"वानीरा गिरि" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

वानिरा गिरी
वानिरा गिरी
वानिरा गिरी
	वानीरा गिरी
जन्म	वानिरा गिरी; ११ अप्रिल १९४६ (उमेर ७८); खर्साङ्ग, दार्जिलिङ्ग
वासस्थान	मीनभवन, काठमाडौँ, काठमाडौँ महानगरपालिका, नेपाल
राष्ट्रियता	नेपाली
नागरिकता	नेपाली
शिक्षा	एम.ए., एम.एड., विद्यावारिधि (नेपाली साहित्य)
पेशा	शिक्षण, लेखन
चिनारीको कारण	कविता, उपन्यास
उल्लेखनीय कार्य	कारागार, निर्बन्ध, जीवन थामहरू, एउटा जिउँदो जङ्गबहादुर, मेरो आविष्कार
गृहनगर	काठमाडौँ
जीवनसाथी	शङ्कर गिरी
सन्तान	अपूर्ण गिरी, अपराजिता गिरी
मातापिता	इन्द्रराज गिरी, जानकीदेवी
पुरस्कार	रत्नश्री स्वर्ण पदक; गोरखा दक्षिण बाहु चौथा; लोकप्रिया देवी पुरस्कार-२०४८; साझा पुरस्कार - २०५६; महाकवि देवकोटा पुरस्कार - २०७३

अन्तरक्रियात्मक रूपमा इतिहास हेर्नुहोस्

← अघिल्लो भिन्नता पछिल्लो भिन्नता →

Content deleted Content added

दृश्यात्मकविकिपाठ

Inline

१६:०२, १२ अक्टोबर २०२० जस्तै गरी पुनरावलोकन

वानिरा गिरी (अङ्ग्रेजी: Banira Giri) को जन्म सन् १९४६, अप्रिल ११ विक्रम सम्बत्: २००३ बैशाख २२ गते शनिबार भएको हो ।^[१]^[२] उनी नेपाली भाषा साहित्यकी समकालीन पुस्ताकी सशक्त प्रतिनिधि स्रष्टा हुन् ।^[३] उनी नेपाली साहित्यमा विद्यावारिधी गर्ने प्रथम नारी स्रष्टा पनि हुन् ।^[४]^[५]^[६]

प्रारम्भिक जीवन

पिता इन्द्रराज गिरी र माता जानकीदेवीका ६ जना सन्तानमध्ये सबैभन्दा कान्छी छोरीका रूपमा वानिरा गिरीको जन्म भएको थियो । उनको जन्म दार्जिलिङको खरसाङमा संवत् २००३ वैशाख २२ गते शनिबार भएको थियो । वानिरा गिरीको नाउँ सानामा सत्यदेवी थियो । उनी अक्षय तृतीयाका दिन जन्मेकीले उनलाई सत्यदेवी भनिएको थियो । वानिरा गिरी सात वर्षकी हुँदा उनकी आमा स्वर्गीय भइन् । त्यसपछि उनका बुबाले छोरीलाई बोकीबोकी हिँडे । छोरीको पढाइ लेखाइबाट इन्द्रराज गिरी धेरै सन्तुष्ट थिए त्यसैले उनी छोरीको भविष्य लगेर डाक्टरमा जोड्न पुग्थे । सोही अनुरूप वानीराले पनि आई.एस्सी. पढिन् । आई.एस्सी. को अन्तिम परीक्षा आउनु केही दिन अघि उनका बुबाको पनि स्वर्गारोहण भयो ।^[३]

