एनिमे

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट

एनिमे (जापानी: アニメ, जापानी उच्चारण: आनिमे ) हातले कोरिएको चित्र वा कम्प्युटरद्वारा बनाइएको जापानी एनिमेसन हुन् । "एनिमे" शब्द अङ्ग्रेजी शब्द एनिमेसनको लघु रुप हो, जसले सम्पूर्ण एनिमेसन निर्मित सामग्रीहरूलाई जनाउँछ ।[१] जापान बाहिर विशेषत: पश्चिमा मुलुकमा भने एनिमेले जापानमा वा जापानी शैलीमा बनाइएका एनिमेसन सामग्रीलाई बुझाउँछ ।[२] एनिमेको ईतिहास सन् १९१७बाट सुरु भएको मानिन्छ भने सन् १९६० को दशकबाट एनिमे शैलीगत विकास भएको पाइन्छ । जापानमा करिब ४३० एनिमेसन उत्पादन कम्पनी (जसमा स्टुडियो जिब्ली, गेइनेक्स, तोइ एनिमेसन जस्ता स्थापित नाउँहरू) रहेका छन् । एनिमेहरू अङ्ग्रेजी भाषामा अनुवादित हुन थालेपछि नै चर्चित बन्दै गएको हुन् ।

ग्राफिक कला सँग, कथा एवम् पात्रका वस्तुगत वास्तविकताको संयोजन, दृश्यजन्य शैली, र विविध कलात्मक पक्षले एनिमेले लौकिक र पारलौकिक कथात्व बोकेको हुन्छ ।[३]

शब्द प्रयोग[सम्पादन गर्नुहोस्]

जापानमा एनिमेले सम्पूर्ण संसारभरको एनिमेसनद्वारा बनाइएका सामग्रीलाई बुझाउँछ ।[१][४] अङ्ग्रेजीमा एनिमेले जापानमा बनाइएका एनिमेसनलाई नै जनाउँछ ।[५]

एनिमे शब्दको उत्पत्ति भने एकिन साथ भन्न सकिदैँन । केही स्रोत एनिमे शब्द फ्रान्सेली शब्द dessin animéबाट आएको बताउँछन्[६] भने सो कुरा सन् १९७० देखि १९८० मा फ्रान्सको चर्चाले भनिएको पनि बताइन्छ ।[२] अङ्ग्रेजी भाषामा एनिमे शब्दलाई नामको रूपमा प्रयोग गरिएको पाइन्छ ।[७] सन् १९७० देखि १९८० तिर Japanimation शब्दको प्रयोग गरिन्थ्यो । सन् १९८० को मध्य सम्ममा बिस्तारै एनिमे शब्दको प्रयोग बढ्दै गयो ।[६][८] हाल, एनिमे शब्दले जापानमा बनेका एनिमेसनलाई नै बुझाउने गर्दछ ।[८]

एनिमेले जापानी एनिमेसनलाई प्रतिनिधि नगर्ने पनि केही बताउँछन् ।[९]

इतिहास[सम्पादन गर्नुहोस्]

फ्रान्स, जर्मनी, अमेरिका, रसियामा जस्तै जापानी एनिमेसन बिसौँ शताब्दीमा जापानी चलचित्रकर्मीहरूले विकास गरेका थिए ।[१०] सन् १९२३ को भूकम्पले एनिमेका सामग्रीहरूलाई केही नष्ट गरेको थियो ।

सन् १९३० सम्म आइपुग्दा जापानी एनिमेसनको विकास भइसकेको थियो । उक्त समयमा जापानी एनिमे अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिष्पर्धामा नै थियो । सन् १९४० मा धेरै जापानी एनिमे उद्योगहरूको विकास हुँदै आइसकेको थियो । सन् १९३७ मा वाल्ट डिज्नी कम्पनीको स्नो वाइट एन्ड सेभन ड्राव्फ्स ले जापानी एनिमेलाई शैलीगत विकासमा प्रभाव पार्यो । सन् १९७० देखि चित्र उपन्यास, माङ्गा, कमिक पुस्तकहरू लोकप्रिय बन्दै गए । सन् १९८० देखि १९९० सम्म र हाल एक्काइसौं शताब्दसम्ममा जापानी एनिमेले बजार ओगटिसकेको छ ।

