"तेलङ्गाना" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
Content deleted Content added
कुनै सम्पादन सारांश छैन |
|||
| पङ्क्ति १: | पङ्क्ति १: | ||
{{Infobox settlement |
{{Infobox settlement |
||
| name = |
| name = तेलङ्गाना<br/>{{lang|te|తెలంగాణ}}<br/>{{lang|ur|{{nq|تلنگانہ}}}} |
||
| embedded = yes |
| embedded = yes |
||
| country = India |
| country = India |
||
| पङ्क्ति ६७: | पङ्क्ति ६७: | ||
| footnotes = |
| footnotes = |
||
}} |
}} |
||
| ⚫ | '''तेलङ्गाना''' ([[तेलुगु भाषा|तेलुगु]] : తెలంగాణ, तेलंगाणा), [[भारत]]को [[आन्ध्र प्रदेश]] राज्य बाट छुट्टिएर बनेको भारतको नयाँ राज्य हो । [[हैदराबाद (भारत)|हैदराबाद]]लाई दश बर्ष सम्मका लागि तेलङ्गाना र [[आन्ध्र प्रदेश]] को संयुक्त राजधानी बनाउन प्रस्ताव गरिएको छ <ref>{{cite web|author= |url=http://zeenews.india.com/hindi/news/%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%A6%E0%A5%87%E0%A4%B6/%E0%A4%A4%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%BE-%E0%A4%AC%E0%A4%A8%E0%A5%87%E0%A4%97%E0%A4%BE-29%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%82-%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%AF-%E0%A4%B8%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%AC%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%B8%E0%A5%80-%E0%A4%A8%E0%A5%87-%E0%A4%AD%E0%A5%80-%E0%A4%B2%E0%A4%97%E0%A4%BE%E0%A4%88-%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%B9%E0%A4%B0/175815 |title=पृथक तेलंगानाको गठन , हैदराबाद साझा राजधानी |publisher=zeenews.india.com |date=2013-07-31 |accessdate=2013-07-31}}</ref>। यो भारतको [[हैदराबाद (भारत)|हैदराबाद]] नामक राजवाडाहरुको [[तेलुगु भाषा|तेलुगु]]भाषी क्षेत्रहरु मिलेर बनेको छ । 'तेलंगाना' शब्द का अर्थ हुन्छ - 'तेलुगूभाषीहरुको भूमि'। |
||
<!-- Please do not hurry to change the information related to the formation of the state. The state will become a legal entity on 2 June 2014<ref>http://www.thehindu.com/news/national/andhra-pradesh/telangana-to-come-into-existence-on-june-2/article5751092.ece</ref>. Please do not change the status to a "State", or make any other changes which will not come into force until then, until presidents approval --> |
|||
| ⚫ | ५ डिसेम्बर २०१३ का दिन मन्त्रीसमूह द्वारा बनाईएको ड्राफ्ट बिललाई क्याबिनेटले मन्जुरी प्रदान गरिसकेको छ । १८ फेब्रुअरी २०१४ मा तेलङ्गाना बिल [[लोक सभा]] बाट पास भयो तथा दुई दिन पश्चात यसलाई [[राज्य सभा]] बाट मन्जुरी दिइयो । [[राष्ट्रपति]] को दस्तखत संगै तेलंगाना औपचारिक रुपमा भारतको २९औ राज्य बनेको छ । लोक सभाबाट बिललाई पास गराउने बेलामा हंगामा हुने कारणले लोक सभा टेलिविज़नको प्रसारण रोक्नु परेको थियो ।<ref>{{Cite web |url=http://economictimes.indiatimes.com/news/politics-and-nation/cabinet-clears-bill-for-creation-of-telangana-with-10-districts/articleshow/26918625.cms |title=Cabinet clears bill for creation of Telangana with 10 districts |publisher=इकनोमिक टाइम्स |date=5 दिसंबर 2013 |accessdate=}}</ref><ref>{{cite news|url=http://zeenews.india.com/hindi/news/india/lok-sabha-passes-telangana-bill/202741 |title=लोकसभामा पारित भयो तेलंगाना विधेयक|publisher=जी न्यूज़ |date=18 फरवरी 2014 |accessdate=}}</ref><ref>{{cite news|url=http://hindi.moneycontrol.com/mccode/news/article.php?id=95970 |title=तेलंगाना बिल राज्यसभा में पास |publisher=मनी कंट्रोल |date=21 फ़रवरी 2014 |accessdate=}}</ref> |
