"आसियान" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
→अर्थव्यवस्था: सुधार चिनोहरू: मोबाइल सम्पादन मोबाइल वेब सम्पादन |
सुधार चिनोहरू: मोबाइल सम्पादन मोबाइल वेब सम्पादन |
||
पङ्क्ति १: | पङ्क्ति १: | ||
{{अपूर्ण अनुवाद|listed=yes|date=डिसेम्बर २०२०}} |
|||
[[File:ASEAN Embleme.png|thumb|ASEAN Embleme]] |
|||
{{Infobox geopolitical organisation |
{{Infobox geopolitical organisation |
||
| name = {{collapsible list |
| name = {{collapsible list |
||
| titlestyle = background:transparent;text-align:center;line-height:normal;font-size:84%; |
| titlestyle = background:transparent;text-align:center;line-height:normal;font-size:84%; |
||
| title = {{resize|1.25em|दक्षिणपूर्वी दक्षिण पूर्वी एसियाली राष्ट्रहरूको सङ्गठन}} |
|||
| title = {{resize|1.25em|Association of<br/>Southeast Asian Nations}} |
|||
| {{Infobox |subbox=yes |bodystyle=font-size:77%;font-weight:normal; |
| {{Infobox |subbox=yes |bodystyle=font-size:77%;font-weight:normal; |
||
| rowclass1 = mergedrow | label1 = [[ |
| rowclass1 = mergedrow | label1 = [[बर्मेली भाषा|बर्मेली]]: | data1 = {{lang|my|အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း}} |
||
| rowclass2 = mergedrow | label2 = [[ |
| rowclass2 = mergedrow | label2 = [[फिलिपिनो भाषा|फिलिपिनो]]: | data2 = {{lang|tl|Samahan ng mga Bansa sa Timog Silangang Asya}}<ref>{{cite web|title=Ang Saligang Batas ng ASEAN|url=http://www.asean.org/storage/images/archive/AC-Philippines.pdf|publisher=Association of Southeast Asian Nations|accessdate=10 January 2018|language=फिलिपिनो}}</ref> |
||
| rowclass3 = mergedrow | label3 = [[ |
| rowclass3 = mergedrow | label3 = [[इन्डोनेसियाली भाषा|इन्डोनेसियाली]]: | data3 = {{lang|id|Perhimpunan Bangsa-Bangsa Asia Tenggara}}<ref>{{cite web|title=Piagam Perhimpunan Bangsa-Bangsa Asia Tenggara|url=http://www.asean.org/storage/images/archive/AC-Indonesia.pdf|publisher=Association of Southeast Asian Nations|accessdate=10 January 2018|language=इन्डोनेसियाली}}</ref> |
||
| rowclass4 = mergedrow | label4 = [[ |
| rowclass4 = mergedrow | label4 = [[खमेर भाषा|खमेर]]: | data4 = {{lang|km|សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍}} |
||
| rowclass5 = mergedrow | label5 = [[ |
| rowclass5 = mergedrow | label5 = [[लाओ भाषा|लाओ]]: | data5 = {{lang|lo|ສະມາຄົມປະຊາຊາດແຫ່ງອາຊີຕະເວັນອອກສຽງໃຕ້}} |
||
| rowclass6 = mergedrow | label6 = [[ |
| rowclass6 = mergedrow | label6 = [[मलय भाषा|मलय]]: | data6 = {{lang|ms|Persatuan Negara-negara Asia Tenggara}}<ref>{{cite web|title=Piagam Persatuan Negara Asia Tenggar|url=http://www.asean.org/storage/images/archive/AC-Malaysia.pdf|publisher=Association of Southeast Asian Nations|accessdate=10 January 2018|language=मलय}}</ref> |
||
| rowclass7 = mergedrow | label7 = [[ |
| rowclass7 = mergedrow | label7 = [[मानक सिङ्गापुरी चिनियाँ|चिनियाँ]]: | data7 = {{lang|zh-sg|亚细安组织}} |
