"सुनुवार भाषा" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
सा 125.27.190.37 (वार्तालाप)द्वारा राम प्रसाद जोशीद्वारा गरि... |
|||
पङ्क्ति ५: | पङ्क्ति ५: | ||
|states={{flag|नेपाल}},{{flag|भारत}},{{flag|भुटान}} |
|states={{flag|नेपाल}},{{flag|भारत}},{{flag|भुटान}} |
||
|region= दक्षिण एशिया |
|region= दक्षिण एशिया |
||
|speakers= |
|speakers= ३०,००० |
||
|image = Sunuwar koich.jpg |
|image = Sunuwar koich.jpg |
||
|fam2=([[सुज्-तिब्बत]]) |
|fam2=([[सुज्-तिब्बत]]) |
||
|dia1= [[खिजी]] |
|dia1= [[खिजी]], ([[ओखलढुङ्गा जिल्ला ओखलढुङ्गा]]), [[काठमाडौं जिल्ला|काठमाडौं]], [[ललितपुर जिल्ला|ललितपुर]], [[सिक्किम]] |
||
|script= [[देवनागरी लिपि|देवनागरी]], [[कृप्ती लिपि|कृप्ती]] |
|script= [[देवनागरी लिपि|देवनागरी]], [[कृप्ती लिपि|कृप्ती]] |
||
|iso3= 639-3, सुज् |
|iso3= 639-3, सुज् |
||
पङ्क्ति १४: | पङ्क्ति १४: | ||
}} |
}} |
||
'''सुनुवार भाषा''' नेपालमा बोलिने एक प्रमुख जातिय भाषा हो । अर्थत: सुनुवारी, कोइचा, मारपचे, मारपचा-दोपचा कुराकानी । |
'''सुनुवार भाषा''' नेपालमा बोलिने एक प्रमुख जातिय भाषा हो । अर्थत: सुनुवारी, कोइचा, मारपचे, मारपचा-दोपचा कुराकानी । बिशेष गरि नेपालको पुर्वी पहाड ओखलढुङ्गा, [[खोटाङ जिल्ला|खोटाङ]], तापलेजुङ जिल्ला|ताप्लेजुङ्]], जनकपुर, [[रामेछाप जिल्ला|रामेछाप]], [[सुनसरी जिल्ला|सुनसरी]], [[सिराहा जिल्ला|सिराहा]], [[सिन्धुली जिल्ला|सिन्धुली]], [[भुटान]] र भारतको सिक्किम, दार्जिलिङ क्षेत्रमा बसोबास गर्ने [[सुनुवार]] र किरात जातिहरूले बोल्ने भाषा लाई ''सुनुवार भाषा'' अथवा कोइचा-लो भनिन्छ । |
||
==सुनुवार भाषाको केही अंशहरू== |
|||
बिशेष गरि नेपालको पुर्वी पहाड ओखल्ढुङ्गा, खोटाङ, तपलेजुङ्, जनकपुर्, रामेछाप्, सुनसारी, सिरहा, सिन्धुली, भुटान र भारतको सिक्किम, दार्जेलिङ क्षेत्रमा बसोबास गर्ने [[सुनुवार]] र किरात जातिहरूले बोल्ने भाषा लाई [[सुनुवार]] भाषा अथवा कोइचा-लो भनिन्छ । |
|||
सुनुवार भाषामा प्रयोग गरिने शब्दहरूका केही अंशहरू यस प्रकार रहेका छन् :- |
|||
==अभिवादन== |
|||
===अभिवादन=== |
|||
<big>नमसेउ, सेउ, नमसेवल(ला)</big><br /> |
|||
{|class = "wikitable" |
|||
सेउ, नमसेउ = नमस्ते (पहिलो भेट्घाट)<br /> |
|||
|- |
|||
नमसेवल/ला = नमस्ते+जने वा बिदावारी (ला+ भन्नाले जान्छु वा गए) |
|||
!नेपाली भाषा !! सुनुवार भाषा |
|||
|- |
|||
||नमस्ते (भेटघाटको समयमा)|| |
|||
