"दक्षिण भारत" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
Content deleted Content added
सा r2.7.1) (रोबोट ले थप्दै: hi:दक्षिण भारत
कुनै सम्पादन सारांश छैन
पङ्क्ति ५: पङ्क्ति ५:
==इतिहास==
==इतिहास==


कार्बन डेटिंग पद्धतिबाट यो थाह लागेको कि यस क्षेत्रमा ईसा पूर्व 8000बाट मानव बसाव रहेको छ । लगभग 1000 ईसा पूर्वबाट लौह युगको सूत्रपात भयो । [[मालाबार]] र [[तमिल]] मान्छे संगम प्राचीन कालमा यूनान र रोमबाट व्यापार गर्यो गरते थिए । उनी रोम, [[यूनान]], [[चीन]], अरब]], [[यहूदी]] आदि मान्छेहरुका सम्पर्कमा थिए । प्राचीन दक्षिण भारतमा विभिन्न समहरु तथा क्षेत्रहरुमा विभिन्न शासकहरु तथा राजवंशोंले राज गर्यो । [[सातवाहन]], [[चेर]], [[चोल]], [[पांड्य]], [[चालुक्य]], [[पल्लव]], [[होयसल]], [[राष्ट्रकूट]] आदि यस्तो नैं केहि राजवंश छन् । मध्यकालीन युगका आरंभिक मध्यमा क्षेत्र [[मुस्लिम]] शासन तथा प्रभावका अधीन रहयो । सबै भन्दा पहिले तुगलकहरुले दक्षिणमा आफ्नो प्रभाव बढ़ाया । अलाउद्दीन खिलजीले यूँ त मदुरैसम्म आफ्नो सैनिक अभियान चलाया थियोमा उनको मृत्यु पछि उनको साम्राज्य टिक नसका । सन् 1323मा यहाँ तुर्कहरु द्वारा मुस्लिम [[बहमनी सल्तनत]]को स्थापना भए । यसके केहि सालों पछि हिन्दू [[विजयनगर साम्राज्य]]को स्थापना भए । यिनी दुवैमा सत्ता को लागि संघर्ष होता रहयो । सन् 1565मा विजयनगरको पतन भयो । बहमनी सल्तनतका पतनका कारण 5 नयाँ साम्राज्य बने - बीजापुर तथा गोलकोण्डा सबै भन्दा शक्तिशाली थिए । [[औरंगजेब]]ले सत्रहऔं सताब्दीका अन्तमा दक्कनमा आफ्नो प्रभुत्व जमा लियोमा यसी समय [[शिवाजी]]का नेतृत्वमा मराठोंको उदय हो रहयो थियो । मराठोंको शासन अट्ठारहऔं सताब्दीका उत्तरार्धसम्म रहयो जसपछि मैसूर तथा अन्य स्थानीय शासकहरुको उदय भयो ।मा यसके 50 वर्षका भित्र पुरा दक्षिण भारतमा अंग्रेजहरुको अधिकार भयो । 1947मा स्वराज्य आयो ।
कार्बन डेटिंग पद्धतिबाट यो थाह लागेको कि यस क्षेत्रमा ईसा पूर्व 8000बाट मानव बसाव रहेको छ । लगभग 1000 ईसा पूर्वबाट लौह युगको सूत्रपात भयो । [[मालाबार]] र [[तमिल]] मान्छे संगम प्राचीन कालमा यूनान र रोमबाट व्यापार गर्ने गर्द थिए । उनी रोम, [[यूनान]], [[चीन]], अरब]], [[यहूदी]] आदि मान्छेहरुका सम्पर्कमा थिए । प्राचीन दक्षिण भारतमा विभिन्न समहरु तथा क्षेत्रहरुमा विभिन्न शासकहरु तथा राजवंशहरुले राज गर्यो । [[सातवाहन]], [[चेर]], [[चोल]], [[पांड्य]], [[चालुक्य]], [[पल्लव]], [[होयसल]], [[राष्ट्रकूट]] आदि यस्तो नैं केहि राजवंश छन् । मध्यकालीन युगका आरंभिक मध्यमा क्षेत्र [[मुस्लिम]] शासन तथा प्रभावका अधीन रहयो । सबै भन्दा पहिले तुगलकहरुले दक्षिणमा आफ्नो प्रभाव बढ़ाया । अलाउद्दीन खिलजीले यसै त मदुरैसम्म आफ्नो सैनिक अभियान चलाएको थियोमा उनको मृत्यु पछि उनको साम्राज्य टिक नसका । सन् 1323मा यहाँ तुर्कहरु द्वारा मुस्लिम [[बहमनी सल्तनत]]को स्थापना भए । यसके केहि वर्ष पछि हिन्दू [[विजयनगर साम्राज्य]]को स्थापना भए । यिनी दुवैमा सत्ता को लागि संघर्ष होता रहयो । सन् 1565मा विजयनगरको पतन भयो । बहमनी सल्तनतका पतनका कारण 5 नयाँ साम्राज्य बने - बीजापुर तथा गोलकोण्डा सबै भन्दा शक्तिशाली थिए । [[औरंगजेब]]ले सत्रहऔं सताब्दीका अन्तमा दक्कनमा आफ्नो प्रभुत्व जमा लियोमा यसी समय [[शिवाजी]]का नेतृत्वमा मराठोंको उदय हो रहयो थियो । मराठोंको शासन अट्ठारहऔं सताब्दीका उत्तरार्धसम्म रहयो जसपछि मैसूर तथा अन्य स्थानीय शासकहरुको उदय भयो ।मा यसके 50 वर्षका भित्र पुरा दक्षिण भारतमा अंग्रेजहरुको अधिकार भयो । 1947मा स्वराज्य आयो ।