शिक्षा तथा कार्य जीवन

वानिरा गिरी चार वर्ष हुँदा देखि नै नेपाली वर्णमाला पढ्न थालिन् । त्यति बेला उनी आफ्नै गाउँको स्कट मिसन स्कुलमा भर्ना भएकी थिइन् । त्यस स्कुलमा उनले छैटौँ कक्षा उत्तीर्ण गरिन् । उनी कक्षा एकदेखि छ सम्म पढाइमा प्रथम भइरहिन् । त्यसपछि उनलाई त्यहीँको सेन्ट जोसेफ स्कुलमा स्थानान्तरण गरियो । त्यहाँ पनि उनी कहिले कक्षामा प्रथम र कहिले द्वितीय हुन्थिन् । साथै त्यही स्कुलबाट उनले २०१६ सालमा एस.एल.सी. पास गरिन् । उनले स्नातक गरेपछि एम.ए. पढ्न २०२२ सालमा काठमाडौँ आइन् र एम.ए. मा भर्ना लिइन् । भारतीय विद्यार्थीलाई नेपाली पढ्ने श्री ५ महेन्द्र छात्रवृत्ति अन्तर्गत नै उनले भर्ना पाएकी थिइन् । उनले त्रिभुवन विश्वविद्यालयबाट नै एम.एड्. पनि गरिन् । पढाइमा उनको हौसला अझै चुलिँदै गयो । त्यसपछि उनले विद्यावारिधि पनि गरिन् र आफूलाई मन पर्ने कविलाई विद्यावारिधी को विषय बनाइन् ‘गोपालप्रसाद रिमालका काव्यमा स्वच्छन्दतावाद ।’ यसै विषयमा वानिराले विद्यावारिधी गरिन् र नेपाली साहित्यमा विद्यावारिधी गर्ने उनी प्रथम नारी भइन् ।^[३]^[६]

व्यक्तिगत जीवन

काठमाडौँ टेकेपछि वानिरा गिरीको शङ्कर गिरीसँग परिचय भयो र अन्तत: २०२३ सालमा इन्जिनियर गिरीसँग उनको वैवाहिक जीवन पनि स्थापित भयो । यिनका एक छोरा अपूर्ण तथा एक छोरी अपराजिता छन् ।^[३]

साहित्यिक यात्रा

वानिरा गिरी सानैदेखि कवितालेखनमा रुचि राख्थिन् । एघार वर्षकै उमेरमा उनी कविता लेखनमा पुरस्कृत भइसकेकी थिइन् । उनका विषयमा ईश्वरवल्लभले भनेका थिए “बहिनी वानीरा एउटी सशक्त कवयित्री थिइन् । उनको भविष्यको काव्य भूमिको राप मैले त्यतिबेलै देखेको थिएँ । त्यसैले अगमसिंह गिरीले आयोजना गरेको कवि गोष्ठीमा मैले उनलाई पुरस्कार स्वरूप केही कृति दिएको थिएँ ।” उनी जसरी कथा, कविता लेख्थिन् त्यसै गरी स्कुलमा आयोजित सांस्कृतिक कार्यक्रममा सहजतापूर्वक भाग लिने गर्थिन् । तेस्रो कक्षामा उनले सर्वप्रथम कलाकारको भूमिका पनि निर्वाह गरेकी थिइन् । चौथो कक्षामा पनि यिनले नाटकमा आफ्नो भूमिका देखाएकी थिइन् । चाहे वक्तृत्व कलामा होस्, चाहे गायनमा होस्, चाहे नृत्यमा होस् र चाहे नाटकमा होस् जुनसुकै विषयमा भाग लिए पनि उनी प्रतियोगितामा प्रथम हुन्थिन् र कहीँ कतै द्वितीय पनि हुन्थिन् । कविता प्रतियोगितामा पनि उनको स्तर अग्रपङ्क्तिमा नै हुन्थ्यो । यिनी आफू मात्र कविता लेख्तिनथिन् अरूहरूलाई पनि प्रोत्साहन दिन्थिन् । उदाहरणका लागि भन्ने हो भने त्यस बेला यिनले ‘मुटु’ नाउँको भित्तेपत्रिका पनि निकालिन् । एघार वर्षको उमेरमा उनी भित्तेपत्रिका सम्पादन र प्रकाशन पनि गर्थिन् । वानिरा गिरीले बाल्यकालदेखि नै आफूलाई साहित्यतर्फ लगाए तापनि पहिलोपल्ट उनको औपचारिक कविता २०२० सालमा छापिएको थियो । डी.के. खालिङको सम्पादनमा दार्जिलिङ्गबाट प्रकाशित ‘दियो’ मा ‘मेरो साथी भन्छ’ शीर्षक कविता छापिएपछि उनी जनसमक्ष प्रस्तुत भएकी हुन् । त्यसपछि उनी कविता लेखनमा क्रमश: चम्कँदै गइन् । दार्जिलिङका विभिन्न पत्रपत्रिकाका अतिरिक्त काठमाडौँका पनि अनगिन्ती पत्रपत्रिकामा उनका रचनाहरू प्रकाशित भइरहे । कृतिकारका रूपमा चाहिँ उनी २०३१ सालमा देखापरिन् । त्यति बेला उनको ‘एउटा एउटा जिउँदो जङ्गबहादुर’ नामक कविता सङ्ग्रह प्रकाशित भयो । त्यसपछि २०३४ सालमा यिनको अर्को कविता सङ्ग्रह प्रकाशित भयो ‘जीवन: थायमरू’ अनि २०३५ सालमा उनको ‘कारागार’ नामक उपन्यास प्रकाशनमा आयो । ‘मेरो आविष्कार’ नामक उनको आत्मकाव्य पनि २०३४ सालमा प्रकाशित भयो । त्यसै गरी २०४४ सालमा उनले ‘निर्बन्ध’ नामक उपन्यास प्रकाशनमा ल्याइन् भने २०५६ मा उनको अर्को उपन्यास ‘शब्दातीत शान्तनु’ प्रकाशित भयो । उनको ‘शब्दातीत शान्तनु’ नेपाली साहित्यमा निकै चर्चित बन्यो । त्यही कृतिले संवत् २०५६ को साझा पुरस्कार पनि प्राप्त गर्‍यो । उनले पाएका पुरस्कारको लेखा जोखा गर्ने हो भने उनी दार्जिलिङबाट काठमाडौँ आएकै वर्ष नेपाल राजकीय प्रज्ञा प्रतिष्ठानबाट आयोजित कविता महोत्सवमा द्वितीय भएकी थिइन् । उनी प्रबल गोरखा दक्षिण बाहुबाट पनि विभूषित भइन् । यिनी २०३३ सालमा अफ्रो एसियाली लेखक सम्मेलनमा भाग लिन सोभियत रुस गएकी थिइन् ।^[३]

