वार्तालाप:बागलुङ जिल्ला
समयको माग नबुझने दिमाग —अनिल पाण्डे anilmelvin@hotmail.com www.themotherlandnepal.org
समय कति बलवान हुन्छ एकैछिन गम्भीर बन्ने हो भने हामि सबैले महसुस गर्न्स्क्छौ.
हामी सबै समयको अधीनमा छौं । यसले चाहँदा हाम्रो जन्म उत्थान प्रगति समृद्धि र प्रगति मात्र होइन पतन वा मृत्यु पनि हुनसक्छ ।
नेपालको सन्दर्भमा राजादेखि रङ्कसम्म सबै समयको भयानक चपेटामा परिसकेका छन् । तर उनीहरु आजसम्म चेतिरहेका छैनन् । समयलाई बुझेर परिवर्तन हुने शक्तिहरु रबरझैं तन्किएर बाँचिरहेका हुन्छन् भने समय नबुझ्नेहरु एक पछि अर्को गर्दै लठ्ठी भाँचिएझैं भाँचिन्छन् वा पतनको मार्गतिर लाग्छन् ।
पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र किन पूर्व बने भन्ने तथ्य खोज्ने हो भने समयको पहिचान गर्न नसक्नु मुख्य कारण देखापर्दछ । उनले दाजुबाट विरासतमा पाएको राजिसंहासनप्रति सुरुमा जनताको खासै अस्वाभाविक प्रतिकि्रया थिएन । उनले तत्कालीन प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवालाई हटाएर नयाँ सरकार गठन गर्दा पनि जनता स्वार्थी नेतालाई ठिक्क पर् योु भनिरहेका थिए । नेताहरुले जनचाहनाअनुसार काम गर्न नसकेको अवस्थामा राजाले चुपलागेर नबस्ने जुन नीति अख्तियार गरे त्यसप्रति जनता सकारात्मक नै थिए । मुलुकमा अब केही सकारात्मक परिवर्तन हुन्छ कि भन्ने आश जनतालाई थियो । तर समयले प्रदान गरेको यो अबसर राजा ज्ञानेन्द्रले पूर्णतः गुमाए । समय कति बलवान हुन्छ एकैछिन गम्भीर बन्ने हो भने सबैले महसुस गर्छन
ज्ञानेन्द्रले दूरदर्शी बनेर ब्यापारी राजा होइन साधु राजा बन्न सकेको भए आज को अवस्थ्i आउने थिएन । आज उनले सबैथोक गुमाएका छन् । िसंहासन र नारायणिहंटी मात्र होइन आफ्नै छोरा पारसको सामीप्य पनि गुमेको छ । हिजो समयले साधु बन्न आमन्त्रण गरिरहेका बेला उनले त्यसको माग बुझेनन् समयले जोगी बनाउँदै छ । विवश बाबुसँग झगडा गरेर एक्लो छोरो पारस कहिले विदेशतिर बरालिन्छन् त कहिले काठमाडौंमै पाहुना लागेर बस्छन् । विदेशमा िसंङ्गापुर उनको प्यारो ठाउँ बनेको छ भने काठमाडौंमा बहिनी प्रेरणा तथा राजबहादुरको घर उनको आश्रय स्थल बनेको जानकारीमा आएको छ । तर बाबुआमासंग बस्दा उनी अपमानित महसुस गरिरहेका छन् । ज्ञानेन्द्र परिवारको यो कस्तो विडम्बना ।
सुनिन्छ पारस शाह तत्काल गद्दी छोड्ने मनस्थितिमा थिएनन् । सेना राजनीतिक समर्थक र पुख्र्यौली विशाल सम्पत्तिको उपयोग गर्दै िसंहासन जोगाउनु पथ्र्यो भन्ने सोच उनको रहेको थियो । तर ज्ञानेन्द्रले सजिलै संसद् पुनस्र्थापना गरिदिए । क्रमशः शक्ति छोड्दै अन्ततः एउटा सामान्य पत्रकार सम्मेलन गरेर उनी नारायणहिटीबाट नागार्जुनतिर लागे । पारसको विश्लेषणमा ठिक तरिकाले परिचालन गरेको भए सत्ता जोगिन सक्थ्यो ।
