श्रीलङ्काली मुर्स
இலங்கைச் சோனகர் ලංකා යෝනක اَیلَࢳَیچْ چٗونَكَرْ | |
|---|---|
 श्रीलङ्काली मुर्स | |
| जम्मा जनसङ्ख्या | |
| १,८९२,६३८[१][२] (श्रीलङ्काको जनसङ्ख्याको ९.३%; सन् २०१२)[३] | |
| उल्लेखीय जनसङ्ख्या भएका क्षेत्रहरू | |
| प्रदेश | |
 पूर्वी | ५६९,१८२ |
 पश्चिमी | ४५०,५०५ |
 उत्तर पश्चिमी | २६०,३८० |
 मध्य | २५२,६९४ |
| भाषाहरू | |
| श्रीलङ्कामा बोलिने भाषाहरू: तमिल | |
| धर्महरू | |
| मुख्यतया सुन्नी इस्लाम | |
श्रीलङ्काली मुर्स (पहिले सिलोन मुर्सहरू; बोलचालको भाषामा श्रीलङ्काली मुसलमानहरूको रूपमा चिनिन्छ) श्रीलङ्काको एक जातीय अल्पसङ्ख्यक समूह हो, जुन देशको कुल जनसङ्ख्याको ९.३% हो। तीमध्ये अधिकांश तमिल भाषाका स्थानीय वक्ता हुन्। उत्तर र पूर्वका मूल निवासी नभएका अधिकांश मुर्सहरू पनि दोस्रो भाषाको रूपमा सिंहली भाषा बोल्छन्। यिनीहरू मुख्यतया इस्लाम धर्मका अनुयायीहरू हुन्। श्रीलङ्काको मुस्लिम समुदाय मुख्यतया श्रीलङ्काका मुर्सहरू, भारतीय मुर्सहरू, श्रीलङ्काका मलयहरू र श्रीलङ्काका बोहराहरूबीच विभाजित छ। यी समूहहरू वंश, भाषा, इतिहास, संस्कृति र परम्पराहरू द्वारा भिन्न छन्।[४] श्रीलङ्काका मुर्सहरू विविध मूलका छन् र केहीले अरब व्यापारीहरूसँग उनीहरूको पुर्खापत्ता लगाएका छन् जसले पहिलो पटक ९औँ शताब्दीको आसपास श्रीलङ्कामा बसोबास गरेका थिए, र जसले स्थानीय तमिल र सिंहली महिलाहरूसँग अन्तरविवाह गरेका थिए। तथापि, हालैका आनुवंशिक अध्ययनहरूले केही ले अनुमान गरेको अरब मूलको तुलनामा मूरहरूको लागि एक प्रमुख भारतीय मूल को सुझाव दिएको छ। अम्पारा, ट्रिन्कोमाली र बट्टिकलोवा जिल्लामा मूरहरूको एकाग्रता सबैभन्दा बढी छ।[५]
नामकरण[सम्पादन गर्नुहोस्]
पोर्तगालीहरूले भारत र श्रीलङ्काका मुसलमानहरूलाई इबेरियामा चिनेका मुस्लिम मुर्सहरूपछि मौरोस भन्ने गर्दथे। पोर्तगाली उपनिवेशवादीहरूको आगमन अघि श्रीलङ्कामा मुर्स शब्द को अस्तित्व थिएन। 'मुर्स' शब्द यी मानिसहरूको इस्लामी विश्वासको कारण चयन गरिएको थियो र उनीहरूको उत्पत्तिको प्रतिबिम्ब थिएन।[६]
तमिल शब्द सोनाकर र सिंहली शब्द योनाका, योना शब्दबाट लिइएको मानिन्छ, जुन शब्द मूलतः ग्रीकहरूमा लागु गरिएको थियो, तर कहिलेकाहीँ अरब र अन्य पश्चिम एसियालीहरूमा पनि लागु गरिएको थियो। ऐतिहासिक रूपमा, भारत र श्रीलङ्काका सबै तमिल भाषी मुस्लिम समुदायहरू सोनाकरको रूपमा चिनिन्थे।[७]
जनसाङ्ख्यिकी[सम्पादन गर्नुहोस्]
श्रीलङ्का मुर्स जनसङ्ख्या र प्रतिशत
| जनगणना | जनसङ्ख्या | प्रतिशत |
|---|---|---|
| १८८१ | १८४,५०० | ६.६९% |
| १८९१ | १९७,२०० | ६.५६% |
| १९०१ | २२८,००० | ६.३९% |
| १९११ | २३३,९०० | ५.७०% |
| १९२१ | २५१,९०० | ५.६०% |
| १९३१ अनुमान | २८९,६०० | ५.४६% |
| १९४६ | ३७३,६०० | ५.६१% |
| १९५३ | ४६४,००० | ५.७३% |
| १९६३ | ६२६,८०० | ५.९२% |
| १९७१ | ८५५,७२४ | ६.७४% |
| १९८१ | १,०४६,९२६ | ७.०५% |
| २०११ | १,८९२,६३८ | ९.२% |
सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]
- ↑ "Census of Population and Housing - 2012"।
- ↑ "A2 : Population by ethnic group according to districts, 2012", Census of Population & Housing, 2011, Department of Census & Statistics, Sri Lanka। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१८-०३-१० मिति
- ↑ "The World Factbook — Central Intelligence Agency", www.cia.gov, ७ जुन २०२२।
- ↑ Nubin, Walter (२००२), Sri Lanka: Current Issues and Historical Background, Nova Publishers, पृ: 147, आइएसबिएन 9781590335734।
- ↑ Mahroof, M. M. M. (१९९५), "Spoken Tamil Dialects Of The Muslims Of Sri Lanka: Language As Identity-Classifier", Islamic Studies 34 (4): 407–426 [408], जेएसटिओआर 20836916।
- ↑ Mohan, Vasundhara (१९८७), Identity Crisis of Sri Lankan Muslims, Delhi: Mittal Publications, पृ: 9–14,27–30,67–74,113–118।
- ↑ Singh, Nagendra Kr; Khan, Abdul Mabud (२००१), Encyclopaedia of the World Muslims: Tribes, Castes and Communities (अङ्ग्रेजीमा), Global Vision, आइएसबिएन 9788187746102।