अब्देल फतेह अल-सिसी

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
अब्देल फतेह अल-सिसी
عبد الفتاح السيسى
इजिप्टका राष्ट्रपति
पद बहाली
८ जून २०१४
प्रधानमन्त्रीइब्राहिम महालाब
शेरिफ इस्माइल
मुस्तफा मडबौली
पूर्वाधिकारीमोहम्मद मोर्सी
मिस्रको उप प्रधान मन्त्री
कार्यकाल
१६ जुलाई २०१३ – २६ मार्च २०१४
प्रधानमन्त्रीहजम अल-बेब्लावी
इब्राहिम महालाब
रक्षा मन्त्री
कार्यकाल
१२ अगस्त २०१२ – २६ मार्च २०१४
प्रधानमन्त्रीहेशम कंडिल
हज़ेम अल-बेब्लावी
इब्राहिम महालाब
पूर्वाधिकारीमोहम्मद हुसैन तन्तावी
उतराधिकारीसेदकी सोभी
इजिप्टको सशस्त्र बलको कमाण्डर-इन-चीफ
कार्यकाल
१२ अगस्त २०१२ – २६ मार्च २०१४
पूर्वाधिकारीमोहम्मद हुसैन तन्तावी
उतराधिकारीसेदकी सोभी
इजिप्ट सैन्य गुप्तचार र पुनर्जागरण को निर्देशक
कार्यकाल
३ जनवरी २०१० – १२ अगस्त २०१२
पूर्वाधिकारीमुराद मुवाफी
उतराधिकारीमहमूद हेगाज़ी
व्यक्तिगत विवरण
जन्म
अब्देल फट्टाह सईद हुसैन खलील एल-सिसी

(1954-11-19) १९ नोभेम्बर १९५४ (उमेर ६९)
कायरो , मिस्र
राजनीतिक दलस्वतन्त्र राजनीतिज्ञ
जीवन साथी
एंटीसार आमेर
(
वि १९७७)
सन्तान(हरू)मुस्तफा
महमूद
हसन
अया
मातृ शिक्षाप्रतिष्ठानमिस्र सैन्य एकेडेमी
हस्ताक्षर
सैन्य सेवा
निष्ठा Egypt
शाखा/सेवा इजिप्ट सेना
सेवाको वर्षहरू१९७७–२०१४
श्रेणी फिल्ड मार्सल (retired)
एकाइइंफेंटरी
लडाई/युद्धहरूगल्फ वार
सिनाई विद्रोह

अब्देल फतह अल-सिसी ( जन्म 19 नोभेम्बर, 1954), मिश्र को अब्देल फतेह अल-सिसी (अरबी: عبد الفتاح سعيد حسين خليل السيسي‎जन्म: १९ नोवेम्बर १९५४), मिस्रको १६ औँ राष्ट्रपति हुन् । २ जून, २०१८ मा उनले मिस्र इजिप्टको राष्ट्रपतिको रूपमा आफ्नो दोश्रो कार्यकालको शपथ ग्रहण गरेका थिए । उनी  मार्च, २०१८ मा भएको राष्ट्रपति चुनावमा लगभग ९७ प्रतिशत मतबाट निर्वाचित भएका थिए । यस पूर्व उनी वर्ष २०१४ मा देशको राष्ट्रपति बनेका थिए । [१]

प्रारम्भिक जीवन र सैन्य शिक्षा[सम्पादन गर्नुहोस्]

सैन्य वृत्ति[सम्पादन गर्नुहोस्]

मुख्य कमाण्ड पोजिसन[सम्पादन गर्नुहोस्]

रक्षा मन्त्री[सम्पादन गर्नुहोस्]

फिल्ड मार्शल अब्देल फतेह अल-सिसी रक्षा मन्त्रीको रुपमा, २०१३

१२ अगस्ट २०१२ मा, इजिप्टका राष्ट्रपति मोहम्मद मोर्सीले मुबारक-युगको फिल्ड मार्शल मोहम्मद हुसेन तान्तावीलाई इजिप्टको सशस्त्र बलका तत्कालीन प्रमुख, कम चर्चामा रहेका अल-सिसीद्वारा प्रतिस्थापन गर्ने निर्णय गरे। उनलाई कर्नेल जनरलको दर्जामा पनि बढुवा गरे ।[२] सिसीलाई त्यसपछि फ्रिडम एन्ड जस्टिस पार्टिको आधिकारिक वेबसाइटले "क्रान्तिकारी स्वाद भएको रक्षा मन्त्री" भनेर वर्णन गरेको थियो।[३] aल-सिसीले कन्दिल क्याबिनेटमा रक्षा र सैन्य उत्पादन मन्त्रीको पद पनि लिए।

