सामग्रीमा जानुहोस्

संयुक्त अधिराज्य

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
ग्रेट ब्रिटेन र उत्तरी आयरल्यान्डको संयुक्त अधिराज्य
संयुक्त अधिराज्यको झन्डा
झन्डा
राष्ट्रिय गान: "गड सेभ द किङ"
"भगवानले हाम्रो राजालाई रक्षा गरुन"[]
निशान छाप:

स्कटल्यान्ड (दायाँ) र अन्यत्र (बाँया) को सम्बन्धमा प्रयोग गरिन्छ
राजधानी
र सबैभन्दा ठुलो सहर
लन्डन
५१°३०′उ ०°७′प / 51.500°N 0.117°W / 51.500; -0.117
राष्ट्रिय भाषाअङ्ग्रेजी
क्षेत्रीय र अल्पसङ्ख्यक भाषाहरू
जातिगत समूहहरू
(सन् २०२१)
  • ८३.०% श्वेत
  • ८.६% एसियाली
  • ३.७% कालो
  • २.७% मिश्रित
  • २.०% अन्य
धर्म
(सन् २०२१)
रैथाने(हरू)
  • ब्रिटिस
सरकारएकात्मक संसदीय संवैधानिक राजतन्त्र
चार्ल्स तृतीय
किअर स्टार्मर
व्यवस्थापिकासंसद
हाउस अफ लर्ड्स
हाउस अफ कमन्स
क्षेत्रफल
• जम्मा
२,४४,३७६ किमी (९४,३५४ वर्ग माइल)[] (७८औँ)
जनसङ्ख्या
• २०२३ अनुमानित
६८,२६५,२०९[] (२१औँ)
• २०२१ जनगणना
६६,९४०,५५९
• घनत्व
२८१/किमी2 (७२७.८/वर्ग माइल)[] (४८औँ)
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (क्रय शक्ति समता)२०२५ लगत
• जम्मा
$४.४४८ खर्ब[] (१०औँ)
• प्रति व्यक्ति
$६३,६६१[] (२८औँ)
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (साङ्केतिक)२०२५ लगत
• जम्मा
$३.८३९ खर्ब[] (६औँ)
• प्रति व्यक्ति
$५४,९४९[] (१८औँ)
गिनी (२०२१)Positive decrease ३५.४[]
मध्यम
मानव विकास सूचकाङ्क (२०२३) ०.९४६[]
धेरै उच्च · १३औँ
मुद्रापाउन्ड स्टर्लिङ (£)
समय क्षेत्रअन्तर्राष्ट्रिय प्रमाणिक समय+० (ग्रिनविच प्रमाणिक समय)
• ग्रीष्मकालीन (अरुणोदय बचत समय)
अन्तर्राष्ट्रिय प्रमाणिक समय+१ (बेलायती ग्रीष्मकालीन समय)
सडक प्रयोगबायाँ

ग्रेट ब्रिटेन र उत्तरी आयरल्यान्डको संयुक्त अधिराज्य, जसलाई सामान्यतया संयुक्त अधिराज्य (युके) वा बेलायत भनेर चिनिन्छ, उत्तरपश्चिमी युरोपमा अवस्थित एक देश हो, जुन महाद्वीपीय मुख्य भूमिको तटबाट टाढा छ। यसमा इङ्ल्यान्ड, स्कटल्यान्ड, वेल्सउत्तरी आयरल्यान्ड समावेश छन्। संयुक्त अधिराज्यमा ग्रेट ब्रिटेन टापु, आयरल्यान्ड टापुको उत्तर-पूर्वी भाग र ब्रिटिस टापुहरू भित्रका धेरैजसो साना टापुहरू समावेश छन्, जसले ९४,३५४ वर्ग माइल (२४४,३७६ किलोमिटर) क्षेत्रफल ओगटेको छ। उत्तरी आयरल्यान्डले आयरल्यान्ड गणतन्त्रसँग भूमि सीमा साझा गर्दछ; अन्यथा, संयुक्त अधिराज्य आन्ध्र महासागर, उत्तरी सागर, अङ्ग्रेजी च्यानल, केल्टिक सागर र आयेरेली सागर द्वारा घेरिएको छ। यसले विश्वव्यापी रूपमा विभिन्न महासागर र समुद्रहरूमा अवस्थित ब्रिटिस विदेशी क्षेत्रहरूमा सार्वभौमिकता कायम राख्छ। २०२३ मा संयुक्त अधिराज्यको अनुमानित जनसङ्ख्या ६८.२ मिलियन भन्दा बढी थियो। इङ्ल्यान्ड र संयुक्त अधिराज्य दुबैको राजधानी र सबैभन्दा ठुलो सहर लन्डन हो। एडिनबर्ग, कार्डिफबेलफास्ट सहरहरू क्रमशः स्कटल्यान्ड, वेल्स र उत्तरी आयरल्यान्डको राष्ट्रिय राजधानी हुन्।

