बाथज्वरो
 | एक अनाथ पृष्ठको रुपमा रहेको, अन्य विकिपृष्ठसित नजोडिएको वा एक-दुईवटा लेखहरूसँग मात्र जोडिएको हुनसक्छ। कृपया सम्बन्धित लेखहरूलाई यस पृष्ठ सूत्रसँग जोड्न सहायता गर्नुहोस् |
 | यो लेख वा लेखको भागले विकिपिडियाको लेखन शैली मापदण्ड पार गर्दैन र यस पृष्ठलाई विकिकरण गर्न आवश्यक छ। लेख राम्रो पार्न, कृपया विशेष गरी यसको सामग्री, शैली, सान्दर्भिकता, वाह्य सूत्र सुधार गर्न सहयोग गर्नुहोला । (सहयोग) यो लेख जुन २०११ मिति देखि यो अवस्थामा रहेको छ। |
यो रोग स्टेप्टोकक्स बेटा हेमोलाईटिकस (StreptococcusBeta-hemolytic) नामक ब्याक्टेरियाले गर्दा हुने रोग हो। बाथज्वरो भएका बिरामीमा मुख्यतया घाँटी दुख्ने र ज्वरो आउने, ज्वरोसहित जोर्नीहरू दुख्ने र सुन्निने, ज्वरोसहित मुटु दुख्नेजस्ता समस्या देखिन्छन्। सामान्यतया, स्टेप थ्रोट ( streptococcal pharyngitis ("strep throat" AmE))को सही उपचार हुन सकेन वा निवारण हुन सकेन भने यो रोगको विकास हुन्छ |
बाथज्वरो खासगरी ५ वर्षेखि १५ वर्षभत्रका बालबालिकामा बढी देखिने रोग हो। यो रोग २४ वर्षन्दा माथिको उमेरमा ज्यादै कम मात्रामा भएको पाइन्छ। यो रोग पुरुषभन्दा महिलाहरूमा बढी पाइएको छ।
लक्षण (समस्या)
[सम्पादन गर्नुहोस्]बाथज्वरो भएका बिरामीलाई लक्षणहरू देखा पर्न केही दिनअघि घाँटी दुख्ने गर्छ। ज्वरो बढ्दै गई १०३ देखि १०५ डिग्री फरेनहाइटसम्म हुन्छ। ज्वरो ३ हप्तासम्म आउँछ। तर कहिलेकाहीँ ३ महिनासम्म रहन सक्छ। शरीरमा पसिना ज्यादै आउँछ, पसिना आए पनि ज्वरो भने घट्दैन। नाडीको गति ज्यादै हुन्छ। नाडी, कुहिना, घुँडाजस्ता ठूला जोर्नीहरू बढी दुख्ने हुन्छ तर साना जार्नी नदुख्ने हुन्छ। दुख्ने जोर्नीहरू आराम गर्दा वा बेस्सरी चलाउँदा पनि कम हुँदैन। जोर्नीहरू सुन्निने हुन्छ र सरेर एउटाबाट अर्कोमा जान्छ। ज्वरो आउँदा दुखेको वा सुन्निएको पहिलो जोर्नीपछि दोस्रो जोर्नी दुखेमा पहिलो जोर्नीको दुखाइ कम हुन्छ। रोगको अवस्था खराब भएमा शरीरमा डल्ला गाँठाहरू देखिन्छन्। यी गाँठा एक सोन्टिमिटरदेखि डेढ सेन्टिमिटरसम्मका हुन्छन्। छाला मुनिका हाडहरू जस्तै- टाउकोपछाडिको भाग, कुमपछाडि, ढाड, हात, खुट्टाको अघिल्लो भागको हाडमा यस्ता गिर्खा भेटिन्छन्। रोगले ज्यादै खराब अवस्था लिएको खण्डमा यी गाँठाहरू ठूला र धेरै हुन्छन्। यी गाँठाहरूमा दुखाइ हुँदैन। यसलाई र्युमाटिक नोडुल भनिन्छ।
यस रोगमा अरु समस्या पनि देखिन्छ। कम्मरको छेउको भाग र नितम्बतिर रातो चकाजस्तो देखिन्छ। कहिलेकाहीँ ज्रि्रो, हात, खुट्टाहरू आफैं चलिरहन्छन्। यसलाई र्युमाटिक कोरिया भनिन्छ। यो रोग लागेको अवस्थामा फोक्सोको बाहिरी आवरण पिल्युरा सुन्निन गई छाती दुख्न सक्छ। कहिलेकाहीँ पेटको दाहिने भाग पनि दुख्न सक्छ। यसरी दुख्दा ठूलो आन्द्राको छेउमा रहने औंलाजस्तो अङ्ग ऐपिन्डिक्स सुन्निएको भनेर झुक्किन्छ तर एपिन्डिक्समा केही खराबी हुँदैन। बाथज्वरो भएको बेला नाकबाट रगत पनि बग्न सक्छ।
असर
[सम्पादन गर्नुहोस्]यो रोगको विशेषता नै मुटुमा असर पार्नु हो। रोग लाग्नेबित्तिकै उपचार नभएको खण्डमा मुटुमा असर पर्न सक्छ। यो रोगले गर्दा मुटुका तीन तहहरू पेरिकार्डियम, मायोकार्डियम र इन्डोकार्डियम सुन्निएर मुटु दुख्ने, मुटुका भल्भहरू खराब गर्ने र मुटुको आकार ठूलो भएर जाने गर्छ।
सावधानी
[सम्पादन गर्नुहोस्]वातावरण स्वस्थकर बनाउनुका साथै खासगरी बालबालिकाको लागि पोषणयुक्त खानाको व्यवस्था गर्नुपर्छ। घाँटी, दुख्ने, हल्का ज्वरो आउने, जोर्नीहरू दुख्नेजस्ता समस्या आउँदा बेलैमा उपचार गर्नुपर्छ। यति मात्र गर्न सकेमा पनि बालबालिकालाई बाथ-मुटुको रोगबाट धेरै हदसम्म बचाउन सकिन्छ।
बाथज्वरो भएको हो वा होइन भनेर थाहा पाउन रगत परीक्षण गर्नुपर्छ। रक्तपरीक्षणमा सेता रक्तकोषहरूको संख्या निकै बढी देखिन्छ। मुटुमा यस रोगले कुनै खराबी गरेको छ वा छैन भनेर थाहा पाउन इलेक्ट्रोग्राफी र इलेक्ट्रोग्राम गर्नुपर्छ।
खासगरी बाथज्वरो अति गरीब राष्ट्रहरूमा बढी देखिने रोग हो। अति कम आयस्रोत र अस्वस्थ वातावरणमा बसोबास गर्ने बालबालिकाहरू नै यस रोगबाट बढी पीडित हुन्छन्। यो रोगको उपचार समयमै नभएमा मुटुका भल्भहरू खराब भई मुटु बिग्रिने भएकाले यस रोगबाट बच्न विशेष र्सतर्कता अपनाउनर्ुपर्छ। सूर्यको प्रकाश नछिर्ने, ओसिलो तथा चिसो कोठामा सुत्नुहुँदैन। विशेष गरेर हावाको प्रवाह -क्रस भेन्टिलेसन) भएको, चिसोपन नभएको र सूर्यको प्रकाश लामो समय छिर्ने कोठामा बस्नु स्वस्थकर हुन्छ।
[[Category:स्वास्थ्य