"उर्दु भाषा" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
Content deleted Content added
कुनै सम्पादन सारांश छैन |
कुनै सम्पादन सारांश छैन |
||
पङ्क्ति २६: | पङ्क्ति २६: | ||
|sign=[[Indian Signing System]] (ISS)<ref>{{cite web|url=http://punarbhava.in/index.php?option=com_content&view=article&id=1056&Itemid=614|title=Short Term Programmes|author=Gaurav Takkar|work=punarbhava.in|accessdate=29 March 2015}}</ref><br>[[Signed Urdu]]<ref>"Indo-Pakistani Sign Language", ''Encyclopedia of Language and Linguistics''</ref> |
|sign=[[Indian Signing System]] (ISS)<ref>{{cite web|url=http://punarbhava.in/index.php?option=com_content&view=article&id=1056&Itemid=614|title=Short Term Programmes|author=Gaurav Takkar|work=punarbhava.in|accessdate=29 March 2015}}</ref><br>[[Signed Urdu]]<ref>"Indo-Pakistani Sign Language", ''Encyclopedia of Language and Linguistics''</ref> |
||
|nation={{flag|पाकिस्तान}}<br>{{flag|भारत}}; in the following [[States and territories of India|states]] and [[union territories]]: |
|nation={{flag|पाकिस्तान}}<br>{{flag|भारत}}; in the following [[States and territories of India|states]] and [[union territories]]: |
||
* [[ |
* [[बिहार]] |
||
* [[ |
* [[नयाँ दिल्ली]] (Capital Territory) |
||
* [[जम्मू र कश्मीर|जम्मू कश्मीर|]] |
|||
* [[Jammu & Kashmir]] |
|||
* [[उत्तर प्रदेश]] |
|||
* [[Uttar Pradesh]] |
|||
* [[तेलङ्गाना]] |
|||
* [[Telangana]] |
|||
* [[पश्चिम बङ्गाल]] |
|||
* [[West Bengal]] |
|||
|agency={{flagicon|Pakistan}} [[National Language Authority]] <br>{{flagicon|India}} [[National Council for Promotion of Urdu Language]]<ref>{{cite web|url=http://www.urducouncil.nic.in/ |title=National Council for Promotion of Urdu Language |publisher=Urducouncil.nic.in |date= |accessdate=18 December 2011}}</ref> |
|agency={{flagicon|Pakistan}} [[National Language Authority]] <br>{{flagicon|India}} [[National Council for Promotion of Urdu Language]]<ref>{{cite web|url=http://www.urducouncil.nic.in/ |title=National Council for Promotion of Urdu Language |publisher=Urducouncil.nic.in |date= |accessdate=18 December 2011}}</ref> |
१२:४९, १० अक्टोबर २०१६ जस्तै गरी पुनरावलोकन
Urdu | |
---|---|
اُردُو | |
उच्चारण | IPA: [ˈʊrd̪u] ( ) |
मूलभाषी | Pakistan and India[१] |
मातृभाषी वक्ता | 65 million |
Arabic (Urdu alphabet) Devanagari Indian Urdu Braille (Bharati) Pakistani Urdu Braille | |
हस्ताक्षरित रूप | Indian Signing System (ISS)[३] Signed Urdu[४] |
सरकारी दर्जा | |
आधिकारिक भाषा | पाकिस्तान भारत; in the following states and union territories:
|
नियामक संस्था | National Language Authority National Council for Promotion of Urdu Language[५] |
भाषा सङ्केतहरू | |
आइएसओ ६३९-१ | ur |
आइएसओ ६३९-२ | urd |
आइएसओ ६३९-३ | urd |
ग्लोटोलग | urdu1245 [६] |
भाषाविद् प्रयोगशाला | 59-AAF-q (with Hindi, |
Areas where Urdu is official or co-official with local language
(Other) areas where only a regional language is official | |
