मितन्नी

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
(मितान्नीबाट अनुप्रेषित)
मितन्नी अधिराज्य
अन्दाजी १६०० ईपूर्व – अन्दाजी १२६० ईपूर्व
१४९० ईपूर्व बरत्तरना अन्तर्गत यसको सबैभन्दा ठुलो हदसम्म मितन्नीको राज्य
१४९० ईपूर्व बरत्तरना अन्तर्गत यसको सबैभन्दा ठुलो हदसम्म मितन्नीको राज्य
राजधानीवासुकन्नी
आम भाषाहरूह्युरियन
अक्कादी
अमोरी
धर्म
सरकारराजतन्त्र
राजा 
• अन्दाजी १५४० ईपूर्व
किर्त (पहिलो ज्ञात)
• अन्दाजी १३०० ईपूर्व
शतुआरा दोस्रो (अन्तिम)
ऐतिहासिक कालकांस्य युग
• स्थापित
अन्दाजी १६०० ईपूर्व 
• विस्थापित
 अन्दाजी १२६० ईपूर्व
पूर्ववर्ती
उत्तरवर्ती
हिट्टेली साम्राज्य
यमहाड
मध्य अश्‍शूरी साम्राज्य

मितन्नी उत्तरी सिरिया र दक्षिणपूर्वी एनातोलिया (आधुनिक टर्की) मा आर्य भाषा परिवारको प्रभाव भयको साथ एक हुरियन-भाषी राज्य थियो। यसको उत्खनन गरिएका स्थलहरूमा कुनै इतिहास, शाही इतिहास वा इतिहास हरू फेला नपरेकाले, मितन्नीको बारेमा ज्ञान यस क्षेत्रका अन्य शक्तिहरूको तुलनामा कम छ, र यसको छिमेकीहरूले उनीहरूको ग्रन्थहरूमा के टिप्पणी गरे त्यसमा निर्भर गर्दछ।

मितन्नी साम्राज्य उत्तरमा हिट्टेलीहरू, पश्चिममा मिस्रहरू, दक्षिणमा कासीहरू र पछि पूर्वमा अश्शूरीहरूले सीमित गरेको एक बलियो क्षेत्रीय शक्ति थियो। यसको अधिकतम सीमामा मितन्नी पश्चिममा वृषभ पर्वतद्वारा किज्जुवात्ना, दक्षिणमा टुनिप, पूर्वमा अराफे र उत्तरमा लेक वानसम्म फैलिएको थियो।[१]

मितन्नी साम्राज्यको अन्तिम पतनसँगै यसको इलाकाको पश्चिमी भाग हित्तीहरूको प्रत्यक्ष नियन्त्रणमा आयो र पूर्वी भाग अश्शूरीहरूको प्रत्यक्ष नियन्त्रणमा आयो। बीचको भाग हनिगालबातको रम्प राज्यको रूपमा जारी रह्यो। अन्तमा, शल्मानेसर प्रथमको अधीनमा, पहिलेको मितन्नी इलाकाको बाँकी भाग अश्शूरको प्रत्यक्ष नियन्त्रणमा आयो। टुकुल्टी-निनुर्ता प्रथमको मृत्युपछि मध्य अश्शूरी शक्तिको पतन नहुञ्जेलसम्म यो क्रम जारी रह्यो।[२]

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. Diana L. Stein: Khabur Ware and Nuzi Ware: Their Origin, Relationship, and Significance. Malibu 1984
  2. Devecchi, Elena. "6 The Governance of the Subordinated Countries". Handbook Hittite Empire: Power Structures, edited by Stefano de Martino, Berlin, Boston: De Gruyter Oldenbourg, 2022, pp. 271-312