||
| rowclass8 = mergedrow | label8 = [[ |
| rowclass8 = mergedrow | label8 = [[तमिल भाषा|तमिल]]: | data8 = {{lang|ta|தென்கிழக்காசிய நாடுகளின் கூட்டமைப்பு}} |
||
| rowclass9 = mergedrow | label9 = [[ |
| rowclass9 = mergedrow | label9 = [[थाई भाषा|थाई]]: | data9 = {{lang|th|สมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้}} |
||
| rowclass10 = mergedrow | label10 = [[ |
| rowclass10 = mergedrow | label10 = [[भियतनामी भाषा|भियतनामी]]: | data10 = {{lang|vi|Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á}}<ref>{{cite web|title=Hiến chương của Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á|url=http://www.asean.org/storage/images/archive/AC-Vietnam.pdf|publisher=Association of Southeast Asian Nations|accessdate=10 January 2018|language=भियतनामी}}</ref> |
||
}} |
}} |
||
}} |
}} |
||
| linking_name = the Association of Southeast Asian Nations |
| linking_name = the Association of Southeast Asian Nations |
||
पङ्क्ति २२: | पङ्क्ति २०: | ||
| image_symbol = |
| image_symbol = |
||
| symbol_type = Emblem |
| symbol_type = Emblem |
||
| motto = " |
| motto = "एक दर्शन, एक परिचय, एक समुदाय"<ref>{{cite web|title=ASEAN Motto|url=http://www.asean.org/asean/about-asean/asean-motto|website=ASEAN.org|publisher=ASEAN|accessdate=9 May 2015}}</ref> |
||
| anthem = |
| anthem = |
||
| image_map = Association of Southeast Asian Nations (orthographic projection).svg |
| image_map = Association of Southeast Asian Nations (orthographic projection).svg |
||
| map_width = 250px |
| map_width = 250px |
||
पङ्क्ति ३०: | पङ्क्ति २८: | ||
| admin_center = [[जाकार्ता]]{{efn|name="adress"}} |
| admin_center = [[जाकार्ता]]{{efn|name="adress"}} |
||
| coordinates = {{Coord|6|12|S|106|49|E|type:city}} |
| coordinates = {{Coord|6|12|S|106|49|E|type:city}} |
||
| languages_type = |
| languages_type = कार्यकारी भाषा |
||
| languages = [[ |
| languages = [[अङ्ग्रेजी भाषा|अङ्ग्रेजी]]<ref>{{cite book|title=ASEAN Charter|publisher=Association of Southeast Asian Nations|pages=29|url=http://www.asean.org/archive/publications/ASEAN-Charter.pdf|quote='''Article 34.''' The working language of ASEAN shall be English.|access-date=29 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20151109180154/http://www.asean.org/archive/publications/ASEAN-Charter.pdf|archive-date=9 November 2015|url-status=dead|df=dmy-all}}</ref> |
||
| languages2_type = |
| languages2_type = आधिकारिक भाषा<br> |
||
| languages2 = {{collapsible list |
| languages2 = {{collapsible list |
||
|titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal; |
|titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal; |
||
|title = |
|title = १० भाषाहरू |
||
