भारतीय तटरक्षक

भारतीय तटरक्षक
भारतीय तटरक्षक
	भारतीय तटरक्षक प्रतीक
	दौड पट्टी
	झन्डा चिह्न
संक्षिप्त नाम	तटरक्षक
आदर्श वाक्य	वयम् रक्षामः (संस्कृत); हामी संरक्षण गर्छौं
आयोग अवलोकन
गठन	१८ अगस्ट १९७८
कर्मचारीहरू	१३,८४२ स्वीकृत बल (२०१८–१९)
न्यायिक संरचना
सञ्चालन अधिकार क्षेत्र	भारत
	तटरक्षक अधिनियम, १९७८;
परिचालन संरचना
मुख्यालय	भारतीय तटरक्षक मुख्यालय, नयाँ दिल्ली
सुविधा
विमानहरू	७७ वटा विमान
उल्लेखनीय
वार्षिकोत्सवहरू	तटरक्षक दिवस: फेब्रुअरी १;
वेबसाइट
	indiancoastguard.gov.in

भारतीय तटरक्षक बल एक समुद्री कानून प्रवर्तन र खोज र उद्धार एजेन्सी हो जुन यसको सन्निहित क्षेत्र र विशेष आर्थिक क्षेत्र सहित यसको क्षेत्रीय जलक्षेत्रमाथि अधिकार क्षेत्र छ। यसको औपचारिक स्थापना १ फेब्रुअरी १९७७ मा भारतको संसदको तटरक्षक ऐन, १९७८ द्वारा गरिएको थियो। यो रक्षा मन्त्रालय अन्तर्गत संचालित छ। तटरक्षकले भारतीय नौसेना, मत्स्य पालन विभाग, राजस्व विभाग (भन्सार) र केन्द्रीय सशस्त्र प्रहरी बल र राज्य प्रहरी सेवासँग घनिष्ठ सहकार्यमा काम गर्दछ।^[४]^[५]

भारतीय तटरक्षकको स्थापना पहिलो पटक भारतीय नौसेनाले राष्ट्रलाई गैर-सैन्य समुद्री सेवाहरू प्रदान गर्न प्रस्ताव गरेको थियो। सन् १९६० को दशकमा समुद्रबाट हुने सामानको तस्करीले भारतको आन्तरिक अर्थतन्त्रलाई खतरामा पारेको थियो। भारतीय भन्सार विभागले तस्करी विरोधी प्रयासमा गस्ती र इन्टरसेप्सनमा सहयोगगर्न भारतीय नौसेनालाई बारम्बार आह्वान गरेको थियो। यस समस्याको अध्ययन गर्न भारतीय नौसेना र भारतीय वायुसेनाको सहभागितामा नागचौधरी समिति गठन गरिएको थियो। अगस्ट १९७१ मा, समितिले भारतको विशाल समुद्र तटमा गस्ती गर्ने, अवैध गतिविधिको पहिचान गर्न अपतटीय माछा मार्ने जहाजहरूको एक रजिस्ट्री स्थापना गर्ने र अवैध गतिविधिहरूमा संलग्न जहाजहरूलाई रोक्न सक्षम र सुसज्जित बल स्थापना गर्ने आवश्यकताको पहिचान गर् यो। समितिले ती सेवा प्रदान गर्न आवश्यक उपकरण, पूर्वाधार र कर्मचारीको सङ्ख्या र प्रकृतिको बारेमा पनि अध्ययन गरेको थियो।^[६]

सन्दर्भ सामग्रीहरू

↑ "Grammar Tutorial ::: Reference – Verb Forms / धारुरूप / dhaaturuupa", मूलबाट १० मार्च २०१६-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ६ मार्च २०१६।
↑ Behera, Laxman Kumar; Kaushal, Vinay (४ अगस्ट २०२०), "Estimating India's Defence Manpower", Manohar Parrikar Institute for Defence Studies and Analyses, अन्तिम पहुँच २०२२-०२-०२।
↑ "Indian Coast Guard looks for new helicopters, rotary Unmanned Aerial Vehicles", The Hindu (en-INमा), २०२२-११-२६, आइएसएसएन 0971-751X, अन्तिम पहुँच २०२३-०८-१५।
↑ "About the Ministry", Ministry of Defence, Government of India, मूलबाट ९ मे २०१२-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ३ मे २०१२।
↑ "The Coast Guard Act", Act of Error: the date or year parameters are either empty or in an invalid format, please use a valid year for year, and use DMY, MDY, MY, or Y date formats for date, Parliament of India।
↑ "History", Indian Coast Guard, मूलबाट ६ अगस्ट २०१६-मा सङ्ग्रहित।

बाह्य कडीहरू

आधिकारिक वेबसाइट

[1] "Grammar Tutorial ::: Reference – Verb Forms / धारुरूप / dhaaturuupa", मूलबाट १० मार्च २०१६-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ६ मार्च २०१६।

[strength-2] Behera, Laxman Kumar; Kaushal, Vinay (४ अगस्ट २०२०), "Estimating India's Defence Manpower", Manohar Parrikar Institute for Defence Studies and Analyses, अन्तिम पहुँच २०२२-०२-०२।

[3] "Indian Coast Guard looks for new helicopters, rotary Unmanned Aerial Vehicles", The Hindu (en-INमा), २०२२-११-२६, आइएसएसएन 0971-751X, अन्तिम पहुँच २०२३-०८-१५।

[mod-depts-4] "About the Ministry", Ministry of Defence, Government of India, मूलबाट ९ मे २०१२-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ३ मे २०१२।

[act-5] "The Coast Guard Act", Act of Error: the date or year parameters are either empty or in an invalid format, please use a valid year for year, and use DMY, MDY, MY, or Y date formats for date, Parliament of India।

[icg-mh-6] "History", Indian Coast Guard, मूलबाट ६ अगस्ट २०१६-मा सङ्ग्रहित।

[१]

[२]

[३]

[४]

[५]

[६]