ओडिशा दिवस

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
ओडिशा को नक्शा

उडिसा दिवस, उत्कल दिवस पनि १ अप्रिल १९३६ मा मद्रास प्रेन्सीडेन्सी बाट कोरापुट र गंजमको अतिरिक्त बिहार र उडिसा प्रान्त बाहिर गरी भिन्दै राज्यको गठनको स्मरणार्थ भारतको ओडिशा राज्यमा १ अप्रिलमा मनाइन्छ।[१][२] १५६८ मा अन्तिम राजा मुकुन्द देवको पराजय र निधनपछि पूर्ण रूपमा आफ्नो राजनीतिक पहिचान गुमाए पछि, १ अप्रिल १९३६ मा भाषिक आधारमा ब्रिटिश शासनको अधीनमा राजनीतिक रूपले छुट्टै राज्यको स्थापना प्रयासहरूले परिणाम प्राप्त गर्‍यो।[३]

राज्य ईतिहास[सम्पादन गर्नुहोस्]

यस छुट्टै राज्यको मूल क्रान्ति उत्कल सम्मिलानी गठनको दिनदेखि नै दशकसम्म जारी रह्यो जसले गर्दा ओडिशा प्रान्तको स्थापना भयो। सार्वजनिक समर्थन संग उत्कल गोउरब मधुसुदन दास, उत्कल मणी गोपबन्धु दास, महाराज स्रीराम चन्द्र भन्ज देउ, महाराज क्रुश्न चन्द्र गजपती, पन्डित निलकन्ठ दास, फकिर मोहन सेनपती, गंगाधर मेहेर, बासुदेब सुधलदेब, राधानाथ राय्, भुबनआनन्द दास, ए. पी. पत्रो र अन्य धेरै को नेतृत्व अन्तर्गत यो आन्दोलन थप तीव्र भएको थियो । नवगठित ओडिशामा कटक, पुरी, बालेस्वर, सम्बलपुर, कोरापुट र गंजम छ वटा जिल्ला मिलेर यसको राजधानी कटकमा रहेको छ । जोन अस्टिन हबबकले पदको शपथ लिए र ओडिशा प्रान्तको पहिलो राज्यपाल बने। [३] [४] [५]

उत्सव[सम्पादन गर्नुहोस्]

ओडिशा दिवस वा उत्पला दिवस प्रत्येक वर्ष १ अप्रिल मा ओडिशा भर मनाईन्छ। हजारौं पसल र झाँकीहरूले यस चाडलाई अझ सुन्दर बनाउँदछन्। त्यहाँ लोकप्रिय स्थानीय राजनीतिज्ञहरू द्वारा आयोजित प्रतिस्पर्धाहरू जस्तै आतिशबाजी प्रतिस्पर्धा। जो कोहिले यी आतिशबाजी प्रदर्शनहरूको मजा लिन सक्दछ जुन आकाशलाई अझ आश्चर्यजनक बनाउँदछ। त्यस दिन देशभरि, ओडियाको परिवारले विभिन्न सांस्कृतिक कार्यक्रमहरू रूपमा मिलाउँदछन् जस्तो की गायन-गीत कार्यक्रम। उत्कला दिवस को दिन सबै ओडिया को सम्झना को लागी सबैलाई एकताबद्ध हुन सहयोग गर्दछ।

पनि हेर्नुहोस्[सम्पादन गर्नुहोस्]

सन्दर्भ[सम्पादन गर्नुहोस्]

 

  1. "Utkala Dibasa also called Odisha Day is celebrated on April 1st today", infocera.com, २०१२, मूलबाट ५ मे २०११-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ३ जुलाई २०१२, "The Odisha province was formed on the basis of linguistic pattern of people in the area on April 1, 1936"  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण ५ मे २०११ मिति
  2. "Poor water management has made Odisha victim of drought and floods", The Hindu, २००९-०४-०६, मूलबाट ९ अप्रिल २००९-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ६ अप्रिल २००६  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण ९ अप्रिल २००९ मिति
  3. ३.० ३.१ Orissareview. April 2008. pp. 17-19
  4. Formation of Orissa as a Separate Province by Pareswar Sahoo. Orissareview. April 2006
  5. Orissa's new name is Odisha The Times Of India