| {{hlist |[[बर्मेली भाषा|बर्मेली]]|[[फिलिपिनो भाषा|फिलिपिनो]]|[[इन्डोनेसियाली भाषा|इन्डोनेसियाली]]|[[खमेर भाषा|खमेर]]|[[लाओ भाषा|लाओ]]|[[मलय भाषा|मलय]]|[[चिनियाँ भाषा|चिनियाँ]]|[[तमिल भाषा|तमिल]]|[[थाई भाषा|थाई]]|[[भियतनामी भाषा|भियतनामी]]}}}} |
|||
| {{hlist |[[Burmese language|Burmese]]|[[Filipino language|Filipino]]|[[Indonesian language|Indonesian]]|[[Khmer language|Khmer]]|[[Lao language|Lao]]|[[Malay language|Malay]]|[[Standard Chinese|Mandarin]]|[[Tamil language|Tamil]]|[[Thai language|Thai]]|[[Vietnamese language|Vietnamese]]}}}} |
|||
| membership_type = |
| membership_type = सदस्य राष्ट्रहरू |
||
| membership = {{collapsible list |
| membership = {{collapsible list |
||
|titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal; |
|titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal; |
||
|title = |
|title = १० राज्यहरू |
||
|{{झण्डा|ब्रुनेई}} |
|||
|{{Flag|Brunei}} |
|||
|{{झण्डा|कम्बोडिया}} |
|||
|{{Flag|Cambodia}} |
|||
|{{झण्डा|इन्डोनेसिया}} |
|||
|{{Flag|Indonesia}} |
|||
|{{ |
|{{झण्डा|लाओस}} |
||
|{{झण्डा|मलेसिया}} |
|||
|{{Flag|Malaysia}} |
|||
|{{झण्डा|म्यानमार}} |
|||
|{{Flag|Myanmar}} |
|||
|{{झण्डा|फिलिपिन्स}} |
|||
|{{Flag|Philippines}} |
|||
|{{झण्डा|सिङ्गापुर}} |
|||
|{{Flag|Singapore}} |
|||
|{{झण्डा|थाइल्यान्ड}} |
|||
|{{Flag|Thailand}} |
|||
|{{झण्डा|भियतनाम}} |
|||
|{{Flag|Vietnam}} |
|||
}} |
}} |
||
{{collapsible list |
{{collapsible list |
||
|titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal; |
|titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal; |
||
|title = |
|title = २ पर्यवेक्षक |
||
|{{झण्डा|पपुवा न्युगिनी}} |
|||
|{{Flag|Papua New Guinea}} |
|||
|{{flagcountry|TLS}} |
|||
|{{Flagicon|East Timor}} [[East Timor|Timor Leste]] |
|||
}} |
}} |
||
| ethnic_groups = |
| ethnic_groups = |
||
| ethnic_groups_year = |
| ethnic_groups_year = |
||
| leader_title1 = {{nowrap| |
| leader_title1 = {{nowrap|महासचिव}} |
||
| leader_name1 = |
| leader_name1 = लिम जोक होई |
||
| established_event1 = {{nowrap| |
| established_event1 = {{nowrap|बैङ्कक घोषणा}} |
||
| established_date1 = |
| established_date1 = ८ अगस्ट १९६७ |
||
| established_event2 = |
| established_event2 = अधिकारपत्र |
||
| established_date2 = |
| established_date2 = १६ डिसेम्बर २००८ |
||
| area_km2 = |
| area_km2 = ४५,२२,५१८<ref name="ASEAN-Indicators">{{cite web|title=Selected Basic ASEAN Indicators |url=http://www.asean.org/images/2015/January/selected_key_indicators/Summary%20table_as%20of%20December%202014_R.pdf |website=ASEAN.organisation |publisher=ASEANstats |accessdate=9 May 2015 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150904103519/http://www.asean.org/images/2015/January/selected_key_indicators/Summary%20table_as%20of%20December%202014_R.pdf |archivedate=4 September 2015 }}</ref> |
||
| area_sq_mi = |
| area_sq_mi = १७,१२,६०२ |
||
| percent_water = |
| percent_water = |
||
| population_estimate = {{increase}} |