US Secretary of State John Kerry meets with Egyptian Defense Minister el-Sisi in Cairo, 3 March 2013

१२ अगस्त २०१२ मा अएल-सिसीलाई रक्षा मन्त्रीको रूपमा नियुक्त गरिएपछि, इजिप्टमा सेना मुस्लिम ब्रदरहुडको हात रहेको अफवाहहरूको बारेमा इजिप्टमा चिन्ताहरू प्रकट भए, यद्यपि अल-सिसीले सधैं "इजिप्टको सेना इजिप्टेलि जनताको पक्षमा खडा छ" भन्ने घोषणा गरे। २८ अप्रिल २०१३ मा, सिनाई मुक्ति दिवस मनाउने क्रममा, अल-सिसीले भने कि "कुनै पनि इजिप्टेलीलाई हानि गर्ने हात काटिनुपर्छ"।[४] यो भनाइलाई मोर्सीका विपक्षीहरूले सेनाले उनीहरूको समर्थनमा रहेको स्पष्टीकरणका रूपमा लिएका थिए। यद्यपि, उक्त भनऐ लाई मोर्सी समर्थकहरूले मोर्सी विरोधीहरूलाई चेतावनीको रूपमा व्याख्या गरेका थिए र अल-सिसीले सरकारलाई अपदस्थ गर्न दिँदैनन् भन्ने विश्वास गरेका थिए। मोर्सीको पदच्युतपछि बनेको हाजेम अल-बेब्लावीको नेतृत्व नयाँ सरकारमा उनी पदमा रहे। उनलाई इजिप्टको उपप्रधानमन्त्री पनि नियुक्त गरिएको थियो। २७ जनवरी २०१४ मा उनलाई फिल्ड मार्शलको पदमा बढुवा गरिएको थियो ।  [५]

नागरिक आन्दोलन, कु र संक्रमण काल[सम्पादन गर्नुहोस्]

३० जुन २०१३ मा इजिप्टका जनता मोहम्मद मोर्सीको विपक्षमा सडकमा उत्रिएपछि ठूलो प्रदर्शन भयो। इजिप्ट भर झडप भयो। त्यसको लगत्तै, इजिप्टको सेनाले टेलिभिजन प्रसारणमा "देशका राजनीतिक दलहरूलाई मोर्सी विरोधी प्रदर्शनकारीहरूको माग पूरा गर्न जुलाई ३ सम्मको समय दिएको" ४८ घण्टाको अल्टिमेटम जारी गर्‍यो। त्यतिन्जेलसम्म विवाद समाधान नभएमा इजिप्टको सेनाले हस्तक्षेप गर्ने धम्की पनि दिएको थियो। [६]

३ जुलाई २०१३ मा, इजिप्टको सशस्त्र बलले "राजनीतिक दलहरूले समयसीमा पूरा गर्न असफल भएका र मोर्सीले आफ्नो नेतृत्वको लागि राष्ट्रिय सहमति निर्माण गर्न असफल भएका र सेनाले मोर्सीलाई 'कू' द्वारा अपदस्त गुर्नु परेको" घोषणा गर्यो। सेनाले त्यसपछि सर्वोच्च संवैधानिक अदालतका प्रधानन्यायाधीश अदली मन्सुरलाई नयाँ राष्ट्रपति चयन गर्न नसकेसम्म राज्यको अन्तरिम राष्ट्रा प्रमुखको रूपमा नियुक्त गर्‍यो, र "हिंसा भड्काउने र शान्तिक सुव्यवस्था खलाल पुर्याएको"[७] आरोपमा मुस्लिम ब्रदरहुडका धेरै सदस्यहरूलाई गिरफ्तार गर्ने आदेश दिइयो। अल-सिसीले टेलिभिजनमा राष्ट्रपतिले "इजिप्टका जनताका मागहरू पूरा गर्न असफल भएको" घोषणा गरे संविधान अस्थायी रूपमा निलम्बित हुने कुरा घोषणा गरे । मोर्सी विरोधी प्रदर्शनकारीले यसको स्वागत गर्‍यो भने  मोर्सी समर्थकहरूको यसको बिरोध गर्‍यो।  