==संस्कृति==
==संस्कृति==
पङ्क्ति ५२: पङ्क्ति ५२:
[[fi:Etelä-Intia]]
[[fi:Etelä-Intia]]
[[fr:Inde du Sud]]
[[fr:Inde du Sud]]
[[hi:दक्षिण भारत]]
[[id:India Selatan]]
[[id:India Selatan]]
[[it:India meridionale]]
[[it:India meridionale]]
पङ्क्ति ५९: पङ्क्ति ५८:
[[mr:दक्षिण भारत]]
[[mr:दक्षिण भारत]]
[[ms:India Selatan]]
[[ms:India Selatan]]
[[ne:दक्षिण भारत]]
[[nl:Zuid-India]]
[[nl:Zuid-India]]
[[no:Sør-India]]
[[no:Sør-India]]

०७:२७, ३१ जुलाई २०११ जस्तै गरी पुनरावलोकन

भारतका दक्षिणी भागलाई दक्षिण भारत पनि भन्दछन् । आफ्नो संस्कृति, इतिहास तथा प्रजातीय मूलको भिन्नताका कारण यो शेष भारतबाट अलग पहचान बनयो चुका हो । हलांकि यति भिन्न भएर पनि यो भारतको विविधताको एक अंगमात्र हो ।

दक्षिण भारतको राजनैतिक मानचित्र, नदिहरु सहित

दक्षिण भारतीय मान्छे मुख्यतः द्रविड भाषा बोल्दछन् र मुख्यतः द्रविड मूलका छन् ।

इतिहास

कार्बन डेटिंग पद्धतिबाट यो थाह लागेको कि यस क्षेत्रमा ईसा पूर्व 8000बाट मानव बसाव रहेको छ । लगभग 1000 ईसा पूर्वबाट लौह युगको सूत्रपात भयो । मालाबारतमिल मान्छे संगम प्राचीन कालमा यूनान र रोमबाट व्यापार गर्ने गर्द थिए । उनी रोम, यूनान, चीन, अरब]], यहूदी आदि मान्छेहरुका सम्पर्कमा थिए । प्राचीन दक्षिण भारतमा विभिन्न समहरु तथा क्षेत्रहरुमा विभिन्न शासकहरु तथा राजवंशहरुले राज गर्यो । सातवाहन, चेर, चोल, पांड्य, चालुक्य, पल्लव, होयसल, राष्ट्रकूट आदि यस्तो नैं केहि राजवंश छन् । मध्यकालीन युगका आरंभिक मध्यमा क्षेत्र मुस्लिम शासन तथा प्रभावका अधीन रहयो । सबै भन्दा पहिले तुगलकहरुले दक्षिणमा आफ्नो प्रभाव बढ़ाया । अलाउद्दीन खिलजीले यसै त मदुरैसम्म आफ्नो सैनिक अभियान चलाएको थियोमा उनको मृत्यु पछि उनको साम्राज्य टिक नसका । सन् 1323मा यहाँ तुर्कहरु द्वारा मुस्लिम बहमनी सल्तनतको स्थापना भए । यसके केहि वर्ष पछि हिन्दू विजयनगर साम्राज्यको स्थापना भए । यिनी दुवैमा सत्ता को लागि संघर्ष होता रहयो । सन् 1565मा विजयनगरको पतन भयो । बहमनी सल्तनतका पतनका कारण 5 नयाँ साम्राज्य बने - बीजापुर तथा गोलकोण्डा सबै भन्दा शक्तिशाली थिए । औरंगजेबले सत्रहऔं सताब्दीका अन्तमा दक्कनमा आफ्नो प्रभुत्व जमा लियोमा यसी समय शिवाजीका नेतृत्वमा मराठोंको उदय हो रहयो थियो । मराठोंको शासन अट्ठारहऔं सताब्दीका उत्तरार्धसम्म रहयो जसपछि मैसूर तथा अन्य स्थानीय शासकहरुको उदय भयो ।मा यसके 50 वर्षका भित्र पुरा दक्षिण भारतमा अंग्रेजहरुको अधिकार भयो । 1947मा स्वराज्य आयो ।

संस्कृति

भाषिक र सास्कृतिक रूपबाट यो शेष भारतबाट भिन्न हो ।

क्षेत्र र भूगोल

यस क्षेत्रलाई तथा यसके धेरै अंगहरुलाई भूगोल र संस्कृतिका आधारमा धेरै विशेष नाम दिए जान्छन्् । यिनीहरुका विवरण तल हो -

ne:दक्षिण भारत