||नमसेउ, सेउ, नमसेवल/ला|| |
|||
|- |
|||
||नमस्ते (जाने वा बिदावारीको समयमा)|| |
|||
||ला (ला भन्नाले जान्छु वा गए)|| |
|||
|- |
|||
|} |
|||
{{listen |
{{listen |
||
| filename = Namsewal.ogg|thumb|sunuwar greeting |
| filename = Namsewal.ogg|thumb|sunuwar greeting |
||
पङ्क्ति २७: | पङ्क्ति ३६: | ||
| format = [[Ogg]]}} |
| format = [[Ogg]]}} |
||
[[File:Sunuwar script.jpg|thumb|सुनुवार लिपि]] |
[[File:Sunuwar script.jpg|thumb|सुनुवार लिपि]] |
||
==सुनुवार |
===सुनुवार शब्दहरू === |
||
सुनुवार शब्दावली (लो = भाषा) |
सुनुवार शब्दावली (लो = भाषा) |
||
{| class="wikitable" |
{| class="wikitable" |
||
|- |
|- |
||
! सुनुवार लो |
! सुनुवार लो (सुनुवार भाषा) !! नेपाली भाषा !! |
||
|- |
|- |
||
|| मार || |
|||
| मार || के || दोह्पचा || कसोगर्नु || दोह्शोव् || कति.. |
|||
|| के || |
|||
|- |
|||
||दोह्पचा || |
|||
|| कसोगर्नु || |
|||
|- |
|- |
||
||दोह्शोव्|| |
|||
| गो || म || गे || तिमी || गोइ || तपाईं |
|||
||कति|| |
|||
|- |
|- |
||
|| गो|| |
|||
| दार्शोव || राम्रो || मादर्शोव || नराम्रो || दानु* || मनपर्छ* |
|||
|| म || |
|||
|- |
|||
||गे || |
|||
||तिमी || |
|||
|- |
|- |
||
||गोइ || |
|||
| सकारात्मक || दुमबा || नकारात्मक || मा || चा || हो, हुन्छ, गर्नु |
|||
||तपाईं|| |
|||
|- |
|- |
||
|| दार्शोव || |
|||
| खमे || भात || खाइ || तरकारी || खाजा || लाम्जा |
|||
|| राम्रो || |
|||
|- |
|- |
||
||मादर्शोव || |
|||
| जाचा || खानु || तुचा || पिउनु || दानु* || निलनु* |
|||
|| नराम्रो || |
|||
|- |
|- |
||
||दानु || |
|||
| बुर || धान || मकाइ || मकै || चिर्स || कोदो |
|||
||मनपर्छ|| |
|||
|- |
|- |
||
|| सकारात्मक || |
|||
| पद || खोल्नु || पिद || बन्दगर्नु || नुप्थ || सकिनु |
|||
|| दुमबा || |
|||
|- |
|- |
||
||नकारात्मक || |
|||
| गो खमे जाइनु || म भात खान्छु || गे बाने || तिमी बस्छौ || मापचा षाअ* || नगर्नु है |
|||
|| मा || |
|||
|- |
|||
||चा || |
|||
||हो, हुन्छ, गर्नु || |
|||
|- |
|||
|| खमे || |
|||
||भात || |
|||
|- |
|||
||खाइ || |
|||
||तरकारी || |
|||
|- |
|||
||खाजा || |
|||
||लाम्जा || |
|||
|- |
|||
|| जाचा || |
|||
|| खानु || |
|||
|- |
|||
|| तुचा || |
|||
||पिउनु || |
|||
|- |
|||
||दानु|| |
|||
|| निलनु|| |
|||
|- |
|||
|| बुर || |
|||
|| धान || |
|||
|- |
|||
||मकाइ || |
|||