मोर्सीलाईइ पदच्युतको माग गर्दै इजिप्टटेली, २ जुलाई २०१३  

२४ जुलाई २०१३ मा, एक सैन्य परेडको एक भाषण को समयमा, अल-सिसीले इजिप्टको सेना र पुलिसलाई आतंकवाद विरुद्ध दमन गर्न "जनादेश" प्रदान गर्न सामूहिक प्रदर्शनको लागि आह्वान गरे।[८] समर्थक हरूले यो भनाइलाई यो एउटा कू नभई लोकप्रिय इच्छाशक्ति थियो भनेर विश्वसामु प्रमाणित गर्न जनताको आवश्यकता महसुस भएको थियो, विपक्षीहरूले मोर्सीलाई हटाएपछि नागरिकहरूलाई सत्ता हस्तान्तरण गर्ने सेनाको वाचाको विरोधाभास भएको र इस्लामवादीहरू विरुद्ध आसन्न दमनको संकेतको रूपमा हेरेका थिए।[९][१०]

राष्ट्रपतिकाल (२०१४-)[सम्पादन गर्नुहोस्]

राष्ट्रपति सिसीले ८ जुन २०१४ मा पदभार ग्रहण गरेका थिए।

आन्तरिक नीति[सम्पादन गर्नुहोस्]

मानवाधिकार नीति[सम्पादन गर्नुहोस्]

आर्थिक सुधार[सम्पादन गर्नुहोस्]

उर्जा नीति[सम्पादन गर्नुहोस्]

दशकहरूमा सबैभन्दा नराम्रो मानिएको, इजिप्टको ऊर्जा संकट जसले पूर्व राष्ट्रपति मोहम्मद मोर्सी विरुद्धको विरोधलाई बलियो बनाउन मद्दत गर्‍यो[११], नयाँ सरकारलाई चुनौती दिँदै सिसीको कार्यालयमा पहिलो महिनाहरूमा चुनौती बढ्दै गयो। ऊर्जा उत्पादनमा कमी, बढ्दो खपत, इजिप्टको ऊर्जा पूर्वाधारमा आतंकवादी हमलाहरू, विदेशी तेल कम्पनीहरूलाई ऋण र पावर प्लान्टहरूको आवधिक मर्मतसम्भारको अभावका कारण, इजिप्टमा ऊर्जा ब्ल्याकआउट दर अभूतपूर्व स्तरमा बढ्यो, जसको केही भागहरू प्रत्येक दिन छ पटक पावर कटौती दुई घण्टाको लागि लगभग सामना गर्दै छन् ।[१२]

राष्ट्रिय परियोजना[सम्पादन गर्नुहोस्]

विदेश नीति[सम्पादन गर्नुहोस्]

अफ्रिका[सम्पादन गर्नुहोस्]

इजरेल र प्यालेस्टाइन[सम्पादन गर्नुहोस्]

मोहम्मद मोर्सी हटेपछि इजरायल- इजिप्टको सम्बन्धमा उल्लेखनीय सुधार भएको छ। [१३][१४]

टर्की[सम्पादन गर्नुहोस्]

