"धान नाच" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
सा बट: पुनर्निदेश मिलय्यानाच्वँगु |
कुनै सम्पादन सारांश छैन |
||
पङ्क्ति १: | पङ्क्ति १: | ||
{{Orphan|date=जुन २०११}} |
{{Orphan|date=जुन २०११}} |
||
पूर्वी नेपालको [[धनकुटा जिल्ला|धनकुटा]], [[तेह्रथुम जिल्ला|तेह्रथुम]], [[पाँचथर जिल्ला|पाँचथर]], [[ताप्लेजुङ जिल्ला]] र अन्य ठाँउमा बसोबास गर्ने [[लिम्बु जाति|लिम्बू जाति]]ले परम्परागत संस्कृतिलाई संरक्षण गर्दै मनाउने मनोरञ्जनात्मक चाडलाई धान नाच |
पूर्वी नेपालको [[धनकुटा जिल्ला|धनकुटा]], [[तेह्रथुम जिल्ला|तेह्रथुम]], [[पाँचथर जिल्ला|पाँचथर]], [[ताप्लेजुङ जिल्ला]] र अन्य ठाँउमा बसोबास गर्ने [[लिम्बु जाति|लिम्बू जाति]]ले परम्परागत संस्कृतिलाई संरक्षण गर्दै मनाउने मनोरञ्जनात्मक चाडलाई धान नाच भनिन्छ ।धान नाच लिम्बू जातिको प्रसिद्ध लोकनृत्य हो । यसलाई लिम्बू भाषामा 'यालक्मा' भनिन्छ जुन लिम्बू जातिको 'श्रीजंगा' लिपीबाट लिइएको हो । खेतिपाती लगाइसकेपछि फुर्सदको समयमा लिम्बू जातिका युवा र युवती परस्परमा सवाल-जवाफ गरी नाची, गीत गाई मनोरञ्जन गर्ने गर्छन् । केटाकेटी मिली नाचगान गरेता पनि उनिहरूमा रतिराग कुनै भाव नहुने र कसैले रतिराग भावनाले अरुलाई दु:ख दिएमा उसलाई दण्ड जरिवाना गर्ने चलन छ । तर केटकेटीको मन मिलेमा विवाह गर्दा केहि फरक पर्दैन । |
||
लिम्बूहरुको धान नाचमा गाइने गीतलाई पालम भन्दछ्न् । |
|||
यसरी यस गाईने गीत लिम्बूहरुकै भाषामा यस्तो हुन्छ : |
|||
''मेम्फम्मा च्वालाम साक्तुक्लो |
|||
अघिङल थेलिक लाक्तुलो |
|||
कङपिचिन सिले सिक्किम नेलाल |
|||
पेन्छाम यम्मी सिल्ले पेनि पान ला |
|||
आशी गर पिङ्लो सि मुन्धुम |
|||
आहिङ गर पौङ्लो हिङ मुग्धुम'' |
|||
यसको नेपाली अर्थ : |
|||
''न आउन कुलो थुनिपथाउँ |
|||
बाँचुन्जेल सम्म नाचौं है |
|||
गाई बस्तु मरे माल दाम्लो रहन्छ |
|||
मन मान्छे मरे बोलि रहन्छ |
|||
मरे पनि मृत्यु पछिको कथाहोस र |
|||
बाँचे पनि जीवनको गाथासो होस् ।'' |
|||
[[श्रेणी:संस्कृति]] |
[[श्रेणी:संस्कृति]] |
११:०८, ११ अक्टोबर २०१४ जस्तै गरी पुनरावलोकन
एक अनाथ पृष्ठको रुपमा रहेको, अन्य विकिपृष्ठसित नजोडिएको वा एक-दुईवटा लेखहरूसँग मात्र जोडिएको हुनसक्छ। कृपया सम्बन्धित लेखहरूलाई यस पृष्ठ सूत्रसँग जोड्न सहायता गर्नुहोस् |
पूर्वी नेपालको धनकुटा, तेह्रथुम, पाँचथर, ताप्लेजुङ जिल्ला र अन्य ठाँउमा बसोबास गर्ने लिम्बू जातिले परम्परागत संस्कृतिलाई संरक्षण गर्दै मनाउने मनोरञ्जनात्मक चाडलाई धान नाच भनिन्छ ।धान नाच लिम्बू जातिको प्रसिद्ध लोकनृत्य हो । यसलाई लिम्बू भाषामा 'यालक्मा' भनिन्छ जुन लिम्बू जातिको 'श्रीजंगा' लिपीबाट लिइएको हो । खेतिपाती लगाइसकेपछि फुर्सदको समयमा लिम्बू जातिका युवा र युवती परस्परमा सवाल-जवाफ गरी नाची, गीत गाई मनोरञ्जन गर्ने गर्छन् । केटाकेटी मिली नाचगान गरेता पनि उनिहरूमा रतिराग कुनै भाव नहुने र कसैले रतिराग भावनाले अरुलाई दु:ख दिएमा उसलाई दण्ड जरिवाना गर्ने चलन छ । तर केटकेटीको मन मिलेमा विवाह गर्दा केहि फरक पर्दैन । लिम्बूहरुको धान नाचमा गाइने गीतलाई पालम भन्दछ्न् । यसरी यस गाईने गीत लिम्बूहरुकै भाषामा यस्तो हुन्छ : मेम्फम्मा च्वालाम साक्तुक्लो अघिङल थेलिक लाक्तुलो कङपिचिन सिले सिक्किम नेलाल पेन्छाम यम्मी सिल्ले पेनि पान ला आशी गर पिङ्लो सि मुन्धुम आहिङ गर पौङ्लो हिङ मुग्धुम
यसको नेपाली अर्थ : न आउन कुलो थुनिपथाउँ बाँचुन्जेल सम्म नाचौं है गाई बस्तु मरे माल दाम्लो रहन्छ मन मान्छे मरे बोलि रहन्छ मरे पनि मृत्यु पछिको कथाहोस र बाँचे पनि जीवनको गाथासो होस् ।