लेखनशैली

डा. वानिरा गिरीका कवितामा गहनता ढाकिएका हुन्छन्, वास्तविकता ओगटिएका हुन्छन् र यथार्थता भरिएका हुन्छन् । उनी कवितामा जीवन लेख्छिन् र जीवनै कवितामा लेख्छिन् । गिरीका भावभावमा अर्थको साङ्ले पुल जोडिएको हुन्छ । त्यसैले उनी कवितामय धर्तीको गीत लेख्छिन् । उनका कवितामा एकातिर दर्शनले साँध लगाएको हुन्छ भने अर्कातिर उनका काव्यात्मक विम्बमा लालुपाते फुलेको हुन्छ । उनी जीवन र जगत्का प्रसङ्गलाई अलङ्कारमय बनाउँछिन् ।^[३]

लेखन एवम मुख्य कृतिहरू

कविता सङ्ग्रह

एउटा जिउँदो जङ्गबहादुर
जीवन: थामहरू - २०३४
शब्दातीत शान्तनु - २०५६
काठमाडौँ काठमाडौँ

उपन्यास

कारागार - २०३५^[७]
निर्बन्ध - २०४४

आत्मकथा

मेरो आविष्कार - २०४१
यात्रा संस्मरण:
रोकिनेले आकार दिन सक्दैन

निबन्ध:

-पर्वतको अर्को नाम

-पार्वती र जङ्गल जङ्गल

पुरस्कार/मान-सम्मान/पदक

रत्नश्री स्वर्ण पदक
गोरखा दक्षिणबाहु चौथा
लोकप्रिया देवी पुरस्कार-२०४८
साझा पुरस्कार - २०५६
नेपाली साहित्यका विश्व नारी रत्न - ^[८]^[९]^[१०]
महाकवि देवकोटा पुरस्कार - २०७३^[११]^[१२]^[१३]^[१४]

