बहाल बहिलको सूची

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट

काठमाडौं उपत्यकामा रहेका बहाल र बहिलहरूको सूची निम्नानुसार छ ।[१]

संस्कृत नाम नेपालभाषामा नाम तस्वीर ठेगाना प्रकार स्थापना कैफियत
किण्डोल विहार किण्डोल किण्डोल बहाः रतिशर्मा ब्राह्मणले निर्माण गरेको
मैत्रीपूर्ण महाबिहार क्वा बहाः (क्वाथा बहाः) काठमाडौं बहाः बकबज्रले काशीबाट काशीस्वयम्भू ल्याई निर्माण गरेको
हेनाकर महाबिहार ध्वाकाबहाः काठमाडौं बहाः ७गू शदी [२]
हेमवर्ण महाबिहार गंबहाः काठमाडौं बहाः
रत्नकेतु महाबिहार झ्वाःबहाः काठमाडौं बहाः
सुरतश्री महाबिहार तक्षेबहाः काठमाडौं बहाः आचार्य सुरतवज्र संस्कारित
कनकचैत्य महाबिहार जन बहाः काठमाडौं बहाः बार्षिक रूपमा गर्ने सेतो मछिन्द्रनाथको (जनबहाःद्यः) जात्रा का मूल देवता यहि विहारको मन्दिरका हुन् ।
केशचन्द्र कृत पारावर्त महाबिहार इतुंबहाः काठमाडौं बहाः सन् १३८१[३] केशचन्द्र र गुरुमापाको कथाका लागि प्रसिद्ध
रत्नकीर्ति महाबिहार मखंबहाः काठमाडौं बहाः
मूलश्री महाबिहार मूबहाः काठमाडौं बहाः
मन्त्रसिद्धि महाबिहार सवलबहाः काठमाडौं बहाः आचार्य लीलावज्र संस्कारित
राजकीर्ति महाबिहार तेबहाः न्यूरोडको दक्षिणमा बहाः ५ आैं शदी [२]
श्रीखण्ड महाबिहार शिखमू बहाः काठमाडौं बहाः
ब्रह्मचक्र महाबिहार ॐबहाः काठमाडौं बहाः
बज्रशील महाबिहार इकुबहाः काठमाडौं बहाः
मुनिसङ्घ महाबिहार मिखाबहाः काठमाडौं बहाः
कीर्तिपुण्य महाबिहार लगंबहाः काठमाडौं बहाः
मणिसिंह महाबिहार मुसुंबहाः (दुनेया) काठमाडौं बहाः
मणिसिंह महाबिहार मुसुंबहाः (पिनेया) काठमाडौं बहाः आचार्य मञ्जुवज्र (जामनः गुभाजु) संस्कारित
यतखा बहाः काठमाडौं बहाः
छुस्याबहाः काठमाडौं कचाबहाः
मुस्याबहाः काठमाडौं बहाः
विक्रमशील महाबिहार भगवान बहाः काठमाडौं बहाः नालन्दाका पण्डित अतीशा श्रीज्ञान सन् १०४१मा यस विहारमा आएका,[४] सन् १२२३ मा लेखेको शतसाहस्र प्रज्ञापारमिता रहेको[५]
च्वेबहाः किर्तिपुर बहाः
क्वेबहाः किर्तिपुर बहाः
हिरण्य वर्ण महाबिहार क्वाबहाः ललितपुर बहाः १२गू शदीका भाष्करदेव बर्मा संस्कारित [६] विसं १२८२ मा लेखेको प्रज्ञापारमिता पुस्तक रहेको [७]
ज्योतिवर्ण महाविहार ज्योबहाः ललितपुर बहाः
रुद्रवर्ण महाबिहार उकुबहाः ललितपुर बहाः
रत्नाकर महाबिहार हखबहाः ललितपुर बहाः पाटनका कुमारी यहिं बहालं रहेको छ । [८]
यशोधर महाबिहार बुवहाः ललितपुर बहाः
ज्येष्ठवर्ण महाबिहार तंगःबहाः (चाकुबहाः) ललितपुर बहाः नेसं २४५स(सन् ११२५) दयेकातःगु पत्र दूगु[७]
धर्मकीर्ति महाबिहार तःबहाः ललितपुर बहाः
दत्तनाम महाबिहार दौबहाः ललितपुर बहाः
गुणलक्ष्मी महाबिहार धुम्बहाः ललितपुर बहाः
चक्रवर्ण महाबिहार चुकःबहाः ललितपुर बहाः मानदेव संस्कारित [७]
बज्रकीर्ति महाबिहार वम्बहाः ललितपुर बहाः नेसं ५६१ को (सन् १४४१) को अभिलेख [७]
वैश्रवण।महाबिहार गुजिबहाः ललितपुर बहाः नेसं ३७३ (सन् १२५३) को अभिलेख रहेको[७]
मयूरवर्ण महाबिहार भिन्छेबहाः ललितपुर बहाः
जयमनोहर महाबिहार सुबहाः ललितपुर बहाः
श्रीवच्छ महाबिहार श्रीबहाः ललितपुर बहाः ने.सं. ५०९ नेसं ५०९(सन् १३८९) मा लेखेको पञ्चरक्षाको पाण्डुलिपि रहेको[७]