मोर्सीलाई अपदस्थ गरेपछि इजिप्ट र टर्कीबीचको सम्बन्ध निकै बिग्रियो । तत्कालीन प्रधानमन्त्री रेसेप तैयप एर्दोगान एकमात्र नेता थिए जसले मोर्सीको पदच्युतलाई ‘कू’ भनेका थिए र मोर्सीलाई तत्काल रिहा गर्न आह्वान गरेका थिए र उनी इजिप्टको वैध राष्ट्रपति भएको दाबी गरेका थिए। युरोपेली मामिलाका लागि टर्कीका मन्त्री एगेमेन बगिसले पनि संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषदलाई इजिप्टमा "कारबाही" गर्न आग्रह गरे।[१५] एर्दोगानले "इजिप्टको राष्ट्रपति"को रूपमा सिसीलाई मान्यता नदिने भनिएको थियो र २०१४ इजरायल-गाजा द्वन्द्व र हमास विरुद्धको युद्धमा इजिप्टले इजरायललाई समर्थन गरेको आरोपको प्रतिक्रियामा उनलाई "अवैध अत्याचारी" भनिएको थियो। [१६][१७] एर्दोगानको टिप्पणीको जवाफमा, इजिप्टको विदेश मन्त्रालयले इजिप्ट-टर्की सम्बन्ध बिग्रने चेतावनी दिए[१८] भने सिसीले प्रतिक्रिया दिन अस्वीकार गरे। इजिप्टको विदेश मन्त्रालयले एर्डोगानलाई "इजिप्टलाई उक्साउने" र इजिप्टको आन्तरिक मामिलामा हस्तक्षेप गरेको आरोप लगायो। एर्दोगानले मोर्सीलाई रिहा गर्नको लागि आह्वान गरेको एक दिन पछि नोभेम्बर २०१३ मा, इजिप्टले टर्कीका राजदूतलाई देश छोड्न भन्यो, । अंकारासँगको सम्बन्ध पनि चार्ज डी अफेयर्समा झार्यो।  .[१९] इजिप्टको विदेश मन्त्रालयले पनि इजिप्टको घरेलु मामिलामा टर्कीले हस्तक्षेप गरेको भन्दै इजिप्टले टर्कीसँगको संयुक्त नौसैनिक अभ्यास रद्द गरेको जनाएको थियो।[२०] एर्डोगानले संयुक्त राष्ट्र महासभामा इजिप्टको आलोचना गर्दै भाषण गरेपछि सेप्टेम्बर २०१४ मा, इजिप्टका विदेश मन्त्रीले हालका राष्ट्रपति एर्दोगानसँगको टर्कीले अनुरोध गरेको बैठक रद्द गरे।[२१] टर्कीका राष्ट्रपतिका एक सल्लाहकारले देशका नेताहरू भेट्ने योजना बनाएको कुरा अस्वीकार गरेका छन्।

यद्यपि, पछि इजिप्टको विदेश मन्त्रालयले मिडियालाई टर्कीको बैठक प्रस्तावको स्क्यान गरिएको कागजात हस्तान्तरण गर्‍यो र इजिप्टको युम ७ अखबारले प्रकाशित गरेको थियो।[२२] सिसीको प्रशासनले टर्कीसँगको "रोल-अनरोल-अफ" सम्झौता रद्द गर्ने निर्णय पनि गर्‍यो, जसले टर्कीलाई इजिप्टको बन्दरगाह हुँदै खाडीमा टर्की कन्टेनरहरू ढुवानी गर्नबाट रोकेको थियो।[२३] २०१४ मा, टर्की विरुद्ध इजिप्ट र साउदी अरेबियाले सुरु गरेको तीव्र अभियानले यसलाई संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषदमा सदस्यता प्राप्त गर्नको लागि आफ्नो अनुमानित सजिलो विजय गुमाएको थियो।[२४] यद्यपि, मार्च २०२१ मा, टर्कीका राष्ट्रपति तैयप एर्दोगानले टर्की "इजिप्टसँग सम्बन्ध सुदृढ गर्न इच्छुक" रहेको बताएका थिए।[२५] इजिप्टले टर्कीको टिप्पणीको प्रशंसा गर्‍यो,[२६] तर टर्कीले अध्याय मोड्न र कारबाही गर्न थाल्नुपर्छ भन्यो।[२७] टर्कीले आफ्नो मुस्लिम ब्रदरहुड च्यानलहरूलाई इजिप्ट र यसका राष्ट्रपतिको आलोचना शान्त गर्न वा पूर्ण रूपमा बन्द गर्न आग्रह गरेको छ।  [२८]

अरब जगत[सम्पादन गर्नुहोस्]

२०१५ मा, इजिप्टले यमनमा साउदी अरबको नेतृत्वमा सैन्य हस्तक्षेपमा सहभागी भयो  [२९]