सन्दर्भ सामग्रीहरू

↑ "Banira Giri - Nepali poet: The South Asian Literary Recordings Project (Library of Congress New Delhi Office)", Loc.gov, जनवरी ११, २०१६, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।
↑ "वानिरा गिरी : नेपाली लेखकहरूको वैयक्तिक विवरण पुस्तकालय", srrasta.blogspot.in, Saturday, फेब्रुअरी २, २००८, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।
↑ ^३.० ^३.१ ^३.२ ^३.३ ^३.४ ^३.५ LAMICHHANE, RABINS (MARCH २८, २०१०), "नारीचुली – देवी शर्मा – प्रेमा शाह – वानीरा गिरी – मीरा प्रधान रेम – भुवन ढुङ्गाना – माया ठकुरी – कुन्ता शर्मा – शान्ति छेत्री – बेन्जु शर्मा – तोया गुरुङ – पद्मावती सिंह – उषा ठाकुर–", rabinsxp.com, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।
↑ "Banira Giri: Nepal", Poetry International Web, अन्तिम पहुँच २०१८-०४८-१५।
↑ "जसले पहिलो बनेर इतिहास रचे ! नेपालका ४४ महिलाको सूची", arthadainik.com, मंगलवार, आषाढ २८, २०७३ साल, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।
↑ ^६.० ^६.१ "Banira Giri (b. 1946)", Himalayan Voices, १९९१, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।
↑ "कारागार", madanpuraskar.org, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।
↑ "" डा गिरीलाई रु पाँच लाख पुरस्कार : विश्व नारी साहित्य सम्मेलन जेठमा हुने"", khabar.jp, अप्रिल ८, २०१४, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।
↑ ""पाँच लाखको पुरस्कार वानिरा गिरीलाई "", nagariknews.com, नागरिक, मङ्गलबार २५ चैत्र, २०७०, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।
↑ "विश्व नारी साहित्य सम्मेलन जेठमा, वानीरा गिरीलाई पाँच लाखको पुरस्कार", news.sahityasansar.com, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१६।
↑ "देवकोटा पुरस्कारका लागि पाँच स्रष्टा छनोट", nigarani.com, निगरानी, २०१६-१२-१४, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।
↑ "एक लाख रुपैयाँको देवकोटा पुरस्कार पाउने पाँच स्रष्टा छानिए", nepalkhabar.com, नेपालखबर, २९ मंसिर २०७३, बुधबार, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।
↑ "प्रेस विज्ञप्ति - महाकवि देवकोटा पुरस्कार - वि.सं. २०७३", tourism.gov.np, नेपाल सरकार, संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालय, २०७३।८।२७, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।
↑ "यी हुन् यस वर्षको महाकवि देवकोटा पुरस्कार पाउनेहरु", onlinekhabar.com, २०७३ मंसिर २९ गते, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।

बाहिरी लिङ्कहरू

[1] "Banira Giri - Nepali poet: The South Asian Literary Recordings Project (Library of Congress New Delhi Office)", Loc.gov, जनवरी ११, २०१६, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।

[srrasta-2] "वानिरा गिरी : नेपाली लेखकहरूको वैयक्तिक विवरण पुस्तकालय", srrasta.blogspot.in, Saturday, फेब्रुअरी २, २००८, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।

[rabinsxp1-3] ३.० ^३.१ ^३.२ ^३.३ ^३.४ ^३.५ LAMICHHANE, RABINS (MARCH २८, २०१०), "नारीचुली – देवी शर्मा – प्रेमा शाह – वानीरा गिरी – मीरा प्रधान रेम – भुवन ढुङ्गाना – माया ठकुरी – कुन्ता शर्मा – शान्ति छेत्री – बेन्जु शर्मा – तोया गुरुङ – पद्मावती सिंह – उषा ठाकुर–", rabinsxp.com, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।

[poetryinternationalweb-4] "Banira Giri: Nepal", Poetry International Web, अन्तिम पहुँच २०१८-०४८-१५।

[arthadainik-5] "जसले पहिलो बनेर इतिहास रचे ! नेपालका ४४ महिलाको सूची", arthadainik.com, मंगलवार, आषाढ २८, २०७३ साल, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।

[HimalayanVoices-6] ६.० ^६.१ "Banira Giri (b. 1946)", Himalayan Voices, १९९१, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।

[madanpuraskar-7] "कारागार", madanpuraskar.org, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।

[khabar-8] "" डा गिरीलाई रु पाँच लाख पुरस्कार : विश्व नारी साहित्य सम्मेलन जेठमा हुने"", khabar.jp, अप्रिल ८, २०१४, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।

[nagariknews-9] ""पाँच लाखको पुरस्कार वानिरा गिरीलाई "", nagariknews.com, नागरिक, मङ्गलबार २५ चैत्र, २०७०, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।

[sahityasansar-10] "विश्व नारी साहित्य सम्मेलन जेठमा, वानीरा गिरीलाई पाँच लाखको पुरस्कार", news.sahityasansar.com, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१६।

[nigarani-11] "देवकोटा पुरस्कारका लागि पाँच स्रष्टा छनोट", nigarani.com, निगरानी, २०१६-१२-१४, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।

