धर्मो रक्षति रक्षितः
धर्मो रक्षति रक्षितः एक लोकप्रिय संस्कृत वाक्यांश महाभारत र मनुस्मृति श्लोक ८.१५ मा उल्लेख गरिएको छ। यसको अर्थ " धर्मको रक्षा गरे धर्मले रक्षा गर्छ।"[१]
यो वाक्यांश पूर्ण मनुस्मृति श्लोकको अंश हो जसमा भनिएको छ:
धर्म एव हतो हन्ति धर्मो रक्षति रक्षितः तस्माद्धर्मो न हन्तव्यो मा नो धर्मो हतोऽवधीत्
यो वाक्य महाभारतमा पनि पाइन्छ।[२] यो तीन पटक उल्लेख छ।
धर्म एव हतो हन्ति धर्मो रक्षति रक्षितः । तस्माद् धर्मं न त्यजामि मा नो धर्मो हतोऽवधीत् ।।
पुण्य त्याग गर्ने आफैं नष्ट हुन्छ। र जसले यसलाई जोगाउँछ उसले आफैलाई सुरक्षित राख्छ। त्यसैले म पुण्यको त्याग गर्दिन, यदि नष्ट भयो भने, यसले हामीलाई नष्ट गर्छ।
अनुशासन पर्वमा अलि फरक श्लोक उल्लेख गरिएको छ।
धर्म एव हतो हन्ति धर्मो रक्षति रक्षितः । तस्माद् धर्मो न हन्तव्यः पार्थिवेन विशेषतः ।।
यो रिसर्च एण्ड एनालिसिस विंग र भारतीय विश्वविद्यालयको राष्ट्रिय कानून विद्यालयको आदर्श वाक्य हो।[३]
सन्दर्भहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ "Manusmriti Verse 8.15", wisdomlib.org, ९ डिसेम्बर २०१६, अन्तिम पहुँच ९ डिसेम्बर २०२०।
- ↑ Srimat Maharshi Vedvyas pranit Mahabharat Sachitra Saral Hindi Anuvad; Gita Press, Gorakhpur.
- ↑ "Shloka Shock: A verse from religious text not always just religious", The Financial Express, ३१ जनवरी २०१९, अन्तिम पहुँच ३ जनवरी २०२१।