एसिया

एसिया
विश्व नक्सामा एसियाको स्थिति
कुल क्षेत्रफल
किमी २	४४,५७९,०००
स्क्वायर मिटर	१७,२१२,०००
जनसङ्ख्या	३,८७९,०००,०००(पहिलो)
जनसङ्ख्या घनत्व	८९/किमी२ (२२६/sq mi)
वासिन्दा	एसियाली
राष्ट्र	४७राष्ट्रको सूची
भाषा	भाषाको सूची
समय क्षेत्र	UTC+2 देखि UTC +12
इंटरनेट TLD	.asia
ठूला शहरहरू	बेइजिंग दिल्ली टोक्यो काठमाडौँ मुम्बई आदी

संसारकै सबभन्दा ठुलो महादेशको रुपमा प्रसिद्ध एसिया महादेश पृथ्वीको उत्तरी तथा पूर्वी गोलार्धमा अवस्थित छ। यो पश्चिममा युरोपसँग जोडिएको छ। एसिया र युरोपलाई संयुक्त रूपमा युरेशिया भनिन्छ।

एसियालाई भूमध्य सागर, कालो सागर, आर्कटिक महासागर, प्रशान्त महासागर र हिन्द महासागरले घेरेका छन् र युरोपसँग ककेसस पर्वत र उराल पर्वतले छुट्याएका छन्।

मुख्य लेख

एसिया आकार र जनसङ्ख्या दुबै दृष्टि बाट विश्वको सबै भन्दा ठूलो महाद्वीप हो, जुन उत्तर गोलार्द्धमा अबस्थित छ। पश्चिममा यसको सीमाना यूरोप संग जोडिएको छ। एसिया र यूरोपलाईसम्मिलित रूपमा यूरेशिया पनि भनिन्छ।

एसियाई महाद्वीप भूमध्य सागर, अंध सागर, आर्कटिक महासागर, प्रशान्त महासागर, र हिन्द महासागरले घेरियेको छ। काकेशस पर्वत र यूराल पर्वत प्राकृतिक रूपबाट एसियालाई यूरोपबाट अलग गर्छ।

केही सबै भन्दा प्राचीन मानव सभ्यताहरूको जन्म यही महाद्वीपमा भयेको थियो जस्तै सुमेर, सिंधु घाटी सभ्यता, चीनको सभ्यता इत्यादि। चीन र भारत विश्वकै दुई सर्वाधिक जनसङ्ख्या भएका देश हुन।

एउटा लामो पश्चिममा स्थित भूसीमा यूरोपलाई एसिया बाट पृथक गर्दछ। तह सीमा उत्तर-दक्षिण दिशामा तल तिर रूसमा यूराल पर्वतसम्म जान्छ, यूराल नदीको किनारा-किनारा क्यास्पियन सागरसम्म, र फेरी काकेशस पर्वतसम्म हुदै अंध सागरसम्म। रूसको लगभग तीन चौथाई भू भाग एसियामा छ, र शेष यूरोपमा। चार अन्य एसियाई देशहरूको केही भूभाग पनि यूरोपको सीमामा आउछन।

एसिया विश्वकै सबै भन्दा ठूलो महाद्वीप हो। विश्वको कुल भूभागको लगभग ३/१०औँ भाग अथवा ३०% एसियामा छ, र यस महाद्वीपको जनसङ्ख्या अन्य सबै महाद्वीपहरूको संयुक्त जनसङ्ख्या भन्दा धेरै छ, लगभग ३/५औँ भाग अथवा ६०%। उत्तरमा बरफले भरिएको आर्कटिक देखि दक्षिणमा ऊष्ण भूमध्य रेखासम्म यो महाद्वीप लगभग १०,००० किमी क्षेत्रमा फैलिएको छ र केही विशाल खाली मरुभूमि, विश्वको सबै भन्दा अग्ला पर्वतहरू र केही सबै भन्दा लामो नदिहरूलाई पनि समेटेको छ।

प्राचीन पुस्तकहरूमा वर्तमान एसियाको नाम

• जंबुद्वीप - मध्य भूमि।
• पुष्करद्वीप- उत्तर पूर्वी प्रदेश।
• शाकद्वीप - दक्षिण पूर्वी द्वीप समूह।

एसिया महादेशका ठुलो ताल

अजरबैजान अफगानिस्तान आर्मेनिया२ इन्डोनेसिया ईराक इजरायल इरान उज्बेकिस्तान उत्तर कोरिया ओमान कजाख्स्तान कतार कुवेत कम्बोडिया किर्गिजस्तान चीन जापान जर्जिया२ ताजिकिस्तान तुर्कमेनिस्तान टर्की थाइल्याण्ड दक्षिण कोरिया नेपाल पाकिस्तान पूर्वी टिमोर फिलिपिन्स बहराइन बङ्गलादेश ब्रुनाई भारत भूटान मकाउ३ मलेशिया मंगोलिया मालदिभ्स म्यानमार यमन जोर्डन रूस१ लाओस लेवनान भियतनाम संयुक्त अरब इमिरेट्स साइप्रस२ साउदी अरब सिंगापुर सीरिया श्रीलङ्का हङकङ३

यो पनि हेर्नुहोस्

• एसियासँग सम्बन्धित चित्र तथा श्रव्यदृश्यहरू विकिमिडिया कमन्समा रहेको छ।