उल्टी
उल्टी वा बान्ता भनेको मुख र कहिलेकाहीँ नाकबाट पेटको सामग्रीलाई अनैच्छिक, बलपूर्वक बाहिर निकाल्नु हो।[१][२] उल्टी खाना विषाक्तता, ग्यास्ट्रोएन्टेराइटिस, गर्भावस्था, गति रोग, वा ह्याङ्गओभर जस्ता रोगहरूको परिणाम हुन सक्छ; वा यो मस्तिष्क ट्युमर, उच्च इन्ट्राक्रैनियल प्रेसर, वा विकिरणको अत्यधिक एक्सपोजर जस्ता रोगहरूको पछिको प्रभाव हुन सक्छ।[३]
जटिलताहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]ग्यास्ट्रिक सामग्री श्वासप्रश्वासमा प्रवेश गरेमा उल्टी खतरनाक हुन्छ। सामान्य परिस्थितिमा ग्याग रिफ्लेक्स र खोकीले यो हुनबाट रोक्छ; यद्यपि, यी सुरक्षात्मक रिफ्लेक्सहरू केही पदार्थहरू (मदिरा सहित) वा हल्का एनेस्थेसियाको प्रभावमा रहेका व्यक्तिहरूमा सम्झौता गरिन्छ।[४][५]
आकांक्षा
[सम्पादन गर्नुहोस्]ग्यास्ट्रिकको मात्रा श्वासप्रश्वास नली मा प्रवेश गरेमा बान्ता हुनु खतरनाक हुन्छ। सामान्य परिस्थितिमा, ग्याग रिफ्लेक्स र खोकी ले यसलाई हुनबाट रोक्छ; यद्यपि, यी सुरक्षात्मक रिफ्लेक्सहरू निश्चित पदार्थहरू (रक्सी सहित) वा हल्का एनेस्थेटाइज्ड को प्रभावमा परेका व्यक्तिहरूमा सम्झौता गरिन्छ। व्यक्तिले निसास्सिन सक्छ र सास फेर्न सक्छ।
निर्जलीकरण र इलेक्ट्रोलाइट असंतुलन
[सम्पादन गर्नुहोस्]लामो समयसम्म र अत्यधिक बान्ताले शरीरमा पानी (निर्जलीकरण) को कमी गराउँछ, र इलेक्ट्रोलाइट स्थिति परिवर्तन गर्न सक्छ। ग्यास्ट्रिक बान्ताले एसिड र क्लोराइडको सिधै क्षति निम्त्याउँछ। परिणामस्वरूप क्षारीय ज्वार सँग मिलेर, यसले हाइपोक्लोरेमिक मेटाबोलिक एल्कालोसिस (कम क्लोराइड स्तरहरू उच्च HCO3- र CO2 र रगतमा pH बढेको) र प्रायः हाइपोक्लेमिया (पोटासियम] कमी) निम्त्याउँछ। हाइपोक्लेमिया एसिडको क्षतिको लागि क्षतिपूर्ति गर्ने मिर्गौला को अप्रत्यक्ष परिणाम हो। खानाको सेवनको क्षतिसँगै व्यक्ति अन्ततः क्याशेक्टिक हुन सक्छ। पित्त एसिड र HCO3- सहित आन्द्राको सामग्रीको बान्ताबाट कम बारम्बार हुने घटना हुन्छ।
उपचार
[सम्पादन गर्नुहोस्]एन्टिमेटिक एक औषधि हो जुन उल्टी र वाकवाकी विरुद्ध प्रभावकारी हुन्छ।[६]
यो पनि हेर्नुहोस्
[सम्पादन गर्नुहोस्]सन्दर्भ सामग्रीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ "What Is Vomiting? Symptoms, Causes, Diagnosis, Treatment, and Prevention", EverydayHealth.com (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच २०२२-०४-२३।
- ↑ Tintinalli, Judith E. (२०१०), Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide (Emergency Medicine (Tintinalli)), New York: McGraw-Hill Companies, पृ: ८३०, आइएसबिएन 978-0-07-148480-0।
- ↑ "What Causes Vomiting?", Healthline (अङ्ग्रेजीमा), २०१४-०५-१३, अन्तिम पहुँच २०२२-०४-२५।
- ↑ Chambers, David; Huang, Christopher; Matthews, Gareth (जनवरी १५, २०१५), Basic Physiology for Anaesthetists, Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press, पृ: २७७, आइएसबिएन 978-1-107-63782-5, अन्तिम पहुँच अगस्ट ९, २०२१।
- ↑ Robson, Philip (१९९९), Forbidden Drugs (2nd संस्करण), New York: Oxford University Press, पृ: ४९, आइएसबिएन 0-19-262955-7, अन्तिम पहुँच अगस्ट ९, २०२१।
- ↑ Mitchelson, F (मार्च १९९२), "Pharmacological agents affecting emesis. A review (Part I).", Drugs 43 (3): 295–315, डिओआई:10.2165/00003495-199243030-00002, पिएमआइडी 1374316।
