विद्यालय शिक्षाको प्रमाणपत्र (नेपाल)

विद्यालय शिक्षाको प्रमाणपत्र

कक्षा १० को परीक्षा (२०१६ सम्म) नेपालमा
संक्षेप	SLC
सुरु भएको वर्ष	१९३४
अन्त्य भएको वर्ष	२०१९ (SLC लाई कक्षा ११ र कक्षा १२ मा सारिएको, जसलाई +२ कोर्स भनिन्छ, जुन बेलायतको GCE/A-Level को समकक्ष हो)
अवस्था	सक्रिय
उत्तराधिकारी	माध्यमिक शिक्षा परीक्षा (S.E.E.) कक्षा १० को परीक्षा (GCSE को समकक्ष)
वेबसाइट	www.doe.gov.np

विद्यालय शिक्षाको प्रमाणपत्र, सामान्यतया SLC भनेर चिनिन्छ, नेपालमा कक्षा ११ र कक्षा १२ (जसलाई +२ कोर्स भनिन्छ) को अन्तिम परीक्षा हो। यो +२ कोर्स सामान्यतया कक्षा १० को अन्तिम परीक्षा (माध्यमिक शिक्षा परीक्षा) पछि लिइन्छ।

SLC परीक्षा नेपालको शैक्षिक प्रणालीमा अत्यन्त महत्वपूर्ण मानिन्छ, जसले शैक्षिक करियर निर्माण गर्न सहयोग पुर्‍याउँछ। सरकारले SLC प्रणालीले नेपालको साक्षरता दर बढाउन मद्दत गर्ने अपेक्षा राखेको छ।

SLC (कक्षा ११ र १२) र SEE (कक्षा १०) परीक्षाहरू सामान्यतया हरेक वर्ष अप्रिलदेखि जुनसम्म सञ्चालन गरिन्छन्। परीक्षाहरू राष्ट्रिय परीक्षा बोर्ड (NEB), सानोठिमी, भक्तपुरमा अवस्थित कार्यालयद्वारा सञ्चालन गरिन्छ।

२०१६ सम्म SLC कक्षा १० को अन्तिम परीक्षा थियो, जसलाई "फलामको ढोका" भनिन्थ्यो^{[स्रोत नखुलेको]}। तर, २०१६ पछि कक्षा १० को परीक्षा माध्यमिक शिक्षा परीक्षा (SEE) ले प्रतिस्थापन गर्‍यो। प्रत्येक विद्यार्थीले उच्च माध्यमिक वा इन्टरमीडिएट तहको शिक्षा (कक्षा ११ र १२) अघि SEE परीक्षा दिनुपर्छ। यो +२ कोर्स इंग्ल्यान्डको GCE बराबर हो र SEE GCSE को बराबर हुन्छ।

परीक्षा केन्द्रहरू

नेपाललाई पाँच विकास क्षेत्रहरू र पचहत्तर जिल्लाहरूमा विभाजन गरिएको थियो। प्रत्येक क्षेत्रमा छुट्टा-छुट्टै परीक्षा केन्द्रहरू थिए। परीक्षाहरू एकै समयमा देशव्यापी रूपमा सञ्चालन गरिन्छ। फरक-फरक विद्यालयका विद्यार्थीहरूलाई फरक केन्द्रहरूमा राखिन्छ।

नतिजा

परीक्षाको नतिजा सामान्यतया परीक्षा नियन्त्रण बोर्डद्वारा दुईदेखि तीन महिनापछि प्रकाशित गरिन्छ। विद्यार्थीहरूलाई उनीहरूको अंकका आधारमा पाँच श्रेणीमा विभाजन गरिन्छ।

आलोचना

नेपालका केही शिक्षाविद्हरू SLC परीक्षाको आलोचना गर्दछन्। उनीहरूको विचारमा, यी परीक्षाहरूले वर्तमान सन्दर्भमा महत्व गुमाइसकेका छन्। SLC परीक्षालाई नियमित सुधार र पुनरावलोकन गर्न माग गर्दै आएका छन्। उनीहरू भन्छन् कि सरकारले पुरानो प्रणालीलाई निरन्तरता दिएको छ।