"मास" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
सा रोबोट ले थप्दै {{Commonscat|Vigna mungo}} |
कुनै सम्पादन सारांश छैन |
||
पङ्क्ति ३: | पङ्क्ति ३: | ||
|image_caption =सुकेको मासको दाना |
|image_caption =सुकेको मासको दाना |
||
|regnum = [[वनस्पति]] |
|regnum = [[वनस्पति]] |
||
|unranked_divisio = [[Angiosperms]] |
|unranked_divisio = [[:en:Angiosperms|Angiosperms]] |
||
|unranked_classis = [[Eudicots]] |
|unranked_classis = [[:en:Eudicots|Eudicots]] |
||
|unranked_ordo = [[Rosids]] |
|unranked_ordo = [[:en:Rosids|Rosids]] |
||
|ordo = [[Fabales]] |
|ordo = [[:en:Fabales|Fabales]] |
||
|familia = [[Fabaceae]] |
|familia = [[:en:Fabaceae|Fabaceae]] |
||
|subfamilia = [[Faboideae]] |
|subfamilia = [[:en:Faboideae|Faboideae]] |
||
|tribus = [[ |
|tribus = [[:en:phaseoleae|phaseoleae]] |
||
|genus = ''[[Vigna]]'' |
|genus = ''[[:en:Vigna|Vigna]]'' |
||
|species = '''''V. mungo''''' |
|species = '''''V. mungo''''' |
||
|binomial = ''Vigna mungo'' |
|binomial = ''Vigna mungo'' |
||
|binomial_authority = [[Carolus Linnaeus|(L.)]] Hepper |
|binomial_authority = [[:en:Carolus Linnaeus|(L.)]] Hepper |
||
|}} |
|}} |
||
'''मास''' एक दलहन बाली हो । यसलाई [[संस्कृत]]मा 'माष' या 'बलाढ्य'; बंगालीमा माष वा कलाई; [[गुजराती]]मा अड़द; [[मराठी]]मा उड़ीद; [[पंजाबी]]मा माँह, [[अंग्रेजी]], [[स्पेनिश]] र [[इटालियन]]मा विगना मुंगों; [[जर्मन]]मा उर्डबोहने; [[फ्रेंच]]मा हरीकोट उर्ड; [[पोलिश]]मा फासोला मुंगों; [[पुर्तगाली]]मा फेजों-द-इण्डिया; [[हिन्दी]]मा उडद; [[लैटिन]]मा 'फ़ेसिओलस रेडिएटस', भन्दछन्। |
|||
'''मास''' एक दलहन बाली हो । |
|||
यसको द्विदल बोट लगभग एक हाथ उचाँइको हुन्छ र नेपालमामा सर्वत्र [[धान]], [[कोदो]], [[कपास]]को खेतीसँग तथा एक्लै पनि बोएको देखिन्छ। यसबाट प्राप्त हुने दाल भोजन र औषधि, दुबैरूपमा उपयोगी हुन्छ। मास दुइ जातको हुन्छ । |
|||
१. "कालो" अथवा "ठुलो" यो [[बर्षा]]को आरंभमा छरिन्छ, २. "हरीयो" अथवा "सानो" , यसलाई कालो मास छरेको दुई महीना पछी छरिन्छ। |
|||
यसको हरीयो फलको तरकारी र बीजको दाल, पापड, बडी इत्यादि भोज्य पदार्थ बनान्छ। आयुर्वेदको मतानुसार यसको दाल स्निग्ध, पौष्टिक, बलकारक, शुक्र, दुग्ध, मांस र मेदवर्धक; वात, श्वास र बवासीर जस्ता [[रोग]]हरूको लागी हितकर र पेट सफा गर्दछ। |
|||
{{Commonscat|Vigna mungo}} |
{{Commonscat|Vigna mungo}} |
||
०६:३०, २४ मे २०१४ जस्तै गरी पुनरावलोकन
मास | |
---|---|
सुकेको मासको दाना | |
वैज्ञानिक वर्गीकरण | |
जगत: | |
(श्रेणीविहीन): | |
(श्रेणीविहीन): | |
(श्रेणीविहीन): | |
गण: | |
कुल: | |
उपकुल: | |
वंश: | |
वंश: | |
प्रजाति: | V. mungo
|
वैज्ञानिक नाम | |
Vigna mungo (L.) Hepper |
मास एक दलहन बाली हो । यसलाई संस्कृतमा 'माष' या 'बलाढ्य'; बंगालीमा माष वा कलाई; गुजरातीमा अड़द; मराठीमा उड़ीद; पंजाबीमा माँह, अंग्रेजी, स्पेनिश र इटालियनमा विगना मुंगों; जर्मनमा उर्डबोहने; फ्रेंचमा हरीकोट उर्ड; पोलिशमा फासोला मुंगों; पुर्तगालीमा फेजों-द-इण्डिया; हिन्दीमा उडद; लैटिनमा 'फ़ेसिओलस रेडिएटस', भन्दछन्।
यसको द्विदल बोट लगभग एक हाथ उचाँइको हुन्छ र नेपालमामा सर्वत्र धान, कोदो, कपासको खेतीसँग तथा एक्लै पनि बोएको देखिन्छ। यसबाट प्राप्त हुने दाल भोजन र औषधि, दुबैरूपमा उपयोगी हुन्छ। मास दुइ जातको हुन्छ ।
१. "कालो" अथवा "ठुलो" यो बर्षाको आरंभमा छरिन्छ, २. "हरीयो" अथवा "सानो" , यसलाई कालो मास छरेको दुई महीना पछी छरिन्छ।
यसको हरीयो फलको तरकारी र बीजको दाल, पापड, बडी इत्यादि भोज्य पदार्थ बनान्छ। आयुर्वेदको मतानुसार यसको दाल स्निग्ध, पौष्टिक, बलकारक, शुक्र, दुग्ध, मांस र मेदवर्धक; वात, श्वास र बवासीर जस्ता रोगहरूको लागी हितकर र पेट सफा गर्दछ।