| population_estimate = {{increase}} ६६,१०,८८,०००<ref name="IMFWEOASEAN"/> |
||
| population_estimate_year = |
| population_estimate_year = सन् २०२० |
||
| population_density_km2 = |
| population_density_km2 = १४४ |
||
| population_density_sq_mi = |
| population_density_sq_mi = ३७३ |
||
| GDP_PPP = {{increase}} $ |
| GDP_PPP = {{increase}} $९.७२७ खर्ब<ref name="IMFWEOASEAN">{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=54&pr.y=15&sy=2019&ey=2020&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=548%2C518%2C516%2C522%2C566%2C576%2C578%2C536%2C544%2C582&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database, October 2019 |publisher=International Monetary Fund |website=IMF.org |access-date=4 February 2020}}</ref> |
||
| GDP_PPP_year = |
| GDP_PPP_year = सन् २०२० |
||
| GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $ |
| GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $१४,०२५<ref name="IMFWEOASEAN"/> |
||
| GDP_nominal = {{increase}} $ |
| GDP_nominal = {{increase}} $३.३१७ खर्ब<ref name="IMFWEOASEAN"/> |
||
| GDP_nominal_year = |
| GDP_nominal_year = सन् २०२० |
||
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $ |
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $५,०१७<ref name="IMFWEOASEAN"/> |
||
| Gini_year = |
| Gini_year = |
||
| Gini_change = |
| Gini_change = |
||
| Gini = |
| Gini = |
||
| Gini_ref = |
| Gini_ref = |
||
| HDI_year = |
| HDI_year = सन् २०१८ |
||
| HDI_change = increase |
| HDI_change = increase |
||
| HDI = |
| HDI = ०.७२३ |
||
| HDI_ref = {{efn|Calculated as a mean estimate from the |
| HDI_ref = {{efn|Calculated as a mean estimate from the United Nations Development Programme data of member states.}} |
||
| time_zone = |
| time_zone = आसियान समय |
||
| utc_offset = [[ |
| utc_offset = [[युटिसी+६:३०|+६:३०]] देखि [[युटिसी+९|+९]] |
||
| time_zone_DST = |
| time_zone_DST = |
||
| DST_note = |
| DST_note = |
||
पङ्क्ति ९६: | पङ्क्ति ९४: | ||
| footnote_c = If considered as a single entity. |
| footnote_c = If considered as a single entity. |
||
| footnote_d = [http://www.asean.org/stat/Table1.pdf Selected key basic ASEAN indicators] |
| footnote_d = [http://www.asean.org/stat/Table1.pdf Selected key basic ASEAN indicators] |
||
| footnote_e = |
| footnote_e = वार्षिक वृद्धि १.६% |
||
-->| demonym = |
-->| demonym = |
||
| area_rank = |
| area_rank = |
||
पङ्क्ति १०२: | पङ्क्ति १००: | ||
}} |
}} |
||
[[चित्र:ASEAN_Nations_Flags_in_Jakarta_3.jpg|thumb| [[जाकार्ता |
[[चित्र:ASEAN_Nations_Flags_in_Jakarta_3.jpg|thumb| [[जाकार्ता]], [[इन्डोनेसिया]]मा आसियान सदस्य राष्ट्रहरूको झण्डा]] |
||
