अहिरवाडा

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट

अहिरवाडा मध्य भारत वा आधुनिक मध्य प्रदेशमा पार्वती र बेतवा नदीहरूको बीचमा अवस्थित ऐतिहासिक क्षेत्र थियो।[१] यो भिलसाझाँसी शहरहरूको बीचमा थियो।[२]

इतिहास[सम्पादन गर्नुहोस्]

अहिरवाडा क्षेत्र भनेको अहिरहरूको बाहुल्य रहेको क्षेत्र हो। यस क्षेत्रमा अहिर जातिको बाहुल्यता छ।

सौराष्ट्रको क्षत्रपमा प्रायः अभिरसहरूको उल्लेख गरिएको छ। पुराण र बृहत्संहिताले समुद्रगुप्त कालमा अभिरसलाई दक्षिणी क्षेत्रमा राखेका छन्।[३] उनीहरू बिस्तारै भारतका विभिन्न भागमा फैलिए। उनीहरूले ढिलो मितिमा अहिरवाडा मध्य प्रदेश कब्जा गरेको हुन सक्छ। हामीलाई थाहा छ कि यस क्षेत्रका अभिरा / अहिरहरू उनीहरूको हिंसात्मक आचरणका कारण छिमेकीहरूका लागि आतंक थिए।[४]

यो मुगल सम्राट अकबरको समयमा उठेको खिची वंश अन्तर्गत थियो। औरंगजेबको शासनकालमा, खिची वंशका राजा धिरज सिंह थिए, जो अधिकांश समय अहिर विद्रोहलाई हटाउन र व्यवस्था पुनर्स्थापित गर्न व्यस्त थिए।[५]

पुरनमल[सम्पादन गर्नुहोस्]

पुराणमल १७१४-१७१६ (सन्) [६] मा मालवा क्षेत्रमा अहिर राजा थिए। जय सिंहलाई मुगल सम्राट फारुखसियारले मालवाको वाइसरायकोरुपमा नियुक्त गरेका थिए।[७][८]

१७१४ मा, जयपुरका राजा जय सिंह द्वितीयले मालवामा विकारलाई दबाउन सफल भए।[९] अफगान लुटेराहरूले अहिर नेता पुरनमलको सहयोगमा सिरोंजमा आफ्नो नियन्त्रण स्थापित गरे।[१०] अहिर देश (अहिरवाडा) आफ्नो नेता पुरनमलको नेतृत्वमा विद्रोहमा खडा भयो, जसले सिरोंजदेखि कालाबागसम्म र आफ्नो गढ रानोद र इन्दोरसम्मका सडकहरू बन्द गरी सरकारलाई समस्यामा पारे।[११] राजा जय सिंह सिरोंज पुगे र अप्रिल १७१५ मा अफगान सेनालाई पराजित गरे। यसरी लागु गरिएको शान्ति अब टिक्न सकेन र नोभेम्बर १७१५ मा, पुरनमल अहिरले मालपुरमा आफ्नो निराशालाई नवीकरण गरे। रोहिला, गिरासिया, भिल, अहिर र अन्य हिन्दु राजकुमारहरू मालवाका चारैतिर उठे। सरकारले गरेको कुनै पनि प्रयासले स्थिति नियन्त्रण गर्न सकेन।[१२]

शासकहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  • खिची वंशका राजा धिरज सिंह
  • पुरनमल

यो पनि हेर्नुहोस्[सम्पादन गर्नुहोस्]

  • असिरगढ किल्ला

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]