पारस शाहभन्दा बाबु ज्ञानेन्द्र शाहको दृष्टिकोण दूरकालको छ भन्ने कुरामा शंका छैन । अध्ययन र अभ्यासले ज्ञानेन्द्रलाई निकै खारेको छ । सात सालको परिवर्तन अगि नै िसंहासनमा बसिसकेका र बाबु र दाजु महेन्द्र र बीरेन्द्रको कार्यकालमा शाही शक्तिको स्वाद पाइसकेका उनले जीवनमा ऐतिहासिक स्तरको अनुभव सँगालेका छन् । उनको जीवनमा अवसर र चुनौतीको ओइरो लागेको थियो । भाग्यले उनलाई कहिले राजा बनायो भने कहिले रङ्क हुन विवश गरायो । आज रङ्क बनेर पनि उनी भबिष्यबाट पूर्णतः निरास भने भैसकेका छैनन् भन्ने अनुमान उनका निकटबर्ती सूत्रहरुबाट जानकारीमा आएको छ । खासगरी उनी छिमेकी भारतको संसदीय निर्वाचनको प्रतीक्षामा छन् । आज संसदीय संरचनाकै आधारमा भारतमा कांग्रेस आईले शासन गरिरहेको छ भने भोलि जनतापार्टी आउन सक्छ भन्ने उनलाई लागेको छ । भारतमा जनता पार्टी भैदिएको भए आफूलाई सघाउने थियो भन्ने विश्वास उनमा छ । जनता पार्टीका केही नेताहरु नेपालको परिवर्तनको संघारमा काठमाडौं आएर राजाको पक्षमा वकालत गरेको पनि कसैले बिसे्रका छैनन् । आज पनि अटलबिहारी बाजपेयी र लालकृष्ण आडबाणीजस्ता त्यस पार्टीका शीर्ष नेताहरु नेपालमा कुनै पनि स्वरुपको राजतन्त्र कायम रहेको हेर्न चाहन्छन् । उनीहरुले विभिन्न समय र सन्दर्भमा दिएको अभिव्यक्तिमा नेपालको राजतन्त्र यहाँको मौलिक धरोहर भएको र मुलुकको पहिचानका रुपमा कायम राख्नुपर्ने तर्क पाइन्छ ।
पूर्व राजा ज्ञानेन्द्रको आशाअनुसार छिमेकी भारतमा जनता पार्टी आउला वा नआउला आए पनि नेपालमा राजतन्त्र पुनःस्थापना गर्ने वातावरण बन्ला वा नबन्ला र नेपाली जनता कुनै पनि प्रकारको राजतन्त्र राख्न तयार होलान् वा नहोलान् यो आफ्नो ठाउँमा छ तर स्वप्नद्रष्टा हुनु प्रगतिको परिचायक हो ।
परिवर्तन र विकासका लागि सपना देख्नु अनिवार्य छ । तर त्यस्तो सपना समय सापेक्ष हुनु पर्छ । समयले नदिएको भाग खोजेर पाइँदैन । पारसलाई समयले िसंहासन नदिएकै हो र भोलि परिस्थिति कस्तो बन्छ आजै केही भन्न सकिन्न । यद्यपि केसम्म भन्नैपर्छ भने हिजो जसले समयको माग बुझेन भोलि पनि बुझ्ला भन्न सकिन्न । नेपालमा राजादेखि नेताहरुसम्म कसैले पनि समयको माग बुझ्न सकिरहेका छैनन् । अमेरिकाको क्यालिफोर्नियाजस्तो नेपालीको ठूलो संख्या रहेको क्षेत्रमा एउटा कन्सुलर कार्यालय खोल्नेजस्तो सामान्य समयको मागलाई त सत्ताधारी नेताहरु पन्छाइ रहन्छन् भने उनीहरुबाट ठूलो अपेक्षा के गर्ने
बागलुङ जिल्लाको बारेमा छलफल सुरु गर्नुहोस्
वार्तालाप पृष्ठमा प्रयोगकर्ताहरूले विकिपिडियामा भयेको सामग्रीलाई सबैभन्दा राम्रो कसरी बनाउने बारेमा छलफल गर्दछन्। तपाईंले यो पृष्ठमा बागलुङ जिल्लालाइ कसरी सुधार गर्ने बारेमा छलफल गर्न सक्नुहुन्छ।