[nepalkhabar-12] "एक लाख रुपैयाँको देवकोटा पुरस्कार पाउने पाँच स्रष्टा छानिए", nepalkhabar.com, नेपालखबर, २९ मंसिर २०७३, बुधबार, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।

[tourism-13] "प्रेस विज्ञप्ति - महाकवि देवकोटा पुरस्कार - वि.सं. २०७३", tourism.gov.np, नेपाल सरकार, संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालय, २०७३।८।२७, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।

[onlinekhabar-14] "यी हुन् यस वर्षको महाकवि देवकोटा पुरस्कार पाउनेहरु", onlinekhabar.com, २०७३ मंसिर २९ गते, अन्तिम पहुँच २०१८-०४-१५।

[१]

[२]

[३]

[४]

[५]

[६]

[७]

[८]

[९]

[१०]

[११]

[१२]

[१३]

[१४]

@@ पङ्क्ति ९: / पङ्क्ति ९: @@
 | birth_name                = वानिरा गिरी
 | birth_date                = {{Birth date and age|1946|04|11}}
-| birth_place               = खर्साङ्ग, [[दार्जिलिङ्ग ]]
+| birth_place               = खर्साङ्ग, [[दार्जिलिङ्ग]]
 | death_date                = <!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date then birth date) -->
 | death_place               =
@@ पङ्क्ति २९: / पङ्क्ति २९: @@
 | agent                     =
 | known_for                 = [[कविता]], [[उपन्यास]]
-| notable_works          = कारागार, निर्बन्ध, जीवन थामहरु, एउटा जिउँदो जङ्गबहादुर, मेरो आविष्कार
+| notable_works          = कारागार, निर्बन्ध, जीवन थामहरू, एउटा जिउँदो जङ्गबहादुर, मेरो आविष्कार
 | style                     =
 | influences                =
@@ पङ्क्ति ४७: / पङ्क्ति ४७: @@
 | relatives                 =
 | callsign                  =
-| awards                    = रत्नश्री स्वर्ण पदक</br> गोरखा दक्षिण बाहु चौथा</br>लोकप्रिया देवी पुरस्कार-२०४८</br> [[साझा पुरस्कार]] - २०५६</br>महाकवि देवकोटा पुरस्कार - २०७३
+| awards                    = रत्नश्री स्वर्ण पदक</br> [[गोरखा दक्षिण बाहु]] चौथा</br>लोकप्रिया देवी पुरस्कार-२०४८</br> [[साझा पुरस्कार]] - २०५६</br>महाकवि देवकोटा पुरस्कार - २०७३
 | signature                 =
 | signature_alt             =
@@ पङ्क्ति ५५: / पङ्क्ति ५५: @@
 }}
-'''वानिरा गिरी ''' (अङ्ग्रेजी: [[:en:Banira Giri|Banira Giri]]) को जन्म सन् १९४६, अप्रिल ११ [[विक्रम सम्बत्]]: २००३ [[बैशाख]] २२ गते शनिबार भएको हो ।<ref>{{cite web|url=https://www.loc.gov/acq/ovop/delhi/salrp/BaniraGiri.html |title=Banira Giri - Nepali poet: The South Asian Literary Recordings Project (Library of Congress New Delhi Office) |publisher=Loc.gov|date=January 11, 2016|accessdate=2018-04-15}}</ref><ref name="srrasta">{{cite web|url=http://srrasta.blogspot.in/2008/02/blog-post_2259.html|title= वानिरा गिरी : नेपाली लेखकहरूको वैयक्तिक विवरण पुस्तकालय|website=srrasta.blogspot.in|date=Saturday, February 2, 2008 |accessdate=2018-04-15}}</ref> उनी नेपाली भाषा साहित्यकी समकालीन पुस्ताकी सशक्त प्रतिनिधि स्रष्टा हुन् ।<ref name="rabinsxp1">{{cite web|url=https://www.rabinsxp.com/blog/2010/03/%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%80%E0%A4%9A%E0%A5%81%E0%A4%B2%E0%A5%80-%E0%A4%A6%E0%A5%87%E0%A4%B5%E0%A5%80-%E0%A4%B6%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%BE-%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87.html|title=नारीचुली – देवी शर्मा – प्रेमा शाह – वानीरा गिरी – मीरा प्रधान रेम – भुवन ढुङ्गाना – माया ठकुरी – कुन्ता शर्मा – शान्ति छेत्री – बेन्जु शर्मा – तोया गुरmङ – पद्मावती सिंह – उषा ठाकुर–|trans-title=|first=RABINS |last=LAMICHHANE |website=rabinsxp.com|date=MARCH 28, 2010|accessdate=2018-04-15}}</ref> उनी [[नेपाली साहित्य]]मा विद्यावारिधी गर्ने प्रथम नारी स्रष्टा पनि हुन् ।