"दक्षिण भारत" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
हिज्जे विन्यासः |
सा r2.7.1) (रोबोट ले थप्दै: pt:Índia do Sul |
||
पङ्क्ति ६१: | पङ्क्ति ६१: | ||
[[nl:Zuid-India]] |
[[nl:Zuid-India]] |
||
[[no:Sør-India]] |
[[no:Sør-India]] |
||
[[pt:Índia do Sul]] |
|||
[[ru:Южная Индия]] |
[[ru:Южная Индия]] |
||
[[sh:Južna Indija]] |
[[sh:Južna Indija]] |
१४:४८, ३१ जनवरी २०१२ जस्तै गरी पुनरावलोकन
भारतका दक्षिणी भागलाई दक्षिण भारत पनि भन्दछन् । आफ्नो संस्कृति, इतिहास तथा प्रजातीय मूलको भिन्नताका कारण यो शेष भारतबाट अलग चिन्हारी बनयो चुका हो । हलांकि यति भिन्न भएर पनि यो भारतको विविधताको एक अंगमात्र हो ।
दक्षिण भारतीय मान्छे मुख्यतः द्रविड भाषा बोल्दछन् र मुख्यतः द्रविड मूलका छन् ।
इतिहास
कार्बन डेटिंग पद्दतिबाट यो थाह लागेको कि यस क्षेत्रमा ईसा पूर्व 8000बाट मानव बसाव रहेको छ । लगभग 1000 ईसा पूर्वबाट लौह युगको सूत्रपात भयो । मालाबार र तमिल मान्छे संगम प्राचीन कालमा यूनान र रोमबाट व्यापार गर्ने गर्द थिए । उनी रोम, यूनान, चीन, अरब]], यहूदी आदि मान्छेहरुका सम्पर्कमा थिए । प्राचीन दक्षिण भारतमा विभिन्न समहरु तथा क्षेत्रहरुमा विभिन्न शासकहरु तथा राजवंशहरुले राज गर्यो । सातवाहन, चेर, चोल, पांड्य, चालुक्य, पल्लव, होयसल, राष्ट्रकूट आदि यस्तो नैं केही राजवंश छन् । मध्यकालीन युगका आरंभिक मध्यमा क्षेत्र मुस्लिम शासन तथा प्रभावका अधीन रहयो । सबै भन्दा पहिले तुगलकहरुले दक्षिणमा आफ्नो प्रभाव बढ़ाया । अलाउद्दीन खिलजीले यसै त मदुरैसम्म आफ्नो सैनिक अभियान चलाएको थियोमा उनको मृत्यु पछि उनको साम्राज्य टिक नसका । सन् 1323मा यहाँ तुर्कहरु द्वारा मुस्लिम बहमनी सल्तनतको स्थापना भए । यसके केही वर्ष पछि हिन्दू विजयनगर साम्राज्यको स्थापना भए । यिनी दुवैमा सत्ता को लागि सङ्घर्ष होता रहयो । सन् 1565मा विजयनगरको पतन भयो । बहमनी सल्तनतका पतनका कारण 5 नयाँ साम्राज्य बने - बीजापुर तथा गोलकोण्डा सबै भन्दा शक्तिशाली थिए । औरङ्गजेवले सत्रहऔं सताब्दीका अन्तमा दक्कनमा आफ्नो प्रभुत्व जमा लियोमा यसी समय शिवाजीका नेतृत्वमा मराठोंको उदय हो रहयो थियो । मराठोंको शासन अट्ठारहऔं सताब्दीका उत्तरार्धसम्म रहयो जसपछि मैसूर तथा अन्य स्थानीय शासकहरुको उदय भयो ।मा यसके 50 वर्षका भित्र पुरा दक्षिण भारतमा अंग्रेजहरुको अधिकार भयो । 1947मा स्वराज्य आयो ।
संस्कृति
भाषिक र सास्कृतिक रूपबाट यो शेष भारतबाट भिन्न हो ।
क्षेत्र र भूगोल
यस क्षेत्रलाई तथा यसके धेरै अंगहरुलाई भूगोल र संस्कृतिका आधारमा धेरै विशेष नाम दिए जान्छन्् । यिनीहरुका विवरण तल हो -