सिन्धी जाति

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
सिन्धी
  • سنڌي
  • सिन्धी
परम्परागत पहिरन शिरमा 'पेशनी पट्टी' लगाएका सिन्धी महिलाहरू
जम्मा जनसङ्ख्या
३.७ करोड
उल्लेखीय जनसङ्ख्या भएका क्षेत्रहरू
 पाकिस्तान३४,२५२,२६२[१][२]
 भारत२,७७२,३६४
भाषाहरू
सिन्धी
धर्महरू
बहुमत:
इस्लाम
अल्पसङ्ख्यक:
सम्बन्धित जातीय समूह
गुजराती जाति, पन्जाबी जाति, राजस्थानी जाति, बलुची जाति

सिन्धीहरू एक आर्य जातीय भाषिक समूह हो जसले सिन्धी भाषा बोल्छन् र पाकिस्तानको सिन्ध प्रान्तका मूल निवासी हुन्। सिन्धीहरूको ऐतिहासिक मातृभूमि बलुचिस्तानको दक्षिणपूर्वी भाग, पन्जाबको बहावलपुर क्षेत्रगुजरातको कच्छ क्षेत्रसँग जोडिएको छ। इतिहासभरि नै अलग्गै रहेको सिन्धी संस्कृतिले आफ्नो विशिष्टतालाई जोगाइराखेको छ।

सन् १९४७ मा ब्रिटिस भारतको विभाजन पछि, धेरै सिन्धी हिन्दु र सिन्धी सिखहरू भारतको नयाँ स्वतन्त्र अधिराज्य र विश्वका अन्य भागहरूमा बसाइँ सरेका थिए। केही सिन्धीहरू भागेर इङ्गल्यान्डसंयुक्त राज्य अमेरिका जस्ता देशहरूमा बसोबास गर्दै प्रवासी समुदायहरू गठन गरे। पाकिस्तानी सिन्धीहरू मुख्यतया मुस्लिम छन् र एक सानो सिख र हिन्दु अल्पसङ्ख्यक छन् जुन मुख्यतया पूर्वी सिन्धमा केन्द्रित छन्, जबकि भारतीय सिन्धीहरू साना सिख र जैन अल्पसङ्ख्यकहरूसँग मुख्यतया हिन्दु छन्।

भौगोलिक वितरण[सम्पादन गर्नुहोस्]

सिन्ध एक जातीय ऐतिहासिक क्षेत्र हो जुन भारतका अन्य भागहरूबाट अलग गरिएको छ; आफ्नो छिमेकी सिन्ध को विपरीत हिंसात्मक आक्रमणको अनुभव गरेन। सिन्धका विभिन्न राज्य र शासकहरूको सीमा जातीय आधारमा परिभाषित गरिएको थियो। इतिहासभरि सिन्धको भौगोलिक परिभाषाले सिन्धुको दक्षिण र यसको छिमेकी क्षेत्रहरूलाई बुझाउँछ।[४]

इतिहास[सम्पादन गर्नुहोस्]

सन् ७२० पछि अरबहरूले जितेको र इस्लामबाट प्रभावित भएको सबैभन्दा पुरानो क्षेत्रमध्ये सिन्ध पनि एक थियो। यस समय भन्दा पहिले, यो हिन्दु र बौद्ध धर्मावलम्बीहरूको बाहुल्यता थियो। ६३२ पछि, यो अब्बासिद र उमय्यदहरूको इस्लामी साम्राज्यको भाग थियो। सिन्धमा हब्बारी, सुमरा, सम्मा, कल्होरा वंशले शासन गरेका थिए।

सन् १९४७ मा पन्जाबमा जस्तो हिंसा सिन्धी विभाजनको अनुभवको एउटा ठुलो हिस्सा थिएन। यो आंशिक रूपमा धार्मिक सहिष्णुताको सूफी-प्रभावित संस्कृतिको कारण थियो र आंशिक रूपमा किनभने सिन्ध विभाजित थिएन र यसको सट्टा यसको सम्पूर्णतामा पाकिस्तानको भाग बनाइयो। सिन्धी हिन्दुहरू जसले सामान्यतया भारतबाट मुस्लिम शरणार्थीहरूको आगमनको कारण उत्पीडनको सट्टा उत्पीडनको डरले त्यसो गरे। सिन्धी हिन्दुहरूले स्थानीय सिन्धी मुसलमान र भारतबाट आएका प्रवासी मुसलमानहरूबीच भिन्नता देखाए।[५]

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. "Pakistan", १७ अगस्ट २०२२, मूलबाट २२ मार्च २०२१-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ११ अगस्ट २०२२ 
  2. "Pakistan's population is 207.68m, shows 2017 census result", १९ मे २०२१, मूलबाट १७ अक्टोबर २०२२-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २५ डिसेम्बर २०२२ 
  3. "Archived copy", मूलबाट ७ मे २०२१-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १० जुन २०२२ 
  4. Pithawala, M. B. (२०१८), Historical Geography of Sindh, University of London: Sani Panhwar Publishers, मूलबाट ४ जुन २०२३-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ४ जुन २०२३ 
  5. Kumar, Priya; Kothari, Rita (२०१६), "Sindh, 1947 and Beyond", South Asia: Journal of South Asian Studies 39 (4): 776–777, डिओआई:10.1080/00856401.2016.1244752