साइप्रस

गणतन्त्र साइप्रस
गणतन्त्र साइप्रस Κυπριακή Δημοκρατία; Kıbrıs Cumhuriyeti
झण्डा	राज्य चिन्ह
	राष्ट्रगान: Ýmnos is tin Eleftherían; Ὕμνος εἰς τὴν Ἐλευθερίαν; Hymn to Liberty1;
	उल्लेखित नक्सा साइप्रस (green) the European Unionमा (light green) — [Legend]
राजधानी	Nicosia (Λευκωσία, Lefkoşa); ३५°०८′ उत्तर ३३°२८′ पूर्व / ३५.१३३° उत्तर ३३.४६७° पूर्व
ठूलो शहर	Nicosia
सरकारी भाषा	ग्रिक+-; Turkish
धर्म (2011)	77% Greek; 18% Turkish; 5% others
नागरिकता	Cypriot
सरकारको प्रकार	Presidential republic
Independence
क्षेत्रफल
जनसंख्या
जिडिपी (पीपीपी)	2010 अनुमान
जिडिपी (नाम मात्र)	2010 अनुमान
गिनी (2005)	29 (low) (19th)
मानव विकास सूचकांक (2011)	▲ 0.840 (very high) (31st)
मुद्रा	Euro2 (EUR)
समय क्षेत्र	EET (युटिसी+2)
सडक प्रयोग	Left
इन्टरनेट टिएलडी	.cy3
टेलिफोन कोड	357
1	Also the national anthem of Greece.
2	Before 2008, the Cypriot pound.
3	The .eu domain is also used, shared with other European Union member states.

यो सामग्री अहिले ठुटो अथवा अपूर्ण अवस्थामा छ। तपाईँसँग यस विषयको राम्रो जानकारी छ भने यहाँ क्लिक गरी यस लेखलाई विस्तार गर्न सक्नुहुन्छ।

}}

साइप्रस /ˈsaɪprəs/ (ग्रीक: Κύπρος, Kýpros, IPA: [ˈcipɾos]; तुर्की: Kıbrıs, IPA: [ˈkɯbɾɯs]), आधिकारीक: गणतन्त्र साइप्रस (ग्रीक: Κυπριακή Δημοκρατία एसियाको एक देश हो, जसलाई संस्कृति र इतिहासका कारणले युरोपको भूभाग पनि भनिन्छ। यो भूमध्य सागरमा रहेको एक टापु हो। यसको राजधानी निकोज्या हो। धेरै जसो मानिसहरू युनानी भाषा बोल्दछन्। तर यस टापुको केही भाग टर्किस बोल्नेहरूले गैरकानूनी रूपमा कब्जा गरिरहेकाछन्। टर्कीले जुलाई १९७४मा दूई-चरणमा गरेको आक्रमण पछि यसो भएको हो। साइप्रसलाई युनान (ग्रिस)मा गाभ्न एथेन्समा योजना गरिएको सत्तापलटको जवाफमा सो आक्रमण भएको हो। साइप्रस युरोपेली संगठनको सदस्य हो।

साइप्रस भूमध्यको तेश्रो सबै भन्दा ठूलो द्वीप हो, र लोकप्रिय पर्यटन स्थल हो, जहां प्रति वर्ष २.४ मिलियन भन्दा अधिक पर्यटक आउछन्। यो १९६०मा ब्रिटिश उपनिवेश बाट स्वतंत्र भएको गणराज्य हो, जुन १९६१मा राष्ट्रमंडलको सदस्य बन्यो र १ मे २००४ पछि देखि यूरोपीय संघको सदस्य हो। साइप्रस क्षेत्रको उन्नत अर्थव्यवस्थाहरू मध्ये एक हो।

१९७४ मा, द्वीपमा रहन वाला ग्रीक र टर्की मान्छेके बीच वर्षहरू देखि हिड रहे दंगाहरू र ग्रीक साइप्रियोट राष्ट्रवादिहरू द्वारा एंथेन्समा सत्तामा काबिज सैन्य सरकारको मदद द्वीपमा कब्जेको लागि गरिएको प्रयास पछि, टर्कीले हमला गरेर द्वीपको एक तिहाई भागमा कब्जा गर्यो। यसको चलते हजारों साइप्रियोट विस्थापित भएका बढी उत्तरमा अलग ग्रीक साइप्रियोट राजनीतिक सत्ता कायम गर्यो। यस घटना पछि देखि उत्पन्न परिस्थितिहरू र राजनैतिक स्थितिको कारण देखि आज पनि विवाद कायम छ।

साइप्रस गणतंत्र अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा मान्यता प्राप्त राज्य हो, जसको पुरा द्वीप र नजीकैको जलमा विधि सम्मत संप्रभुता छ, केवल साना भाग लाई छोडेर, जुन सन्धि द्वारा यूनाइटेड किंगडमको लागि संप्रभु सैन्य ठेगानाहरूको रूपमा आवंटित गर्दै छन्। यो द्वीप वस्तुत: चार मुख्य भागहरूमा विभाजित छ:

साइप्रस गणतंत्रको भाग वाला क्षेत्र, द्वीपको दक्षिणको ५९% क्षेत्र;
उत्तरमा टर्कीले कब्जा गरेको क्षेत्र, जसलाई टर्कीस रिपब्लिक आफ नार्थ साइप्रस (टीआरएनसी) भनिन्छ, र केवल टर्की द्वारा मान्यता प्राप्त;
संयुक्त राष्ट्र नियंत्रित ग्रीन एरिया, दुवै भागहरूलाई अलग गर्न द्वीपको ३% क्षेत्रमा नियंत्रण, र
दुइ ब्रिटिश संप्रभु बेस एरिया (अखरोतिरी र धेकेलिया), द्वीपको क्षेत्रको बारेमा ३% कभर।