सिन्धी राष्ट्रवाद
सिन्धी राष्ट्रवाद जसलाई सिन्धी राष्ट्रवादी आन्दोलन ( सिन्धी : سنڌي قومپرستي يا سنڌي قومي आन्दोलन) पनि भनिन्छ, सन् १९७२ मा सिन्धलाई पाकिस्तानबाट अलग गर्नको लागि सुरु गरिएको थियो। सन् १९७१ मा बंगलादेश स्वतन्त्र भएपछि जीएम सैयद ले राष्ट्रवादलाई नयाँ दिशा दिनुभयो र १९७२ मा जे सिन्ध महज कोस्थापना गर्नुभयो र सिन्धुदेशको विचार प्रस्तुत गर्नुभयो; सिन्धीहरूका लागि छुट्टै मातृभूमि। [१] जीएम सैयदलाई आधुनिक सिन्धी राष्ट्रवादको संस्थापक मानिन्छ। [२] तर, सिन्धका राष्ट्रवादीहरू विभाजित छन् । [३]
सिन्धको पूर्ण स्वतन्त्रता[सम्पादन गर्नुहोस्]
सिन्धी राष्ट्रवादी आन्दोलनका मागहरू बृहत्तर सांस्कृतिक, आर्थिक र राजनीतिक अधिकारदेखि लिएर राजनीतिक स्वायत्तता, र पाकिस्तानबाट पूर्ण रूपमा अलग हुने र सिन्धुदेश भनेर चिनिने स्वतन्त्र राज्यको निर्माणसम्मका थिए। यो सन् १९७२ मा जीएम सैयदले सिन्धलाई पाकिस्तानबाट अलग गर्न स्थापना गरेका थिए। [१] सिन्धी पृथकतावादीहरू विश्वास गर्छन् कि सिन्धी जनताले पाकिस्तानको पञ्जाबी बहुसंख्यकको हातबाट वंचित हुनुपरेको छ। [४] सन् १९७२ मा सिन्धी राष्ट्रवादका संस्थापक मानिने जीएम सैयदले जे सिन्ध महज नामक संस्था बनाएका थिए। पछि JSM धेरै फिक्शनहरूमा विभाजित भयो। सिन्धी राष्ट्रवादका यी विभिन्न राजनीतिक समकक्षहरूमध्ये मुख्य रूपमा दुई JSQM र JSMM हुन् जसले राजनीतिक सङ्घर्षमा विश्वास गर्छन् [१] [५]
विद्रोही गतिविधि[सम्पादन गर्नुहोस्]
सिन्धी राष्ट्रवादी सिन्धुदेश लिबरेशन आर्मी सिन्धमा सिन्धी राष्ट्रवादी पार्टीहरूको लडाकु संगठन हो। सिन्धुदेश लिबरेसन आर्मी सन् २०१० मा पाकिस्तानको हैदराबाद नजिकैको रेलवे ट्र्याकमा बम विस्फोट गराएको दाबी गरेपछि सार्वजनिक रूपमा चिनिन थाल्यो। अक्टोबर २०१२ मा, सिन्धुदेश लिबरेशन आर्मीलाई पाकिस्तान सरकारले आतंकवादी संगठनको रूपमा तोकेको थियो।
सन् १९४० को संकल्प अनुसार सिन्धको अधिकार[सम्पादन गर्नुहोस्]
सिन्ध प्रान्तमा यी पृथकतावादी राष्ट्रवादी पार्टीहरू बाहेक अन्य धेरै राष्ट्रवादी पार्टीहरूले सिन्धी जनताको अधिकारको माग गर्दै सन् १९४० को लाहोर प्रस्ताव अनुसार पाकिस्तान को ढाँचामा सिन्धीहरूलाई छुट्टै राज्यको माग गर्दै आएका थिए। [६] [७] यस बयानबाजीको वकालत गर्ने प्रमुख दलहरू रसूल बक्स पालिजोको नेतृत्वमा अवामी तहरीक हुन्; पहिले जीएम सैयदसँग काम गरेका थिए तर सैयदले सिन्धीहरूका लागि छुट्टै मातृभूमिको आह्वान गरेपछि आफ्नो बाटो छुट्टिए। जीएम सैयदका नाति सैयद जलाल महमूद शाहको नेतृत्वमा रहेको सिन्ध युनाइटेड पार्टी र कादिर मगसीको नेतृत्वमा रहेको सिन्ध तराकी पासन्द पार्टी । [१]
यो पनि हेर्नुहोस्[सम्पादन गर्नुहोस्]
- सिन्धमा मानवअधिकार उल्लङ्घन
- सिन्धमा विद्रोह
सन्दर्भहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]
- ↑ १.० १.१ १.२ १.३ "Analysis: Sindhi nationalists stand divided", DAWN.COM (अङ्ग्रेजीमा), ४ डिसेम्बर २०१४, अन्तिम पहुँच ९ फेब्रुअरी २०१७।
- ↑ "Making of the Sindhi identity: From Shah Latif to GM Syed to Bhutto", DAWN.COM (अङ्ग्रेजीमा), १० सेप्टेम्बर २०१५, अन्तिम पहुँच ९ फेब्रुअरी २०१७।
- ↑ Sangi, Sohail (२०१४-१२-०४), "Analysis: Sindhi nationalists stand divided", DAWN.COM (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच २०२१-०४-३०।
- ↑ "Here's The Untold Story Of Sindhudesh - A 'Country' Of Sindhi People Lost In Pakistan", indiatimes.com (अङ्ग्रेजीमा), ६ डिसेम्बर २०१६, अन्तिम पहुँच १० फेब्रुअरी २०१७।
- ↑ "Baloch rebels inspire separatists in Sindh", www.thefridaytimes.com (अङ्ग्रेजीमा), मूलबाट ३ जुन २०१३-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १० फेब्रुअरी २०१७। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण ३ जुन २०१३ मिति
- ↑ Sindhudesh a Nation in chains।
- ↑ "Magsi demands equal rights for Sindh", www.thenews.com.pk (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच ९ फेब्रुअरी २०१७।
ढाँचा:Sindhi nationalismढाँचा:Nationalism in South Asiaढाँचा:Ethnic nationalism