गाजीपुर शहर

गाजीपुर গাজীপুর
शहर
देश	बङ्गलादेश
विभाग	ढाका विभाग
जिल्ला	गाजीपुर
ननगरपालिका	१९८४
शहर निगम	१३ जनवरी २०१३
सरकार
• प्रकार	मेयर परिसद
• अङ्ग	गाजीपुर शहर निगम
• मेयर	जगन्जिर अलाम
क्षेत्रफल
• जम्मा	४९.३२ किमी२ (१९.०४ वर्ग माइल)
उन्नतांश	३४ मिटर (११२ फिट)
जनसङ्ख्या  (२०११)
• जम्मा	१,१९९,२१५
समय क्षेत्र	युटिसी+६ (बङ्गलादेशी समय)
राष्ट्रिय सम्पर्क कोड	+८८०
टोलिफोन कोड	०६८१

गाजीपुर (बङ्गाली: গাজীপুর) बङ्गलादेशको मध्यम भागमा पर्ने एक प्रमुख शहर हो । यो शहर गाजीपुर जिल्लामा पर्छ जुन राजधानी ढाका नजिक रहेको छ र यसको शहरको जनसङ्ख्या ३२,०९२,१५ रहेको छ । यो शहरमा ढाका इन्जिनियरिङ विश्वविद्यालय र इस्लामी इन्जिनियरिङ विश्वविद्यालय रहेका छन् जुन बङ्थलादेशका दुई मात्र अन्तर्राष्ट्रिय इन्जिनियरिङ विश्वविद्यालय हुन् ।

जनशाङ्खिकि

सन् १९९१ को राष्ट्रिय जनगणना अनुसार एस शहरको ५८८,५४० रहेको थियो भने सन् २००१ को राष्ट्रिय जनगणना अनुसार एस शहरको जनसङ्ख्या वृद्धि भएर ८६,६५,०० पुगेको थियो । एस भन्दा अधिको राष्ट्रिय जनगणना १०१० का अनुसार एस शहरको जनसङ्ख्या ११,९९२,१५ रहेको छ जुन अहिले सम्मको धेरै जनसङ्ख्या हो । हाल यस शहरको साक्षरता दर ६६.५२ % रहेको छ ।

भुग‍ोल

गाजीपुरको कुल क्षेत्रफल १७४१.५३ रहेको छ र यसलाई उत्तर तिर किशोरगंज जिल्ला र ममैनसिंह जिल्ला ले घेरेको छ भने ढाका ,नारायणगंज र नर्सिन्दी जिल्लाले दक्षिण तर्फ र ढाका तङ्गाली जिल्लाले पश्चिम र नरसिन्दी ले पुर्व तर्फ घेरोको छ । एस शहरको वार्षिक औसत तापमान अधिकतम ३६ डिग्री पुग्छ भने न्यूनतम १२.७ डिग्री हुन्छ । शहरमा वार्षिक वर्षा २,३७६ मिमी पर्ने गर्छ ।

यस शहरको मुख्य नदिहरू सितलाकास्य , पुरानो ब्राह्मपुत्र , बाङ्सी , बालु , बिनार आदी हुन् भने तुरग नदी चाहिँ विभिन्न किसिमका रसायनीक पदार्थले गर्दा अत्याधिक प्रदुसित बनेको छ ।

प्रशासन

गाजीपुरमा ४९ वार्ड सहित उत्तर चयाती र ३१ महल समावेश भएका छन् जसको कुल क्षेत्रफल ४९.३२ बर्ग किलोमिटर रहेको छ । छिटो वृद्धिहुने शहरमा जस्तो गाजीपुरको जनसङ्ख्या १ मिलियन भन्दा बढी छ र घनत्व २४,००० प्रति किलोमिटर भन्दा बढी छ । यहाँ पुरुष ५२.५२% पुरुषहरू छन् भने ४७.४८ % महिलाहरू रहेका छन् ।

बैङ्क

यहाँ गाजीपुर शहरको उत्तरतिर करिब ३० किलोमिटरको सानो शहरमा एक राष्ट्रिय बैङ्क प्रोगोथो सहकारी विकास बैङ्क लिमिटेडको मुख्य कार्यालय रहेको छ यो गाजीपुर शहरको बैङ्क देशकै सबैभन्दा दोश्रो आर्थिक कारोवार गर्ने बैङ्क हो । यस क्षेत्रमा अन्य सरकारी तथा निजी बैङ्कहरू पनि छन् जसले बैङ्कीङ कारोबर गर्छ तिनीहरूको नाम जस्तै - १-सोनाली बैङ्क २-रुपाली बैङ्क ३-बेसिक बैङ्क लिमिटेड ४-बैङ्क एसिया लिमिटेड ५-डच बङ्गाल बैङ्क ६-राष्ट्रिय बैङ्क (बङ्गलादेश) ७-स्लामी बैङ्क बङ्गलादेश लिमिटेड