||मकै || |
|||
|- |
|||
||चिर्स || |
|||
||कोदो|| |
|||
|- |
|||
|| पद || |
|||
|| खोल्नु || |
|||
|- |
|||
||पिद || |
|||
||बन्दगर्नु || |
|||
|- |
|||
|| नुप्थ || |
|||
||सकिनु|| |
|||
|- |
|||
|| गो खमे जाइनु || |
|||
|| म भात खान्छु || |
|||
|- |
|||
||गे बाने || |
|||
||तिमी बस्छौ || |
|||
|- |
|||
||मापचा षाअ|| |
|||
||नगर्नु है|| |
|||
|} |
|} |
||
[[सुनुवार]]कोइचा लो: जापानी, कोरियान, थाई, कारीयन, युनान्, कोच, हायु सँग कुनै-कुनै शब्दहरु मिलन जानन्छ |
[[सुनुवार]]कोइचा लो: जापानी, कोरियान, थाई, कारीयन, युनान्, कोच, हायु सँग कुनै-कुनै शब्दहरु मिलन जानन्छ |
||
==अंक== |
===अंक=== |
||
सुनुवार |
सुनुवार अङ्क गणना |
||
{| class="wikitable" |
{| class="wikitable" |
||
|- |
|- |
||
पङ्क्ति ६२: | पङ्क्ति १३४: | ||
|- |
|- |
||
| १ || २ || ३ || ४ || ५ || ६ || ७ || ८ || ९ || १० |
| १ || २ || ३ || ४ || ५ || ६ || ७ || ८ || ९ || १० |
||
|} |
|}<br /> |
||
सुनुवार |
सुनुवार अङ्कलाई २ भागमा विभाजन गरिएको छ :- |
||
गन्न सकिने र गन्न नसकिने <br /> |
गन्न सकिने र गन्न नसकिने <br /> |
||
का |
का (गन्न सकिने) र इची (गन्न नसकिने) <br /> |
||
कसै कसैले(इची नि शा वा का निशि शा) प्रयोक गर्ने गरिन्छ । <br /> |
कसै कसैले(इची नि शा वा का निशि शा) प्रयोक गर्ने गरिन्छ । <br /> |
||
सुनुवार अंक, जापानी 40%, कोरियान 1%, थाई 1% मिलन जानन्छ<br /> |
सुनुवार अंक, जापानी 40%, कोरियान 1%, थाई 1% मिलन जानन्छ<br /> |
||
पङ्क्ति ७१: | पङ्क्ति १४३: | ||
==बोलिने स्थान == |
==बोलिने स्थान == |
||
[[खिजी]]चन्डेश्वरी [[ |
[[खिजी]]चन्डेश्वरी [[ओखलढुङ्गा जिल्ला|ओखलढुङ्गा]], [[काठमाडौं]] [[ललितपुर]], [[सिक्किम]]<br /> |
||
[[खिजी]], भुजी, काती, प्रेच्ची, प्राप्चा, रष्नलु, खिम्ति, हाबा, कुबुकास्तेलि आदि |
[[खिजी]], भुजी, काती, प्रेच्ची, प्राप्चा, रष्नलु, खिम्ति, हाबा, कुबुकास्तेलि आदि |
||
==कोइँचा== |
==कोइँचा== |
||
मुक्दुम |
मुक्दुम |
||
==यो पनि हेर्नुहोस्== |
|||
{{Reflist}} |
|||
{{नेपालमा बोलिने भाषाहरू}} |
|||
==सन्दर्भ सामाग्री== |
|||
{{stub}} |
|||
{{Reflist}} |
|||
[[category:भाषा]] |
[[category:भाषा]] |
||
[[category:नेपालमा बोलिने भाषा]] |
[[category:नेपालमा बोलिने भाषा]] |
२३:५९, २९ जुलाई २०१४ जस्तै गरी पुनरावलोकन
सुनुवार भाषा | |
---|---|
सुनुवार भाषा (कोइच लो) | |
मूलभाषी | नेपाल, भारत, भुटान |
क्षेत्र | दक्षिण एशिया |