'''दक्षिणपूर्वी दक्षिण पूर्वी एसियाली राष्ट्रहरूको सङ्गठन''' <ref name="Overview">{{Cite web|url=http://www.asean.org/asean/about-asean/overview|title=Overview|website=ASEAN|publisher=Association of Southeast Asian Nations|accessdate=15 February 2015}}</ref> '''(आसियान;''' {{IPAc-en|ˈ|ɑː|s|i|ɑː|n}} {{Respell|AH|see|ahn}},<ref name="Pronounce">{{Cite web|url=https://pronounce.voanews.com/phrasedetail.php?name=ASEAN|title=How do you say ASEAN?|website=Voice of America Pronunciation Guide|publisher=VOA|accessdate=31 January 2020}}</ref> {{IPAc-en|ˈ|ɑː|z|i|ɑː|n}} {{Respell|AH|zee|ahn}} ) <ref>{{Cite web|url=https://www.loc.gov/nls/other/ABC.html|title=NLS/BPH: Other Writings, The ABC Book, A Pronunciation Guide|date=8 May 2006|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090112114625/http://www.loc.gov/nls/other/ABC.html|archivedate=12 January 2009|accessdate=12 January 2009}}</ref><ref>[http://www.asean.org/2833.htm Asean.org] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120302193843/http://www.asean.org/2833.htm|date=2 March 2012}}, ASEAN-10: Meeting the Challenges, by Termsak Chalermpalanupap, [http://www.asean.org/ Asean.org], ASEAN Secretariat official website. Retrieved 27 June 2008.</ref> दक्षिणपूर्वी एसियाका |
'''दक्षिणपूर्वी दक्षिण पूर्वी एसियाली राष्ट्रहरूको सङ्गठन''' <ref name="Overview">{{Cite web|url=http://www.asean.org/asean/about-asean/overview|title=Overview|website=ASEAN|publisher=Association of Southeast Asian Nations|accessdate=15 February 2015}}</ref> '''(आसियान;''' {{IPAc-en|ˈ|ɑː|s|i|ɑː|n}} {{Respell|AH|see|ahn}},<ref name="Pronounce">{{Cite web|url=https://pronounce.voanews.com/phrasedetail.php?name=ASEAN|title=How do you say ASEAN?|website=Voice of America Pronunciation Guide|publisher=VOA|accessdate=31 January 2020}}</ref> {{IPAc-en|ˈ|ɑː|z|i|ɑː|n}} {{Respell|AH|zee|ahn}} ) <ref>{{Cite web|url=https://www.loc.gov/nls/other/ABC.html|title=NLS/BPH: Other Writings, The ABC Book, A Pronunciation Guide|date=8 May 2006|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090112114625/http://www.loc.gov/nls/other/ABC.html|archivedate=12 January 2009|accessdate=12 January 2009}}</ref><ref>[http://www.asean.org/2833.htm Asean.org] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120302193843/http://www.asean.org/2833.htm|date=2 March 2012}}, ASEAN-10: Meeting the Challenges, by Termsak Chalermpalanupap, [http://www.asean.org/ Asean.org], ASEAN Secretariat official website. Retrieved 27 June 2008.</ref> दक्षिणपूर्वी एसियाका देशहरू मिलेर बनेको क्षेत्रीय अन्तरसरकारी संस्था हो जसले अन्तरसरकारी सहयोगलाई बढावा दिन्छ र यसका सदस्यहरू र एसियाका अन्य देशहरूबीच आर्थिक, [[राजनीति|राजनीतिक]], सुरक्षा, सैन्य, [[शिक्षा|शैक्षिक]] र सामाजिक सांस्कृतिक एकताको सुविधा प्रदान गर्दछ। |
||
== इतिहास == |
== इतिहास == |
१८:२९, २१ अक्टोबर २०२१ जस्तै गरी पुनरावलोकन
दक्षिणपूर्वी दक्षिण पूर्वी एसियाली राष्ट्रहरूको सङ्गठन
| |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
आदर्श वाक्य: "एक दर्शन, एक परिचय, एक समुदाय"[५] | |||||||||||||||||||||
