मौरी पालन

मौरी पालन एक कृषि पेसा हो । यो पेसा मह का साथै मैन जस्ता बस्तुहरुको उत्पादन गर्ने गरिन्छ । मान्छेले आज भन्दा १५,००० बर्ष अघि देखि जङ्गली मौरीबाट मह सङ्कलन गर्दै आएका थिए । तर आज भन्दा ४,५०० बर्ष अघि देखि यसलाई घरमै पाल्न थालियो। त्यसबेला सधारण छुरि र धुवा को प्रयोग गरेर मह निकालेर बयाममा भर्ने चलन थियो ।

१८ औँ शताब्दिमा युरोपियन नागरिकहरूले मौरीको बारेमा बुझ्दै पेसालाई सन् १८५१ मा आधुनिक घारको निर्माण गरे, जसमा मौरीलाई असर नपुर्याई वा नस्ट नगरि मह निकल्न सकिन्थ्यो । यस पेसाका लगि धेरै जग्गा वा लगानिको अवश्यकता पर्दैन । यो पेसा कम मेहेनतले पनि सजिलै गर्न सकिन्छ ।

सुरुवात

मौरीको २०,००० भन्दा बढी प्रजातिहरू छन्।^[२] यि मध्ये धेरै शान्त स्थानमा वा एक्लै बस्न मन पराउछन।^[३] केहि मौरीहरू जंगली हुन्छन् (जस्तै:-खागो)। मौरी पालन सामजिक मौरीको प्रजातिलाई पाल्नु हो, जसमा १,००,००० वटा मौरी हुन्छन ।

जंगली मह सङ्कलन

जंगली मौरीको घारबाट मह सङ्कलन गर्नु मान्छेको सनातन कार्य हो। यो कार्य अफ्रिका,एसिया,अस्ट्रेलिया र दक्षिण अमेरिका अझै चलिरहेको छ। यास्तो गर्न मौरीलाई धुवाँ लगाएर धपाइन्छ । यसो गर्दा मौरीको घार समेत नस्ट हुन सक्छ।

मौरीमा अनुसन्धान

१८ औँ शताब्दिमा युरोपमा भएको अनुसन्धानमा मौरीको बरेमा थप जानकरीहरू पत्ता लागे। उनिहरूले रानी मौरीले अण्डा पार्ने कुरो विचार गरे र मह निकल्दा रानी मौरीलाई असर नपुराउदा मौरीको घार नस्ट नहुने कुरो पत्ता लगाए। त्यसैले हुबर लाई फादर अफ् मोदन बीसाइन्स भनिन्छ।^[४]

घारको व्यवस्थापन

मौरीलाई हल्ला मन पर्दैन त्यसैले यसको घार धेरै हल्ला हुने तथा धेरै हावा लाग्ने स्थानमा बनाउनु हुदैन । यसले फूलबाट मह बनाउने भएकाले फूलबारी छेउमा भए राम्रो हुन्छ ।