मातृभाषी वक्ता | ३०,००० |
Sino-Tibetan
| |
आञ्चलिक भाषाहरू | |
देवनागरी, कृप्ती | |
भाषा सङ्केतहरू | |
आइएसओ ६३९-३ | 639-3, सुज् |
सुनुवार भाषा नेपालमा बोलिने एक प्रमुख जातिय भाषा हो । अर्थत: सुनुवारी, कोइचा, मारपचे, मारपचा-दोपचा कुराकानी । बिशेष गरि नेपालको पुर्वी पहाड ओखलढुङ्गा, खोटाङ, तापलेजुङ जिल्ला|ताप्लेजुङ्]], जनकपुर, रामेछाप, सुनसरी, सिराहा, सिन्धुली, भुटान र भारतको सिक्किम, दार्जिलिङ क्षेत्रमा बसोबास गर्ने सुनुवार र किरात जातिहरूले बोल्ने भाषा लाई सुनुवार भाषा अथवा कोइचा-लो भनिन्छ ।
सुनुवार भाषाको केही अंशहरू
सुनुवार भाषामा प्रयोग गरिने शब्दहरूका केही अंशहरू यस प्रकार रहेका छन् :-
अभिवादन
नेपाली भाषा | सुनुवार भाषा | ||
---|---|---|---|
नमस्ते (भेटघाटको समयमा) | नमसेउ, सेउ, नमसेवल/ला | ||
नमस्ते (जाने वा बिदावारीको समयमा) | ला (ला भन्नाले जान्छु वा गए) |
सुनुवार शब्दहरू
सुनुवार शब्दावली (लो = भाषा)
सुनुवार लो (सुनुवार भाषा) | नेपाली भाषा | ||
---|---|---|---|
मार | के | ||
दोह्पचा | कसोगर्नु | ||
दोह्शोव् | कति | ||
गो | म | ||
गे | तिमी | ||
गोइ | तपाईं | ||
दार्शोव | राम्रो | ||
मादर्शोव | नराम्रो | ||
दानु | मनपर्छ | ||
सकारात्मक | दुमबा | ||
नकारात्मक | मा | ||
चा | हो, हुन्छ, गर्नु | ||
खमे | भात | ||
खाइ | तरकारी | ||
खाजा | लाम्जा | ||
जाचा | खानु | ||
तुचा | पिउनु | ||
दानु | निलनु | ||
बुर | धान | ||
मकाइ | मकै | ||
चिर्स | कोदो | ||
पद | खोल्नु | ||
पिद | बन्दगर्नु | ||
नुप्थ | सकिनु | ||
गो खमे जाइनु | म भात खान्छु | ||
गे बाने | तिमी बस्छौ | ||
मापचा षाअ | नगर्नु है |
सुनुवारकोइचा लो: जापानी, कोरियान, थाई, कारीयन, युनान्, कोच, हायु सँग कुनै-कुनै शब्दहरु मिलन जानन्छ
अंक
सुनुवार अङ्क गणना
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
इची/का | नि/निशि | शा/शाम्/शङ् | ले | नङ | रुकु/रोकु | चनि | ससि | वन् | गौ |
१ | २ | ३ | ४ | ५ | ६ | ७ | ८ | ९ | १० |
सुनुवार अङ्कलाई २ भागमा विभाजन गरिएको छ :-
गन्न सकिने र गन्न नसकिने
का (गन्न सकिने) र इची (गन्न नसकिने)
कसै कसैले(इची नि शा वा का निशि शा) प्रयोक गर्ने गरिन्छ ।
सुनुवार अंक, जापानी 40%, कोरियान 1%, थाई 1% मिलन जानन्छ
यस्मा क्लिक गर्नुहोला - English Sunuwar Language
बोलिने स्थान
खिजीचन्डेश्वरी ओखलढुङ्गा, काठमाडौं ललितपुर, सिक्किम
खिजी, भुजी, काती, प्रेच्ची, प्राप्चा, रष्नलु, खिम्ति, हाबा, कुबुकास्तेलि आदि
कोइँचा
मुक्दुम