Secretariat | जाकार्ता[क] ६°१२′द॰ १०६°४९′पू॰ / ६.२००°S १०६.८१७°E | ||||||||||||||||||||
कार्यकारी भाषा | अङ्ग्रेजी[६] | ||||||||||||||||||||
आधिकारिक भाषा | |||||||||||||||||||||
सदस्य राष्ट्रहरू | १० राज्यहरू २ पर्यवेक्षक | ||||||||||||||||||||
नेताहरू | |||||||||||||||||||||
• महासचिव | लिम जोक होई | ||||||||||||||||||||
स्थापना | |||||||||||||||||||||
• बैङ्कक घोषणा | ८ अगस्ट १९६७ | ||||||||||||||||||||
• अधिकारपत्र | १६ डिसेम्बर २००८ | ||||||||||||||||||||
क्षेत्रफल | |||||||||||||||||||||
• जम्मा | [convert: अमान्य सङ्ख्या] | ||||||||||||||||||||
जनसङ्ख्या | |||||||||||||||||||||
• सन् २०२० अनुमानित | ६६,१०,८८,०००[८] | ||||||||||||||||||||
• घनत्व | १४४ /किमी2 (३७३.० /वर्ग माइल) | ||||||||||||||||||||
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (क्रय शक्ति समता) | सन् २०२० लगत | ||||||||||||||||||||
• जम्मा | $९.७२७ खर्ब[८] | ||||||||||||||||||||
• प्रति व्यक्ति | $१४,०२५[८] | ||||||||||||||||||||
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (साङ्केतिक) | सन् २०२० लगत | ||||||||||||||||||||
• जम्मा | $३.३१७ खर्ब[८] | ||||||||||||||||||||
• प्रति व्यक्ति | $५,०१७[८] | ||||||||||||||||||||
मानव विकास सूचकाङ्क (सन् २०१८) | ०.७२३[ख] उच्च | ||||||||||||||||||||
समय क्षेत्र | अन्तर्राष्ट्रिय प्रमाणिक समय+६:३० देखि +९ (आसियान समय) | ||||||||||||||||||||
वेबसाइट ASEAN.org |
दक्षिणपूर्वी दक्षिण पूर्वी एसियाली राष्ट्रहरूको सङ्गठन [९] (आसियान; /ˈɑːsiɑːn/ AH-see-ahn,[१०] /ˈɑːziɑːn/ AH-zee-ahn ) [११][१२] दक्षिणपूर्वी एसियाका देशहरू मिलेर बनेको क्षेत्रीय अन्तरसरकारी संस्था हो जसले अन्तरसरकारी सहयोगलाई बढावा दिन्छ र यसका सदस्यहरू र एसियाका अन्य देशहरूबीच आर्थिक, राजनीतिक, सुरक्षा, सैन्य, शैक्षिक र सामाजिक सांस्कृतिक एकताको सुविधा प्रदान गर्दछ।
इतिहास
स्थापना
आसियानको गठनको पहल ३१ जुलाई १९६१ मा थाईल्याण्ड, फिलिपिन्स र मलाइयाको सङ्घको समूह भएको एसोसिएशन अफ साउथ ईस्ट एसिया ( एएसए )बाट भएको थियो। आसियानको निर्माण ८ अगस्ट १९६७ मा भएको थियो जहाँ, जब इन्डोनेसिया, मलेसिया, फिलिपिन्स, सिंगापुर र थाइल्याण्ड पाँच देशका विदेश मन्त्रीहरू ले आसियान घोषणापत्रमा हस्ताक्षर गरे। घोषणापत्रमा उल्लेख भए अनुसार आसियानको उद्देश्य र उद्देश्यहरू यस क्षेत्रमा आर्थिक बृद्धि, सामाजिक प्रगति र सांस्कृतिक विकासको गति बढाउनु, क्षेत्रीय शान्ति, सहयोग र साझा चासोका विषयहरूमा आपसी सहयोगलाई एकअर्कालाई सहयोग पुर्याउनु हो। प्रशिक्षण र अनुसन्धान सुविधाहरूको रूपमा, जनताको जीवनस्तर उकास्न, कृषि र उद्योगको राम्रो उपयोगको लागि सहयोग पुर्याउन, दक्षिणपूर्व एसियाली अध्ययनलाई प्रोत्साहित गर्न र समान उद्देश्यहरू र उद्देश्यहरू भएका अवस्थित अन्तर्राष्ट्रिय संस्थाहरूसँग नजिक, लाभदायक सहयोग कायम गर्न। । [१३][१४]