||
| ⚫ | ''' |
||
| ⚫ | अहिले जुन क्षेत्रलाई तेलङ्गाना भनिन्छ, त्यसमा आन्ध्र प्रदेशको २३ जिल्ला मध्ये १० जिल्ला मुछिएको छ । यी हुन्: [[हैदराबाद जिल्ला|हैदराबाद]], [[अदिलाबाद जिल्ला|अदिलाबाद]], [[खम्मम जिला|खम्मम]], [[करीमनगर जिल्ला|करीमनगर]], [[महबूबनगर जिल्ला|महबूबनगर]], [[मेडक जिल्ला|मेडक]], [[नलगोंडा जिल्ला|नलगोंडा]], [[निजामाबाद जिल्ला|निजामाबाद]], [[रंगारेड्डी जिल्ला|रंगारेड्डी]] तथा [[वारंगल जिल्ला|वारंगल]] । यस क्षेत्रबाट आंध्र प्रदेशको २९४ मध्ये ११९ विधानसभा सिट रहेको छ । तेलंगानालाई ४२ लोकसभा सिट मध्ये १७ सिट प्राप्त भएको छ ।<ref>{{cite news|url=http://www.bbc.co.uk/hindi/india/2014/02/140221_telangana_highlights_rns.shtml?ocid=socialflow_facebook |title=तेलंगाना राज्य |publisher=बीबीसी हिन्दी |date=21 फरवरी 2014 |accessdate=}}</ref> |
||
| ⚫ | ५ डिसेम्बर २०१३ का दिन मन्त्रीसमूह द्वारा बनाईएको ड्राफ्ट बिललाई क्याबिनेटले मन्जुरी प्रदान गरिसकेको छ । १८ फेब्रुअरी २०१४ मा |
||
| ⚫ | अहिले जुन क्षेत्रलाई |
||
==इतिहास== |
==इतिहास== |
||
तेलङ्गानालाई एउटा बेग्लै राज्य बनाउने मांग पछी देखि गरिदै आएको छ, र यसको लागि समय समयमा [[तेलंगाना आन्दोलन|आन्दोलन]] पनि गरिदै आएको छ । |
|||
==धर्म और भाषा== |
==धर्म और भाषा== |
||
तेलङ्गानाको जनसंख्या ८४% [[हिन्दू धर्म|हिन्दू]], १२.४% [[मुसलमान]] र ३.२% [[सिख]], [[ईसाइ]] र अन्य धर्मको अनुयायी रहेको छ ।<ref name="twocircles1">{{cite web|url=http://www.twocircles.net/2009dec12/telangana_and_muslims.html |title=Telangana and Muslims |publisher=TwoCircles.net |date= |accessdate=14 September 2010}}</ref><ref>[http://pib.nic.in/archieve/others/2011/jan/d2011010502.pdf Region-wise distribution of religious groups 2001 - Table 7.2 in page 381 of SKC report]</ref> |
|||
तेलङ्गानाको ७६% समुदायका मानिस [[तेलुगु भाषा|तेलुगु]] भाषा बोल्छन । १२% मानिस उर्दू तथा १२% मानिस अन्य भाषा बोल्छन ।<ref>[http://pib.nic.in/archieve/others/2011/jan/d2011010502.pdf Region-wise distribution of religious groups 2001 - Table 7.3 in page 393 of SKC report]</ref><ref>{{cite web|title=Urdu in Andhra Pradesh|url=http://www.languageinindia.com/april2003/urduinap.html|publisher=LANGUAGE IN INDIA|accessdate=22 January 2013}}</ref> |
|||
==सन्दर्भ सामाग्री== |
==सन्दर्भ सामाग्री== |
||
| पङ्क्ति ८७: | पङ्क्ति ८५: | ||
==वाह्य लिङ्कहरू== |
==वाह्य लिङ्कहरू== |
||
{{Commonscat|Telangana}} |
{{Commonscat|Telangana|तेलङ्गाना}} |
||
[[श्रेणी:भारतका प्रान्तहरू]] |
[[श्रेणी:भारतका प्रान्तहरू]] |
||
१२:४१, १ डिसेम्बर २०१४ जस्तै गरी पुनरावलोकन
तेलङ्गाना తెలంగాణ تلنگانہ | |
|---|---|
| मुख्य आकर्षणहरू मुख्य आकर्षणहरू | |
 भारतको नक्सामा तेलंगाना क्षेत्र (रातो गरिएको) | |
