सामग्रीमा जानुहोस्

स्वरवर्ण

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट

स्वरवर्णहरू नेपाली भाषाका आधारभूत ध्वनिहरू हुन्, जसको उच्चारण गर्दा श्वासप्रवाहमा कुनै बाधा उत्पन्न हुँदैन। यी ध्वनिहरू अन्य कुनै वर्णको सहयोगबिना नै स्पष्ट र पूर्ण रूपमा उच्चारित हुन्छन्। नेपाली भाषामा लेख्य रूपमा १३ ओटा स्वरवर्ण छन्: , आ, इ, ई, उ, ऊ, ऋ, ए, ऐ, ओ, औ, अं, अः। तर, उच्चारणका आधारमा भने ६ ओटा मात्र स्वरवर्ण छन्: अ, आ, इ, उ, ए, ओ। स्वर वर्ण (अङ्ग्रेजी: Svar Barnà) को वर्गीकरण विभिन्न आधारमा गर्न सकिन्छ। जिब्रोको सक्रिय भागको आधारमा, अग्र स्वरहरूमा 'इ' र 'ए', केन्द्रीय स्वरमा 'अ' र 'आ', र पश्च स्वरहरूमा 'उ' र 'ओ' पर्दछन्। जिब्रोको उचाइको आधारमा, उच्च स्वरहरूमा 'इ' र 'उ', उच्च-मध्यमा 'ए' र 'ओ', निम्न-मध्यमा 'अ', र निम्नमा 'आ' पर्दछन्। यसरी, स्वरवर्णहरूको उच्चारण विभिन्न शारीरिक अंगहरूको स्थितिमा निर्भर गर्दछ।