आसियानको निर्माण साम्यवादको साझा डरले प्रेरित भएको थियो। सन् १९७० को दशकमा भियतनाम युद्ध समाप्त भएपछि शक्ति सन्तुलनमा परिवर्तन भएपछि यो समूहका देश बीचमा ठूलो सामंजस्य भयो। १९७० को दशकको अवधिमा यस क्षेत्रको गतिशील आर्थिक बृद्धिले सङ्गठनलाई मजबुत बनायो र आसियानलाई १९७९ मा कम्बोडियामा भएको भियतनामको आक्रमण विरुद्ध एकीकृत जवाफ दिन सक्षम बनायो। आसियान पहिलो शिखर सम्मेलन, सन् १९७६ मा बाली, इन्डोनेशियामा भएको थियो , धेरै औद्योगिक परियोजनाहरूको एउटा सम्झौता र एक को साइन परिणाम सौहार्द र सहयोग को सन्धि र कन्कर्ड को घोषणामा हस्ताक्षर भयो । शीत युद्धको अन्तले आसियान देशहरूमा क्षेत्रमा राजनीतिक ठूलो स्वतन्त्रता अभ्यास गर्न स्वतन्त्र भए र १९९० को दशक मा आसियान क्षेत्रीय व्यापार र सुरक्षा मुद्दाहरूमा एक अग्रणी आवाज रूपमा देखा । [१५]
विस्तार
७ जनवरी १९८४ मा, ब्रुनाई आसियानको छैठौं सदस्य बन्यो [१६] र २८ जुलाई १९९५ मा भियतनाम सातौँ सदस्यको रूपमा आसियानमा जोडियो। [१७] लाओस र म्यानमार (पहिले बर्मा) दुई वर्ष पछि २३ जुलाई १९९७ मा आसियानमा सामेल भए। कम्बोडिया, लाओस र म्यानमारसँग एकै साथ संयुक्त रूपमा सम्मिलित हुनेवाला थियो, तर आन्तरिक राजनीतिक सङ्घर्ष कम्बोडियाको प्रवेशमा ढिलाइ भयो। ३० अप्रिल १९९९ मा सरकारको स्थायित्व पछि कम्बोडिया सामेल भयो। [१८]
सन् २००६मा, आसियानलाई संयुक्त राष्ट्र महासभामा पर्यवेक्षकको दर्जा दिइयो। [१९] यसको प्रतिक्रियामा यस संस्थाले संयुक्त राष्ट्र सङ्घलाई "संवाद साझेदार" को मान्यता प्रदान गर्यो। [२०]
आणविक मुक्त आशियान
एसियान प्लस तीन र एसियान प्लस छ
आसियान प्लस तीन
आसियन र
- चीन
- जापान
- दक्षिण कोरिया
आशियान प्लस सिक्स
आसियन र
- चीन
- जापान
- दक्षिण कोरिया
- भारत
- अस्ट्रेलिया
- न्युजिल्यान्ड
संरचना
अर्थव्यवस्था
देश | माविसू (सन् २०१८) | |
---|---|---|
सिङ्गापुर | ०.९३५ (उच्च) | धेरै माथि |
ब्रुनेई | ०.८४५ | धेरै माथि |
मलेसिया | ०.८०४ | धेरै माथि |
थाइल्यान्ड | ०.७६५ | उच्च |
आसियान | ०.७२३ (औसत) | उच्च |
फिलिपिन्स | ०.७१२ | उच्च |
इन्डोनेसिया | ०.७०७ | उच्च |
भियतनाम | ०.६९४ | मध्यम |
लाओस | ०.६०४ | मध्यम |
म्यानमार | ०.५८४ | मध्यम |
कम्बोडिया | ०.५८१ (सबैभन्दा कम) | मध्यम |
विदेशी सम्बन्ध
वातावरण
शिक्षा
संस्कृति
मिडिया
संगीत
खेलकुद
- दक्षिण पूर्वी एसियायी खेलकुद
- दक्षिण पूर्वी विश्वविद्यालय खेलकुद
- आसियन स्कुल खेलकुद
- आसियन पारा खेलकुद
- आसियन फुटबल च्याम्पियनसिप
- दक्षिण पूर्वी एसियाली बास्केटबल सङ्घ च्याम्पियनसिप
यो पनि हेर्नुहोस्
सन्दर्भ सामग्रीहरू
- ↑ "Ang Saligang Batas ng ASEAN" (फिलिपिनोमा), Association of Southeast Asian Nations, अन्तिम पहुँच १० जनवरी २०१८।
- ↑ "Piagam Perhimpunan Bangsa-Bangsa Asia Tenggara" (इन्डोनेसियालीमा), Association of Southeast Asian Nations, अन्तिम पहुँच १० जनवरी २०१८।
- ↑ "Piagam Persatuan Negara Asia Tenggar" (मलयमा), Association of Southeast Asian Nations, अन्तिम पहुँच १० जनवरी २०१८।
- ↑ "Hiến chương của Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á" (भियतनामीमा), Association of Southeast Asian Nations, अन्तिम पहुँच १० जनवरी २०१८।
- ↑ "ASEAN Motto", ASEAN.org, ASEAN, अन्तिम पहुँच ९ मे २०१५।
- ↑ ASEAN Charter, Association of Southeast Asian Nations, पृ: 29, मूलबाट ९ नोभेम्बर २०१५-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २९ अक्टोबर २०१५, "Article 34. The working language of ASEAN shall be English."