| देश |  भारत |
| राज्य | दक्षिण भारत |
| स्थापना | २ जुन २०१४ |
| सरकार | |
| • गवर्नर | इ.एस.एल.नरसिम्हन |
| • मुख्य मन्त्री | कल्भाकुन्तला चन्द्रसेखर राव (तेलङ्गाना राष्ट्र समिति) |
| • सभासद | दुइसदनीय (११९ + ४० सिट) |
| • लोक सभा सभासद | १७ |
| • उच्च न्यायलय | हैदराबाद उच्च न्यायलय |
| क्षेत्रफल | |
| • जम्मा | ११४८४० किमी२ (४४३४० वर्ग माइल) |
| जनसङ्ख्या (२०११) | |
| • जम्मा | ३५२८६७५७ |
| • घनत्व | ३१०/किमी२ (८००/वर्ग माइल) |
| भाषा | |
| • आधिकारिक | तेलुगु, उर्दू |
| समय क्षेत्र | युटिसी+05:30 (आइएसटि) |
| सबैभन्दा ठुलो शहर | हैदराबाद |
तेलङ्गाना (तेलुगु : తెలంగాణ, तेलंगाणा), भारतको आन्ध्र प्रदेश राज्य बाट छुट्टिएर बनेको भारतको नयाँ राज्य हो । हैदराबादलाई दश बर्ष सम्मका लागि तेलङ्गाना र आन्ध्र प्रदेश को संयुक्त राजधानी बनाउन प्रस्ताव गरिएको छ [२]। यो भारतको हैदराबाद नामक राजवाडाहरुको तेलुगुभाषी क्षेत्रहरु मिलेर बनेको छ । 'तेलंगाना' शब्द का अर्थ हुन्छ - 'तेलुगूभाषीहरुको भूमि'।
५ डिसेम्बर २०१३ का दिन मन्त्रीसमूह द्वारा बनाईएको ड्राफ्ट बिललाई क्याबिनेटले मन्जुरी प्रदान गरिसकेको छ । १८ फेब्रुअरी २०१४ मा तेलङ्गाना बिल लोक सभा बाट पास भयो तथा दुई दिन पश्चात यसलाई राज्य सभा बाट मन्जुरी दिइयो । राष्ट्रपति को दस्तखत संगै तेलंगाना औपचारिक रुपमा भारतको २९औ राज्य बनेको छ । लोक सभाबाट बिललाई पास गराउने बेलामा हंगामा हुने कारणले लोक सभा टेलिविज़नको प्रसारण रोक्नु परेको थियो ।[३][४][५]
अहिले जुन क्षेत्रलाई तेलङ्गाना भनिन्छ, त्यसमा आन्ध्र प्रदेशको २३ जिल्ला मध्ये १० जिल्ला मुछिएको छ । यी हुन्: हैदराबाद, अदिलाबाद, खम्मम, करीमनगर, महबूबनगर, मेडक, नलगोंडा, निजामाबाद, रंगारेड्डी तथा वारंगल । यस क्षेत्रबाट आंध्र प्रदेशको २९४ मध्ये ११९ विधानसभा सिट रहेको छ । तेलंगानालाई ४२ लोकसभा सिट मध्ये १७ सिट प्राप्त भएको छ ।[६]
इतिहास
तेलङ्गानालाई एउटा बेग्लै राज्य बनाउने मांग पछी देखि गरिदै आएको छ, र यसको लागि समय समयमा आन्दोलन पनि गरिदै आएको छ ।
धर्म और भाषा
तेलङ्गानाको जनसंख्या ८४% हिन्दू, १२.४% मुसलमान र ३.२% सिख, ईसाइ र अन्य धर्मको अनुयायी रहेको छ ।[७][८]
तेलङ्गानाको ७६% समुदायका मानिस तेलुगु भाषा बोल्छन । १२% मानिस उर्दू तथा १२% मानिस अन्य भाषा बोल्छन ।[९][१०]
सन्दर्भ सामाग्री
- ↑ Area of Andhra Pradesh districts
- ↑ "पृथक तेलंगानाको गठन , हैदराबाद साझा राजधानी", zeenews.india.com, २०१३-०७-३१, अन्तिम पहुँच २०१३-०७-३१।
- ↑ "Cabinet clears bill for creation of Telangana with 10 districts", इकनोमिक टाइम्स, ५ दिसंबर २०१३।
- ↑ "लोकसभामा पारित भयो तेलंगाना विधेयक", जी न्यूज़, १८ फरवरी २०१४।
- ↑ "तेलंगाना बिल राज्यसभा में पास", मनी कंट्रोल, २१ फ़रवरी २०१४।
- ↑ "तेलंगाना राज्य", बीबीसी हिन्दी, २१ फरवरी २०१४।
- ↑ "Telangana and Muslims", TwoCircles.net, अन्तिम पहुँच १४ सेप्टेम्बर २०१०।
- ↑ Region-wise distribution of religious groups 2001 - Table 7.2 in page 381 of SKC report
- ↑ Region-wise distribution of religious groups 2001 - Table 7.3 in page 393 of SKC report
- ↑ "Urdu in Andhra Pradesh", LANGUAGE IN INDIA, अन्तिम पहुँच २२ जनवरी २०१३।
वाह्य लिङ्कहरू
विकिमिडिया कमन्समा तेलङ्गाना सम्बन्धी अन्य सामग्रीहरू रहेका छन्।