प्रकार[सम्पादन गर्नुहोस्]

एनिमे बालबालिका देखि वयस्क व्यक्ति सम्मकालागि बनाइएका पाइन्छन् । वयस्कहरूलाई बनाइएका एनिमेमा कथा वस्तु जटिल र विषय त्यसै अनुसारका हुन्छन् ।

श्रेय[सम्पादन गर्नुहोस्]

एनिमे निर्माण कर्ताहरूका विभिन्न दृश्यगत शैलीहरू

एनिमेसन उद्योग[सम्पादन गर्नुहोस्]

अकिबरा जिल्ला, टोकियो एनिमे प्रेमीहरूका लागि मुख्य स्थल मानिन्छ

अन्तर्राष्ट्रियकरण[सम्पादन गर्नुहोस्]

सन् १९८० देखि जापानी एनिमे अमेरिकामा परिचित भई सन् १९९० देखि जापानी एनिमे अमेरिकामा चर्चित बन्दै गयो ।

एनिमे शैली[सम्पादन गर्नुहोस्]

मानव भावनालाई विशेष जोड दिइने जापानी एनिमेमा दुख, सुख, मिहिनेत जस्ता विषयलाई जोड दिइएका हुन्छन् ।

नेपालमा[सम्पादन गर्नुहोस्]

नेपालमा पनि एनिमे रुचाउने दर्शक प्रशस्त रहेका छन् । राजधानीमा विभिन्न विभिन्न एनिमे कार्यक्रमहरू आयोजना हुने गर्दछन् ।[११]

यी पनि हेर्नुहोस्[सम्पादन गर्नुहोस्]

सन्दर्भ सामग्री[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. १.० १.१ "What is Anime?", Lesley Aeschliman, Bellaonline, नोभेम्बर ७, २००७-को मूल रूप सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच अक्टोबर २८, २००७  |deadurl= प्यारामिटर ग्रहण गरेन (सहायता)
  2. २.० २.१ "Anime News Network Lexicon - Anime", अन्तिम पहुँच अप्रिल २२, २०१३ 
  3. Drazen, Patrick (२००३), Anime Explosion!: The What? Why? & Wow! of Japanese Animation. Berkeley, California, आइएसबिएन 978-1611720136 
  4. "Tezuka: The Marvel of Manga - Education Kit" (PDF), Art Gallery New South Wales, २००७, अगस्ट ३०, २००७-को मूल रूप सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच अक्टोबर २८, २००७  |deadurl= प्यारामिटर ग्रहण गरेन (सहायता)
  5. "Anime", Oxford English Dictionary, अन्तिम पहुँच फेब्रुअरी १७, २०१६  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण फेब्रुअरी २, २०१६ मिति
  6. ६.० ६.१ "Etymology Dictionary Reference: Anime", Etymonline, अन्तिम पहुँच अप्रिल २२, २०१३ 
  7. American Heritage Dictionary, 4th ed.; Dictionary.com Unabridged (v 1.1).
  8. ८.० ८.१ Patten 2004.
  9. Miyazaki, Hayao (जुलाई ३१, १९९६), "日本のアニメーションについて" [Thoughts on Japanese Animation], 出発点 1979~1996 [Starting Point 1979~1996], San Francisco: Viz Media, पृ: 72ff, आइएसबिएन 978-1-4215-0594-7, अन्तिम पहुँच डिसेम्बर १६, २०१३  |trans_title= प्यारामिटर ग्रहण गरेन (सहायता); |trans_chapter= प्यारामिटर ग्रहण गरेन (सहायता)
  10. Schodt, Frederik L. (अगस्ट १८, १९९७), Manga! Manga!: The World of Japanese Comics (Reprint संस्करण), Tokyo, Japan: Kodansha International, आइएसबिएन 0-87011-752-1 
  11. "Capital Cosplay Love", १५ जनवरी २०१७, अन्तिम पहुँच १४ अगस्त २०१९ 

बाह्य कडीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]