<ref name="poetryinternationalweb">{{cite web|url=https://www.poetryinternationalweb.net/pi/site/poet/item/23468/23454/Banira-Giri|title=Banira Giri: Nepal |trans-title=|publisher=Poetry International Web|date=|accessdate=2018-048-15}}</ref><ref name="arthadainik">{{cite web|url=http://www.arthadainik.com/news/4167|title=जसले पहिलो बनेर इतिहास रचे ! नेपालका ४४ महिलाको सूची|publisher=|website=arthadainik.com|date=मंगलवार, आषाढ २८, २०७३ साल,|accessdate=2018-04-15}}</ref><ref name="HimalayanVoices">{{Cite web| title = Banira Giri (b. 1946)| work = Himalayan Voices| url=https://publishing.cdlib.org/ucpressebooks/viewdocId=ft729007x1&chunk.id=d0e8862&toc.depth=1&toc.id=d0e8862&brand=ucpress|accessdate = 2018-04-15| date = 1991|}}</ref>
+'''वानिरा गिरी ''' (अङ्ग्रेजी: [[:en:Banira Giri|Banira Giri]]) को जन्म सन् १९४६, अप्रिल ११ [[विक्रम सम्बत्]]: २००३ [[बैशाख]] २२ गते शनिबार भएको हो ।<ref>{{cite web|url=https://www.loc.gov/acq/ovop/delhi/salrp/BaniraGiri.html |title=Banira Giri - Nepali poet: The South Asian Literary Recordings Project (Library of Congress New Delhi Office) |publisher=Loc.gov|date=January 11, 2016|accessdate=2018-04-15}}</ref><ref name="srrasta">{{cite web|url=http://srrasta.blogspot.in/2008/02/blog-post_2259.html|title= वानिरा गिरी : नेपाली लेखकहरूको वैयक्तिक विवरण पुस्तकालय|website=srrasta.blogspot.in|date=Saturday, February 2, 2008 |accessdate=2018-04-15}}</ref> उनी नेपाली भाषा साहित्यकी समकालीन पुस्ताकी सशक्त प्रतिनिधि स्रष्टा हुन् ।<ref name="rabinsxp1">{{cite web|url=https://www.rabinsxp.com/blog/2010/03/%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%80%E0%A4%9A%E0%A5%81%E0%A4%B2%E0%A5%80-%E0%A4%A6%E0%A5%87%E0%A4%B5%E0%A5%80-%E0%A4%B6%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%BE-%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87.html|title=नारीचुली – देवी शर्मा – प्रेमा शाह – वानीरा गिरी – मीरा प्रधान रेम – भुवन ढुङ्गाना – माया ठकुरी – कुन्ता शर्मा – शान्ति छेत्री – बेन्जु शर्मा – तोया गुरुङ – पद्मावती सिंह – उषा ठाकुर–|trans-title=|first=RABINS |last=LAMICHHANE |website=rabinsxp.com|date=MARCH 28, 2010|accessdate=2018-04-15}}</ref> उनी [[नेपाली साहित्य]]मा [[विद्यावारिधी]] गर्ने प्रथम नारी स्रष्टा पनि हुन् ।<ref name="poetryinternationalweb">{{cite web|url=https://www.poetryinternationalweb.net/pi/site/poet/item/23468/23454/Banira-Giri|title=Banira Giri: Nepal |trans-title=|publisher=Poetry International Web|date=|accessdate=2018-048-15}}</ref><ref name="arthadainik">{{cite web|url=http://www.arthadainik.com/news/4167|title=जसले पहिलो बनेर इतिहास रचे ! नेपालका ४४ महिलाको सूची|publisher=|website=arthadainik.com|date=मंगलवार, आषाढ २८, २०७३ साल,|accessdate=2018-04-15}}</ref><ref name="HimalayanVoices">{{Cite web| title = Banira Giri (b. 1946)| work = Himalayan Voices| url=https://publishing.cdlib.org/ucpressebooks/viewdocId=ft729007x1&chunk.id=d0e8862&toc.depth=1&toc.id=d0e8862&brand=ucpress|accessdate = 2018-04-15| date = 1991|}}</ref>
 ==प्रारम्भिक जीवन==