बलाधरगुप्त महाबिहार यछुबहाः ललितपुर बहाः
अक्षयश्वर महाबिहार च्वय् पुच्वबहिः ललितपुर बहिः
रक्षेश्वर महाबिहार क्वय् पुच्वबहिः ललितपुर बहिः
लोकाकिर्ति महाबिहार नःबहिः ललितपुर बहिः
नापीचन्द्र महाबिहार दुन्तुबहिः ललितपुर बहिः
गोपीचन्द्र महाबिहार पिन्तुबहिः ललितपुर बहिः
ललितवन महाबिहार क्वन्ति बहिः ललितपुर बहिः
सप्तपुर महाबिहार चिकं बहिः ललितपुर बहिः महापण्डित गौतमश्री संस्कारित
प्रथम श्री महाविहार (पद्मोच्च महाबिहार) तधँ गुइतःवहिः ललितपुर बहिः इस्वी ५४० को शिलाभिलेख अनुसार यस बहिल उक्त काल भन्दा अघि निर्माण भएको बुझिन्छ । महापण्डित गौतमश्रीया प्रधान शिष्य क्षान्तिश्रीले ने.सं. ३९९ मा जीर्णोद्धार गरको । बार्षिक रूपमा धँल्याःपर्वका दिन धँल्याःहिति र सर्वानन्द नृप जातकको कथा चित्रांकित ३४ फिट लामो पौभा चित्रकला (तुलाँ पौ) प्रदर्शन गरिन्छ ।
राजश्री महाबिहार इबहाबहीः ललितपुर बहिः
मणिमण्डप महाबिहार धपगाबहिः ललितपुर बहिः
चन्द्रसूर्य महाबिहार (सुरश्चन्द्र महाविहार) न्ह्यायकंबहिः ललितपुर बहिः
जशश्री महाबिहार उबहाबहिः ललितपुर बहिः ने.सं. ५११
गुस्तल महाबिहार चिधँ गुइतःबहिः ललितपुर बहिः
लोककिर्ति महाबिहार किन्हुबहिः ललितपुर बहिः
स्थवीरपात्र महाबिहार थपाःबहिः ललितपुर बहिः
कामुकनाम महाबिहार ख्वाय् बहिः ललितपुर बहिः
इतिराज महाबिहार इलाय् बहिः ललितपुर बहिः
बसुच्चशील महाबिहार गुइतः बहिः (दथु) ललितपुर बहिः गुँलां पर्वमा बहिद्यः प्रदर्शन गर्ने क्रममा श्रद्धामयी गुइतः अजीको प्रतिमा प्रदर्शन गरिन्छ ।
यम्पि महाविहार इबहिः ललितपुर बहिः सुनय श्री मिश्रबाट निर्मित
जेष्ठवर्ण महाविहार ज्याबहाबहिः ललितपुर बहिः
अमरावतीपुर महाविहार बुँगबहिः बुँगमती बहिः
काभीकान्तिपुर महाविहार किपू बहिः किर्तिपुर बहिः
जगतपाल महाविहार किपू बहाः किर्तिपुर बहाः
जनकल्याण महाविहार वाबहिः चापागाउँ बहिः
लस्काद्योः बहाः भक्तपुर बहाः
इनाचो बहाः भक्तपुर बहाः
तधिछेँ बहाः भक्तपुर बहाः
कच्छपालगिरी महाविहार चोवहाः चोभार बहाः
गगनाक्षर महाविहार जोगिनीबहाः फर्पिङ्ग बहाः

स्रोत तथा पाद टिप्पणी[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. शाक्य हेमराज, ने.सं. १११४. शिवदेव संस्कारित रूद्रवर्ण महाविहार - छगू अध्ययन, २५३८ बुद्ध जयन्ती समारोह समिति, उकुवहाः यल ।
  2. २.० २.१ Asiatravel वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१५-१२-०४ मिति
  3. Lonely Planet वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१६-०४-२१ मिति
  4. Lord Atisha in Nepal - The Thambahi & the five stupas foundations according to the Bromston itenery by Hebert Declear, Journal of Nepal Research Centre Vol. X 1997
  5. Article: Bhagwan Bahal, Author:Damodar Pradhan
  6. Lumbini.org वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१५-०१-०३ मिति
  7. ७.० ७.१ ७.२ ७.३ ७.४ ७.५ यल उपमहानगरया जाःथाय् वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१५-०५-१४ मिति
  8. यल उपमहानगर वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१६-०२-२३ मिति