पेल्टन टर्बाइन

वाल्चेन्सी हाइड्रोइलेक्ट्रिक पावर स्टेशन, जर्मनीबाट पुरानो पेल्टन व्हील।

पेल्टन टर्बाइन

पेल्टन व्हील (Pelton wheel) वा पेल्टन टर्बाइन (Pelton Turbine) अमेरिकी आविष्कारक लेस्टर एलेन पेल्टन द्वारा १८७० मा आविष्कार गरिएको एक आवेग जल टर्बाइन हो। पारम्परिक ओभरशट वाटर ह्वील जस्तै पानीको मृत वजनको विपरीत, पेल्टन व्हीलले पानीको आवेगबाट ऊर्जा निकाल्छ। आवेग टर्बाइनका पहिलेका धेरै रूपहरू थिए, तर ती टर्बाइनहरू पेल्टनको डिजाइन भन्दा कम कुशल थिए। ती चक्काहरूबाट निस्कने पानीको गति सामान्यतया अझै छिटो हुन्छ, जसले चक्काहरूमा ल्याइएको अधिकांश गतिज ऊर्जालाई लैजान्छ। पेल्टनको प्याडल ज्यामिति यसरी डिजाइन गरिएको थियो कि जब रिम वाटर जेटको आधा गतिमा सर्छ, पानीले धेरै कम गतिमा पाङ्ग्रा छोड्छ; यसरी उनको डिजाइनले पानीको लगभग सबै आवेग ऊर्जा निकाल्यो - परिणामस्वरूप धेरै कुशल टर्बाइन बन्यो।

प्रयोग

पेल्टन चक्काहरू जलविद्युतका लागि रुचाइएको टर्बाइन हुन् जहाँ उपलब्ध पानीको स्रोतमा कम प्रवाह दरमा तुलनात्मक रूपमा उच्च हाइड्रोलिक हेड हुन्छ। पेल्टन चक्काहरू सबै आकारमा बनाइन्छ।

पेल्टन टर्बाइनहरू १५-१,८०० मिटर (५०-५,९१० फीट) बाट हेडको साथ राम्रोसँग काम गर्छन्, यद्यपि त्यहाँ कुनै सैद्धान्तिक सीमा छैन।

यो पनि हेर्नुहोस्

• फ्रान्सिस टर्बाइन