हे वा स नेपाली साहित्यकारहरू
नेपाली	अभि सुवेदी अमर न्यौपाने अम्बालिका देवी अम्बिकाप्रसाद उपाध्याय अरविन्दनाथ रिमाल अशेष मल्ल वैरागी काइँला बालकृष्ण पोखरेल बालकृष्ण सम वानीरा गिरि बसन्त बस्नेत भैरव अर्याल भानुभक्त आचार्य भरत जङ्गम भारतदत्त कोइराला भवानी भिक्षु भीमनिधि तिवारी विजय मल्ल विनोदप्रसाद धिताल भीमबहादुर पाँडे भोला रिजाल भूपाल राई भूपि शेरचन भुवन ढुङ्गाना विमला तुम्खेवा विश्वेश्वरप्रसाद कोइराला बुद्ध सायमी बुद्धिनारायण श्रेष्ठ बुद्धिसागर व्याकुल माइला चक्रपाणि चालिसे चन्द्रप्रकाश बानियाँ चित्तरञ्जन नेपाली रमोलादेवी शाह 'छिन्नलता' चूडामणि रेग्मी दौलतविक्रम विष्ट दयावीरसिंह कंसाकार दीपक सिंखडा देश सुब्बा धनुषचन्द्र गौतम धरणीधर कोइराला धर्मरत्न यमी धर्मराज थापा धर्मेन्द्रबिक्रम नेम्वाङ धुस्वाँ सायमी ध्रुवचन्द्र गौतम डायमनशमशेर राणा डोरबहादुर विष्ट दुर्गालाल श्रेष्ठ ज्ञानेन्द्र वीरविक्रम शाह गीता त्रिपाठी गिरिश बल्लभ गोपाल पराजुली गोपालप्रसाद रिमाल गोविन्दबहादुर मल्ल गुरुप्रसाद मैनाली ज्ञानदिल दास हाङयुग अज्ञात हरिवंश आचार्य हरिप्रसाद रिमाल हर्क गुरुङ हेमाङ दीक्षित इमानसिंह चेम्जोङ ईश्वरबल्लभ जगदीश घिमिरे जगतलाल मास्टर जनकप्रसाद हुमागाईं जयप्रकाश मल्ल जयपृथ्वीबहादुर सिंह झमक घिमिरे कमलमणि दीक्षित कनकमणि दीक्षित कर्ण शाक्य करुणाकर वैद्य केदारमान व्यथित केदारनाथ न्यौपाने केसर लाल खगेन्द्र संग्रौला खप्तड बाबा कृष्णभूषण बल कृष्णचन्द्रसिंह प्रधान कृष्ण धरावासी कृष्णहरि बराल क्षेत्रप्रताप अधिकारी कुलबहादुर केसी कुमारकाश्यप महास्थविर कुमार नगरकोटी लैनसिंह बाङ्देल लक्ष्मीप्रसाद देवकोटा लीलाध्वज थापा लेखनाथ पौड्याल मदनमणि दीक्षित मदनमोहन मिश्र माधवप्रसाद देवकोटा माधवप्रसाद घिमिरे महानन्द सापकोटा महेन्द्र वीरविक्रम शाह महेशविक्रम शाह महेशचन्द्र रेग्मी मनु ब्राजाकी मित्रसेन थापा मगर माया ठकुरी मोदनाथ प्रश्रित मोहन कोइराला मोतीराम भट्ट मुकुन्दशरण उपाध्याय नवराज लम्साल नरबहादुर साउद नरदेव पाण्डे नरनाथ आचार्य नारायण रायमाझी नारायण वाग्ले नवराज सिलवाल नयनराज पाण्डे नीलम कार्की नीर शाह नित्यराज पाण्डे पहलमानसिंह स्वाँर परशु प्रधान पारिजात प्रेमा शाह पृथ्वीनारायण शाह चाँदनी शाह ललित त्रिपुरा सुन्दरी राधा पौडेल राजन मुकारुङ राजेश्वर देवकोटा राममान तृषित रामराज पन्त रमेश विकल रमेश क्षितिज रामलाल जोशी रश्मिला शाक्य रत्नशम्शेर थापा