अप्रिल २०१६ मा, साउदी अरेबियाका राजा सलमानले इजिप्टको पाँच दिने भ्रमण गरे, जसमा दुई देशहरूले लगभग २५ बिलियन डलरको आर्थिक सम्झौतामा हस्ताक्षर गरे र इजिप्टको प्रशासित दुई टापुहरू तिरान र सानाफिरलाई "फिर्ता" गर्ने सम्झौता पनि गरे। अकाबा खाडी, साउदी नियन्त्रणमा। टापुहरू हस्तान्तरणको घोषणाले सामाजिक सञ्जाल र परम्परागत मिडिया दुवैमा प्रतिक्रिया उत्प्रेरित गर्‍यो, आउटलेटहरू लगायत जुन दृढतापूर्वक सिसी समर्थक थिए।[३०] जनवरी २०१७ मा, एक इजिप्टको अदालतले साउदी अरेबियालाई दुई टापुहरूको विवादास्पद सरकारी स्थानान्तरण अस्वीकार गर्दै अन्तिम निर्णय दियो। सर्वोच्च संवैधानिक अदालतले उक्त निर्णयलाई रोक्यो र यी दुई टापुहरूलाई मोहम्मद बिन सलमानको एन इ ओ एम मेगासिटीमा समावेश गरी सिसीलाई साउदी अरेबियासँगको सम्झौतालाई अनुमोदन गर्न अनुमति दियो, ।  .[३१][३२][३३][३४]

नोभेम्बर २०१६ मा, सिसीले स्थायित्वका लागि सिरियामा बसर अल-असदको राष्ट्रपतिलाई समर्थन गरेको स्वीकार गरे।[३५] फेब्रुअरी २०१७ मा विदेशी मामिलामा लेखमा, ओरेन केसलर, "फाउन्डेसन फर डिफेन्स अफ डेमोक्रेसीज"मा अनुसन्धानका लागि सहायक निर्देशकले सुझाव दिएका छन् कि सिसीको असद समर्थक स्थितिका तीन कारणहरू छन्: सिरियासँग इजिप्टको साझा शत्रुहरू (आइ एसआइ एस र मुस्लिम ब्रदरहुड)। इरानसँग साउदी अरेबियाको विरोधको विरोध; इजिप्ट र सिरियाको टर्कीमा एर्डोगानको नीतिहरूको साझा विरोध; र सिरियाको नजिकको सहयोगी रूससँग इजिप्टको बढ्दो सम्बन्ध।[३५] केस्लर निष्कर्षमा पुग्छन् कि "क्रान्ति थकान" को भावनाले असदलाई सिसीको समर्थन बढाएको छ ।  [३५]

रसिया[सम्पादन गर्नुहोस्]

राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनसँग राष्ट्रपति सिसी, अगस्त २०१४

मोर्सीको बहिर्गमन पछी इजिप्ट र रसियाको सम्बन्ध सुधार तथा राजनैतिक दुवै क्षेत्रमा सुधार आएको देखियो भने संयुक्त राज्य अमेरिका र इजिप्टको सम्बन्धमा तिक्तता आयो । मध्येपूर्वमा इजिप्टलाइ कुनै समय अमेरिकाको महत्वपूर्ण साझेदारको रुपमा लिइन्थ्यो। अमेरिकाको विपरित, रसियाले सिसिको राष्ट्रपति मनोनयन लगायत उनको कदमलाई सुरुवात देखि नै समर्थन गर्यो। अमेरिकाले इजिप्टको लागि सैन्य सहायता रद्द र हतियार आपूर्तिमा स्थगित गरेपछि रसियाले इजिप्टलाई ठूलो सैन्य हतियार सम्झौता प्रस्ताव गरेको थियो । सिसिको सपथ ग्रहणसमारोहमा सिसिलाईबधाई दिनेमा रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुतिन पहिलो थिए । सिसिले फिल्ड मार्सलको रुपमा पदोन्नति भएर रक्षामन्त्रीको रुपमा आफ्नो पहिलो भ्रमण रसियामा गरेका थिए, जहाँ उनले रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिन र रक्षामन्त्री सेर्गेइ सोइगु साँगा अमेरिकाको साटो रसियासंग हटियाको सम्झौताको वार्ता गरेका थिए।

सिसी र भ्लादिमिर पुटिनको भेट १० फेब्रुअरी २०१५ मा

सिसिले रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनको निमन्त्रणामा इजिप्टेली राष्ट्रपतिको रुपमा पनि रुसको भ्रमण गरेका थिए। पुटिनले भ्रमणलाई दुई देशको सम्बन्धमा "विशेष प्रकृतिको" भनेर व्याख्या गरेका थिए। सिसिलाई रक्षामन्त्री सोइगुले स्वागत गरेका थिए जसले बिमानस्थलमा उनलाई रसियामा निर्मित विभिन्न किसिमको सैन्य गाडी र हतियार देखाएका थिए।