उर्दू एक भाषा हो जुन पाकिस्तान र भारत मानिसहरूद्वारा बोलिन्छ। यो अधिकांशत। यो पाकिस्तान र जम्मु कश्मीरको अधिकारिक भाषा हो। लगभग १०४ अर्ब मानिषहरू उर्दूमा कुरा गर्छन।
उर्दू एक तुर्की शब्द हो। मुगलकाल देखिनै यसको नाम उर्दु राखिएको थियो र पूरै भारतमा प्रसार भयो। यसमा धेरै शब्दहरू अरबी, फारसी र संस्कृत भाषा बाट लिईएको छ। यो भारतको २२औँ सरकारी भाषा हो। उर्दू भाषाको जन्म भारतमा भएको हो तर यो अहिले पाकिस्तानको राष्ट्रभाषा हो। उर्दूलाई भारतीय मुस्लिमहरूले पनि बोल्ने गर्छन। उर्दू र हिन्दीमा मात्र शब्दको अलिकति फरक हुन्छ तर उर्दुको लिपी चाहिँ बिल्कुलै फरक हुन्छ र उर्दु लिपी दाहिने बाट देब्रेतिर लेखिन्छ।
उर्दूको अक्षर
अक्षर (अकेला) | Name of letter |
अक्षर का नाम |
उच्चारण | IPAमा उच्चारण |
---|---|---|---|---|
ا | alif | अलिफ | अ, आ | [ə, ɑ:] after a consonant; |
ب | be | बे | ब | [b] |
پ | pe | पे | प | [p] |
ت | te * | ते | त | dental [t̪] |
ٹ | ṭe | टे | ट | retroflex [ʈ] |
ث | se | से | स | [s] |
ج | jīm | जीम | ज | [dʒ] |
چ | ce | चे | च | [tʃ] |
ح | baṛī he | बडी हे | ह | [h] |
خ | xe | खे | ख | [x] |
د | dāl | दाल | द | dental [d̪] |
ڈ | ḍāl | डाल | ड | retroflex [ɖ] |
ذ | zāl | जाल | ज | [z] |
ر | re | रे | र | dental [r] |
ڑ | ṛe | डे | ड | retroflex [ɽ] flap |
ز | ze | जे | ज | [z] |
ژ | ze | जे | ज | [ʒ] |
س | sīn * | सीन | स | [s] |
ش | śīn | शीन | श | [ʃ] |
ص | svād | स्वाद | स | [s] |
ض | zvād | ज्वाद | ज | [z] |
ط | to | तो | त | [t] |
ظ | zo | जो | ज | [z] |
ع | aen | 'अएन | 'अ | [ɑ:] after a consonant;
otherwise [ʔ], [ə], or silent. |
غ | ġaen | गएन | ग | [ɣ] |
ف | fe | फे | फ | [f] |
ق | qāf | काफ | क | [q] |
ک | kāf | काफ | क | [k] |
گ | gāf | गाफ | ग | [g] |
ل | lām | लाम | ल | [l] |
م | mīm | मीम | म | [m] |
ن | nūn | नून | न | [n] or a nasal vowel |
و | vāo | वाओ | व, उ, ऊ, ओ, औ | [v, u, ʊ, o,au] |
ہ, ﮩ, ﮨ | choṭī he | छोटी हे | ह्, अः, (आ) | [ɑ] at the end of
a word, otherwise [h] or silent |
ھ | do caśmī he | दो चश्मी हे | -ह (फ, थ, ठ, छ, भ,
ध, झ, घ बनाउनको लागि) |
indicates that the preceding consonant is
aspirated (p, t, ch, k) or murmured (b, d, j, g). |
ی | choṭī ye | छोटी ये | य, ई, ए, ऐ | [j, i, e, ɛ] |
ے | baṛī ye | बडी ये | ऐ | [eː] |
ء | hamzā | हम्जा | 'अ, - | [ʔ] or silent |
विकिमिडिया कमन्समा उर्दु भाषा सम्बन्धी अन्य सामग्रीहरू रहेका छन्।
- ↑ "Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Urdu", Ethnologue, अन्तिम पहुँच ५ मार्च २०१३।
- ↑ २.० २.१ Hindustani (२००५), किथ ब्राउन, सम्पादक, भाषा र भाषाविद्को विश्वकोष (2 संस्करण), एलसेभियर, ISBN 0-08-044299-4।
- ↑ Gaurav Takkar, "Short Term Programmes", punarbhava.in, अन्तिम पहुँच २९ मार्च २०१५।
- ↑ "Indo-Pakistani Sign Language", Encyclopedia of Language and Linguistics
- ↑ "National Council for Promotion of Urdu Language", Urducouncil.nic.in, अन्तिम पहुँच १८ डिसेम्बर २०११।
- ↑ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, सम्पादकहरू (२०१७), "Urdu", Glottolog 3.0, Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History।
- ↑ उर्दु भाषा इथानोलगमा (१८अौँ संस्करण, सन् २०१५)