रेवतीरमण खनाल ऋद्धिबहादुर मल्ल रूक्माङ्गद कटवाल रुद्रराज पाण्डे सञ्जीव उप्रेती सन्तोश लामिछाने सानु शर्मा सरस्वती प्रतीक्षा सरिता तिवारी सरुभक्त सत्यमोहन जोशी शक्तिबल्लभ अर्याल शङ्कर लामिछाने शान्ता चौधरी शान्ति मिश्र शिखर घिमिरे शिवकुमार राई श्रवण मुकारुङ सिद्धिचरण श्रेष्ठ सोमनाथ सिग्देल सुविन भट्टराई सुमन पोखरेल सूर्यविक्रम ज्ञवाली सुलोचना मानन्धर सुष्मा जोशी स्वप्निल स्मृति तारानाथ शर्मा तारिणीप्रसाद कोइराला तोया गुरुङ तुलसी दिवस उपेन्द्र सुब्बा उषा शेरचन उत्तम कुँवर विष्णुराज आत्रेय योगवीरसिंह कंसाकार योगेश राज योगी नरहरिनाथ योगमाया न्यौपाने युवराज नयाँघरे युयुत्सु शर्मा
संस्कृत	भानुभक्त आचार्य लेखनाथ पौड्याल मोतीराम भट्ट मुकुन्दशरण उपाध्याय नरनाथ आचार्य विष्णुराज आत्रेय
लिम्बू	वैरागी काइँला इमानसिंह चेम्जोङ
नेवारी	बौद्धऋषि महाप्रज्ञा बुद्ध सायमी बुद्धघोष महास्थविर चित्तधर हृदय दयावीरसिंह कंसकार धम्मालोक महास्थविर धर्मरत्न यमी धर्मचारी गुरुमाँ धर्मादित्य धर्माचार्य धुस्वाँ सायमी दुर्गालाल श्रेष्ठ गणेशलाल श्रेष्ठ गिरिजाप्रसाद जोशी जगतलाल मास्टर जगतसुन्दर मल्ल जयप्रकाश मल्ल केदारमान व्यथित केदारनाथ न्यौपाने केसर लाल कुमारकाश्यप महास्थविर मदनमोहन मिश्र मोतिलक्ष्मी उपासिका निष्ठानन्द बज्राचार्य फत्तेबहादुर सिंह प्रज्ञानन्द महास्थविर प्रत्येकमान तुलाधर प्रेमबहादुर कंसाकार पूर्णकाजी ताम्रकार पुष्परत्न सागर रेबतिरमणानन्द श्रेष्ठ सत्यमोहन जोशी शशिकला मानन्धर शुक्रराज शास्त्री सिद्धिचरण श्रेष्ठ सिद्धिदास महाजु सुदर्शन महास्थविर सुलोचना मानन्धर तारादेवी तुलाधर योगवीरसिंह कंसाकार
अङ्ग्रेजी	अभि सुवेदी सीके लाल डी. बी. गुरुङ दीपक सिंखडा डोरबहादुर विष्ट मञ्जुश्री थापा प्रणय शमशेर जंगबहादुर राणा प्रत्युष ओन्टा रवि थापा सम्राट उपाध्याय शान्ति मिश्र सुमन पोखरेल योगेश राज योङ्गे मिङग्युर रिन्पोछे युयुत्सु शर्मा
हिन्दी	चित्तधर हृदय धुस्वाँ सायमी केदारमान व्यथित सीताराम अग्रहरी
तामाङ	बिना माया थिङ लामा गणेशलाल श्रेष्ठ
अवधी	भवानी भिक्षु विष्णुराज आत्रेय
मगर	बालकृष्ण पोखरेल
मैथिली	धीरेन्द्र प्रेमर्षि चण्डेश्वर ठक्कुर ज्योतिरिश्वर ठाकुर विद्यापति
चीनियाँ	सुलोचना मानन्धर

प्राधिकरण नियन्त्रण
साधारण	आइसनाई 1 विअफ 1 2 वर्ल्डक्याट
राष्ट्रिय पुस्तकालयहरू	जर्मनी संयुक्त राज्य अमेरिका अस्ट्रेलिया
जीवनी शब्दकोशहरू	जर्मनी
अन्य	सुडोक (फ्रान्स) 1