२०१७ डिसेम्बर ११ मा, राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनको भ्रमणमा दुई देशले रसियाले इजिप्टमा पहिलो परमाणु रियाक्टर निर्माण गर्ने र त्यसलाई आवश्यक परमाणु इन्धन आपूर्ति गर्ने बारे सम्झौता मा हस्ताक्षर गरे। स्वेज नहरको तिरै तिर "रुसी औद्योधिक क्षेत्र", जसलाई पुटिनले "मध्य पूर्व र उत्तर अफ्रिकाको बजारमा रुसी उत्पादनको सबैभन्दा ठूलो क्षेत्रीय उत्पादन केन्द्र" भनेर बयान गरेका थिए, निर्माण गर्ने बारे पनि सहमति भयो।[३६]

अमेरिका[सम्पादन गर्नुहोस्]

मोहमद मोर्सीको बहिर्गमन पछि इजिप्ट र संयुक्त राज्य अमेरिकाको सम्बन्धमा तिक्तता आएको देखियो।[३७] संयुक्त राज्यले कडा रुपमा विभिन्न समयमा सिसी प्रशासनको निन्दा गरेको छ। [३८] र इजिप्टलाई चार एफ-सिक्स्टिन फाइटर जेट[३९] एपेच हेलिकप्टर र अब्रामस ट्याङ्क दिन ढिलाइ गर्ने निर्णय गर्यो।अमेरिकाले इजिप्टेली सैन्य बल सँगको संयुक्त सैन्य अभ्यास अपरेसन ब्राइट स्टार पनि रद्द गर्यो।[४०]

राजनैतिक विपक्षी[सम्पादन गर्नुहोस्]

व्यक्तिगत जीवन र परिवार[सम्पादन गर्नुहोस्]

पारिवारिक नियुक्ति[सम्पादन गर्नुहोस्]