संयुक्त अधिराज्य पहिलो औद्योगिक देश बन्यो र १९औँ र २०औँ शताब्दीको प्रारम्भिक बहुमतको लागि, विशेष गरी १८१५ र १९१४ को बीचमा विश्वको अग्रणी शक्ति थियो। ब्रिटिस साम्राज्य १९औँ शताब्दीको अधिकांश समयको लागि अग्रणी आर्थिक शक्ति थियो, यो स्थिति यसको कृषि समृद्धि, यसको व्यापारिक क्षमता, ठुलो औधोगिक क्षमता, ठुलो औधोगिक राष्ट्रको रूपमा उपलब्धि, महत्वपूर्ण व्यापारिक क्षमताले समर्थित थियो। १९औँ शताब्दीको लन्डन विश्वको प्रमुख वित्तीय केन्द्रको रूपमा उदय भयो। १९२० को दशकमा यसको उचाइमा साम्राज्यले विश्वको भूभाग र जनसङ्ख्याको लगभग एक चौथाई भाग ओगटेको थियो, र इतिहासको सबैभन्दा ठुलो साम्राज्य थियो। यद्यपि, पहिलो विश्वयुद्धदोस्रो विश्वयुद्धमा यसको संलग्नताले संयुक्त अधिराज्यको आर्थिक शक्तिलाई नोक्सान पुर्यायो, र उपनिवेशीकरणको विश्वव्यापी लहरले धेरैजसो ब्रिटिस उपनिवेशहरूको स्वतन्त्रताको नेतृत्व गरेको थियो।

संयुक्त अधिराज्य एक संवैधानिक राजतन्त्रसंसदीय लोकतन्त्र हो जसमा तीनवटा विशिष्ट क्षेत्राधिकारहरू छन्: इङ्ल्यान्ड र वेल्स, स्कटल्यान्ड र उत्तरी आयरल्यान्ड। १९९९ देखि स्कटल्यान्ड, वेल्स र उत्तरी आयरल्यान्डका आफ्नै सरकार र संसदहरू छन् जसले विभिन्न विकृत मामिलाहरूलाई नियन्त्रण गर्दछ। उन्नत अर्थतन्त्र भएको विकसित देश, संयुक्त अधिराज्य नाममात्र कुल ग्राहस्थ उत्पादनको आधारमा सबैभन्दा ठुलो अर्थतन्त्रको बीचमा पर्छ र विश्वको सबैभन्दा ठुलो निर्यातकर्ता र आयातकर्ताहरू मध्ये एक हो। उच्चतम रक्षा बजेट भएको आणविक राज्यको रूपमा, संयुक्त अधिराज्यले युरोपको सबैभन्दा बलियो सेनाहरू मध्ये एक कायम राख्छ। यसको नरम शक्ति प्रभाव यसको धेरै पूर्व उपनिवेशहरूको कानुनी र राजनीतिक प्रणालीहरूमा अवलोकन गर्न सकिन्छ, र ब्रिटिस संस्कृति विश्वव्यापी रूपमा प्रभावशाली रहन्छ, विशेष गरी भाषा, साहित्य, सङ्गीतखेलकुदमा। एक महान शक्ति, संयुक्त अधिराज्य असंख्य अन्तर्राष्ट्रिय संस्थाहरू र फोरमहरूको हिस्सा हो।


सन्दर्भ सामग्रीहरू

[सम्पादन गर्नुहोस्]
  1. "National Anthem", The Royal Family, मूलबाट २० मे २०२४-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १० अप्रिल २०२४ 
  2. "Standard Area Measurements for Administrative Areas (December 2023) in the UK", Open Geography Portal, Office for National Statistics, ३१ मे २०२४, मूलबाट ७ जुन २०२४-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ७ जुन २०२४ 
  3. ३.० ३.१ "Population estimates for the UK, England, Wales, Scotland and Northern Ireland: mid-2023", www.ons.gov.uk, Office for National Statistics (ONS), ८ अक्टोबर २०२४। 
  4. ४.० ४.१ ४.२ ४.३ "World Economic Outlook Database, April 2025 Edition. (United Kingdom)", www.imf.org, International Monetary Fund, २२ अप्रिल २०२५, अन्तिम पहुँच २६ मे २०२५ 
  5. "Income inequality", OECD Data, OECD, मूलबाट १ जुलाई २०२२-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १२ फेब्रुअरी २०२४ 
  6. "Human Development Report 2025" (अङ्ग्रेजीमा), United Nations Development Programme, ६ मे २०२५, मूलबाट ६ मे २०२५-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ६ मे २०२५ 


उद्दरण त्रुटी: <ref> tags exist for a group named "lower-alpha", but no corresponding <references group="lower-alpha"/> tag was found