- ↑ "Selected Basic ASEAN Indicators", ASEAN.organisation, ASEANstats, मूलबाट ४ सेप्टेम्बर २०१५-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ९ मे २०१५।
- ↑ ८.० ८.१ ८.२ ८.३ ८.४ "World Economic Outlook Database, October 2019", IMF.org, International Monetary Fund, अन्तिम पहुँच ४ फेब्रुअरी २०२०।
- ↑ "Overview", ASEAN, Association of Southeast Asian Nations, अन्तिम पहुँच १५ फेब्रुअरी २०१५।
- ↑ "How do you say ASEAN?", Voice of America Pronunciation Guide, VOA, अन्तिम पहुँच ३१ जनवरी २०२०।
- ↑ "NLS/BPH: Other Writings, The ABC Book, A Pronunciation Guide", ८ मे २००६, मूलबाट १२ जनवरी २००९-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १२ जनवरी २००९।
- ↑ Asean.org वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २ मार्च २०१२ मिति, ASEAN-10: Meeting the Challenges, by Termsak Chalermpalanupap, Asean.org, ASEAN Secretariat official website. Retrieved 27 June 2008.
- ↑ "The Asean Declaration (Bangkok Declaration) Bangkok, 8 August 1967", ASEAN, मूलबाट ११ फेब्रुअरी २०१५-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १७ जुन २०१५।
- ↑ "Overview", asean.org, ASEAN, अन्तिम पहुँच ७ फेब्रुअरी २०१५।
- ↑ Moon, C. (2014). ASEAN. Encyclopædia Britannica
- ↑ "Background Note:Brunei Darussalam/Profile:/Foreign Relations", US State Department, अन्तिम पहुँच ६ मार्च २००७।
- ↑ "Vietnam in ASEAN : Toward Cooperation for Mutual Benefits", ASEAN Secretariat, २००७, मूलबाट ११ मे २०११-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २८ अगस्ट २००९।
- ↑ "Statement by the Secretary-General of ASEAN Welcoming the Kingdom of Cambodia as the Tenth Member State of ASEAN: 30 April 1999, ASEAN Secretariat", ASEAN Secretariat, २००८, मूलबाट ११ मे २०११-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २८ अगस्ट २००९।
- ↑ RP resolution for observer status in UN assembly OK'd, Philippine Daily Inquirer, 13 March 2007. वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २६ अगस्ट २०१० मिति
- ↑ "Philippines to Represent ASEAN in UN Meetings in NY, Geneva", Yahoo! News, ७ मार्च २००७, मूलबाट १२ मार्च २००७-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १३ मार्च २००७।
बाह्य कडीहरू
सङ्गठनहरू
- आसियान सचिवालय, सन् २००७ मार्च १३[१] पुन: प्राप्त गरिएको।
- आसियान क्षेत्रीय फोरम, सन् २००७ मार्च १३ [२] पुन: प्राप्त गरिएको।
- बीबीसी देश जानकारी / आसियान, सन् २००७ मार्च १३ पुनःप्राप्त गरिएको।
उद्दरण त्रुटी: <ref>
tags exist for a group named "lower-alpha", but no corresponding <references group="lower-alpha"/>
tag was found