सन्दर्भ[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. Bowen, Jeremy (२९ मई २०१४), "Egypt election: Sisi secures landslide win" [मिस्र चुनाव: एससीआई ने शानदार जीत हासिल की] (अङ्ग्रेजीमा), बीबीसी न्यूज, अन्तिम पहुँच ३१ अगस्त २०१५ 
  2. "Morsy assumes power: Sacks Tantawi and Anan, reverses constitutional decree and reshuffles SCAF", Daily News Egypt, १२ अगस्ट २०१२, अन्तिम पहुँच २६ जुलाई २०१३ 
  3. "السيسي".. وزير دفاع بنكهة "25 يناير" ورئيس لمصر بتأييد "30 يونيو", अन्तिम पहुँच २६ जुलाई २०१३ 
  4. "حصريا لـ"الوطن" | السيسي: تتقطع الإيد اللي تتمد على مصري" – www.youtube.comद्वारा। 
  5. "Egypt's army chief Abdel Fattah al-Sisi receives a promotion ahead of likely presidency bid", Australian Broadcasting Corporation, २७ जनवरी २०१४, अन्तिम पहुँच २७ जनवरी २०१४ 
  6. "Profile: General Abdel Fattah Al Sisi", Al Jazeera, ३ जुलाई २०१३, अन्तिम पहुँच ३ जुलाई २०१३ 
  7. "Egypt Orders Mass Arrests of Muslim Brotherhood Members", Al Jazeera, ३ जुलाई २०१३, अन्तिम पहुँच ३ जुलाई २०१३ 
  8. Beach, Alastair (२४ जुलाई २०१३), "Showdown in Cairo: Egyptian general demands permission to take on the 'terrorists'", The Independent (London), अन्तिम पहुँच २६ जुलाई २०१३ 
  9. Fahim, Kareem (२४ जुलाई २०१३), "Egyptian General Calls for Mass Protests", The New York Times, अन्तिम पहुँच २६ जुलाई २०१३ 
  10. "Army chief's rally call finds backing in Egypt press", BBC, २५ जुलाई २०१३, अन्तिम पहुँच २६ जुलाई २०१३ 
  11. Kirkpatrick, David D.; Reed, Stanley (२ मे २०१४), "Looming Energy Crisis Again Confronts Egypt's Leaders", The New York Times 
  12. Kingsley, Patrick (२० अगस्ट २०१४), "Egypt suffers regular blackouts due to worst energy crisis in decades", guardian 
  13. Egypt's decision to side with Israel has cost Gaza dear. The Guardian. 30 July 2014
  14. Diab, Khaled. "An insane alliance: Israel and Egypt against Gaza." Haaretz. 8 August 2014.
  15. "Egypt-Turkey ties deteriorate on Mursi ouster – ASHARQ AL-AWSAT", अन्तिम पहुँच २ जुन २०१५  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण ९ जुलाई २०१५ मिति
  16. "This time, Gaza fighting is 'proxy war' for entire Mideast". CNN. 1 August 2014.
  17. "Arab Leaders, Viewing Hamas as Worse Than Israel, Stay Silent". The New York Times. 30 July 2014.
  18. "Cairo Warns Ankara of Worsening Relations", Wall Street Journal, २६ जुलाई २०१४, मूलबाट २६ जुलाई २०१४-मा सङ्ग्रहित।  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २६ जुलाई २०१४ मिति
  19. "Egypt expels Turkish ambassador – BBC News", BBC News, २३ नोभेम्बर २०१३, अन्तिम पहुँच २ जुन २०१५ 
  20. "Egypt, Turkey cancel navy drills as tensions rise", २५ मार्च २०१५, अन्तिम पहुँच २ जुन २०१५ 
  21. "Egypt cancels Erdoğan meeting over coup comments; Turkey denies meeting ever scheduled – Politics – Egypt – Ahram Online", english.ahram.org.eg, अन्तिम पहुँच २ जुन २०१५ 
  22. "ننشر صورة من طلب "تركيا" لقاء وزير الخارجية سامح شكرى", Youm7 
  23. "Egypt decides not to renew trade agreement with Turkey | Egypt Independent", २७ अक्टोबर २०१४, अन्तिम पहुँच २ जुन २०१५ 
  24. "Turkey Loses U.N. Security Council Seat in Huge Upset", Newsweek, १६ अक्टोबर २०१४, अन्तिम पहुँच १६ अक्टोबर २०१४ 
  25. "Erdogan: Turkey keen to strengthen relations with Egypt", १२ मार्च २०२१। 
  26. "Egypt welcomes Turkey's 'good gesture' after it asks Egyptian opposition channels to reduce criticism", १९ मार्च २०२१। 
  27. "Egypt: We await deeds, not words from Turkey", १५ मार्च २०२१। 
  28. "Turkey orders Muslim Brotherhood TV channels to stop criticizing Egypt: Reports", १९ मार्च २०२१। 
  29. "Egypt and Saudi Arabia discuss maneuvers as Yemen battles rage वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण १ अक्टोबर २०१५ मिति". Reuters. 14 April 2015.
  30. Brand, Laurie; Stacher, Joshua (२५ अप्रिल २०१६), "Why two islands may be more important to Egyptian regime stability than billions in Gulf aid", washingtonpost.com, अन्तिम पहुँच २७ अप्रिल २०१६ 
  31. "Saudi Arabia futuristic robot city includes former Egypt islands", मूलबाट ३० अक्टोबर २०१७-मा सङ्ग्रहित। 
  32. "Saudi Arabia announces first project on Tiran and Sanafir", २५ अक्टोबर २०१७। 
  33. "Sisi ratifies Tiran and Sanafir agreement, cedes islands to Saudi Arabia", Mada Masr 
  34. "Egyptian court rejects plan to transfer Red Sea islands to Saudi Arabia", १६ जनवरी २०१७। 
  35. ३५.० ३५.१ ३५.२ Kessler, Oren (१२ फेब्रुअरी २०१७), "Egypt Picks Sides in the Syrian War: How Sisi Learned to Love Assad", Foreign Affairs, अन्तिम पहुँच १४ फेब्रुअरी २०१७, "Cairo's priority "is to support national armies, for example in Libya," he told Portuguese state television. "The same with Syria and Iraq." The host then pressed Sisi over whether he meant the Syrian government. "Yes," Sisi replied plainly. It was the first time that Egypt, a longtime U.S. ally, openly acknowledged that it sides with the Syrian government."   – via Foreign Affairs (सदस्यता आवश्यक)
  36. Putin and Egypt's Sisi make joint statement after meeting in Cairo: RT (11 December 2017)
  37. "Haaretz: Sisi taking revenge on US for 'interference'", २५ अगस्ट २०१४। 
  38. "Aswat Masriya - Home", en.aswatmasriya.com 
  39. "No More Fighter Jets for Egypt, but We're Still Not Calling It a Coup" 
  40. Lawler, David (१५ अगस्ट २०१३), "Barack Obama cancels Operation Bright Star" – www.telegraph.co.ukद्वारा।