कण्व वंश

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
कण्व वंश
७३ ईसापूर्व–२८ ईसापूर्व
कण्व वंश
राजधानीपाटलीपुत्र
आम भाषाहरूसंस्कृत
धर्म
हिन्दु धर्म
सरकारराजतन्त्र
महाराजाधिराज 
• ७३–६४ ईसापूर्व
वासुदेव कण्व
इतिहास 
• स्थापित
७३ ईसापूर्व
• विस्थापित
२८ ईसापूर्व
पूर्ववर्ती
उत्तरवर्ती
शुङ्ग साम्राज्य
सातवाहन वंश
कुषाण वंश
मित्र वंश (कोशाम्बी)

कण्व वंश जसले पूर्वी र मध्य भारतका केही भागहरूमा शुङ्ग राजवंशलाई पराजित गर्यो, र ७३ ईसा पूर्वदेखि २८ ईसापूर्वसम्म शासन गर्यो। यद्यपि पुराणिक साहित्यले शुङ्ग साम्राज्यको पूर्व राजधानी पाटलीपुत्र, मगधमा पूर्वी भारतबाट शासन गरेको सङ्केत गर्दछ, तर तिनीहरूको सिक्का मुख्यतया मध्य भारतको विदिशा क्षेत्र र वरपर पाइन्छ, जुन पछि शुङ्ग शासकहरूको राजधानी पनि थियो।

शासकहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

कण्व वंशका प्रथम शासक वासुदेव थिए जसको नामबाट गोत्र वंशको नामाकरण गरिएको थियो।[१] उनको उत्तराधिकारी उनका छोरा भूमिमित्रले गरे।[१]

शासकहरू
सम्राट शासन अवधि
वासुदेव कण्व ७३–६४ ईसापूर्व
भूमिमित्र ६४–५० ईसापूर्व १४
नारायण ५०–३८ ईसापूर्व १२
सुसरमान ३८–२८ ईसापूर्व १०

उत्तराधिकारी[सम्पादन गर्नुहोस्]

पुराणका अनुसार कण्व वंशका अन्तिम राजाको हत्या आन्ध्र वंशको स्थापना गर्ने बलिपुच्चले गरेको थियो।[२] सातवाहन वंश द्वारा काणव वंश को पराजय मध्य भारत मा एक स्थानीय घटना थियो। यद्यपि, सङ्ख्यात्मक र इपिग्राफिक प्रमाणहरूले बताउँछ कि मगध आफैं कौशाम्बीको मित्र वंशको आधिपत्यमा ईसापूर्व १ शताब्दीदेखि दोस्रो शताब्दी ईस्वी सम्म थियो।[३]

यो पनि हेर्नुहोस्[सम्पादन गर्नुहोस्]

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. १.० १.१ Kumar, Brajmohan, Archaeology of Pataliputra and Nalanda, Ramanand Vidya Bhawan, 1987 - India - 236 pages, पृ: २६। 
  2. K. D. Bajpai (अक्टोबर २००४), Indian Numismatic Studies, Abhinav Publications, पृ: 38–39, आइएसबिएन 978-81-7017-035-8 
  3. K. D. Bajpai (अक्टोबर २००४), Indian Numismatic Studies, Abhinav Publications, पृ: 38–39, आइएसबिएन 978-81-7017-035-8