००,८६,००० घन माईल) हुने अनुमान छ । मेडागास्कर जो विश्वको चौथो सबैभन्दा ठूलो द्वीप हो यो यसै हिन्द महासागरमा स्थित रहेको छ । कोमोरोस, सिचेल्स, माल्दिभ्स, मरिशस, श्रीलंका र इण्डोनेशियाको द्वीपसमूह जसले यस महासागरको पूर्वी सीमाको निर्धारण गर्दछन् यो यसै महासागरको क्षेत्र भित्र पर्दछन ।